Οι εξαίρετες σχέσεις ανάμεσα σε Κύπρο και Μαυροβούνιο και τρόποι για περαιτέρω ενδυνάμωση τους, οι εξελίξεις στο Κυπριακό και οι συνεχιζόμενες τουρκικές προκλήσεις, η κατάσταση στην Ουκρανία, και οι σχέσεις ΕΕ-Μαυροβουνίου ήταν ανάμεσα στα θέματα που απασχόλησαν τη σημερινή συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη και του Προέδρου του Μαυροβουνίου κ. Μίλο Ντουκάνοβιτς, οι οποίοι χαρακτήρισαν την επίσημη επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Μαυροβούνιο ως ιστορική.

Σε δηλώσεις του στα ΜΜΕ, μετά την ολοκλήρωση των διευρυμένων συνομιλιών που είχαν σήμερα οι αντιπροσωπείες Κύπρου και Μαυροβουνίου στο Προεδρικό Μέγαρο/Προεδρική Κατοικία, στη πόλη Centije, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «θα ήθελα θερμά να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση που μου απευθύνατε να επισκεφθώ τη χώρα σας, καθώς και για την εξαίρετη φιλοξενία που επιφυλάξατε τόσο στον ίδιο όσο και στην αντιπροσωπεία που με συνοδεύει.

Πραγματικά η πρόσκληση σας δημιούργησε μια άλλη ιστορική διάσταση στις σχέσεις μας, αφού είναι η πρώτη επίσημη επίσκεψη Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Μαυροβούνιο.

Μας δόθηκε η ευκαιρία κατά τη διάρκεια της συνάντησης μας να ανταλλάξουμε απόψεις για τα τρέχοντα προβλήματα, για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, για τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ΕΕ. Αυτό που επισυνέβη είναι αντί των ρωγμών στην ΕΕ, η ανάδειξη της ενότητας, η ανάδειξη της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών και των υποψηφίων προς ένταξη. Και είναι με ιδιαίτερη ικανοποίηση που παρατήρησα ότι κατά τις τελευταίες τοποθετήσεις των Ευρωπαίων εταίρων, ιδιαίτερα κάποιων μεγάλων εκ των κρατών μελών, μετά τα γεγονότα στην Ουκρανία τάσσονται πλέον υπέρ της επιτάχυνσης της ένταξης των χωρών από τα Δυτικά Βαλκάνια που πληρούν τις προϋποθέσεις.

Θέλω και δημόσια να εκφράσω θερμά συγχαρητήρια για την πρόοδο που παρουσιάζει το Μαυροβούνιο, πρώτο από όλες τις υποψήφιες χώρες σε ό,τι αφορά την υλοποίηση των υποχρεώσεων με βάση τα κεφάλαια που προϋποθέτουν την προενταξιακή, αλλά και τελικά την ένταξη στην ΕΕ.

Είναι με ικανοποίηση που παρακολουθούμε ότι από τα 35, τα 33 κεφάλαια έχουν ανοίξει, έχει επισπευσθεί η διαδικασία από το 2020, έτσι ώστε να βοηθήσει κατά αποτελεσματικότερο τρόπο (την πορεία ένταξης) η επίσπευση της εξέτασης».

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης πρόσθεσε ότι η ολοκλήρωση όσων εκκρεμούν, «δεν έχω αμφιβολία ότι εμφορούμενοι με τις ίδιες αρχές και αξίες της ΕΕ – όλοι είμαστε ευρωπαϊκά κράτη – θα επιτευχθεί και αυτή, ώστε το συντομότερο το Μαυροβούνιο να είναι σε θέση να είναι η πρώτη που θα ενταχθεί και στην ευρωπαϊκή οικογένεια και επίσημα.

Κατά τη διάρκεια του διαλόγου μας έχουμε συζητήσει τις δυνατότητες περαιτέρω εμβάθυνσης και ανάπτυξης των μεταξύ μας σχέσεων και είχα, επίσης, την ευκαιρία να ενημερωθώ για τα όσα τεκταίνονται στα Δυτικά Βαλκάνια, αλλά και από πλευράς μου να αναπτύξω και την κατάσταση που επικρατεί σε ό,τι αφορά το Κυπριακό.

Εξέφρασα ευγνώμονες ευχαριστίες προς τον Πρόεδρο διότι ως ευρωπαϊκή χώρα τηρεί απόλυτα θέσεις αρχών όσον αφορά την επίλυση του Κυπριακού, τη βάση επίλυσης του, για τη στήριξη που τύχαμε τις ώρες που θα έπρεπε να τύχουμε. Γνωρίζω ότι το Μαυροβούνιο έχει καλές σχέσεις και με την Τουρκία, αυτό δεν ενοχλεί τους φίλους που επιδιώκουν από φίλους να συμβάλουν, ώστε να γίνει κατανοητό το πρόβλημα, στην προκειμένη περίπτωση το Κυπριακό.

Και είμαι βέβαιος ότι κοινή θα είναι η πορεία όσον αφορά τα προβλήματα που τα Δυτικά Βαλκάνια αντιμετωπίζουν και όσον αφορά βεβαίως τα προβλήματα που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της τουρκικής αδιαλλαξίας και των προκλητικών συμπεριφορών.

Πιστεύω ότι μετά τα γεγονότα, τον καταστροφικό πόλεμο που παρακολουθούμε ύστερα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, θα υπάρξει μια αναθεώρηση πολιτικής και από πλευράς Ευρώπης, ώστε να υπάρξει αποτελεσματικότερη παρέμβαση, να πάψει πολλές φορές να μετρά το όφελος της χώρας, αντί το όφελος της Ευρώπης. Και αυτό θα είναι προς το συμφέρον όλων.

Έχουμε ανάγκη από μια ισχυρή Ευρώπη, έχουμε ισχυρή Ευρώπη, αλλά χρειάζεται να είναι θεμελιωμένη για όλους ανεξαίρετα πάνω στις ίδιες αρχές και αξίες.

Όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις έχουμε συμφωνήσει ότι θα υπάρξουν ανταλλαγές επισκέψεων Υπουργών καθ΄ύλην αρμοδίων σε μια σειρά τομέων από τους οποίους μπορεί και οι δύο χώρες να ωφεληθούν, είτε αυτό αναφέρεται στην οικονομία είτε στο εμπόριο, στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό, στην καινοτομία, στον τουρισμό, στο φυσικό περιβάλλον και την πράσινη μετάβαση, ανταλλαγή εμπειριών σε σωρεία θεμάτων που είτε η μια είτε η άλλη χώρα κατέχουν και με αυτό τον τρόπο μπορεί να συμβάλουμε στην αλληλοβοήθεια, στην περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεων και στην προκοπή των χωρών μας.

Δημόσια απευθύνω την πρόσκληση που και κατ΄ιδίαν απηύθυνα για επίσκεψη του Προέδρου του Μαυροβουνίου στην Κύπρο, και προσβλέπω σύντομα σε ανταπόδοση της επίσκεψης, για να δοθεί η ευκαιρία και σε ένα άλλο μεσογειακό κράτος να δείξει ότι έχουμε τις ίδιες αρχές φιλοξενίας με τις δικές σας.

Ευχαριστώ για ό,τι μεταξύ μας ελέχθη, για ό,τι τα δύο κράτη πράττουν, και σας βεβαιώ ότι θα συνεχίσουμε να είμαστε οι καλύτεροι συνήγοροι στην προσπάθεια ένταξης του Μαυροβουνίου στην ευρωπαϊκή οικογένεια».

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Μαυροβουνίου, μιλώντας μέσω διερμηνέα, τόνισε το γεγονός ότι η επίσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη είναι η πρώτη επίσκεψη Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Μαυροβούνιο, σημειώνοντας ότι αυτή η επίσκεψη λαμβάνει χώρα λίγες μέρες μετά την επέτειο για τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών.

«Πρόκειται για μια ιστορική επίσκεψη, ένα ιστορικό γεγονός και αποτελεί μια ευκαιρία για εμβάθυνση των φιλικών διμερών μας σχέσεων», είπε ο Πρόεδρος του Μαυροβουνίου, προσθέτοντας πως «η συνεργασία μας είναι σε υψηλό βαθμό τόσο στο διμερές επίπεδο, αλλά και στο πλαίσιο της ΕΕ, διότι το Μαυροβούνιο (αν και δεν είναι μέλος της ΕΕ) ακολουθεί την εξωτερική πολιτική της Ένωσης.

Επίσης, υπάρχει συνεργασία στο πλαίσιο των μικρών ευρωπαϊκών χωρών σε διάφορους τομείς. Υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για ανάπτυξη συνεργασίας στον τομέα της οικονομίας, επειδή πιστεύουμε ότι οι οικονομικές δομές των χωρών μας μοιάζουν πάρα πολύ, ο τουρισμός αποτελεί βασικό τομέα και για τις δύο χώρες και υπάρχουν δυνατότητες να ανταλλάξουμε γνώσεις και εμπειρίες στον τομέα αυτό.

Συμφωνήσαμε ότι η γεωπολιτική μας θέση στη Μεσόγειο μάς δίνει πολλές δυνατότητες για συνεργασία.

Μιλήσαμε για ναυτιλία, αλιεία. Έχουμε άριστη συνεργασία στις εξωτερικές υποθέσεις, στην καταπολέμηση των παράνομων διακινήσεων και θέλουμε να αναπτύξουμε συνεργασία στον τομέα της επιστήμης και του πολιτισμού.

Όταν μιλάμε για πολυμερείς σχέσεις εκφράζουμε ευγνωμοσύνη προς την Κύπρο για τη βοήθεια της προς το Μαυροβούνιο, αλλά και προς όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων για να πετύχουμε τους ευρωπαϊκούς μας στόχους, επειδή η Κύπρος έχει τεράστια εμπειρία και μπορεί να μας βοηθήσει στην τεχνογνωσία. Έχουμε ανάγκη από αυτή τη βοήθεια».

Είπε ακόμα ότι «με ενθαρρύνουν οι δηλώσεις του Προέδρου Αναστασιάδη ότι η ΕΕ έχει την αποφασιστικότητα να στρέψει την προσοχή της προς τα Δυτικά Βαλκάνια και μια ενωμένη Ευρώπη είναι ο εγγυητής σταθερότητας σε όλη την Ευρώπη».

Τέλος είπε ότι η συνάντηση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ήταν ουσιώδης και εξέφρασε ευγνωμοσύνη για τη φιλοξενία των Μαυροβούνιων που διαμένουν στην Κύπρο, η οποία αποτελεί, όπως είπε, τη δεύτερη πατρίδα τους. «Η Κύπρος έχει μια κρατική πολιτική που προσφέρει ποιότητα ζωής. Και οι Μαυροβούνιοι που διαμένουν στην Κύπρο αποτελούν ένα πολύ δυνατό συνδετικό κρίκο μεταξύ των δύο χωρών», κατέληξε.