*Του Στέφανου Χρίστου-CEO of NEXTLEVEL Data
Η πολιτική σκηνή αλλάζει ραγδαία και μόλις χθες (09.06.2024) είχαμε το πιο τρανό παράδειγμα με το φαινόμενο που ονομάζεται Φειδίας Παναγιώτου. Οι παραδοσιακές μέθοδοι καμπάνιας υποσκελίζονται από νέες, ψηφιακές στρατηγικές, πλέον και στην Κύπρο καθώς στο εξωτερικό άρχισε να συμβαίνει χρόνια πίσω (βλέπε πώς εκλέχθηκε ο Trump με την βοήθεια της Cambridge Analytica…). Ως υπεύθυνος της διαδικτυακής καμπάνιας του Χρίστου Τσίγκη για τη θέση του Δημάρχου Στροβόλου, είχα την ευκαιρία να δω από κοντά τις προκλήσεις και τους περιορισμούς των παραδοσιακών πολιτικών στρατηγικών. Η εκλογή του Φειδία Παναγιώτου, ενός YouTuber που επίσημα χθες εκλέχθηκε πολιτικός πάρα την δήλωση του ότι δεν του αρέσει ο ρόλος, υπογραμμίζει αυτή την αλλαγή.
Οι παραδοσιακές πολιτικές καμπάνιες βασίζονται σε μεθόδους όπως οι door-to-door προσεγγίσεις, οι φυσικές συγκεντρώσεις και οι διαφημίσεις σε μαζικά μέσα ενημέρωσης. Ο Χρίστος Τσίγκης είναι ένας απίστευτα αφοσιωμένος και έντιμος υποψήφιος, πάντα πρόθυμος να ακούσει τις ανησυχίες των πολιτών, ο οποίος μας έδωσε την ευκαιρία να αναλάβουμε το digital marketing του, κάτι για το οποίο θα του είμαστε πάντα ευγνώμων τόσο ως Next Level Data όσο και εγώ προσωπικά ως Στέφανος Χρίστου. Έχοντας μιλήσει αυτό τον καιρό με πολιτικούς, δημοσιογράφους καθώς και σήμερα το πρωί με (στα χαρτιά μόνο) ανταγωνιστές, νοιώθω υπερήφανος διότι η δουλειά και η καινοτόμα προσέγγισή μας φάνηκε και αγγαλιάστηκε. Συνδιάζοντας τα σχόλια του κόσμου για την καμπάνια μας – όπως και το γεγονός ότι όσο περνούσε ο καιρός παρατηρούσα όλο και περισσότερους παραδοσιακούς πολιτικούς να υιοθετούν τις τεχνικές μας – μαζί με το φαινόμενο του Φειδία, τολμώ να πω ότι η κοινή συνισταμένη είναι μια νεαρή ομάδα μακριά από την πολιτική με δύναμη τα social media.
Η ιστορία του Φειδία Παναγιώτου από δημοφιλής YouTuber σε μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δείχνει τη δύναμη των social media στη σύγχρονη πολιτική. Ο Φειδίας αξιοποίησε το μαζικό διαδικτυακό κοινό του, προσεγγίζοντας τους ψηφοφόρους με έναν άμεσο και αυθεντικό τρόπο. Η προσέγγισή του δεν ήταν παραδοσιακή αλλά ήταν εξαιρετικά αποτελεσματική, δείχνοντας πως οι νέες τεχνολογίες και τα κοινωνικά δίκτυα μπορούν να αλλάξουν το πολιτικό παιχνίδι.
Ο Φειδίας παρέμενε καθόλη την διάρκεια αυθεντικός στις αλληλεπιδράσεις του με τον κόσμο και τον έκανε να αισθάνεται ενεργό μέλος της καμπάνιας του, καθώς έπαιρνε μέρος στις αποφάσεις του (όπως το να μην ενταχθεί στους Οικολόγους).
Τα social media έχουν γίνει αναπόσπαστο μέρος των πολιτικών καμπανιών, προσφέροντας μια πλατφόρμα για άμεση και συνεχή αλληλεπίδραση με τους ψηφοφόρους. Ο πολιτικός σήμερα δεν αρκεί να έχει απλά παρουσία και νούμερα· πρέπει να έχει ουσιαστική διάδραση με τους ακολούθους του. Ένα παράδειγμα είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, ο οποίος έχει αξιοποιήσει την πλατφόρμα TikTok για να προσεγγίσει νεότερους ψηφοφόρους και να προωθήσει την πολιτική του ατζέντα με έναν πιο σύγχρονο και άμεσο τρόπο. Μέσω του TikTok, ο Μητσοτάκης δημοσιεύει σύντομα βίντεο που αναδεικνύουν τις δραστηριότητές του, τις πολιτικές του επιτυχίες και τις καθημερινές του στιγμές, σε ένα σαφώς πιο χαλαρό και προσιτό τόνο. Η χρήση του TikTok επιτρέπει στον Μητσοτάκη να επικοινωνεί άμεσα με το κοινό του, προωθώντας διαφανή και ανοιχτή επικοινωνία. Προ ημερών είδαμε τον Μητσοτάκη να παραλαμβάνει custom sneakers από τον 20χρονο businessman και influencer Λουλούδη, μια κίνηση που δείχνει πως ο Μητσοτάκης κατανοεί απόλυτα την δυναμή τέτοιων ατόμων (Protothema). Αυτή η στρατηγική έχει βοηθήσει να ενισχύσει τη δημόσια εικόνα του και να προσελκύσει την προσοχή των νεότερων γενεών, οι οποίοι συχνά θεωρούν τις παραδοσιακές μορφές επικοινωνίας λιγότερο ελκυστικές.
Άλλο ένα παράδειγμα είναι η καμπάνια του Joe Biden, που προσέλαβε έναν “meme manager” για να συνδεθεί με τους νεότερους ψηφοφόρους, δείχνοντας την ανάγκη για σύγχρονες στρατηγικές επικοινωνίας. Στην Κύπρο, πολλοί πολιτικοί και κόμματα ακόμη δεν χρησιμοποιούν καν επαγγελματικές υπηρεσίες marketing, κάτι που τους τοποθετεί σε μειονεκτική θέση στην ψηφιακή εποχή. Τα κόμματα οφείλουν να εκσυγχρονιστούν, δεν αρκεί πλέον να αναθέτουν σε κάποιον εθελοντή να ανεβάζει posts όποτε θεωρήσει ο ίδιος αναγκαίο (σε απλά Ελληνικά).
Άλλο ένα χαρακτηριστικό (αν όχι το πιο χαρακτηριστικό) παράδειγμα της δύναμης των social media στις πολιτικές καμπάνιες είναι η εκλογή του Donald Trump στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016. Η εταιρεία Cambridge Analytica αξιοποίησε δεδομένα από τα social media για να δημιουργήσει στοχευμένες πολιτικές διαφημίσεις και μηνύματα που απευθύνονταν σε συγκεκριμένα δημογραφικά κοινά. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα 87 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook, η Cambridge Analytica κατάφερε να επηρεάσει τις απόψεις και τις ψήφους εκατομμυρίων Αμερικανών, αποδεικνύοντας την τεράστια δύναμη της ψηφιακής ανάλυσης δεδομένων στην πολιτική. Αυτό το παράδειγμα δείχνει πώς η τεχνολογία μπορεί να μεταμορφώσει την πολιτική επικοινωνία και να δημιουργήσει πιο αποδοτικές καμπάνιες (Cyprus Mail) (Wikipedia).
Κοιτάζοντας το μέλλον, οι πολιτικές καμπάνιες θα γίνουν ακόμη πιο ψηφιακές, τολμώ να πω με σιγουριά ότι η ψηφιοποίση του πολιτικού κόσμου ΜΟΛΙΣ άρχισε και δεν θα σταματήσει (ούτε θα πατήσει φρένο) καθόλου σύντομα. Η άνοδος των πολιτικών influencers υποδηλώνει ότι οι μελλοντικές καμπάνιες θα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα social media και στο ψηφιακό marketing. Οι παραδοσιακοί πολιτικοί πρέπει να αγκαλιάσουν αυτές τις αλλαγές, αξιοποιώντας την τεχνολογία για να δημιουργήσουν ισχυρότερες συνδέσεις με τους ψηφοφόρους και να ενισχύσουν τις στρατηγικές τους.
Η εξέλιξη των πολιτικών καμπανιών από τις παραδοσιακές μεθόδους στις στρατηγικές με βάση τα social media αποτελεί μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο που οι πολιτικοί αλληλεπιδρούν με τους ψηφοφόρους. Η εκλογή του Φειδία Παναγιώτου είναι ένα σαφές δείγμα αυτής της αλλαγής. Η εμπειρία μας με τον Χρίστο παράλληλα το υπογραμμίζει. Ως άτομο με κάποια εμπειρία, βλέπω την αναγκαιότητα για προσαρμογή και καινοτομία στις πολιτικές στρατηγικές, υπήρξαμε τυχεροί διότι εμάς βρέθηκε ένα άτομο να μας εμπιστευτεί παρά το νεαρό της ηλικίας μας, κρίνοντάς μας αποκλειστικά από την δουλειά μας και την φιλοσοφία μας. Οι πολιτικοί πρέπει να αναγνωρίσουν τη δύναμη της ψηφιακής αλληλεπίδρασης και να είναι έτοιμοι να αγκαλιάσουν νέες μεθόδους για να επιτύχουν στη σύγχρονη πολιτική σκηνή.
Υπάρχει ταλέντο, υπάρχει θέληση;