Το πρώτο επίσημο βήμα στη νέα εποχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κάνει αύριο η Κύπρος, μετά από μια μαραθώνια διαδρομή δύο ετών. Οι πλέον πολύπλοκες εκλογές στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας σηματοδότησαν το πέρασμα στο νέο διοικητικό μοντέλο που συνοδεύεται από προκλήσεις, αντιδράσεις αλλά και προεργασίες για τις αλλαγές που θα δρομολογηθούν ήδη από την πρώτη Ιουλίου.

Από τη Δευτέρα, η χώρα θα συγκροτείται από 5 Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης, 20 Δήμους και 30 Συμπλέγματα Υπηρεσιών Κοινοτήτων. 

Η δεύτερη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση μετά το ΓεΣΥ

Η νέα σελίδα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει αναγνωριστεί ως η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση μετά το Γενικό Σύστημα Υγείας, με την ανησυχία να επικεντρώνεται στην επιτυχή εφαρμογή, λόγω της πολυπλοκότητάς της. 

Οι αρμόδιες Αρχές, αλλά και το σύνολο του πολιτικού κόσμου, έχουν παραδεχτεί τις δυσκολίες αλλά και τις αστοχίες του νέου συστήματος, ενώ ήδη έχουν προαναγγελθεί αλλαγές με σκοπό τον εξορθολογισμό. 

Το διάστημα των πρώτων 18 μηνών αναμένεται να είναι κομβικό για την προσαρμογή στις αλλαγές και την εκπαίδευση του προσωπικού στις νέες συνθήκες.

Τα φώτα στραμμένα στους ΕΟΑ

Στον νέο θεσμό των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης είναι στραμμένα τα φώτα, καθώς από πλέον 36 πολεοδομικές Αρχές από τρεις διαφορετικούς Οργανισμούς συνενώνονται κάτω από μία ενιαία στέγη. Πλέον τα Συμβούλια Υδατοπρομήθειας ή οι Τοπικές Αρχές που παρέχουν υδροδότηση, τα Συμβούλια Αποχετεύσεων καθώς και τα Συμβούλια Εκμετάλλευση Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων αλλά και οι αδειοδοτήσεις ανάπτυξης θα εντάσσονται στους ΕΟΑ. 

Όσον αφορά τα Συμβούλια Αποχετεύσεων και Υδροδότησης, δεν αναμένεται να υπάρξουν θορυβώδεις μεταβολές, με εξαίρεση την Πάφο και την ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου όπου, λόγω απουσίας Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας, θα πρέπει να συσταθούν εξ αρχής. 

Η προσοχή έχει εστιαστεί στο κομμάτι της αδειοδότησης, με τις μεγάλες αναπτύξεις να διατηρούνται υπό τον έλεγχο του κράτους. Το Υπουργείο Εσωτερικών επικεντρώθηκε σε δύο τομείς: Αφενός την επαρκή στελέχωση και αφετέρου την απλοποίηση των διαδικασιών. 

Για τον λόγο αυτό προσλήφθηκαν 85 άτομα ορισμένου χρόνου που έλαβαν της κατάλληλης εκπαίδευσης, αριθμός που αντιστοιχεί σε αύξηση ποσοστού του 30%. Παράλληλα, αποσπάστηκε σχεδόν το σύνολο του προσωπικού από τις επαρχιακές διοικήσεις αλλά και τα γραφεία των επάρχων, καθώς και οι πλείστοι από τα Δημαρχία, κάτι που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Παράλληλα, με την απλοποίηση των διαδικασιών, έως τώρα από τις 22 οι 17 έχουν ήδη ολοκληρωθεί και τεθεί σε εφαρμογή, με αποτέλεσμα την σημαντική εξοικονόμηση χρόνου. 

Το σημαντικότερο, μέχρι στιγμής αγκάθι, είναι αυτό των εσόδων από τις αδειοδοτήσεις, καθώς το 60% εξ αυτών θα επιστρέφεται στους Δήμους, γεγονός που δημιουργεί «τρύπα»12 εκατομμυρίων ευρώ. Για το τρέχον έτος το συγκεκριμένο ποσό είναι καλυμμένο, ωστόσο από τον Σεπτέμβρη θα ενεργοποιηθούν διαδικασίες ώστε να αρχίσει ο διάλογος για ενδεχόμενες αλλαγές, προκειμένου να διορθωθεί η στρέβλωση. 

Πρόθεση του Υπουργείου Εσωτερικών είναι με την πάροδο του χρόνου να εντοπιστούν όσα χρήζουν βελτίωσης και να τεθούν επί τάπητος με στόχο την ουσιαστική αναβάθμιση.