Είναι σαφής η θέση της Κύπρου στο θέμα των αμυντικών πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανέφερε σήμερα ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος, λέγοντας πως αυτές οι πρωτοβουλίες πρέπει να ευθυγραμμίζονται πλήρως με τα αμυντικά συμφέροντα όλων των κρατών μελών και να αποκλείουν την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση σε κράτη που ενεργούν αντίθετα προς τα στρατηγικά συμφέροντα της Ενωσης και δεν είναι αξιόπιστοι.

Ο Υπουργός μιλούσε στη 2η Θεματική Ενότητα του 20ου Σεμιναρίου Υψηλού Επιπέδου για την Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας, που άρχισε σήμερα στη Λάρνακα και διοργανώνουν η Κυπριακή Ακαδημία Ασφάλειας και Άμυνας (CSDA) και η Αυστριακή Ακαδημία Εθνικής Ασφάλειας, υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Κολλεγίου Ασφάλειας και Άμυνας.

Ο κ. Κόμπος ανέφερε ότι «από τον Μάρτιο του 2023 χρειάστηκε να ανταποκριθούμε και να οργανώσουμε, σε συνεργασία με άλλες περιφερειακές και διεθνείς χώρες-εταίρους, τρεις επιχειρήσεις εκκένωσης αμάχων, για υπηκόους τρίτων χωρών από το Σουδάν, το Ισραήλ και τον Λίβανο. Στη περιοχή μας η δεινή κατάσταση στη Γάζα επέβαλε ένα διαφορετικό είδος αντίδρασης» είπε και πρόσθεσε πως «η Κύπρος δραστηριοποιήθηκε ενεργά παρέχοντας στη διεθνή κοινότητα μια επιλογή που δεν υπήρχε προηγουμένως, σε σχέση με τη διευκόλυνση της ανθρωπιστικής βοήθειας που φτάνει στη Γάζα».

Δημιουργήθηκε συνέχισε «ένας διεθνής συνασπισμός που υποστήριξε τον θαλάσσιο διάδρομο, ένας συνασπισμός που περιελάβανε χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τα ΗΑΕ, το Κατάρ και άλλες. Ο στόχος αυτής της πρωτοβουλίας ήταν να συμπληρώσει τις υπάρχουσες διαδρομές, επειδή οι ανάγκες και η δεινή κατάσταση ήταν τέτοια που οτιδήποτε έπρεπε να πάει στη Γάζα» έπρεπε να μεταφερθεί γρήγορα.

Όπως είπε ο Υπουργός η συγκεκριμένη ενέργεια «αποτελεί παράδειγμα συνέργειας, πρακτικής διπλωματικής συνεργασίας και αποδεικνύει το ρόλο της Κύπρου να συμβάλει εποικοδομητικά ως ανθρωπιστικός παράγοντας σε αυτή την ταραγμένη περιοχή του κόσμου».

Σημείωσε ωστόσο πως «πίσω από τα αποτελέσματα, πίσω από τις πρωτοβουλίες κρύβονται οι προκλήσεις και φυσικά η σκληρή δουλειά που έπρεπε να γίνει» και αναφέρθηκε στην συνεχή επιχειρησιακή επικαιροποίηση της ετοιμότητας της Κύπρου, την έγκαιρη προειδοποίηση, την ανταλλαγή πληροφοριών, τις συνέργειες μεταξύ υπηρεσιών και οργανισμών και την λήψη αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο για αντιμετώπιση των κρίσεων.

Όπως είπε ο κ. Κόμπος «μέχρι τώρα στείλαμε περισσότερους από 20 χιλιάδες τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα». Παράλληλα, συνέχισε, χιλιάδες υπήκοοι τρίτων χωρών απομακρύνθηκαν από τις επικίνδυνες ζώνες μέσω της Κύπρου ενώ σημείωσε πως πρόσφατα απομακρύνθηκαν περισσότεροι από 4 χιλιάδες πολίτες τρίτων χωρών σε σχέση με τον Λίβανο.

Στον χαιρετισμό του ο Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε «στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενισχύσει τις επενδύσεις και τις κοινές προμήθειες με στόχο τη δημιουργία μιας Αμυντικής Ένωσης. Ο παράνομος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας ανέδειξε τον κατακερματισμένο χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Τεχνολογικής και Βιομηχανικής Βάσης (EDTIB), ενώ υπογράμμισε την ανάγκη για συνεργασία, οικονομίες κλίμακας, κοινές προμήθειες, διαλειτουργικότητα και ανάπτυξη κοινών επιχειρησιακών δυνατοτήτων».

Στο πλαίσιο αυτό, συνέχισε «η Κύπρος χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής (EDIS) και του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Αμυντικής Βιομηχανίας (EDIP), τα οποία θα αποτελέσουν τον ακρογωνιαίο λίθο του νέου ρυθμιστικού πλαισίου. Η ευρωπαϊκή βιομηχανική βάση θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχει αμυντικά προϊόντα γρήγορα και σε κλίμακα στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ο κ. Κόμπος αναφέρθηκε επίσης στη «σημασία της παροχής κινήτρων και της δημιουργίας ευκαιριών για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και της μείωσης των εξαρτήσεων από τρίτους προμηθευτές». «Η στρατηγική αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι κάτι εξαιρετικά σημαντικό» είπε και πρόσθεσε πως «προς αυτή την κατεύθυνση, τονίζουμε την ανάγκη βελτίωσης της πρόσβασης της αμυντικής βιομηχανίας σε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση».

Επιπλέον, ανέφερε «η δανειοδοτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ιδίως μετά τον αναθεωρημένο ορισμό των προϊόντων διπλής χρήσης, αποτελεί σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Όσον αφορά τη συνεργασία με τρίτα κράτη, η Ένωση πρέπει να προωθήσει τις αξίες και τα συμφέροντά της».

Σημείωσε επίσης ότι «σε αυτό το πλαίσιο, η θέση της Κύπρου ήταν απολύτως σαφής, οι αμυντικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται πλήρως με τα αμυντικά συμφέροντα όλων των κρατών μελών και να αποκλείουν την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση σε κράτη που ενεργούν αντίθετα προς τα στρατηγικά συμφέροντα της Ένωσης και δεν είναι αξιόπιστοι αλλά απλώς ευκαιριακοί εταίροι».

Ο Υπουργός Εξωτερικών συνεχάρη την Κυπριακή Ακαδημία για την Ασφάλεια και την Άμυνα και την Ακαδημία Εθνικής Άμυνας της Αυστρίας για τη διεξαγωγή του σεμιναρίου και σημείωσε πως «η συνέχιση αυτής της σημαντικής προσπάθειας αποτελεί και θα παραμείνει προτεραιότητα για την Κυπριακή Δημοκρατία».

Στον δικό της χαιρετισμό η Πρέσβειρα της Αυστρίας Dr Susanne Bachfischer ανέφερε πως «αυτά τα μαθήματα αποτελούν ένα μόνο μέρος της ολοένα και στενότερης συνεργασίας μεταξύ της Κυπριακής Ακαδημίας Ασφάλειας και Άμυνας και της Αυστριακής Ακαδημίας Εθνικής Άμυνας της Βιέννης και μια σημαντική συμβολή των χωρών μας στην ενίσχυση της στρατηγικής μας αυτονομίας σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον ασφάλειας που γίνεται ολοένα και πιο πολύπλοκο και αβέβαιο».

Αφού ανέφερε πως «ζούμε σε εποχές παγκόσμιας αβεβαιότητας που προκαλούνται από τον πόλεμο, την κλιματική αλλαγή και τις τεχνολογικές εξελίξεις των οποίων οι μελλοντικές επιπτώσεις είναι άγνωστες» σημείωσε πως «όλο και περισσότερο, η ελευθερία μας και ο τρόπος ζωής μας δέχονται επιθέσεις – είτε πρόκειται για το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση, είτε για την ελευθερία του λόγου, είτε για τη θεμελιώδη ελευθερία να ζούμε με ειρήνη και ασφάλεια. Μια κοινωνία όμως μπορεί να αναπτυχθεί θετικά μόνο αν είναι απαλλαγμένη από το φόβο».

Σε καιρούς, συνέχισε «που χαρακτηρίζονται από τον συνεχιζόμενο απρόκλητο επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, την αυξανόμενη αστάθεια στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής, και την αβεβαιότητα ως προς το κατά πόσον μπορούμε να συνεχίσουμε να βασιζόμαστε σε εταίρους που συμπορεύθηκαν μαζί μας για δεκαετίες, δεν πρέπει να μείνουμε αδιάφοροι. Αντιθέτως, πρέπει να υπερασπιστούμε ενεργά τις θεμελιώδεις δημοκρατικές αξίες μας».

Μαζί με τους εταίρους μας, είπε η Πρέσβειρα της Αυστρίας «πρέπει να καταστούμε ικανοί να αντιμετωπίσουμε γρήγορα και αποτελεσματικά τις εκτεταμένες γεωπολιτικές εντάσεις και τις πολλαπλές προκλήσεις διαχείρισης κρίσεων, οι οποίες εξελίσσονται συνεχώς. Ως Πρέσβης της Αυστρίας, είμαι υπερήφανη που η Κύπρος και η Αυστρία είναι οι κύριοι συνεισφέροντες στο Ευρωπαϊκό Κολλέγιο Ασφάλειας και Άμυνας, προσφέροντας περισσότερο από το 50% των μαθημάτων του καταλόγου του ESDC».

Αναφερόμενη στη διμερή συνεργασία Αυστρίας και Κύπρου, είπε ότι «στα τέλη Μαΐου 2025 – για τρίτη φορά – οι Ακαδημίες Άμυνας της Αυστρίας και της Κύπρου θα διοργανώσουν από κοινού, μάθημα προσανατολισμού στη Λάρνακα, το οποίο έχει προγραμματιστεί να επικεντρωθεί στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, με συμμετέχοντες από αυτές τις περιοχές».

Όπως είπε η Δρ. Bachfischer «ζούμε σε αβέβαιους καιρούς και οι παγκόσμιες εντάσεις αυξάνονται. Αλλά δεν πρέπει να αφήσουμε αυτό να μας αποθαρρύνει». Πρόσθεσε πως «οι φιλελεύθερες αξίες μας, οι δημοκρατικές μας αρχές, έχουν αποδειχθεί ότι είναι η μόνη εποικοδομητική δύναμη για τη διασφάλιση της ειρήνης και της ευημερίας – με βάση το διεθνές δίκαιο, τον διάλογο και τη συνεργασία».

Σημειώνεται ότι στο σεμινάριο που θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή, 29 Νοεμβρίου συμμετέχουν 80 περίπου άτομα που προέρχονται από 21 κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις Κύπρο Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία και Ιρλανδία.

Συγκεκριμένα συμμετέχουν υψηλόβαθμα στρατιωτικά στελέχη, διπλωμάτες και αξιωματούχοι από κράτη-μέλη και ευρωπαϊκούς θεσμούς, καθώς και εκπρόσωποι αποστολών και επιχειρήσεων της Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας.

Πηγή: ΚΥΠΕ