Εντός των επόμενων δύο ή τριών εβδομάδων θα μετακινηθούν οι αλλοδαποί που διαμένουν εδώ και μήνες στη γραμμή κατάπαυσης του πυρός, ανέφερε σήμερα ο Υφυπουργός Μετανάστευσης, Νικόλας Ιωαννίδης, σε δηλώσεις του μετά της συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών, στην οποία συμμετείχε σήμερα, με σκοπό να ενημερώσει τα μέλη της για τις δράσεις και αρμοδιότητες του Υφυπουργείου.

«Έχουμε καλές ενδείξεις ότι κάποια κράτη θα δεχθούν ορισμένους από τους ανθρώπους αυτούς και συνεπώς εντός των επόμενων δύο ή τριών εβδομάδων θα έχει επιλυθεί αυτό το ζήτημα», ανέφερε ο κ. Ιωαννίδης, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σχετικά με την εν λόγω υπόθεση, χωρίς όμως να αναφέρει σε ποιες χώρες θα πάνε τα άτομα αυτά. «Δεν θέλουμε προσωρινούς καταυλισμούς στη νεκρά ζώνη», είπε ο Υφυπουργός, προσθέτοντας ότι είναι μία προβληματική κατάσταση που πρέπει να εκλείψει. 

Την ίδια στιγμή, είπε ότι «δε θα επωμίζεται η Κυπριακή Δημοκρατία τις παραλείψεις της Τουρκίας, η οποία τουλάχιστον ανέχεται τη μεταφορά των ανθρώπων αυτών», επισημαίνοντας ότι καθ’ ομολογία των ανθρώπων που βρίσκονται σήμερα στους καταυλισμούς αυτούς, ταξίδεψαν στα κατεχόμενα με πτήσεις ή με πλοία από την Τουρκία. «Βλέπουμε ένα μοτίβο που καταδεικνύει τις ευθύνες της γειτονικής μας χώρας», είπε, προσθέτοντας ότι η Κύπρος δεν μπορεί να επωμίζεται τις συνέπειες των παραλείψεων μίας χώρας που δεν εκπληρώνει τις διεθνείς της υποχρεώσεις.

Επίσης, κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Εσωτερικών, ο Υφυπουργός ανέφερε ότι έχει ληφθεί και απόφαση για αφαίρεση συρματοπλέγματος που είχε τοποθετηθεί κατά μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός. Ανέφερε ότι οι εργασίες για απομάκρυνση θα ξεκινήσουν τις επόμενες μέρες και το υλικό θα χρησιμοποιηθεί για ανάγκες της Εθνικής Φρουράς ή για άλλες ανάγκες του κράτους.

Κατά την ενημέρωση των μελών της Επιτροπής Εσωτερικών ο κ. Ιωαννίδης αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο το Υφυπουργείο επεξεργάζεται το πλάνο για μια ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική. Ο κ. Ιωαννίδης εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη θετική ανταπόκριση που είχε από τον Πρόεδρο και τα μέλη της Επιτροπής στο κάλεσμά που απηύθυνε για αγαστή συνεργασία, σημειώνοντας ότι η εκτελεστική και η νομοθετική εξουσία θα πρέπει να συνεργάζονται στενά.

Νέα κατεύθυνση στη συζήτηση περί ασφαλών περιοχών

Μετά τη συνεδρίαση, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για τη συζήτηση που αφορά τον χαρακτηρισμό ασφαλών περιοχών, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι η εξέλιξη της υπόθεσης δικαιώνει την πολιτική που ακολουθεί η Κυπριακή Δημοκρατία, αναφέροντας ότι σε επίπεδο ΕΕ η συζήτηση δεν περιστρέφεται πλέον γύρω από τις ασφαλείς περιοχές, αλλά γύρω από τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών και υποδομών στη Συρία, «ούτως ώστε οι άνθρωποι που επιθυμούμε να επαναπατριστούν, να έχουν τις κατάλληλες συνθήκες» διευκρινίζοντας ότι «δεν πρόκειται μόνο για την έλλειψη εχθροπραξιών, αλλά για την δημιουργία υποδομών και γενικότερα των κατάλληλων συνθηκών».

Ερωτηθείς σχετικά με την πρόσφατη απόφαση του ΕΔΑΔ για τους Σύρους που προσέφυγαν στο Δικαστήριο για το θέμα της επαναπροώθησής τους, ο κ. Ιωαννίδης απάντησε ότι η απόφαση αφορούσε περιστατικό που έλαβε χώρα το 2020 και διαβεβαίωσε ότι η πολιτική της υφιστάμενης κυβέρνησης περιλαμβάνει πολύ συγκεκριμένες οδηγίες, ώστε κατά τις θαλάσσιες περιπολίες να τηρείται το δίκαιο ΕΕ, ενώ διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει πρόθεση για παραβίαση της νομοθεσίας.

Εξάλλου, απαντώντας σε ερωτήσεις Βουλευτών κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, ο κ. Ιωαννίδης διευκρίνισε ότι οι αιτήσεις ασύλου από Σύρους γίνονται δεκτές, αλλά δεν εξετάζονται, λόγω της απόφασης της κυβέρνησης για αναστολή εξέτασής τους, ως συνέπεια του προβλήματος που δημιούργησε ο μεγάλος αριθμός αιτήσεων. Εξήγησε, ακόμα, ότι μετά την υποβολή της αίτησης ασύλου, οι αιτητές αρχικά λαμβάνουν επίδομα και μετά τους εννέα μήνες έχουν και δικαίωμα εργασίας.

Περίπου 21.800 οι αιτήσεις ασύλου που εκκρεμούν

Παρουσιάζοντας στοιχεία που ζητήθηκαν από τα μέλη της Επιτροπής, ο Υφυπουργός ανέφερε ότι κέντρα σε Πουρνάρα, Κοφίνου και Λίμνες διαμένουν σήμερα περίπου 800 άτομα προσωρινά, μέχρι την εξέταση της αίτησης ασύλου.

Σημείωσε ότι το έργο που βρίσκεται υπό κατασκευή στις Λίμνες περιλαμβάνει μία ανοιχτή δομή 1000 κλινών, που είναι κέντρο φιλοξενίας, και ένα προαναχωρητικό κέντρο 800 κλινών, που είναι στην ουσία τα κρατητήρια για όσους θα είναι προς απέλαση. Η ολοκλήρωση του έργου, για το οποίο εξασφαλίστηκε κονδύλι από την ΕΕ, αναμένεται σε ένα χρόνο περίπου, όπως είπε, ενώ σημείωσε ότι στην περιοχή δεν υπάρχει πρόβλημα με τις κοινότητες και ότι το Υφυπουργείο διατηρεί ανοιχτή επικοινωνία με τις τοπικές αρχές. 

Ο Υφυπουργός ανέφερε, ακόμα, ότι σήμερα εκκρεμούν 21.800 αιτήσεις ασύλου προς εξέταση, οι οποίες ξεπερνούσαν τις 22.000 όταν ανέλαβε τις αρμοδιότητές του το Υφυπουργείο. Εξήγησε ότι η πλειοψηφία των αιτήσεων απορρίπτεται, γιατί προέρχονται από ασφαλείς χώρες, που δεν δικαιούνται διεθνή προστασία, επομένως προχωρούν γρήγορα, αν και υπάρχουν κάποιες αιτήσεις από χώρες που χρειάζονται πιο προσεκτική εξέταση, επομένως παίρνουν και περισσότερο χρόνο.

Πρόσθεσε ότι από τον Μάρτιο του 2023 έχουν γίνει και μετεγκαταστάσεις 2.400 ατόμων σε διάφορα κράτη-μέλη της ΕΕ και ότι συνεχίζονται οι προσπάθειες για επανασύνδεση οικογενειών εντός της ΕΕ. Αναφέρθηκε, ακόμα, στις διακρατικές συμφωνίες μεταξύ ΕΕ και τρίτων κρατών, λέγοντας ότι πλέον υπάρχει θετική προσέγγιση από πλευράς ΕΕ, σημείωσε όμως ότι έτσι κι αλλιώς η Κύπρος δεν είχε προβλήματα με τους επαναπατρισμούς μεταναστών σε τρίτες χώρες.

Απαντώντας σε ερωτήσεις των Βουλευτών κατά τη συνεδρίαση, ο Υφυπουργός αναφέρθηκε και στο Σύμφωνο Μετανάστευσης της ΕΕ, λέγοντας ότι το θέμα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί κεντρικά και να μη χρειαστεί να το χειριστούν οι χώρες που υφίστανται τις επιπτώσεις. Σημείωσε ότι για πρώτη φορά προβλέπεται αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών, τη ίδια στιγμή, όμως, ασκούνται και πιέσεις για βελτιώσεις, ενώ Ολλανδία, Πολωνία και Ουγγαρία έχουν εκφράσει ήδη την πρόθεσή τους για παρεκκλίσεις από το Σύμφωνο.

Από τον Μάρτιο 2023 μέχρι σήμερα επαναπατρισμός 16.000 ατόμων

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αριθμό των αιτητών ασύλου, των αναγνωρισμένων προσφύγων και όσων έχουν εξασφαλίσει διεθνή προστασία στην Κύπρο, ανέφερε ότι ανέρχονται στο 6% του πληθυσμού της χώρας. Σημείωσε ότι, αν και αυτό το ποσοστό είναι ψηλότερο από μέσο όρο στην ΕΕ, παρουσιάζει πτωτική τάση, καθώς προηγουμένως ήταν 7%.

Ο κ. Ιωαννίδης απέδωσε τη μείωση αυτή στο γεγονός ότι έχουν μειωθεί οι αιτήσεις ασύλου και έχουν επαναπατριστεί 16.000 άτομα από την ανάληψη καθηκόντων από τη νέα κυβέρνηση τον Μάρτιο του 2023. Ο στόχος για φέτος, πρόσθεσε ο Υφυπουργός, είναι να ξεπεράσει τις 10.000 ο αριθμός των επαναπατρισθέντων, ενώ σημείωσε ότι μέχρι στιγμής έχουν επαναπατριστεί περισσότεροι από όσους αφίχθησαν από τον Ιανουάριο του 2024.

Ο Υφυπουργός απάντησε, επίσης, σε ερωτήσεις δημοσιογράφων αναφορικά με τον χειρισμό των υποθέσεων διακινητών. Όπως είχε αναφέρει και κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εξάρθρωση δικτύων.

Σημείωσε ότι είναι σημαντικό να έχουμε βιώσιμο σύστημα παροχής ασύλου και διεθνούς προστασίας, όμως αν οι αριθμοί ξεπερνούν τις δυνατότητας του κράτους, δε θα μπορεί να παρέχει την προστασία αυτή. Εξήγησε, συνεπώς, ότι ο μειωμένος αριθμός αιτητών ασύλου δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά είναι ο τρόπος για να μπορεί να παρέχεται προστασία.

Σε ερώτηση για το κατά πόσο η Κύπρος είναι έτοιμη να διαχειριστεί άφιξη μεταναστών και προσφύγων, λόγω των συγκρούσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη στη Μέση Ανατολή, ο κ. Ιωαννίδης απάντηση το σχέδιο δράσης έχει επικαιροποιηθεί και οι υπηρεσίες γνωρίζουν πολύ καλά τι πρέπει να κάνουν εάν προκύψει ανάγκη. Σημείωσε, όμως, ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν σημειωθεί αφίξεις διά θαλάσσης, αλλά μόνο μετακίνηση πληθυσμού μέσω του αεροδρομίου.

Ο κ. Ιωαννίδης αναφέρθηκε κατά τη συνεδρίαση και στα φαινόμενα συχνών επιθέσεων σε διανομείς το τελευταίο διάστημα, σημειώνοντας ότι οι περισσότεροι από τους αλλοδαπούς που εργάζονται στον κλάδο αυτό ανήκουν στην κατηγορία αιτητών ασύλου που έχουν δικαίωμα εργασίας. Εξάλλου, ανακοίνωσε ότι το Υφυπουργείο σχεδιάζει και ενημερωτική εκστρατεία το επόμενο διάστημα, για να αποσαφηνιστεί στο κοινό ότι οι μετανάστες που βλέπουμε καθημερινά γύρω μας δεν είναι κατ’ ανάγκη παράνομοι.

Επίσης, ανακοίνωσε στα μέλη της Επιτροπής Εσωτερικών ότι θα παρουσιαστούν το επόμενο διάστημα νομοσχέδια για τροποποιήσεις στη νομοθεσία Περί Προσφύγων. Ενδεικτικά αναφέρθηκε στις περιπτώσεις προσφύγων που καταδικάζονται για σοβαρά εγκλήματα, οι οποίοι σήμερα εκτίουν ποινή φυλάκισης, λέγοντας ότι ένα από τα νομοθετήματα που θα έρθουν σύντομα στην Επιτροπή, περιλαμβάνει τροποποίηση που θα προβλέπει την ανάκληση καθεστώτος πρόσφυγα, εφόσον κάποιος διαπράξει σοβαρό αδίκημα, αλλά όχι την ανάκληση καθεστώτος προστασίας.

Δηλώσεις Βουλευτών

«Επί της συνολικής εικόνας πρέπει να πω ότι σειρά ζητημάτων που θέσαμε στο Υφυπουργό φαίνεται να τυγχάνουν μιας μεταχείρισης διαφορετικής σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν και ενδεχομένως το πιο σημαντικό παράδειγμα είναι η τελεσίδικη απόφαση για να αφαιρεθεί επιτέλους ο φράχτης που τοποθέτησε προηγούμενη κυβέρνηση και οι διάφορες πόρτες που εμποδίζουν τους ίδιους τους ε/κ, ακόμα και για να μπουν στα ίδια τους τα σπίτια», ανέφερε σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού.

Επεσήμανε ότι το μεταναστευτικό είναι ένα σύνθετο ζήτημα με πολυεπίπεδες προεκτάσεις και αναφέρθηκε σε τέσσερις πυλώνες που το ΑΚΕΛ θεωρεί βασικούς: τη διαδικασία υποδοχής, τη διαδικασία ταχείας διεκπεραίωσης εξέτασης αιτήσεων, κατά τρόπο δίκαιο και αντικειμενικό, τη διαδικασία επιστροφών και επαναπατρισμού, που πρέπει να διέπεται από αρχές δικαίου, και για όσους παραμένουν στην Κυπριακή Δημοκρατία, τη σημαντική διάσταση της κοινωνικής ένταξης στην Κύπρο.

Εξέφρασε, επίσης, την πεποίθηση ότι ο Υφυπουργός αντιλαμβάνεται ότι αυτοί οι πυλώνες πρέπει να συντρέχουν, ενώ έθιξε και το ζήτημα της αλληλεγγύης που πρέπει να επιδεικνύει η Ευρωπαϊκή Ένωση θεσμικά για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών.

Την ικανοποίησή του για τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα της πολιτικής που εφαρμόζει το νέο Υφυπουργείο, εξέφρασε σε δηλώσεις του ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ, Πανίκος Λεωνίδου, λέγοντας ότι «πραγματικά φαίνεται ότι είναι αποφασισμένο να αντιμετωπίσει τους παράνομους μετανάστες».

«Είναι φανερό ότι με τα μέτρα που έχουν ληφθεί και τις πολιτικές που ακολουθεί το τελευταίο διάστημα, το Υφυπουργείο Μετανάστευσης έχει ανακόψει σε σημαντικό βαθμό τις εισροές, με αποτέλεσμα οι εκροές από την Κύπρο να είναι πάρα πολύ περισσότερες από ό,τι είναι οι εισροές», ανέφερε.

«Η προσπάθεια ασφαλώς είναι να διασφαλίσουμε και τα δικαιώματα αυτόν των ανθρώπων οι οποίοι βρίσκονται σε απόγνωση, αλλά από την άλλη έχουμε υπέρτερο καθήκον να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα των Κυπρίων συμπολιτών μας, αυτή είναι η θέση και του Δημοκρατικού Κόμματος, αλλά και της κυβέρνησης, η οποία είναι αποφασισμένη να αντιμετωπίσει με διάφορους νόμιμους τρόπους αυτό το τεράστιο πρόβλημα και φαινόμενο το οποίο οδηγεί ουσιαστικά σε ανασφάλεια, δημιουργεί άλλου είδους προβλήματα κοινωνικά, οικονομικά και η Κύπρος δεν μπορεί να αντέξει το βάρος όλων αυτών των προβλημάτων», πρόσθεσε.

Ικανοποίηση εξέφρασε στις δηλώσεις του και ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, λέγοντας ότι «τα τελευταία χρόνια υιοθετείται μία θετικής αντζέντας μεταναστευτική πολιτική, η οποία είχε ως σκοπό την ανακοπή των ροών και τις απελάσεις παράνομων μεταναστών».

Εξέφρασε, ακόμα, ικανοποίηση για το γεγονός ότι θα υιοθετηθεί πρόταση την οποία έχει καταθέσει το ΕΛΑΜ, έτσι ώστε να ανακαλείτε ή ιδιότητα του πρόσφυγά και της συμπληρωματικής προστασίας για όσους καταδικάζονται για σοβαρά εγκλήματα στη Δημοκρατία.

«Έχουμε ζητήσει από τον Υφυπουργό να αξιοποιήσει αποφάσεις και νομοθεσίες τις οποίες έχουν εφαρμόσει άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η Ελλάδα με το αυστηρό με πλαίσιο αξιολόγησης των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, που εξυπηρετούνταν συμφέροντα των παράνομων μεταναστών και λειτουργούν ως διακινητές, της Iσπανίας με τις μαζικές απελάσεις, της Ιταλίας με την αποστολή παράνομων μεταναστών σε τρίτες χώρες, μέχρι να εξεταστείτε η αίτησή τους και να απελαθούν», πρόσθεσε.

Έθεσε το ερώτημα γιατί, ενώ το αεροπορικό εισιτήριο από τον Λίβανο στην Κύπρο είναι 170 ευρώ, γιατί πληρώνουν 3.000-4.000 ευρώ για να μπουν σε βάρκες και να φτάσουν παράνομα στην Κύπρο, δίνοντας την απάντηση ότι θέλουν να αποφύγουν να παρουσιάσουν την πραγματική τους ταυτότητα και τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα.