Θα πρέπει να επιμείνουμε στις θέσεις μας, να μην αποδεχθούμε την όποια αλλαγή της βάσης λύσης και να είμαστε διεκδικητικοί, παρά τις όποιες πιέσεις αναμένεται να ασκηθούν στο Κυπριακό, διαμήνυσε ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκος Κοτζιάς , ο οποίος ήταν ο κύριος ομιλητής σε εκδήλωση της Επαρχιακής Γραμματείας του ΔΗΚΟ Λεμεσού, με τίτλο «50 Χρόνια από την τουρκική εισβολή – Εξελίξεις στο Κυπριακό». Αποκάλυψε επίσης ότι “το Κραν Μοντανά τέλειωσε όταν η Τουρκία έβγαλε ψεύτη τον Γκουτέρες”.

Στην εκδήλωση, η οποία πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Δευτέρας, στο αμφιθέατρο «Τάσσος Παπαδόπουλος» του ΤΕΠΑΚ, ο πρώην Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών έκανε μια εκτενή αναφορά στα όσα διαδραματίστηκαν στο Κραν Μοντανά, μίλησε για “χαμένες” υποχωρήσεις, απάντησε σε όσους τον κατηγορούσαν για τους χειρισμούς του και προειδοποίησε ότι η Τουρκία προωθεί σήμερα την «παραδοξότητα» δυο κρατών υπό τη σκέπη μιας συνομοσπονδίας, για να έχει λόγο στην εξωτερική και αμυντική πολιτική όλου του νησιού.

Λέγοντας πως «σημαία μας σε όλες μας τις διαπραγματεύσεις που υπήρξα Υπουργός, ήταν η μεγαλόνησος να γίνει ένα φυσιολογικό, ένα κανονικό ανεξάρτητο κράτος», ο Νίκος Κοτζιάς ανέφερε πως «κανείς  από όλους αυτούς που μας πολέμησαν, με βάση τα εξαρτημένα αντανακλαστικά τους, που με κατηγορούσαν για οξυμένο εθνικισμό και ακρότητες, δεν μας έχει  πει, μέχρι σήμερα, γιατί αυτή η απλή φράση, να γίνει η Κύπρος ένα κανονικό κράτος, είναι εξτρεμιστική και υπερ-εθνικιστική».

«Πείσαμε σε δυο χρόνια συνεχών συζητήσεων, από το 2015 μέχρι το 2017, τον ΓΓ του ΟΗΕ, να υιοθετήσει τον όρο και την ουσία του κανονικού κράτους και είχαμε μια μεγάλη διπλωματική επιτυχία», είπε και διερωτήθηκε τι ενόχλησε κάποιους, εντός και εκτός Κύπρου, από τους χειρισμούς της ελληνικής διπλωματίας, όταν «σημαντικοί παράγοντες διαπραγμάτευσης για πρώτη φορά δεν ακολουθούσαν την Τουρκία, ότι πίεζαν την Τουρκία να αποδεχθεί λύση, να τελειώνουμε με τις εγγυήσεις και τα κατοχικά στρατεύματα και να βρεθεί μια φόρμουλα».

Αναφερόμενος στο Κραν Μοντανά είπε πως «στο δείπνο ο ΓΓ του ΟΗΕ ήρθε με ένα κείμενο που έλεγε ότι δεν είναι δυνατόν να διατηρηθεί κράτος – μέλος του ΟΗΕ υπό καθεστώς εγγυήσεων και ο κατοχικός στρατός της Τουρκίας πρέπει να αποχωρήσει και το έλεγε ως συμπέρασμα της συνδιάσκεψης».

 «Να είμαι ειλικρινής, ο (Πρόεδρος) Αναστασιάδης, που έκανε την εσωτερική πτυχή και δεν θα αξιολογήσω πώς την έκανε, έδειχνε κάπως έξω από τα νερά του, σαν να μην περίμενε ότι θα υπήρχε μια τέτοια συμφωνία και τέτοια εισήγηση την τελευταία μέρα για τη διεθνή πτυχή του Κυπριακού», συμπλήρωσε.

Κατά το δείπνο, συνέχισε, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου «λέει ουσιαστικά στον ΓΓ του ΟΗΕ ότι είναι ψεύτης και ουδέποτε συμφώνησε η Τουρκική πλευρά να καταργηθούν οι εγγυήσεις και να αποσυρθεί ο τουρκικός στρατός». Ο κ.Τσαβούσοβλου, πρόσθεσε, επέμενε στη θέση του ότι ο Αντόνιο Γκουτέρες δεν αντιλήφθηκε σωστά τις προθέσεις της τουρκικής πλευράς και  ο ΓΓ του ΟΗΕ κήρυξε τερματισμό των διαπραγματεύσεων.

Το Κραν Μοντανά τέλειωσε «όταν η Τουρκία έβγαλε ψεύτη τον Γκουτέρες», είπε ο κ.Κοτζιάς, αποδίδοντας την αλλαγή στάσης σε όρο που έθεσε «το ακροδεξιό κόμμα των Γκρίζων Λύκων προκειμένου να στηρίξει τον Ταγίπ Ερντογάν στις βουλευτικές εκλογές».

Την ίδια ώρα σημείωσε πως «αντί σύσσωμος ο Ελληνισμός να καταγγείλει ότι ενώπιον των απαιτήσεων των Γκρίζων Λύκων τελείωσε το Κραν Μοντανά και βγάλανε ψεύτη μέχρι και τον ΓΓ του ΟΗΕ και να του το θυμίζουμε για να μην το ξεχνάει, βγήκαν να τα βάλουν με την Κυπριακή Δημοκρατία και με Έλληνες εκπροσώπους της διαπραγμάτευσης».

Αναφερόμενος δε σε φιλοτουρκικές θέσεις του τότε Ειδικού Συμβούλου του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο `Εσπεν Μπαρθ Ειντε και στις συχνές, όπως είπε, συγκρούσεις που είχε μαζί του, ο κ.Κοτζιάς υπογράμμισε ότι «δεν μπορεί η πλευρά μας να αποδέχεται και δεν πρέπει ποτέ να αποδεχθεί, οι εκπρόσωποι του ΟΗΕ να απαλλάσσουν τον εαυτό τους από τις δεσμευτικές αποφάσεις του ΟΗΕ».

Αυτό, υπέδειξε, θα πρέπει να το θυμόμαστε και για την πρόσφατη προτροπή του ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες « να κινηθούμε out of the box, δηλαδή εκτός των δεσμεύσεων που έχουμε, που ο ίδιος ο ΟΗΕ έδωσε».

Υπέδειξε ακόμη πως «πολλές από τις λεγόμενες ευκαιρίες, όπως αυτές που δημιουργήσαμε στο Κραν Μοντανά, χάθηκαν όχι εξαιτίας της συμπεριφοράς και των επιλογών της Ελλάδας και της Κύπρου» και πως χαμένη ευκαιρία είναι «το ότι δεν αξιοποιήθηκε το να καταγγελθεί η Τουρκία από διάφορους κύκλους».

«Η χρέωση του τουρκικού απορριπτισμού ως λάθος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι το λιγότερο αναληθές, ανήθικο, μη πω ότι δείχνει ένα είδος ξενοφοβίας αν όχι ξενο-δουλείας», ανέφερε και υπογράμμισε ότι «στην ιστορία της Κύπρου δεν είναι οι χαμένες ευκαιρίες το πρόβλημα, αλλά οι χαμένες υποχωρήσεις που δεν έφεραν αποτέλεσμα».

Σημείωσε, επίσης, πως όποτε δεν κάναμε πίσω σε εκβιασμούς και εκφοβισμούς δεν οδηγηθήκαμε αναγκαστικά σε χαμένες ευκαιρίες και πως η τακτική των παραχωρήσεων προκειμένου να κάνει η άλλη πλευρά μερικά βήματα επί της διαδικασίας, δεν είναι πάντα ωφέλιμη.

«Σε κάθε διαπραγμάτευση προκειμένου να ξεκινήσει, ο διεθνής παράγοντας πιέζει για παραχωρήσεις από την Κυπριακή Δημοκρατία και καλώς δεν κάνατε τώρα», ανέφερε ο πρώην Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών .

Στην ομιλία του ο κ.Κοτζιάς κατέθεσε σειρά προτάσεων για ενίσχυση των θέσεων της Ε/κ πλευράς, όπως η ανάπτυξη κοινών δράσεων με τους Τ/κ «για μια πατρίδα ελεύθερη, ένα κανονικό κράτος, ένα σπίτι για όλους, χωρίς κατοχικά στρατεύματα και συνθήκες εγγυήσεων και χωρίς έποικους», η αποκατάσταση των δικαιωμάτων των προσφύγων και ταυτόχρονη «υπεράσπιση των δικαιωμάτων των Τ/κ έναντι της Τουρκικής στρατιωτικής μπότας και της πλημμύρας των εποίκων», καθώς και μια «πιο σταθερή διαμόρφωση κοινού μετώπου ανάμεσα σε Ελλάδα και Κύπρο». « Δεν μπορεί να συνεχίσει αυτή η πολιτική αποστάσεων από πλευράς της Αθήνας ή  κάποιοι να θέλουν, στο όνομα των Ελληνοτουρκικών σχέσεων, να θυσιάσουμε πτυχές του Κυπριακού», σημείωσε.

Επιπρόσθετα πρότεινε κοινές δράσεις και συντονισμό Ελλάδας και Κύπρου για ενημέρωση, για το Κυπριακό, εντός της ΕΕ αλλά και διεθνώς και για άσκηση πιέσεων στην Τουρκία, αξιοποίηση της γεωστρατηγικής και ενεργειακής θέσης του νησιού, περισσότερη τόλμη σε δράσεις και διαπραγματεύσεις και αποβολή των «φοβικών συνδρόμων με ανάπτυξη συμμαχιών», ενίσχυση της άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας και αμυντική στήριξη από την Ελλάδα, αλλά και ενδυνάμωση της φωνής των δημοκρατικών αγωνιστικών δυνάμεων.

Κάλεσε δε τον Κυπριακό λαό να «μην μείνετε αραχτοί στην καλή ζωή του σήμερα χωρίς να σκεφτείτε τι μπορεί να συμβεί αν δεν λυθεί το Κυπριακό», ενώ προειδοποίησε πως  η Τουρκία προωθεί ένα συνδυασμό διχοτόμησης με συνομοσπονδία, «ώστε, παρά τη διχοτόμηση να ελέγχει όλο το νησί, έτσι ώστε να έχει λόγο στην εξωτερική και αμυντική πολιτική του και να έχει πρόσβαση στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι».

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, έκανε λόγο για μια «κάκιστη διαχείριση του Κυπριακού» μετά το Κραν Μοντανά, με την Τουρκία να σχηματίζει την αντίληψη ότι η δική μας πλευρά ήταν έτοιμη να συζητήσει την πιθανότητα αλλαγής βάσης των διαπραγματεύσεων σε μια βάση λύσης των δυο κρατών, «μια αντίληψη που δυστυχώς στοιχειώνει τις συζητήσεις του Κυπριακού σήμερα».

«Δεν είναι τυχαία η απαίτηση της τουρκικής πλευράς να αναγνωρίσουμε επιτακτικά την δήθεν κυριαρχική ισότητα του ψευδοκράτους. Δεν είναι τυχαία η αναφορά του ΓΓ του ΟΗΕ ότι πρέπει να τετραγωνίσουμε τον κύκλο, για να τα βρούμε δηλαδή ανάμεσα στη δική μας θέση για ενιαίο κράτος και τη θέση της Τουρκίας για δυο κράτη», υπέδειξε.

Πρόσθεσε δε ότι ο  Πρόεδρος Χριστοδουλίδης παρέλαβε ένα Κυπριακό σε ένα παρατεταμένο αδιέξοδο, με μια Τουρκία να απαιτεί ως προαπαιτούμενο να αναγνωρίσουμε την κυριαρχική ισότητα, πριν καν καθίσουμε σε διαπραγματεύσεις.

Ωστόσο, είπε, ο  ΠτΔ προχώρησε άμεσα στην ανάληψη πρωτοβουλιών για την ενεργότερο εμπλοκή της ΕΕ, τη διασύνδεση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας με το Κυπριακό, την αναβάθμιση του γεωστρατηγικού ρόλου της χώρας και πέτυχε κινητικότητα χωρίς να χρειαστεί να αποδεχθούμε οτιδήποτε.

«Μετά από 7 χρόνια αδιεξόδου, επιτέλους έχουμε κινητικότητα στο Κυπριακό και ελπίζουμε και ευχόμαστε ότι η πολυμερής διάσκεψη θα στεφθεί με επιτυχία για να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις», ανέφερε, σημειώνοντας ωστόσο ότι δεν πρέπει να υποτιμούμε τις δυσκολίες.

Υπέδειξε δε ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ σημειώνει ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος και καλεί τις δυο πλευρές να καταβάλουν προσπάθεια έτσι ώστε να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των θέσεων, χωρίς καμία αναφορά στα ψηφίσματα του ΟΗΕ και «καμία αναφορά σε αυτό που νομίζαμε εμείς ότι ήταν το κοινό έδαφος, που ήταν ο δικός μας συμβιβασμός της ΔΔΟ».

Λέγοντας πως «στην πολυμερή διάσκεψη θα καταβληθεί έντονη προσπάθεια από τους γνωστούς κύκλους για να τετραγωνίσουν τον κύκλο μεταξύ των δυο θέσεων», ο κ.Παπαδόπουλος τόνισε πως «εδώ είναι ο κίνδυνος» και ότι «η δική μας πλευρά θα δεχθεί αφόρητες πιέσεις να αποδεχθεί μια νέα βάση διαπραγματεύσεων, κάτω από το βάρος του εκβιασμού ότι θα τερματιστεί η διαδικασία».

Η διαπραγματευτική μας ομάδα, συνέχισε, πρέπει να είναι καλά προετοιμασμένη, για όλα τα πιθανά σενάρια που θα τεθούν ενώπιον της και «πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί αλλαγή της  βάσης επίλυσης του Κυπριακού, αλλά ούτε σίγουρα να κηρυχτεί αδιέξοδο , ώστε να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις πάνω στη συμφωνημένη βάση που καθορίζουν τα ψηφίσματα των ΗΕ».

Παρά την αρνητική στάση της Τουρκία «φτάσαμε εδώ που φτάσαμε», πρόσθεσε και διαμήνυσε πως «πρέπει να επιμείνουμε στις θέσεις μας, πρέπει να διεκδικήσουμε, θέλουμε να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε, γιατί αυτό απαιτεί το συμφέρον του λαού μας, αυτό απαιτεί η ίδια η ιστορία μας και γι αυτό στηρίζουμε τον ΠτΔ».