Το πρόσφατο περιστατικό παραίτησης του δημοσιογράφου Ντίνου Φοινικαρίδη από την εκπομπή του ΡΙΚ “Από Μέρα Σε Μέρα”, μετά την απόφαση για να μην κάνει παρέμβαση στην εκπομπή ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου, βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης της Επιτροπής Εσωτερικών της Βουλής. Πού είναι το λάθος να ζητήσω παρέμβαση στο ΡΙΚ, διερωτήθηκε ο Βουλευτής, ενώ ο δημοσιογράφος παραθέτοντας τα γεγονότα είπε πως αποτελεί συνήθη πρακτική να υπάρχει παρέμβαση από δημόσιο πρόσωπο και στη συνέχεια να ζητείται και η αντίδραση της άλλης πλευράς, όπως έγινε στην προκειμένη. Απάντησε στο γιατί επέστρεψε στην εκπομπή, ενώ από πλευράς ΡΙΚ ο Πρόεδρος του ΔΣ τόνισε πως η ελευθερία του Τύπου και η ανεξαρτησία των δημοσιογράφων είναι αδιαπραγμάτευτα.

Ο κ. Ευσταθίου, μιλώντας εντός της Επιτροπής, διερωτήθηκε πόσο κακό ήταν που ήθελε να κάνει παρέμβαση στο ΡΙΚ. Ζήτησε, είπε, από τον Διευθυντή Ειδήσεων και Επικαίρων Γιάννη Νικολάου να κάνει την παρέμβαση, ο οποίος του ζήτησε να θέσει γραπτώς το αίτημα του για να αξιολογηθεί, και για αυτό πήρε τηλέφωνο τον Ντίνο Φοινικαρίδη ο οποίος του είπε πως θα τον φιλοξενούσε.

Όπως είπε ο Κωστής Ευσταθίου, πήρε τηλέφωνο στο ΡΙΚ την προκαθορισμένη ώρα και επειδή είχε γίνει κάτι με τις τηλεφωνικές γραμμές διακόπηκε η σύνδεση. Στη συνέχεια, επικοινώνησε μαζί του η παραγωγός της εκπομπής λέγοντας του πως δεν θα κάνει την παρέμβαση τελικά και θα του εξηγήσουν στη συνέχεια το γιατί. Πρόσθεσε πως δεν θεώρησε ότι ήταν κάτι σοβαρό και πως θα μπορούσε να συμβεί ενδεχομένως λόγω έλλειψης χρόνου ή λόγω κάποιας έκτακτης επικαιρότητας και πιο σημαντικής είδησης.

Ο κ. Ευσταθίου είπε πως δεν ήταν κάτι που θεώρησε ότι θα έπρεπε να ανοίξει το στόμα του και να πει κάτι. Εδώ ενώπιον της Επιτροπής, είπε, είναι η πρώτη φορά που μιλά για το περιστατικό. Δεν καταλαβαίνω, σημείωσε, πού είναι το λάθος μου να πάρω τηλέφωνο και να ζητήσω να μιλήσω στο ΡΙΚ. Σχολιάζοντας τις αναφορές ότι ο ίδιος έχει προσκληθεί και προβληθεί τις περισσότερες φορές από τους υπόλοιπους Βουλευτές της ΕΔΕΚ, είπε ως αν θεωρούν κάποιοι πως για τους επόμενους 8 μήνες δεν πρέπει να με καλέσουν ξανά σε εκπομπή του ΡΙΚ ώστε να τον «ισοφαρίσουν» οι υπόλοιποι, τότε ας μην τον ξανακαλέσουν.

Ο Ντίνος Φοινικαρίδης, μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής, παρέθεσε τα γεγονότα όπως ο ίδιος τα βίωσε. Όπως είπε, είχε μια πληροφορία την προηγούμενη του συμβάντος πως ο Κωστής Ευσταθίου θα ήθελε να παρέμβει για το θέμα της ΕΔΕΚ και πρόσθεσε πως ο ίδιος, γνωρίζοντας ότι ο Βουλευτής βρισκόταν στο Στρασβούργο, επικοινώνησε μαζί του, αφήνοντας ηχητικό μήνυμα αν θέλει να κάνει παρέμβαση στην εκπομπή του. Την άλλη μέρα, στην πρωινή σύσκεψη, ενημέρωσε τον αρχισυντάκτη για αυτή την εξέλιξη, λέγοντας πως θα επικοινωνήσει και με την ΕΔΕΚ αν θέλει να κάνει παρέμβαση ο κ. Σιζόπουλος, ενώ ενημέρωσε πως θα ζητήσει σχόλιο και από τον κ. Μυριάνθους, που θα βρισκόταν καλεσμένος σε πάνελ της εκπομπής.

Είπε πως στις 11 παρά 20 μίλησε με τον κ. Ευσταθίου και συνεννοήθηκε να κάνει παρέμβαση στις 12:45 και αμέσως μετά τηλεφώνησε στην Μαρία Παναγιώτου ενημερώνοντας την για την παρέμβαση Ευσταθίου και ρωτώντας την αν θα ήθελε ο κ. Σιζόπουλος να μιλήσει και αυτός τηλεφωνικά, τότε να επικοινωνήσει με την παραγωγή της εκπομπής, καθώς ο ίδιος θα βρισκόταν ήδη στο στούντιο.

Στις 11:55, όπως είπε ο κ. Φοινικαρίδης, ο Γιάννης Νικολάου πήρε τηλέφωνο στην ομάδα παραγωγής και σε έντονο ύφος είπε πως αν ο κ. Ευσταθίου θέλει να κάνει παρέμβαση να καταθέσει γραπτώς αυτή την απαίτηση. Τότε, όπως είπε, ζήτησε από την παραγωγή να μεταφέρει στον κ. Νικολάου ότι ήδη ζήτησε από τον κ. Σιζόπουλο να κάνει παρέμβαση, ότι αν δεν βγει στο Από Μέρα Σε Μέρα ο κ. Ευσταθίου θα βγει σε άλλη εκπομπή, ότι η παρέμβαση του έχει μεγάλο δημοσιογραφικό ενδιαφέρον με τα όσα συνέβησαν στην ΕΔΕΚ και, τέλος, ότι είναι ντροπή να μην κάνει παρέμβαση του κ. Ευσταθίου αφού ήδη υπήρξε συνεννόηση και συμφωνία για αυτό.

Είπε πως ο κ. Νικολάου επέμενε στη θέση του να μην κάνει παρέμβαση ο κ. Ευσταθίου και τότε ο ίδιος ο κ. Φοινικαρίδης ζήτησε να του μεταφέρουν πως αν κοπεί ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, θα παραιτηθεί από την εκπομπή. Η απάντηση του κ. Νικολάου ήταν να θέσει γραπτώς ο κ. Φοινικαρίδης την παραίτηση του. Τελικά, ο κ. Ευσταθίου ενημερώθηκε πως δεν θα έκανε παρέμβαση και γύρω στις 13:10 ενημέρωσε η ΕΔΕΚ πως ο κ. Σιζόπουλος δεν θα ήθελε να μιλήσει στην εκπομπή. Βγαίνοντας από την εκπομπή, είπε ο κ. Φοινικαρίδης, υπέβαλε γραπτώς την παραίτηση του.

Ο δημοσιογράφος του ΡΙΚ διερωτήθηκε τι πρόβλημα υπήρχε αν ο κ. Ευσταθίου έβγαινε και έκανε παρέμβαση στην εκπομπή του και αν απαντούσε σε αυτό ο κ. Σιζόπουλος, σημειώνοντας πως αυτό είναι μια συνηθισμένη πρακτική που ακολουθείται.

Στη συνέχεια ο Ντίνος Φοινικαρίδης απάντησε στο γιατί επέστρεψε στην εκπομπή, λέγοντας πως έγιναν πολλές συζητήσεις με τον Γενικό Διευθυντή και τον Πρόεδρο του ΔΣ του ΡΙΚ και μετά από μια επιστολή που έλαβε από τον Γενικό Διευθυντή, αποφάσισε να επιστρέψει. Στην επιστολή αναφερόταν ότι η παρουσία του στην εκπομπή κρίνεται αναγκαία, πως τα γεγονότα που οδήγησαν στην παραίτηση του θα αποφευχθούν στο μέλλον και πως υπάρχει πλήρης στήριξη στο δημοσιογραφικό του έργο και στην ελευθερία της έκφρασης.

Ο Διευθυντής Ειδήσεων και Επικαίρων του ΡΙΚ Γιάννης Νικολάου στη δική του παράθεση των γεγονότων στη συνεδρία της Επιτροπής, είπε αρχικά πως σκοπίμως επέλεξε την αποχή από οποιαδήποτε δημόσια τοποθέτηση όλο αυτό το διάστημα κατά το οποίο λέχθηκαν και γράφτηκαν διάφορα από τα οποία τα πλείστα περιείχαν είτε τη μισή αλήθεια, είτε και ψέματα. Είπε πως δεν ήθελε να μιλήσει για το γεγονός για να μην ρίξει λάδι στη φωτιά και να τροφοδοτήσει μια δημόσια συζήτηση που ήταν και έπρεπε να παραμείνει ενδοϋπηρεσιακό θέμα. 

Στη συνέχεια, ο κ. Νικολάου αναφέρθηκε στα γεγονότα ξεκινώντας από το τηλεφώνημα που δέχθηκε την Πέμπτη 28 Απριλίου στις 13:45 από τον κ. Ευσταθίου, ζητώντας του να βγει στην εκπομπή για δηλώσεις, με τον ίδιο να του απαντά πως «δεν βγαίνει στην τηλεόραση όποιος τηλεφωνήσει και το ζητήσει». Παράλληλα, τον προέτρεψε να εκδώσει ανακοίνωση και να την στείλει γραπτώς στο ΡΙΚ και αν κριθεί ότι θα πρέπει να του δοθεί βήμα, τότε είτε θα έκανε δήλωση είτε θα μεταδιδόταν η ανακοίνωση.

Την επομένη, είπε ο κ. Νικολάου, όταν διαπίστωσε πως στην εκπομπή περιελήφθη για συνέντευξη ο κ. Ευσταθίου, τηλεφώνησε στην παραγωγό ζητώντας εξηγήσεις, λαμβάνοντας την απάντηση ότι μόλις είχε γίνει η συνεννόηση για παρέμβαση μέσω τηλεφωνικής συνεννόησης του κ. Ευσταθίου και του κ. Φοινικαρίδη. Τότε, ο κ. Νικολάου ανέφερε στην παραγωγό ότι δεν πρέπει να βγει στη εκπομπή ο Βουλευτής, εξηγώντας τι είχε προηγηθεί.

Ο κ. Νικολάου στη συνέχεια αναφέρθηκε στα γεγονότα που ακολούθησαν με την επιστολή παραίτησης και την απάντηση που είχε δώσει ο ίδιος στον κ. Φοινικαρίδη, λέγοντας μεταξύ άλλων πως μετά από τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν θεώρησε πως το περιστατικό και η ένταση είχε εκτονωθεί.

Ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΡΙΚ Μιχάλης Μιχαήλ είπε πως δεν υπάρχει οποιαδήποτε καταγγελία από δημοσιογράφο του ιδρύματος ότι δεν υπάρχει ελευθερία της έκφρασης στο ΡΙΚ, καθώς όλοι οι δημοσιογράφοι είναι ελεύθεροι να καλέσουν όποιον θέλουν στις εκπομπές τους χωρίς την οποιαδήποτε παρέμβαση.

Είπε πως για το περιστατικό, δεν έγινε καμία παρέμβαση για τον κ. Ευσταθίου και πως το όλο συμβάν οφείλεται σε ασυνεννοησία που δημιουργήθηκε στο Τμήμα Ειδήσεων. Είπε πως ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ κλήθηκε πάρα πολλές φορές στην εκπομπή και δεν είχε κανένα λόγο το ΡΙΚ να τον «κόψει» τη συγκεκριμένη ημέρα.

Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία είπε πως η ελευθερία του Τύπου και η ανεξαρτησία των δημοσιογράφων είναι αδιαπραγμάτευτα.

Επίσης, ανακοίνωσε ότι προωθούνται δομικές αλλαγές στο ΡΙΚ και ήδη, όπως είπε, δόθηκαν οδηγίες στους νομικούς συμβούλους για ετοιμασία προτάσεων για αλλαγές στην νομοθεσία και τους κανονισμούς του ΡΙΚ, κυρίως στα θέματα ενημέρωσης, ώστε η δημόσια ραδιοτηλεόραση να συνάδει με τα σημερινά δεδομένα της κοινωνίας και της πολιτείας.

Ο Γενικός Διευθυντής του ΡΙΚ Θανάσης Τσώκος εντός της Επιτροπής είπε πως το ίδρυμα ελέγχεται από την Αρχή Ραδιοτηλεόρασης και η Διεύθυνση αφού μελέτησε την έκθεση της Αρχής δεν έχει διαπιστώσει το οτιδήποτε αρνητικό για τη λειτουργία του ΡΙΚ. Αντιθέτως, είπε ο κ. Τσώκος, η Αρχή διαπιστώνει και δηλώνει πως το ΡΙΚ επιτελεί στο ακέραιο το καθήκον του.

Σημείωσε πως δεν υπήρξε καμία πρόθεση να κοπεί ο Κωστής Ευσταθίου και απέδωσε το περιστατικό σε κακή ενδοϋπηρεσιακή συνεννόηση. Είπε πως υπήρξε προσπάθεια και συνεννόηση με τον Ντίνο Φοινικαρίδη και για αυτό το λόγο ο δημοσιογράφος επανήλθε στα καθήκοντα του.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών Άριστος Δαμιανού σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία, ανέφερε για το περιστατικό πως παρά το ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η συζήτηση μπορούν να εξαχθούν κάποια ασφαλή συμπεράσματα. Το πρώτο, είπε ότι πρέπει να τυγχάνει σεβασμού η δημοσιογραφική δεοντολογία και η ελευθερία του δημοσιογράφου. Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί πως το αυτονόητο δικαίωμα ενός δημοσίου προσώπου, ενός εκλεγμένου βουλευτή να τοποθετηθεί για ζητήματα δημοσίου ενδιαφέροντος παρεμποδίστηκε από μια εσωτερική διαδικασία στο ΡΙΚ.  

Τόνισε πως τόσο εντός Βουλής όσο και εκτός, θα συνεχιστεί η προσπάθεια ούτως ώστε οι αυτονόητες πολιτικές παρεμβάσεις στο ΡΙΚ και αλλού -και δεν έχουμε αυταπάτες γιατί πάντα υπήρχαν- να μειωθούν και ταυτόχρονα να μειωθούν και τα προβλήματα.

Στην παρέμβαση της εντός της Επιτροπής, η Πρόεδρος της Επιτροπής Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας Έλλη Κοτζαμάνη είπε πως τίθεται θέμα ελευθερίας της έκφρασης όχι του μέσου αλλά του δημοσιογράφου, καθώς τίθεται σε αμφισβήτηση το δικαίωμα του δημοσιογράφου να ελέγχει και να επιλέγει ποιους θα καλεί και πώς θα ελέγχει την εκπομπή του. Πρόσθεσε πως είναι ανησυχητικό το φαινόμενο των παρεμβάσεων και σημείωσε πως η Κύπρος σε έκθεση του Οργανισμού Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα για την ελευθερία της έκφρασης έχει διολισθήσει από την 25η θέση στην 64η.

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου Γιώργος Φράγκος στη δική του παρέμβαση στην Επιτροπή είπε πως είναι αλήθεια ότι η ελευθερία της έκφρασης στην Κύπρο έχει διαβρωθεί και υπάρχει όντως μια φθίνουσα πορεία. Όσον αφορά το περιστατικό, ο κ. Φράγκος είπε πως η Ένωση από την πρώτη στιγμή που ενημερώθηκε στάθηκε στο πλευρό του δημοσιογράφου, ο οποίος υπερασπίστηκε ευθαρσώς με τη στάση του τη δημοσιογραφική δεοντολογία και την αξιοπρέπεια του και για αυτό του τη στάση τον συνεχάρη.

Στο μεταξύ, σε υπόμνημα της προς την Επιτροπή, η Συντεχνία ΙΣΟΤΗΤΑ αναφέρει πως η σχέση προϊστάμενων-υφιστάμενων πρέπει να διέπεται από τον πρέποντα αμφίδρομο σεβασμό, στοιχείο εκ των ων ουκ άνευ, για τη επιτέλεση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος σημειώνοντας πως η αποστολής της Δημόσιας Τηλεόρασης είναι και πρέπει να είναι η αμεροληψία και η προβολή της αλήθειας, έστω και αν μερικές φορές κάποια θέματα μπορεί να έρχονται σε αντίθεση με τον προσωπικό κώδικα πεποιθήσεων ενός εκάστου των λειτουργών της.