Τις δραστηριότητες της αμερικανικής διπλωματίας σε σχέση με το Κυπριακό στο διάστημα Φεβρουαρίου – Μαρτίου 2019, καλύπτει η διμηνιαία έκθεση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την Κύπρο. Την έκθεση – ως γνωστόν – από το 2004 υποβάλλει στο Κογκρέσο εκ μέρους του Αμερικανού Προέδρου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Την 1η Φεβρουαρίου, ο τότε Υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, Γουές Μίτσελ. Συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, «για να συζητήσει με την Κυπριακή Δημοκρατία την τοποθέτηση για την επεξήγηση της ψήφου των ΗΠΑ στην ψηφοφορία του Σ.Α. του ΟΗΕ για την ανανέωση (της θητείας) της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, στις 30 Ιανουαρίου. Ο κ. Μίτσελ επιβεβαίωσε τις αμερικανικές αρχές για τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις και ενθάρρυνε και τις δύο πλευρές να βελτιώσουν τις δικοινοτικές σχέσεις».

Να σημειώσουμε ότι στη συνεδρίαση αυτή, επεξηγώντας την ψήφο των ΗΠΑ, ο Πρέσβης Τζόναθαν Κόεν είχε πει ότι η UNFICYP και η γενική παρουσία του ΟΗΕ στην Κύπρο δεν μπορούν να υποκαταστήσουν ή να αποτελέσουν μέρος ενός τοπίου που στερείται δρόμου προς μια πολιτική λύση. Προειδοποίησε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέστησαν σαφές, κατά την επανεξέταση όλων των ειρηνευτικών αποστολών, ότι δεν θα υποστηρίξουν το στάτους κβο για αποστολές στις οποίες οι πολιτικές διαδικασίες είναι αποτελματωμένες.

Η έκθεση αναφέρει ότι στις 4 Φεβρουαρίου η αναπληρώτρια υφυπουργός Εξωτερικών  Ελίζαμπεθ Μίλνταρ συναντήθηκε με τον αναπληρωτή Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ για πολιτικές υποθέσεις και οικοδόμηση ειρήνης,  Μίροσλαβ Τζένκα «για να εκφράσει τη συνεχιζόμενη υποστήριξη των ΗΠΑ στον ρόλο της ανώτερης αξιωματούχου του ΟΗΕ Jane Holl Lute για τη διευκόλυνση της επανάληψης των διαπραγματεύσεων και επαναβεβαίωσε τις προσπάθειες των ΗΠΑ να ενθαρρύνουν και τις δύο πλευρές να εμπλακούν ενεργητικά, εποικοδομητικά και  επειγόντως μαζί της». 

Αναφορά γίνεται και στις χωριστές συναντήσεις που είχε η κ. Λουτ στις 3 και 4 Φεβρουαρίου, με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακίνκι και τον Ελληνοκύπριο ηγέτη Νίκο Αναστασιάδη «σε μια προσπάθεια να διευκολυνθεί η συζήτηση μεταξύ τους και να καταλήξουν σε συμφωνία για «όρους αναφοράς» για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων».

Στις 5 Φεβρουαρίου, γράφει η έκθεση, ο τέως Πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας και ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συναντήθηκαν στην Άγκυρα «για να συζητήσουν τις αντίστοιχες θέσεις τους σχετικά με τη διευθέτηση και συμφώνησαν να προγραμματιστεί σειρά συναντήσεων πριν από την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό ξεκάθαρων θέσεων και ενός κοινού οδικού χάρτη».

Ενώ στις 6 Φεβρουαρίου, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης πραγματοποίησε τηλεφωνική συνδιάλεξη με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί και συμφώνησαν να συναντηθούν το δεύτερο ήμισυ του Φεβρουαρίου.

Παραθέτει επίσης δήλωση του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Πρόδρομου Προδρόμου, ο οποίος ανέφερε ότι ο Πρόεδρος «αναμένει όπως η ακριβής πρόταση του ΓΓ του ΟΗΕ Γκουτέρες, όπως αυτή διευκρινίστηκε στις 4 Ιουλίου 2017, να συμπεριληφθεί στους όρους αναφοράς που θα διευκολύνει η ανώτερη αξιωματούχος του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ».

Αναφορά γίνεται και στην άτυπη συνάντηση των ηγετών που φιλοξένησε στις 26 Φεβρουαρίου, η ειδική αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Ελίζαμπεθ Σπέχαρ.

«Κατά τη συνάντηση και οι δύο ηγέτες μοιράστηκαν θέσεις σε βασικά θέματα, ταυτοποίησαν εκκρεμή ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν και συμφώνησαν να εφαρμόσουν σημαντικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης προς όφελος και των δύο κοινοτήτων».

Στις 27 Φεβρουαρίου, το Συμβούλιο Ασφαλείας εξέδωσε δήλωση προς τον Τύπο, καλωσορίζοντας τη συνάντηση των δύο ηγετών και την πρόοδο που σημειώθηκε στα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ενθαρρύνοντας παράλληλα τους ηγέτες να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους σύμφωνα με το ψήφισμα 2453 (2019).

Στις 11 Μαρτίου, η ανώτερη αξιωματούχος του ΟΗΕ, Jane Holl Lute, ολοκλήρωσε τις επαφές της με τις τρεις εγγυήτριες, με τη συνάντηση που είχε στην Αττάλεια με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με τον οποίο συζήτησε επιλογές για μία μόνιμη διευθέτηση στην Κύπρο.

Αναφορά γίνεται και στον δικοινοτικό αγώνα ποδοσφαίρου, που έλαβε χώρα στις 19 Μαρτίου στο χωριό Πύλα, τον οποίο παρακολούθησε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, αλλά όχι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ακίντζι, με την αιτιολογία ότι «το παιχνίδι έγινε στην ελληνοκυπριακή πλευρά του χωριού».

Στις 21 Μαρτίου, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβουσόγλου συναντήθηκε με τον Έλληνα ομόλογό του Γιώργο Κατρούγκαλο στην Αττάλεια, όπου συζήτησαν το Κυπριακό και συμφώνησαν να συναντηθούν στις 12 Απριλίου «για να συζητήσουν τις διεθνείς πτυχές του θέματος και μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και να αξιολογήσουν πού οι δύο πλευρές βρίσκονται στο κυπριακό πρόβλημα».

Σε σχέση με τη συνάντηση που είχαν στις 26 Μαρτίου, στην Ουάσιγκτον, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Χέιλ με με τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη, η έκθεση γράφει ότι έγινε «για να επαναβεβαιώσει τη μακρόχρονη αμερικανική πολιτική σχετικά με τους πόρους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας και να συζητήσει την υποστήριξη των ΗΠΑ στις υπό κυπριακή ηγεσία προσπάθειες για να επανενωθεί το νησί ως διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, που θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους».

Τέλος, γράφει πως τις 27 Μαρτίου, ο Υφυπουργός Εξωτερικών για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, Φίλιπ Ρίκερ, συναντήθηκε με τον Πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας στις Ηνωμένες Πολιτείες Μάριο Λυσιώτη για να επαναλάβει την ανάγκη και για τις δύο πλευρές να βελτιώσουν τις δικοινοτικές σχέσεις.

Ο κ. Ρίκερ «επιβεβαίωσε την πεποίθηση των ΗΠΑ ότι μια διζωνική , η δικοινοτική ομοσπονδία προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία για τους κατοίκους της Κύπρου να επιτύχουν τη μακροπρόθεσμη βιώσιμη ειρήνη και ευημερία», καταλήγει η έκθεση.