Συμμετοχή μόνο σε “ελεύθερες συνομιλίες”, είναι η θέση του λεγόμενου “υπεξ” του ψευδοκράτους Kudret Ozersay, ο οποίος τάσσεται υπέρ της επανέναρξης της διαδικασίας, όχι όμως και σε συνέχεια της από τα αποτελέσματα του Κραν Μοντάνα . 

Σε συνέντευξη στη δημοσιογράφο Αφροδίτη Αυγουστίνου Χριστινάκη τονίζει ότι ίδιου τύπου συνομιλίες δεν θα οδηγήσουν πουθενά, μετά από 50 χρόνια θα γίνεται ο ίδιος κύκλος ακατάπαυστα. Σχολιάζει ότι θα κατέλθει ως υποψήφιος του Τ/κ λαού και όχι της Τουρκίας, μόνο αν υπάρχει μέλλον με αλλαγή φιλοσοφίας στις συνομιλίες και επισημαίνει ότι η λύση θα έρθει αν  καταφέρουμε να έχουμε ειλικρινή συνεργασία. Η Ελλάδα, λεέι, πρέπει να έχει μεγαλύτερη ανάμειξη σε όλα τα θέματα που αφορούν την λύση, όπως και η Τουρκία και να παραμείνουν εγγυήτριες δυνάμεις.

Στην ελληνοκυπριακή πλευρά παρουσιάζετε το μήνυμα ότι είστε το αγαπημένο παιδί της Τουρκίας, ο «εκλεκτός» της και αυτός που θα στηρίξει στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. 

Εκ πρώτης θέλω να τονίσω ξεκάθαρα πως είναι μοιρασμένες οι πιθανότητες να είμαι υποψήφιος, δεν είμαι άνθρωπος της καρέκλας και του τίτλου. Είμαι ακαδημαϊκός.  Πρέπει να συνηγορήσουν αρκετά πράγματα σε πολλούς τομείς σε προσωπικό αλλά και πολιτικό επίπεδο για να ζητήσω την ψήφο του λαού. Εν συνεχεία θα σας τονίσω ακόμα μια φορά ρητά:

Δεν προσπαθώ να είμαι ο εκλεκτός καμιάς χώρας. Σε περίπτωση που αποφασίσω να κατέλθω ως υποψήφιος αυτό που αναζητώ είναι να είμαι ο εκλεκτός του λαού, όλου του λαού που ζει, ενδιαφέρεται, έχει πολιτική άποψη και εξαρτάται από τους ηγέτες του σε όλα το φάσμα των ανθρώπων της Κύπρου. Αυτό είναι, τίποτα άλλο. Δυστυχώς υπάρχουν κάποια παραπλανητικά γεγονότα. Δεν είμαι ο άνθρωπος κάποιου, είμαι μόνο το παιδί των γονιών μου, Τουρκοκύπριος. Ένας άνθρωπος που υπέφερε πολύ από τη σύγκρουση της Κύπρου, ένας συγγενής ενός αγνοούμενου, ενός ανάπηρου ανθρώπου, που έχασε την περιουσία του, ενός ανθρώπου που υπέφερε από αυτήν τη σύγκρουση. Με βάση τα βιώματά μου συναισθάνομαι όλους τους Κύπριους. Έτσι αυτό που αισθάνομαι είναι ότι δεν χρειάζομαι την υποστήριξη κανενός εξωτερικού παράγοντα. Έχω ικανοποιητική συναισθηματική κληρονομιά ερχόμενη από την Κύπρο, για να είμαι ο άνθρωπος της Κύπρου.

Yπάρχει η αίσθηση ότι η ΤΚ κοινότητα είναι υποχρεωμένη να κάνει ότι πει η Τουρκία , ποια είναι η θέση σας;

Μια εσφαλμένη αντίληψη που δημιουργήθηκε στο μυαλό της ΕΚ κοινότητας για τους Τ/Κ, ότι κάνουν αυτό που τους ζητά η Τουρκία ή ότι η Τουρκία δίνει οδηγίες και οι Τ/Κ ακολουθούν. Δεν είναι έτσι. Ως άτομο που εμπλεκόμενο στις διαδικασίες διαπραγματεύσεων και στην πολιτική, διαπιστώνω και θα ήταν χρήσιμο να γνωρίζετε, πως οι Τ/Κ δεν είναι μια κοινωνία που παίρνει οδηγίες από την Τουρκία. Αυτό είναι – συγχωρήστε με για την έκφραση – εξευτελισμός για τους Τ/Κ. Αισθανόμαστε πολύ εξευτελισμένοι όταν ακούμε για τους Τ/Κ πως «κάνεις ότι σου ζητά η Τουρκία». Δεν ισχύει αυτό. Ως ταυτότητα νιώθω Τ/Κ και αυτό με κάνει να διαφέρω από την Τουρκία, ενώ την ίδια ώρα και από την Ε/Κ κοινότητα, χωρίς αυτό δεν είναι κακό. Σημασία έχει πως νιώθεις, είναι θέμα ταυτότητας. 

Συνεπώς δεν θέλετε και δεν είστε αυτός που θα ήθελε να παρουσιαστεί σαν υποστηριζόμενος υποψήφιος από την Τουρκία;

Αυτή η αναφορά για τον «εκλεκτό της Τουρκίας» δεν είναι κάτι που μου αρέσει και δεν είναι κάτι που ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Αν τώρα κοιτάξεις εντός  της Τ/Κ κοινότητας θα καταλάβεις ότι αυτό γίνεται για να πληγεί η πολιτική αξιοπιστία ενός πολιτικού. Όταν γίνεται μια τέτοια αναφορά, γίνεται για να βλάψουν την πολιτική μου αξιοπιστία. Η μόνη υποστήριξη που αναζητώ είναι αυτή των πολιτών της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου. 

Αποφασίσατε αν θα είστε υποψήφιος στις Προεδρικές «εκλογές»;

Δεν  έχω ακόμη αποφασίσει εάν θα κατέλθω υποψήφιος. Πρώτα θα προσπαθήσω να κατανοήσω τι αισθάνεται ο Τ/κ λαός, τι θέλουν να υποστηρίξουν, ή εάν οι ίδιοι αισθάνονται ότι είμαι το κατάλληλο άτομο. Θα εξετάσω τα δεδομένα και μετά θα αποφασίσω. Το κυριότερο κριτήριο για μένα για να αποφασίσω, δεν είναι η υποστήριξη που θα έχω από την Τουρκία αλλά η υποστήριξη που θα έχω από τους Τ/Κ. Δεν με ενδιαφέρει η υποστήριξη εκτός Κύπρου. Δεν χρειάζομαι υποστήριξη από άλλη χώρα. 

Το 2015 ήμουν ανεξάρτητος υποψήφιος, χωρίς καμία εξωτερική υποστήριξη ή υποστήριξη από κάποιο κόμμα και έλαβα 22%. Άρα το θέμα είναι να παρουσιάζεις ορισμένες γνήσιες θέσεις – πολιτικές που μπορούν να πείσουν τους ψηφοφόρους. Την περασμένη εβδομάδα είχα πει πως θα υπολογίσω κάποιες συνιστώσες. Θα προσπαθήσω να καταλάβω δύο πράγματα: Πρώτον εάν μπορώ να προσφέρω κάτι καλύτερο, να παρέχω κάτι που θα είναι ευεργετικό για την κοινωνία και δεύτερο αν αξίζει να συνεχίσω στην «κυβέρνηση» ως «Αναπληρωτής Πρωθυπουργός» και «Υπουργός Εξωτερικών» ή να «Πρόεδρος» της Τ/κ ηγεσίας. Θα ζυγίσω τα δύο και θα προσπαθήσω να καταλάβω τι είναι καλύτερο για το συμφέρον της κοινωνίας.

Εαν καταλάβω ότι θα συνεχιστούν του ίδιου τύπου διαπραγματεύσεις, δεν θα ήμουν υπέρ σε κάτι τέτοιο, καθώς βάση της δικής μου λογικής και της πείρας που έχω στις διαπραγματεύσεις, θα συνεχιστούν για ακόμη 50 χρόνια. Δεν θέλω να είμαι εκεί και ο αγώνας να μην οδηγήσει πουθενά.

Αν καταφέρετε να εκλεγείτε και μέχρι τότε δεν υπάρξει κάποια εξέλιξη στο κυπριακό, ποια θα είναι η δική σας πρώτη κίνηση σε αυτό το επίπεδο;

Νομίζω ότι αυτή είναι υποθετική ερώτηση και γι’ αυτό δεν θα την απαντήσω. Σημαντικό δεν είναι το τι θα κάνεις πρώτα. Το σημαντικό είναι τι θα κάνεις στο τέλος της διαδικασίας. Συνεπώς είναι καλύτερα να μην επικεντρώνεσαι στο πρώτο βήμα που θα κάνεις. Το σημαντικό είναι τα υπόλοιπα. Αυτό που κατανοώ είναι πως ό,τι και να κάνουμε χρειαζόμαστε έναν πιο υγιή διάλογο και κοινές αποφάσεις.

Ποια η άποψη σας για τoν Ακιντζί για σύγκληση άτυπης πενταμερούς διάσκεψης; 

Υπάρχουν δύο επιλογές. Η μια θεωρώ πως δεν εξυπηρετεί πλέον σε κάτι και η δεύτερη, αντίθετα, είναι ίσως πολύ χρήσιμη. Εάν πάνε σε άτυπη πενταμερή για να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις από εκεί που τις άφησαν, δεν νομίζω ότι υπάρχει λόγος να το κάνουν, δεν αξίζει. 

Εάν έχουν την ανάγκη να βρεθούν και να συζητήσουν το πως θα χρησιμοποιήσουν την Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ) και αν είναι πρόθυμοι να συζητήσουν κάτι άλλο αντί για συνέχιση των συνομιλιών με την ίδια ατζέντα, τότε θεωρώ πως αξίζει.  Μια σύσκεψη για να συζητήσουν ελεύθερα για το τι πρέπει να γίνει για το μέλλον της Κύπρου μπορεί να είναι χρήσιμη.​

Τι γνώμη έχετε για την Δ.Δ.Ο. ;

Αυτή τη στιγμή αυτό που αντιλαμβάνομαι είναι ότι υπάρχει κάτι σαν θεατρικό έργο με περισσότερους από έναν ηθοποιούς  να υποκρίνονται  στη σκηνή. Στο έργο η Ελληνοκυπριακή ηγεσία λέει ότι θέλουν ΔΔΟ και η Τουρκοκυπριακή πλευρά λέει ότι θέλουν ΔΔΟ αλλά απ’ ότι φαίνεται αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά πράματα από την ίδια πρόταση.

Όταν συγκεντρωνόμαστε στην παρουσία των Ηνωμένων Εθνών υπάρχει κάτι σαν υποκριτική.  Όλοι προσπαθούν να δώσουν την εντύπωση πως μένουν εντός των ορίων της ΔΔΟ για να κερδίσουν πόντους στην παρουσία των Ηνωμένων Εθνών (με αυτήν την έννοια να είναι οι κακοί ή οι καλοί). Είμαστε μαζί πολλά χρόνια και πραγματικά αυτό είναι κάτι που το ένιωσα και αυτό δεν το λέω  για να κατηγορήσω την Ελληνοκυπριακή πλευρά. Είναι κάτι γενικό. Πρέπει να έχουμε μια πιο ειλικρινή σχέση. Μετά το 1963, από την κατάρρευση της δικοινοτικής δημοκρατίας, η Ελληνοκυπριακή ηγεσία πήρε την εξουσία και η σκηνή μεταμορφώθηκε σε μια ενιαία σκηνή χωρίς τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων και με την εξουσία του Αντιπροέδρου τώρα να χρησιμοποιείται από τον Πρόεδρο των Ελληνοκυπρίων και να μεταμορφώνεται σε ένα  πιο δυνατό προεδρικό σύστημα.

Έτσι, μετά από πολλά χρόνια  δεν είναι δυνατόν ή ρεαλιστικό για την Ελληνοκυπριακή πλευρά να μπορεί να μοιραστεί την εξουσία με τους Τουρκοκύπριους, αυτό είναι κάτι που πρέπει να το πούμε, που πρέπει να το αναγνωρίσουμε. Δεν είναι σωστό να το κρύψουμε και να πούμε ότι συμφωνούμε σε αυτού του τύπου συνεργασία βασισμένη στην ισότητα. Εάν δεν το συζητήσουμε αυτό και εάν καταφέρουμε να λύσουμε το Κυπριακό πρόβλημα βάση της ΔΔΟ θα καταρρεύσει έτσι κι αλλιώς. Αυτό είναι το πρόβλημα και έχουμε την εμπειρία. Ήταν πολύ οδυνηρό όταν κατέρρευσε και ένιωσα αυτόν τον πόνο ως Τ/Κ όπως η Τ/Κ κοινότητα και η Ε/Κ κοινότητα. Δεν νομίζω ότι αυτό είναι που χρειαζομαστε.

Ερχόμενοι πίσω στους Τ/Κ, όταν κατάρρευσε τότε η Δ.Δ.Ο., στην πορεία συνηθίσαμε να έχουμε ένα κράτος παρόλο που δεν είναι αναγνωρισμένο, δεν έχει σημασία. Το συνηθίσαμε αυτό. Έχουμε τις δικές μας εκλογές, τη δική μας βουλή, τον δικό μας εκπρόσωπο της βουλής, Πρόεδρο, Πρωθυπουργό, Υπουργικό Συμβούλιο κ.λ.π. όπως την Ε/Κ κοινότητα.

Όπως η Ε/Κ κοινότητα συνήθισε να έχει μια πιο δυνατή Προεδρική ενότητα από ένα κράτος, συνηθίσαμε με ένα είδος ενιαίου κράτους χωρίς διαμοιρασμό εξουσίας με μη αναγνωρισμένο κράτος. Τώρα όταν λέγεται στους Τ/Κ ότι θα μοιραστούμε με τους Ε/Κ ορισμένα πράγματα και θα συνεχίσουμε να διοικούμε το δικό μας κράτος, παρόλο που είμαστε και οι δύο θετικοί, δεν θα είναι ευκολότερο. Οπόταν γι’ αυτό το λόγο, ερχόμενος πίσω στην ερώτηση σου, εάν θα συζητήσουμε ειλικρινά και τίμια τέτοιου είδους πράγματα και να πούμε ο ένας του άλλου ειλικρινά τι είμαστε έτοιμοι να χωνέψουμε ανοιχτά, τότε αυτό είναι κάτι. Είναι χρήσιμο με αυτήν την έννοια. Το περιγράφω ως ακολούθως: Η ομοσπονδία πρέπει να είναι τύπου συνεταιρισμού. Δεν θα είναι κακό σύστημα. Υπάρχουν πολλές χώρες που διοικούνται από ομοσπονδιακό σύστημα. Είναι ένας τύπος συστήματος. Αλλά είναι βασισμένο στον διαμοιρασμό εξουσίας και ευημερίας.

Ως ακαδημαϊκός, βασισμένος στη δική μου πείρα, όταν βλέπω αυτήν την κατάσταση βλέπω τις συνθήκες στο έδαφος, την αντίληψη των δύο κοινοτήτων, την ετοιμότητα μας να χωνέψουμε κάποια πράγματα όπως  το διαμοιρασμό της εξουσίας και της ευημερίας.

Τότε σκέφτομαι σ’ αυτήν την περίπτωση δύο επιλογές: πρώτον είναι πως πρέπει να βρούμε τρόπο να αλλάξουμε αυτές τις συνθήκες  ή προϋποθέσεις και να ετοιμαστούμε για ομοσπονδιακό συνεταιρισμό βασισμένο στο διαμοιρασμό εξουσίας και ευημερίας ή εναλλακτικά εάν οι συνθήκες είναι ανοιχτές για αλλαγή

Εάν είναι δύσκολο να αλλάξουν τότε θα πάρει ακόμη 50 χρόνια να αλλάξουν και πρέπει να αλλάξουμε το σύστημα συνεργασίας. Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να συζητηθεί ένας διαφορετικός τύπος συνεργασίας. Γι’ αυτόν τον λόγο λέω, σε απάντηση της ερώτησης σου, δεν είμαι κακός άνθρωπος επειδή εάν το λες αυτό άμεσα χωρίς κάποια σημαντική εξήγηση, ότι δεν θες ομοσπονδία, μπορεί να είναι κάτι ίσο με το να θες διακανονισμό έτσι κι αλλιώς αλλά δεν είναι αυτό το κίνητρο, ο κύριος λόγος που κριτικάρω την τρέχουσα παράμετρο της ομοσπονδιακής συνεργασίας. Δεν νομίζω ότι η ομοσπονδιακή συνεργασία είναι κάτι κακό αλλά νομίζω πως οι συνθήκες  που θα μπορούσαν να κάνουν την ομοσπονδιακή συνεργασία εφικτή και βιώσιμη δεν υπάρχουν.

Οπότε, η ερώτηση είμαστε ικανοί να αλλάξουμε τις συνθήκες ή τις προϋποθέσεις; Νομίζω αυτή είναι η κρίσιμη ερώτηση και στη δική μου οπτική όσο η διεθνή κοινότητα δέχεται την Ε/Κ ηγεσία ως την επίσημη κυβέρνηση της Κύπρου και όσο, ξέρεις, η Ε/Κ ηγεσία μπορεί να είναι μέλος της Ε.Ε. χωρίς τη διευθέτηση του Κυπριακού προβλήματος, όσο η διεθνή κοινότητα λέει ότι μπορείς να το κάνεις αυτό, είσαι μια αναγνωρισμένη κυβέρνηση, εάν βάλω τον εαυτό μου στα παπούτσια των Ε.Κ. δεν θα δεχόμουν το διαμοιρασμό με τους Τ/Κ.

Με αυτήν την έννοια βλέπω ένα δίκαιο στην απόφαση της Ε/Κ πολιτικής ηγεσίας να μην προσεγγίσει θετικά αυτού του τύπου διαμοιρασμού εξουσίας και ευημερίας.

Συνεπώς, δεν είμαι τόσο αισιόδοξος στην αλλαγή των συνθηκών ή προϋποθέσεων για να είμαστε έτοιμοι για τέτοιου είδους ομοσπονδιακής συνεργασίας.  Γι’ αυτόν τον λόγο διαφωνώ ότι αντί να επικεντρωνόμαστε σε ομοσπονδιακή συνεργασία βασισμένη στο διαμοιρασμό εξουσίας και ευημερίας, μπορούμε να επικεντρωθούμε σε συνεταιρισμό βασισμένο στη συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών και μια πιο σταδιακή προσέγγιση που θα μας φέρει σε ένα είδους συνεταιρισμό, που δεν θέλω καν να τον ονομάσω, επειδή μπορεί μετά από κάποια χρόνια να μετατραπεί επίσης σε ομοσπονδιακό συνεταιρισμό. Δεν απορρίπτω κατηγορηματικά το μοντέλο της ένωσης. 

Γιατί δεν συμφωνείται οι συνομιλίες να ξεκινήσουν από εκεί που είχαν μείνει στο Κράν Μοντανά.

Η ιδέα του «συνεχίζουμε  από εκεί που μείναμε», ήταν δική μας πολιτική κίνηση το 2010. Στοχευμένα εισηγηθήκαμε την ιδέα αυτή επειδή υπήρχε η αντίληψη πως ο Έρογλου δεν θα συνέχιζε τις συνομιλίες και θα προκαλούσε την κατάρρευση της διαδικασίας και έπρεπε να βρούμε μια πολιτική διέξοδο. Ο κ. Έρογλου ήταν πρόθυμος και έτοιμος να συνεχίσει τις συνομιλίες, αφού υπήρχε αυτή η αντίληψη και αφού ήταν εφικτό, αν και δεν πίστευε σ’ αυτήν τη διαδικασία. Δεν το πίστευε αλλά είπε πως ήταν έτοιμος να δοκιμάσει.Ήταν μια διέξοδος που εμείς δημιουργήσαμε με αυτήν την ιδέα, του «συνεχίζουμε  από εκεί που μείναμε». Ξέρω τον κύριο σκοπό του «συνεχίζουμε  από εκεί που μείναμε» και θα ήθελα να σας μιλήσω γι’ αυτό.

Αυτή η διαδικασία που κατά την άποψη μου κατάρρευσε στο Κρανς Μοντανά, άρχισε το 2008. Αυτόν τον καιρό ήμουν στην Οξφόρδη. Το 2008 με τον κ. Χριστόφια και τον κ. Ταλάτ. Αυτή είναι η δική τους διαδικασία. Ξέχασε το γεγονός ότι είσαι δημοσιογράφος και εγώ πολιτικός και φαντάστου για λίγο το εξής: Διαπραγματεύσεις μεταξύ δύο πολιτικών αρχηγών που είχαν τις πολιτικές τους ταυτότητες, Χριστόφιας και Ταλάτ. Υπήρχε η αντίληψη πως ως αριστεροί και οι δύο, είναι υπέρ της ομοσπονδίας και αφού εκλέγηκαν τώρα θα υπάρχει λύση. Αυτή ήταν η αντίληψη. Έβαλαν στο καλάθι την πολιτική τους ηγεσία και όραμα. Ένα όραμα δυο αριστερών ανθρώπων, των Ταλάτ και Χριστόφια. Τώρα, τι έγινε μετά; Έχασε ο Ταλάτ και ήρθε ο κ. Έρογλου, είχαμε έναν δεξιό και έναν αριστερό. Στη συνέχεια οι κοινότητες  είπαν ας συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε. Η εξέλιξη ; Έφυγε ο κ. Χριστόφιας και ήρθε ο κ. Αναστασιάδης. Άρα είχαμε Αναστασιάδη και Έρογλου. Μετά έφυγε ο Έρογλου και ήρθε ο κ. Ακιντζί. Είχαμε τους Ακιντζί και Αναστασιάδη. Το όραμα ήταν το ίδιο όραμα του 2008, δύο αριστερών ανθρώπων που πίστευαν στην ομοσπονδιακή λύση  αλλά από τότε όλοι οι αρχηγοί άλλαξαν και πέρασαν περισσότερο από 10 χρόνια. Άρα εάν κάποιος μου πει τώρα ότι θα συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε είναι χάσιμο χρόνου. Και το λέω ειλικρινά επειδή το ξέρω. Όλα τα έγγραφα που δημιουργήθηκαν καταλήγουν σε κάτι υβριδικό τεσσάρων διαφορετικών αρχηγών. Αν κάποιος μπορεί να βασιστεί στο γεγονός ότι υπάρχει μια βάση και μπορούμε να συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε παραγράφει ότι στο τέλος της ημέρας δεν είναι κάτι που αντικατοπτρίζει το όραμα των πρώην και νυν τεσσάρων πολιτικών αρχηγών  και πρέπει να το λάβουμε αυτό υπόψη μας. Η σύγχυση και η μίξη των παραπάνω θέσεων και ιδεών  δεν είναι εποικοδομητική ασάφεια είναι ένα είδος διαταραγμένης ασάφειας. Στη διπλωματία μπορείς να χρησιμοποιήσεις την τεχνική της εποικοδομητικής ασάφειας αν μετά από μια γενική διαφωνία υπάρχουν κάποια μικρά σημεία που δεν μπορείς να λύσεις, μπορείς να χρησιμοποιήσεις την εποικοδομητική ασάφεια για να λύσεις αυτά τα θέματα με μια κοινή κατανόηση. Αλλά εάν σκοπεύεις να χρησιμοποιήσεις εποικοδομητική ασάφεια για τις σημαντικές  παραμέτρους του διακανονισμού, για την πολιτική ισότητα, για τη σημασία της διζωνικότητας κλπ, αυτό από μόνο του είναι αδύνατο να χρησιμοποιηθεί και να λειτουργήσει. Αν κάποιος με ρωτήσει γιατί δεν είσαι έτοιμος να συνεχίσεις από εκεί που μείναμε είναι επειδή είναι χάσιμο χρόνου, δεν υπάρχει πραγματική κοινή βάση στα ουσιαστικά ζητήματα

Ποια θεωρείται σωστή κίνηση για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης;

Πρέπει να είναι μια διαδικασία με προσέγγιση από κάτω προς τα πάνω  από τη βάση, την κοινωνία μέχρι την  πολιτική ηγεσία  και των δύο πλευρών. Πρέπει να προσπαθήσουμε να στηρίξουμε την κοινωνία των πολιτών και άλλων παραγόντων, με την υποστήριξη της διεθνής επιτροπής, αλλά ήταν κάτι που δεν δούλεψε τέλεια προηγουμένως.Το ανώτερο επίπεδο μπορεί να υποστηρίξει την αλληλεπίδραση, την συνεργασία στο χαμηλότερο επίπεδο.Για παράδειγμα τα Εμπορικά Επιμελητήρια  βρέθηκαν  για να δουλέψουν στην εμπορική δραστηριότητα μεταξύ των δύο πλευρών, αν και δεν ήταν τόσο επιτυχές ήταν μια σημαντική προσέγγιση.Για παράδειγμα εάν με την πολιτική υποστήριξη και των δύο πλευρών δουλέψουν μαζί οι δύο κοινότητες στον τομέα του τουρισμού,  ξεχνώντας το Κυπριακό πρόβλημα  και  αποφασίσουν να διαφημίσουν μαζί  το προϊόν μας,  αυτόματα θα μειωθεί το ποσό χρημάτων που ξοδεύουν σε διεθνή διαφήμιση , ένα απίστευτα μεγάλο ποσό χρημάτων, κατά 50 %  ή θα αυξηθούν οι χώρες διαφήμισης στο διπλάσιο  επειδή στο τέλος της ημέρας θα διαφημίσουν ολόκληρη την Κύπρο έτσι κι αλλιώς. Αυτή τη στιγμή στην πράξη μια τέτοια διαφήμιση είναι σε εξέλιξη. Όταν μια εταιρεία διαφημίζει τη Βόρεια Κύπρο την ίδια ώρα δίνουν το μήνυμα ότι μπορείς να ταξιδέψεις και στην νότια  πλευρά επίσης . Στην τελευταία έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ), λέγεται καθαρά πως δεν είναι απαραίτητο να λυθεί το ζήτημα της αναγνώρισης για να μπορούν τα μέρη να συνεργαστούν. Νομίζω πως μπορούμε να έχουμε διάλογο σε αστικό επίπεδο, σε πολιτικό επίπεδο, στρατιωτικό  επίπεδο γενικά σε κάθε επίπεδο.

Ως εκ τούτου, αν καταφέρουμε να  απλώσουμε τη συνεργασία  και σε άλλους τομείς ,  ακριβώς όπως έχουμε κάνει με κοινή γραμμή σε προκαταρκτικό επίπεδο,  στον τομέα της αποκατάστασης ορισμένων σημαντικών μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς με   δημόσιες συμβάσεις ανεξάρτητα σε ποια πλευρά είναι το μνημείο  που θέλουμε να αποκαταστήσουμε τότε υπάρχει προοπτική.  Μια συνεργασία σε συγκεκριμένο θέμα με συγκεκριμένο τρόπο όπως τα μνημεία ,  σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε ο ένας τον άλλο αλλά είναι σίγουρο ότι βοηθά στη δημιουργία μιας πιο φυσικής εμπιστοσύνη.Με κάποιο τρόπο η εμπιστοσύνη αυτή τη στιγμή φαίνεται τεχνητή  και μπορεί να μειώνεται ή να αυξάνεται ανάλογα με τις πολιτικές . Αυτό  που πρέπει να είναι ο στόχος μας μέσα από κοινά έργα και ενέργειες είναι να μην αισθανόμαστε  μετά από 50 χρόνια  τεχνητή εμπιστοσύνη  αλλά να υπάρχει αυτονόητα και φυσικά. Η συνεργασία πιστεύω  είναι η διέξοδος και η οδός για το κοινό αύριο μέσα από συνθήκες πραγματικής αληθινής εμπιστοσύνης .

*Το δεύτερο μέρος της συνέντευξης θα δημοσιευτεί στο alphanews.live αύριο Πέμπτη 08 Αυγούστου 2019