Πρωτοφανές «κύμα» καταδίκης και υποστήριξης στη Λευκωσία έφερε η χθεσινή επίθεση Τουρκοκυπρίων κατά μελών της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στη Νεκρή Ζώνη της Πύλας, όταν οι δεύτεροι πήγαν να παρεμποδίζουν τις παράνομες κατασκευαστικές εργασίες που διεξάγονται στην περιοχή.

ΟΗΕ, Ευρωπαϊκή Ένωση, ΗΠΑ και πολλά άλλα κράτη έσπευσαν να καταδικάσουν τις ενέργειες του κατοχικού καθεστώτος, κάνοντας λόγο για κατάφωρη παραβίαση του status quo, εκφράζοντας συμπαράσταση και στήριξη στη Λευκωσία και καλώντας τους Τ/κ να παύσουν τα έργα στην περιοχή.

Αυστηρός ο Γκουτέρες

Σε ανακοίνωση διά του εκπροσώπου του, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες καταδίκασε τη χθεσινή επίθεση, τονίζοντας ότι οι απειλές για την ασφάλεια των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ και οι ζημιές σε περιουσίες του ΟΗΕ είναι απαράδεκτες και ενδέχεται να συνιστούν σοβαρά εγκλήματα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Προέτρεψε, την ίδια ώρα, την τουρκοκυπριακή πλευρά να σεβαστεί την εξουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ όπως έχει δοθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας και να αποσύρει αμέσως όλο το προσωπικό και τα μηχανήματα από την ουδέτερη ζώνη του ΟΗΕ.

Έκτακτη σύσκεψη στο Προεδρικό και καταδίκη από Λευκωσία

Σε χθεσινή γραπτή του δήλωση, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης ανέφερε ότι «οι απειλές κατά της ασφάλειας ειρηνευτών του ΟΗΕ είναι καταδικαστέες και συνιστούν σοβαρό έγκλημα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο όπως ορθά αναφέρεται και στην ανακοίνωση της Ειρηνευτικής Δύναμης».

Η Κυβέρνηση, προσέθεσε, προβαίνει σε όλες τις διπλωματικές ενέργειες και βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τα Ηνωμένα Έθνη, Μόνιμα Μέλη του ΣΑ, την ΕΕ, την Ελληνική Κυβέρνηση και με την ηγεσία της Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο για αποτροπή των τουρκικών σχεδιασμών.

Εξάλλου, μετά τις εξελίξεις, συγκλήθηκε σύσκεψη υπό τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, στην οποία συμμετείχαν ο Υπουργός Εξωτερικών, η Διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο Διοικητής της ΚΥΠ, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, ο Διευθυντής του Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας και ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης παραμένει διαρκώς ενήμερως για όλες τις εξελίξεις και είναι σε συνεχή επαφή με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, την ελληνική κυβέρνηση, τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ, τους θεσμούς της ΕΕ, και τις πρεσβείες μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Πώς φτάσαμε στη χθεσινή μέρα

Όλα άρχισαν την Πέμπτη 17 Αυγούστου, όταν το ψευδοκράτος ενημέρωσε την ΟΥΝΦΙΚΥΠ για τη διεξαγωγή εργασιών για επέκταση/βελτίωση του υφιστάμενου δρόμου μεταξύ του κατεχόμενου Άρσους και του δικοινοτικού χωριού Πύλα, παραβιάζοντας τμήμα της νεκρής ζώνης. Το γεγονός έφερε την αντίδραση τόσο της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, όσο και της Κυβέρνησης, για να φτάσουμε τελικά στο επεισόδιο που σημειώθηκε το πρωί της Παρασκευής.

Στην ανακοίνωσή του το «υπουργείο εξωτερικών» ανέφερε ότι «το οδικό έργο μήκους 11,6 χιλιομέτρων προετοιμάστηκε για καθαρά ανθρωπιστικούς λόγους», προκειμένου να βελτιωθεί η πρόσβαση για τους «πολίτες μας που μένουν στην Πύλα» από και προς το δικοινοτικό χωριό.

Το έργο επέκτασης/βελτίωσης του υφιστάμενου δρόμου, σύμφωνα με την ανακοίνωση, αποσκοπεί στο να επιτρέψει στους κατοίκους της Πύλας εύκολη πρόσβαση, πρόσβαση που δεν θα εξαρτάται από τις Βρετανικές Βάσεις καθώς και στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Ανέφερε ότι οι Ε/κ κάτοικοι της Πύλας έχουν πρόσβαση στα εδάφη της «ε/κ διοίκησης», όπως αποκαλεί τις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, «χωρίς να περνούν από κανένα σύνορο/τελωνείο» και οι αξιωματούχοι των Βάσεων δεν εφαρμόζουν κανέναν περιορισμό σε αυτούς.

Παρά την εποικοδομητική στάση της τ/κ πλευράς σχετικά με τον δρόμο Πύλας – Άρσους, που έχει μια ιστορία 25 και πλέον ετών, και όλες τις εκκλήσεις που έγιναν προς αυτή την κατεύθυνση, δεν έχουν γίνει βήματα για τη διευκόλυνση της καθημερινής ζωής των «πολιτών μας», υποστηρίζεται. Δεν υπήρξε ανταπόκριση στην καλή τους θέληση, προστίθεται. «Για το λόγο αυτό, η τ/κ πλευρά, που είναι ο ισότιμος εταίρος του νησιού, αποφάσισε να ξεκινήσει τις απαραίτητες εργασίες για την ολοκλήρωση του δρόμου Πύλας – Άρσους».

Στην ίδια ανακοίνωση υποστηρίζεται ότι κατά την κατασκευή του δρόμου Λάρνακας – Δεκέλειας – Αγίας Νάπας το 1996, η ε/κ πλευρά, παρά το ότι η τ/κ πλευρά δεν είχε δώσει την συγκατάθεσή της, πέρασε το τμήμα του δρόμου στην περιοχή της Πύλας μέσα από εκτάσεις με τουρκικούς τίτλους, απαλλοτριώνοντας συστηματικά τις τ/κ εκτάσεις ενώ ένα τμήμα αυτού του δρόμου διέρχεται επίσης από τη νεκρή ζώνη.

Επιπλέον, προσθέτει, ο δρόμος Πύλας – Βορόκλινης που έγινε το 2004 περνά επίσης μέσα από νεκρή ζώνη.

Το «υπεξ» υποστηρίζει ότι η πανεπιστημιούπολη του πανεπιστημίου στην Πύλα, το ανοικτό κινηματοθέατρο στην νότια πλευρά του οδοφράγματος της Δερύνειας, είναι επίσης παραβιάσεις της νεκρής ζώνης.

Όπως επεσήμανε, οι διαβουλεύσεις της τ/κ πλευράς με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, «η οποία παρέμεινε σιωπηλή στις παραβιάσεις της νεκρής ζώνης από τους Ε/κ», έχουν παραμείνει άκαρπες όσον αφορά το θέμα του δρόμου Πύλας – Άρσους. «Αναμένουμε από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που διατηρεί την παρουσία και τις δραστηριότητές της στο νησί με την καλή θέληση της τ/κ πλευράς, να υιοθετήσει εποικοδομητική και συνεργάσιμη στάση».

Σημείωσε ότι το συνολικό μήκος του δρόμου Πύλας – Άρσους είναι 11,6 χλμ, αναφέροντας ότι το πρώτο τμήμα των 7,5 χλμ βρίσκεται εντός των ορίων του Άρσους και το υπόλοιπο 4,1 χλμ εντός των ορίων της Πύλας. Ο δρόμος θα αποτελείται από 2 λωρίδες, αναφέρεται επίσης.

Το «υπεξ» επανέλαβε τον ισχυρισμό ότι πρόκειται για «υλοποίηση ανθρωπιστικού έργου» που θεωρείται ότι θα συμβάλει στην έναρξη μιας νέας διαδικασίας στην Κύπρο «που σέβεται τα εγγενή δικαιώματα και των δύο πλευρών και είναι ανοιχτή σε συνεργασία με βάση την κυριαρχική ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς».

Ανησυχία και προειδοποιήσεις από ΟΥΝΦΙΚΥΠ

Πρώτη η ΟΥΝΦΙΚΥΠ, με ανακοίνωσή της το απόγευμα της Πέμπτης, εξέφραζε ανησυχία και προειδοποιούσε την τουρκοκυπριακή πλευρά για μη εξουσιοδοτημένες κατασκευαστικές εργασίες μέσα στη νεκρή ζώνη κοντά στην Πύλα.

«Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ αναφέρει ότι ανησυχεί για σχέδια για μη εξουσιοδοτημένα έργα μέσα στη νεκρή ζώνη κοντά στην Πύλα και τονίζει τη σημασία για σεβασμό στην εντολή της αποστολής».

Σημείωνε ότι η Δύναμη εργάζεται και με τις δύο πλευρές και επεσήμανε ότι σημειώθηκε πρόοδος για προώθηση μιας αμοιβαίας αποδεκτής πορείας προς τα μπρος στην περιοχή. Ταυτόχρονα η ΟΥΝΦΙΚΥΠ καλούσε την Τ/κ πλευρά να συνεχίσει αυτές τις προσπάθειες πριν την έναρξη κατασκευαστικών έργων στην Πύλα.

Τέλος τόνιζε ότι η παρεμπόδιση εντάσεων και η διατήρηση του στάτους κβο στην περιοχή της νεκρής ζώνης είναι μια από τις πιο σημαντικές προτεραιότητες της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.