Κονδύλι €91 εκ. ζητά το Πανεπιστήμιο Κύπρου για την ανέγερση φοιτητικών εστιών με περίπου 870 δωμάτια, ενώ φαίνεται να έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο υλοποίησης μελέτης για ανέγερση φοιτητικών εστιών με 700 δωμάτια και κόστος €35 εκ., στη βάση μελέτης που είχε βραβευθεί στο πλαίσιο αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που είχε προκηρυχθεί το 2021.

Το ζήτημα τέθηκε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου με εισήγηση του Βουλευτή του Κινήματος Οικολόγων, Σταύρου Παπαδούρη, ο οποίος ζήτησε διευκρινίσεις, μεταξύ άλλων, για τον λόγο που επιλέχθηκε μία μελέτη, η οποία στη συνέχει απορρίφθηκε από τις υπηρεσίες του ΠΚ, καθώς και για τον λόγο που το Πανεπιστήμιο ζητά σήμερα κονδύλι υπερδιπλάσιο εκείνου που είχε υπολογιστεί πριν περίπου πέντε χρόνια.

Όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις του επικεφαλής των Τεχνικών Υπηρεσιών του ΠΚ, Βάσου Ολύμπιου, μετά την προκήρυξη του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού το 2021, η κριτική επιτροπή που αξιολόγησε τις μελέτες που υποβλήθηκαν, επέλεξε να μη δώσει πρώτο βραβείο σε καμία μελέτη, κάτι που θα υποχρέωνε το ΠΚ να προχωρήσει με την υλοποίηση του έργου, αλλά έδωσε δεύτερο βραβείο, ζητώντας από τους μελετητές του αρχιτεκτονικού γραφείου από την Ελλάδα, να κάνουν μικρές τροποποιήσεις, ώστε να συμβαδίζει η μελέτη με απαιτήσεις του Τμήματος Πολεοδομίας της Κύπρου.

Σύμφωνα με όσα δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του αρχιτεκτονικού γραφείου με τη βραβευμένη μελέτη, Αλκιβιάδης Πυλιώτης, ο οποίος συμμετείχε στη συνεδρίαση της Επιτροπής, «οι Τεχνικές Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου που ανέλαβαν τη διαδικασία προς υλοποίηση, απαίτησαν μονομερώς και χωρίς την έγκριση της κριτικής επιτροπής σειρά αλλαγών, που αλλοίωσαν σημαντικά το θέμα και τις αρετές που είχε αυτή η πρόταση». Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «αποφασίστηκε παρανόμως και μονομερώς να διακοπεί η διαπραγμάτευση με τη μελετητική μας ομάδα», με αποτέλεσμα οι μελετητές να προσφύγουν στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών (ΑΠΠ).

«Αντιληφθήκαμε πώς μεμονωμένα άτομα του Πανεπιστημίου είχαν μεθοδεύσει ένα αδιέξοδο στη συνεργασία μας, μη επιτρέποντάς μας να παρουσιάσουμε την πρότασή μας τόσο στην κριτική επιτροπή, όπως όριζε η προκήρυξη του διαγωνισμού, όσο και στα όργανα του Πανεπιστημίου, που θα αποφάσιζαν για την υλοποίηση αυτού του τόσο σημαντικού έργου», ανέφερε ο κ. Πυλιώτης.

«Παρά τη δικαίωσή μας στην ΑΑΠ και την ακύρωση της απόφασης του Πανεπιστημίου, το Συμβούλιο Προσφορών και Οικονομικών του Πανεπιστημίου, το όργανο δηλαδή που θα αποφάσιζε για την υλοποίηση του έργου, αποφάσισε να ολοκληρώσει τη διαδικασία του διαγωνισμού χωρίς να προβεί σε υλοποίηση της πρότασης», πρόσθεσε ο ίδιος.

Κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Ελέγχου, ο προϊστάμενος των Τεχνικών Υπηρεσιών του ΠΚ, Βάσος Ολύμπιος, ανέφερε ότι, κατόπιν της βράβευσης της μελέτης από την κριτική επιτροπή του διαγωνισμού, διαπιστώθηκαν «σοβαρές ατέλειες» στη μελέτη από το Γραφείο Ανάπτυξης Πανεπιστημιούπολης, σημειώνοντας ότι μία από αυτές ήταν ότι το έργο ξεπερνούσε τα όρια του τεμαχίου για το οποίο είχε σχεδιαστεί.

Ο κ. Πυλιώτης αντέκρουσε τη θέση αυτή, αναφέροντας ότι οι διαστάσεις του κτιρίου δεν ξεπερνούν αυτές του τεμαχίου. Εξάλλου, ερωτηθείς αργότερα από δημοσιογράφους για την εν λόγω κατηγορία εις βάρος της μελέτης, ανέφερε ότι αυτή προβλήθηκε όταν η στάση του ΠΚ άλλαξε απέναντι στη μελέτη, επειδή, όπως είπε ο ίδιος, «κάποιοι αρχιτέκτονες που είχαν συμμετάσχει στον διαγωνισμό και δεν είχαν διακριθεί, εξέφρασαν τα παράπονά τους».

Διευκρίνισε, δε, ότι το επιχείρημα περί υπέρβασης των ορίων του τεμαχίου βασίζεται σε «ένα παραστατικό λάθος, που σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει το πώς αυτό το κτίριο που έχουμε προτείνει, που έχει συγκεκριμένες διαστάσεις χωροθετείται εντός του γηπέδου, που επίσης έχει συγκεκριμένες διαστάσεις». Πρόσθεσε, ακόμα, ότι επικοινώνησε ήδη με το ΣΑΚ και το ΕΤΕΚ, ζητώντας να πάρουν θέση και να γνωμοδοτήσουν πάνω σε αυτό.

Τέλος, ο κ. Πυλιώτης ανέφερε ότι η κριτική επιτροπή δεν ακύρωσε τον διαγωνισμό, σημειώνοντας ότι αυτό δηλοί πως η μελέτη πληροί τις προϋποθέσεις του διαγωνισμού, ενώ εξέφρασε την πρόθεση του αρχιτεκτονικού γραφείου να συνεχίσει τη συνεργασία με το ΠΚ για υλοποίηση της μελέτης και ανέγερση εστιών βάσει αυτής. Πρόσθεσε, δε, ότι αφού  δικαιώθηκε η προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, εφόσον δεν προχωρήσει η υλοποίηση του έργου, οι μελετητές θα έχουν αξιώσεις έναντι του ΠΚ «για όλο αυτό το διάστημα που αναρμόδια όργανα του Πανεπιστημίου μόλυναν τις διαπραγματεύσεις».

Πάντως, ο προϊστάμενος των Τεχνικών Υπηρεσιών του ΠΚ ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής Ελέγχου ότι το ΠΚ προτίθεται να προχωρήσει σε δεύτερη προκήρυξη, αναφέροντας ότι το ποσό των €91 εκ. που έχει προϋπολογίσει είναι σε ορθολογιστικό πλαίσιο, ώστε να μη χρειαστεί να φέρει το ΠΚ νέες οικονομικές απαιτήσεις ενώπιον της Βουλής.

Τα μέλη της Επιτροπής εξέφρασαν ενστάσεις για κόστος αυτό, το οποίο υπολογίζεται σε περίπου €3.500/τετ. μέτρο, με δωμάτια που υπολογίστηκαν στα 14 τ.μ., ενώ στην προηγούμενη προκήρυξη αναλογούσαν 16 τ.μ. σε κάθε δωμάτιο. Ερωτηθείς ο εκπρόσωπος του ΕΤΕΚ στην Επιτροπή για το θέμα του κόστους, υποστήριξε τους υπολογισμούς του ΠΚ, σημειώνοντας ότι με το κόστος αυτός καλύπτονται περισσότερες πτυχές βιωσιμότητας του έργου.

Από την πλευρά του το Υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι για να προχωρήσει με νέα διαδικασία το ΠΚ, θα πρέπει προηγουμένως να καταθέσει σημείωμα έργου και μελέτη βιωσιμότητας. Εξέφρασε, δε, επιφυλάξεις για το γεγονός ότι διπλασιάστηκε ο υπολογισμός του κόστους του έργου.

Ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΠΚ, Τάσος Αναστασίου, διαβεβαίωσε ότι το Πανεπιστήμιο είναι «σε πλήρη ευθυγράμμιση με το Υπουργείο Οικονομικών», αναφέροντας ότι έχει ήδη γίνει σημείωμα έργου και ότι το ΠΚ είναι σε αναζήτηση συμβούλων για να καταλήξει ως προς το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να προχωρήσει, διαβεβαιώνοντας ότι η ανέγερση εστιών συνιστά προτεραιότητα.

Ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, με παρέμβασή του στην Επιτροπή επεσήμανε ότι η μέθοδος που ακολουθήθηκε από το ΠΚ για την ανέγερση εστιών, δηλαδή με την προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, ώστε ακολούθως το έργο να ανατεθεί σε εργολάβο με το ΠΚ ως εργοδότη, τείνει να εγκαταλειφθεί διεθνώς, καθώς μεταθέτει πολλές ευθύνες στον εργοδότη, αντί στον σχεδιαστή του έργου.

«Εισήγησή μας είναι το ΠΚ να εγκαταλείψει αυτή τη μέθοδο», είπε ο κ. Μιχαηλίδης, προσθέτοντας ότι η περίπτωση των εστιών παρέχει τη δυνατότητα για μορφή έργου που κατασκευάζεται με σύμπραξη ιδιωτών με δημόσιο. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι αν το ΠΚ προχωρήσει με προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για τις εστίες, ούτε το 2030 δε θα έχουν κατασκευαστεί. Διαβεβαίωσε, δε, ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία θα προχωρήσει σε ετοιμασία έκθεσης για το έργο.

Σύμφωνος με την εισήγηση του Γενικού Ελεγκτή παρουσιάστηκε στις δηλώσεις του ο εισηγητής του θέματος και Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων, Σταύρος Παπαδούρης, υπογραμμίζοντας σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση ότι πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, και να είναι το έργο στο πλαίσιο της λογικής όσον αφορά το οικονομικό κόστος.

Λέγοντας ότι οι διαδικασίες που ακολουθεί το ΠΚ είναι απαρχαιωμένες, ο κ. Παπαδούρης ανέφερε ότι υπάρχουν νεότερες διαδικασίες, με ανάθεση έργων για κατασκευή και διαχείριση από ιδιώτες, σημειώνοντας ότι αυτό επιταχύνει την ολοκλήρωση του έργου, καθώς ο ιδιώτης δε θα έχει όφελος αν δεν ολοκληρωθεί, ενώ περιορίζει και την ευθύνη του Πανεπιστημίου.

«Τα λεφτά του φορολογούμενου πολίτη δεν είναι για να εξυπηρετούν λάθος κινήσεις», είπε ο κ. Παπαρδούρης, προσθέτοντας ότι «αν θέλουμε να διορθωθούμε, είναι καλό να βλέπουμε πρότυπα εφαρμογής και διαδικασίες, που από τη μία διασφαλίζουν διαφανείς διαδικασίες και από την άλλη σμικρύνουν τον χρόνο παράδοσης ενός έργου και εξυπηρετούν τον σκοπό, ενώ ταυτόχρονα διαφυλάσσονται και τα δημόσια ταμεία του κράτους».

Όλα ανεξαιρέτως τα μέλη της Επιτροπής υπογράμμισαν την ανάγκη να βρεθεί ο συντομότερος δυνατός τρόπος για κατασκευή εστιών, υπογραμμίζοντας το οξύ στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές, κάτι που έχει ως συνέπεια κάποιες φορές να διακόψουν και τις σπουδές τους, όπως αναφέρθηκε κατά τη συνεδρίαση. Επεσήμαναν, όμως, ότι θα πρέπει να τεθεί σε ορθολογικό πλαίσιο το κόστος του έργου, υπογραμμίζοντας ότι δεν θα γίνει ανεχτή η σπατάλη χρημάτων των φορολογούμενων.

Εξάλλου, ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους μετά τη συνεδρίαση, για το γεγονός ότι το ΕΤΕΚ στήριξε τους υπολογισμούς του ΠΚ για έργο κόστους €91 εκ., απάντησε ότι «οι δικαιολογίες που πρόβαλε το ΕΤΕΚ πόρρω απέχουν από την πραγματικότητα και θα έπρεπε να είναι πολύ πιο προσεκτικός ο εκπρόσωπος του ΕΤΕΚ».

Ο κ. Κουλίας ανέφερε στις δηλώσεις ότι το επιχείρημα με το οποίο μπήκε στο συρτάρι η μελέτη για ανέγερση εστιών με κόστος €35 εκ. ήταν μία «πρόχειρη και επιπόλαιη διαπίστωση», αφού είχε ήδη βραβευθεί η μελέτη, ως «πρόσχημα για να σταματήσουν οι διαδικασίες». Υπογράμμισε, όμως, ως σημαντικότερη την παράμετρο ότι για όλα αυτά τα χρόνια οι φοιτητές παραμένουν χωρίς εστίες.

Όσο για την εκτόξευση του υπολογιζόμενου κόστους στα €91 εκ., είπε ότι είναι απαράδεκτο, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «μόνο το παλάτι του Ερντογάν έχει τέτοιο κόστος». Εξέφρασε, δε, την ελπίδα ότι ο νέος Πρόεδρος του ΔΣ του ΠΚ θα συμβάλει ώστε να βρεθεί σύντομα λύση, «με λελογισμένα κόστη και κάτω από τις δυνατότητες του Κύπριου φορολογούμενου».

Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρίαση, υπογράμμισε ως κατεπείγουσα την ανάγκη για στέγαση των φοιτητών. Το Ανώτερο εκπαιδευτικό μας Ίδρυμα, δηλαδή το Πανεπιστήμιο Κύπρου, οφείλει να πρωτοστατήσει προς επίλυση του στεγαστικού αυτού προβλήματος λαμβάνοντας υπόψη και την εκτόξευση των ενοικίων», σημείωσε.

Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου υπογράμμισε κατά τη συνεδρίαση ότι επείγει μεν η ανέγερση εστιών, όμως την ίδια στιγμή πρέπει να αποφευχθούν φαινόμενα διασπάθισης δημόσιου χρήματος. Σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρίαση ανέφερε ότι «ένα έργο το οποίο κοστολογείται με 35 εκατομμύρια, έρχεται το Πανεπιστήμιο Κύπρου και μας λέει τώρα ότι το κόστος ανέβηκε στα 91 εκατομμύρια» θέτοντας το ερώτημα αν το λάθος έγινε την πρώτη φορά, όταν δόθηκε το δεύτερο βραβείο στους μελετητές, ή τη δεύτερη φορά όταν «το κόστος εκτοξεύθηκε δυσανάλογα με την αύξηση των δωματίων που θα χτίζονταν».

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, στις δηλώσεις του για το θέμα υπογράμμισε τη μακρά καθυστέρηση στην ανέγερση φοιτητικών εστιών από το ΠΚ, σημειώνοντας ότι σήμερα διαθέτει μόνο 208 εστίες.

Πρόσθεσε ότι η ΔΗΠΑ απαιτεί «από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας,  την Υπουργό Παιδείας και τον Υπουργό Οικονομικών, να προχωρήσουν τάχιστα οι διαδικασίες για να αρχίσει το χτίσιμο των ιδιόκτητων εστιών του Πανεπιστημίου Κύπρου».