Το Κυπριακό και οι τελευταίες εξελίξεις, το μεταναστευτικό και οι ευρωεκλογές ήταν μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν σε κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχε την Κυριακή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης και η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) Ρομπέρτα Μέτσολα, στο Προεδρικό μέγαρο.

Η κ. Μέτσολα η οποία πραγματοποιεί επίσκεψη στην Κύπρο, την Ημέρα της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, μετά από πρόσκληση του Προέδρου Χριστοδουλίδη, έστειλε μήνυμα στην Κύπρο και σε όλο τον κόσμο, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) παραμένει προσηλωμένη σε αυτό το νησί, και ότι το Κυπριακό είναι και ευρωπαϊκό πρόβλημα.

Η Πρόεδρος του ΕΚ έφθασε στο Προεδρικό μέγαρο το πρωί, συνοδευόμενη από τον σύζυγό της, όπου τους υποδέχθηκαν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η Πρώτη Κυρία, ενώ στρατιωτικό άγημα απέδιδε τιμές.

Ακολούθησε ανάκρουση του Ύμνου της ΕΕ και του Εθνικού Ύμνου της Κυπριακής Δημοκρατίας και στη συνέχεια η κ. Μέτσολα κατέθεσε στεφάνι στον ανδριάντα του Εθνάρχη Μακαρίου Γ΄, πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Οι δύο Πρόεδροι είχαν στη συνέχεια κατ’ ιδίαν συνάντηση, και αργότερα προέβησαν σε δηλώσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Σύμφωνα και με ανακοίνωση της Προεδρίας, στις δηλώσεις του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε την ευαρέσκεια του για την παρουσία της Προέδρου του ΕΚ στην Κύπρο κατά την 63η επέτειο της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπογραμμίζοντας ότι η παρουσία της έχει τη δική της ξεχωριστή σημασία και στέλνει τα δικά της πολλαπλά μηνύματα.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι στη συνάντηση συζητήθηκε και το Κυπριακό, και όπως είπε, είχε την ευκαιρία να ενημερώσει την Πρόεδρο για τα αποτελέσματα των επαφών του στη Νέα Υόρκη και για την προσπάθεια για διορισμό απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ) σε ανταπόκριση και της έκκλησης του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ για διορισμό ενός αντιπροσώπου που θα διερευνήσει τις προοπτικές για επανέναρξη των συνομιλιών.

Σημείωσε ότι παρά τα προβλήματα, τις δυσκολίες και τις προκλήσεις, η προσπάθειά θα συνεχιστεί και «θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν, αξιοποιώντας και τα σημαντικά εργαλεία που μας προσφέρει η ΕΕ, για να πετύχουμε τον στόχο της επανέναρξης των συνομιλιών και της επίλυσης του Κυπριακού».

Δήλωσε ότι η παρουσία της Προέδρου του ΕΚ στέλνει το μήνυμα της συνεχιζόμενης στήριξης της ΕΕ στις προσπάθειες που καταβάλλονται για άρση του αδιεξόδου, επανέναρξη των συνομιλιών και επίλυση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου και σύμφωνα με τις αρχές και αξίες της ΕΕ.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι πέραν του Κυπριακού, συζητήθηκε και το μεταναστευτικό που θα απασχολήσει, όπως ανέφερε, και τα δύο Ευρωπαϊκά Συμβούλια του Οκτωβρίου, το άτυπο στη Γρανάδα στις 6 Οκτωβρίου και το τακτικό στις Βρυξέλλες στις 26 και 27 Οκτωβρίου.

Σημείωσε ότι η Κύπρος δέχεται τους περισσότερους αιτητές ασύλου κατ’ αναλογία πληθυσμού τα τελευταία χρόνια, και παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί το τελευταίο διάστημα και έχουν οδηγήσει σε μείωση των μεταναστών που έρχονται στην Κύπρο, χρειάζεται σαφώς να γίνουν περισσότερα από πλευράς ΕΕ.

«Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ευελπιστούμε ότι το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο θα υιοθετηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το συντομότερο και θα λειτουργήσει εποικοδομητικά, ώστε να καταλήξουμε σε μια συνολική συμφωνία που θα επιτρέψει πιο αποτελεσματική διαχείριση του Μεταναστευτικού», ανέφερε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είπε ότι το άλλο σημαντικό θέμα που συζητήθηκε  ήταν οι Ευρωεκλογές του 2024, που θα διεξαχθούν τον προσεχή Ιούνιο.

«Συμφωνήσαμε στην ανάγκη να αναληφθούν πρωτοβουλίες σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, ώστε να αναζωογονηθεί το ενδιαφέρον των Ευρωπαίων πολιτών για τη σημαντικότατη εκλογική αυτή διαδικασία, λαμβάνοντας υπόψη τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ενισχύεται συνεχώς», είπε επισημαίνοντας ότι ένας κοινός στόχος είναι «να προσελκύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους νέους και  νέες ψηφοφόρους».

Εξέφρασε την ελπίδα ότι το πρόγραμμα της Προέδρου θα της επιτρέψει άλλη μια επίσκεψή της στην Κύπρο,  ώστε από κοινού να συμμετέχουν σε εκδηλώσεις με στόχο την προσέλκυση όσο το δυνατόν περισσότερου ενδιαφέροντος για συμμετοχή στις Ευρωεκλογές.

Μήνυμα δύναμης και ελπίδας από Μέτσολα

Από την πλευρά της η κ. Μέτσολα είπε, μεταξύ άλλων, ότι η επέτειος της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας σηματοδοτεί τη σύγχρονη, δημοκρατική και ανεξάρτητη πορεία της χώρας στην ιστορία, τις επιτυχίες και τα επιτεύγματα του λαού της, αλλά και υπενθυμίζει τις τραγωδίες που έχει βιώσει η χώρα εδώ και 63 χρόνια.

Η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έστειλε μήνυμα δύναμης, ελπίδας, ενότητάς και αντοχής για την ανεξαρτησία της Κύπρου και να απέδωσε φόρο τιμής σε όλους όσοι έκαναν θυσίες για την απελευθέρωση και την αυτονομία της χώρας καθώς και για την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών της.

«Δεν είναι τυχαίο που βρίσκομαι εδώ την ημέρα της Ανεξαρτησίας. Θέλω να στείλω το πιο ξεκάθαρο μήνυμα στην Κύπρο και σε όλο τον κόσμο, ότι η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη σε αυτό το νησί, ότι το Κυπριακό είναι και ευρωπαϊκό πρόβλημα», είπε σημειώνοντας ότι η Ευρώπη ποτέ δεν θα είναι ολοκληρωμένη ενόσω η Κύπρος παραμένει διαιρεμένη. 

Πρόσθεσε ότι ήταν αυτό που ανέφερε και πριν από δέκα μέρες στον ΓΓ των ΗΕ σε συνάντηση που είχε μαζί του στη Νέα Υόρκη, υπογραμμίζοντας τη στήριξη της ΕΕ για διορισμό ενός απεσταλμένου των ΗΕ.  

Η Πρόεδρος Μέστολα είπε ότι «ο μόνος τρόπος να επανενώσουμε το νησί και τον λαό του είναι μέσω της επικοινωνίας της διπλωματίας και των διαπραγματεύσεων» σημειώνοντας ότι οποιεσδήποτε μονομερείς, εχθρικές ενέργειες θα απομακρύνουν τον κόσμο ακόμη περισσότερο.

«Θέλουμε να επαναρχίσουν οι συνομιλίες στη βάση της εμπιστοσύνης και όχι τις βίας. Αχρείαστες προκλήσεις δεν βοηθούν καθόλου», είπε.

Πρόσθεσε ότι η μόνη βιώσιμη λύση είναι ένα κυρίαρχο ευρωπαϊκό κράτος, μια δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία υπό την αιγίδα των ΗΕ και στη βάση των ευρωπαϊκών αξιών. Υπογράμμισε ακόμη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να υποστηρίξει την Κύπρο.

Σε ό,τι αφορά το Μεταναστευτικό, η Πρόεδρος Μέτσολα σημείωσε ότι τόσο η Κύπρος όσο και γειτονικές της χώρες δέχονται δραματικά αυξημένο αριθμό μεταναστών τα τελευταία χρόνια, σημειώνοντας ότι η Ευρώπη πρέπει να διαχειριστεί το ζήτημα συνολικά, και κανένα κράτος μέλος δεν πρέπει να το διαχειριστεί μόνο του. Σημείωσε ότι το ζήτημα θα πρέπει να τύχει διαχείρισης κατά τρόπο ανθρωπιστικό και δίκαιο για τους έχοντες ανάγκη και κατά τρόπο αυστηρό για τους διακινητές.

Τέλος, η Πρόεδρος Μέτσολα αναφέρθηκε στη μεγάλη σημασία των Ευρωεκλογών για το μέλλον της Ευρώπης και για το κάθε κράτος ξεχωριστά. 

Αγνοούμενοι και ρόλος ΕΕ

Η Πρόεδρος Μέτσολα δέχθηκε ερώτημα για το ζήτημα των αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής και για τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο να κλείσει αυτή η ανοιχτή πληγή και να πιεστεί η Τουρκία να δώσει στοιχεία ανοίγοντας τα αρχεία του κατοχικού στρατού.

Απάντησε ότι αναμένει την Έκθεση από την πρόσφατη επίσκεψη της εισηγήτριας του ΕΚ για θέματα αγνοουμένων και ότι θα υπάρξουν αρκετές αντιπροσωπείες από το ΕΚ, προσθέτοντας ότι και αυτό θα είναι μέρος των ερωτήσεων που θα θέσουν.

Σημείωσε ότι στο ΕΚ έγιναν συζητήσεις για το εν λόγω θέμα και τα μέλη του ΕΚ από την Κύπρο ήταν εκεί για να απευθύνουν έκκληση όχι μόνο στην ηγεσία του ΕΚ, αλλά και σε άλλα θεσμικά όργανα σημειώνοντας ότι αυτό είναι μια τραγωδία που συνέβη σε ευρωπαϊκό έδαφος μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόσθεσε ότι είναι ένα ζήτημα που παραμένει άλυτο και χρειάζονται όχι μόνο πόροι αλλά και πολιτική βούληση.

Στο ίδιο πλαίσιο ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ρωτήθηκε εάν το ζήτημα των αγνοουμένων θα μπορούσε να είναι ένα μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης προκειμένου να σπάσει το αδιέξοδο στο Κυπριακό για την επανέναρξη του διαλόγου με τον ίδιο να δηλώνει ότι φυσικά και είναι ένα μέτρο που μπορεί να βοηθήσει την πολιτική διαδικασία σημειώνοντας ότι πάνω από όλα πρόκειται για ένα ανθρωπιστικό θέμα.

Σημείωσε ότι είναι για αυτό τον λόγο που έγινε πρόσφατη επίσκεψη μαζί με τον κ. Τατάρ στο ανθρωπολογικό εργαστήριο επισημαίνοντας ότι το θέμα αυτό θα έπρεπε να είχε επιλυθεί εδώ και χρόνια.

Πρόσθεσε ότι «εκτιμούμε τη δουλειά του ΕΚ στο θέμα των αγνοουμένων» λέγοντας ότι πολύ πρόσφατα είχε την ευκαιρία να συναντηθεί με την εισηγήτρια του ΕΚ για τα θέματα των αγνοουμένων η οποία ήλθε στην Κύπρο προκειμένου να αντιληφθεί τη σοβαρότητα του προβλήματος.  Είπε ότι σύντομα η εισηγήτρια θα υποβάλει και σχετική έκθεση στο ΕΚ σημειώνοντας ότι και η Πρόεδρος του ΕΚ έχει ιδιαίτερη ευαισθησία για αυτό το θέμα.

Ευρωεκλογές και άνοδος αντι-ευρωπαϊκών κινημάτων

Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και Πρόεδρος Μέτσολα κλήθηκαν να σχολιάσουν την άνοδο των ακροδεξιών και των αντι-ευρωπαϊκών κινημάτων και για το εάν υπάρχει κίνδυνος καταστροφής του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «όποιοι φαντάζονται ή οραματίζονται καταστροφή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος σίγουρα θα απογοητευτούν».

Επεσήμανε ότι η ΕΕ ήταν η σημαντικότερη εξέλιξη όχι μόνο στην ευρωπαϊκή ήπειρο αλλά σε διεθνές επίπεδο μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. «Ναι· η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει προκλήσεις, αντιμετωπίζει προβλήματα, αλλά είναι μόνο μέσα από την συνεργασία των 27 κρατών-μελών και των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που μπορούμε να λύσουμε αυτά τα προβλήματα αποτελεσματικά», είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι «είμαστε υπέρ της περαιτέρω ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτές είναι οι θέσεις μας σε όλα τα Συμβούλια, περιλαμβανομένου φυσικά και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου» σημειώνοντας ότι «είμαστε ένα κράτος που πιστεύουμε στις δυνατότητες, στο μέλλον και στην προοπτική της ΕΕ».

«Το έχω πει πολλές φορές ότι η σημαντικότερη μας επιτυχία ως Κυπριακή Δημοκρατία, είναι η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση», είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και σημείωσε ότι την Ημέρα της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ακόμη πιο σημαντικό το γεγονός ότι είμαστε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου βρίσκεται σήμερα μαζί μας.

«Έχουμε υποχρέωση εμείς στην Κύπρο ακόμη περισσότερο από άλλα τα κράτη-μέλη να συμμετέχουμε μαζικά στην εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη των μελών του ΕΚ» είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επισημαίνοντας ότι από πλευράς εκτελεστικής εξουσίας θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην συμμετοχή των νέων.

Η Πρόεδρος Μέτσολα είπε τα τελευταία τέσσερα χρόνια υπήρξε μια πρωτοφανής ενότητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας επέτρεψε σε οικονομίες όπως ο Κύρος να ανακάμψουν από μια πολύ δύσκολη οικονομικάπερίοδο  με την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση.

Πρόσθεσε ότι ακολούθησε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αλλά και εκεί υπήρξε πρωτοφανής ενότητα.

Σημείωσε ότι είναι με αυτή την εμπειρία που θα πρέπει να πάμε στις εκλογές δείχνοντας ότι αν είστε υπέρ της Ευρώπης, τότε μπορείτε να βρείτε λύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αν μπείτε στον πειρασμό να ψηφίσετε αυτούς που θέλουν να καταστρέψουν το ευρωπαϊκό εγχείρημα, τότε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν θα είναι σε θέση να λάβει αποφάσεις που θα σας επηρεάζουν καθημερινά.

«Και εκεί είναι που θα αντιμετωπίσουμε το επιχείρημα του φόβου με ένα ισχυρό, υπέρ του εποικοδομητικού ευρωπαϊκού κέντρου που μπορεί να οικοδομήσει και να συνεχίσει να εμβαθύνει και να διευρύνει την Ευρωπαϊκή Ένωση», είπε η Πρόεδρος Μέτσολα.