Το Κυπριακό, οι διμερείς σχέσεις Κύπρου-Σλοβακίας, τα ζητήματα της ΕΕ όπως η διεύρυνση, το Ουκρανικό και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης που είχαν σήμερα στη Λευκωσία, ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος και ο Σλοβάκος ομόλογος του Juraj Blanar.

Ο κ. Κόμπος ενημέρωσε τον Σλοβάκο Υπουργό για τις εξελίξεις στο Κυπριακό και τον ευχαρίστησε για τις θέσεις αρχής της Σλοβακίας στο πρόβλημα. Από την πλευρά του ο Σλοβάκος Υπουργός αναφέρθηκε στα μέλη της χώρας του που συμμετέχουν στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ, στην πρωτοβουλία της Σλοβακίας για τον διάλογο Ε/κ και Τ/κ κομμάτων που φέτος κλείνει 25 χρόνια ζωής, στις κοινές θέσεις των δύο χωρών που βασίζονται στις αρχές της ΕΕ, στις κοινές θέσεις όσον αφορά στο Κόσοβο, στο θέμα της διεύρυνσης της ΕΕ, καθώς και στις σχέσεις των δύο χωρών σε διάφορους τομείς.

Στις δηλώσεις του μετά τη κατ΄ιδίαν συνάντηση καθώς και τις διευρυμένες διαβουλεύσεις με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών και των δύο Υπουργείων, που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών, ο κ. Κόμπος αφού καλωσόρισε τον ομόλογό του στη Λευκωσία είπε πως η σημερινή μέρα της συνάντησης συμπίπτει με την Ημέρα της Ευρώπης. «Μια μέρα συμβολικής σημασίας και μια υπενθύμιση του πόσο μακριά έχουμε ταξιδέψει μαζί μετά την ένταξή μας στην ΕΕ. Έχουμε μια κοινή ευρωπαϊκή μοίρα και, επιπλέον, έχουμε επίσης ένα εξαιρετικό επίπεδο διμερών σχέσεων, το οποίο συζητήσαμε διεξοδικά σήμερα», είπε.

Ο κ. Κόμπος ανέφερε πως με τη Σλοβακία συμφωνούμε επίσης ότι έχουμε την πολιτική βούληση και πρόθεση να εργαστούμε για αυτές τις εξαιρετικές σχέσεις και να προσπαθήσουμε να τις βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο. Συγκεκριμένα, πρόσθεσε, «συζητήσαμε ζητήματα που σχετίζονται με το εμπόριο, τον τουρισμό, την άμυνα, την εκπαίδευση και την καινοτομία, και αξιοποιώντας τους αυξανόμενους δεσμούς μεταξύ ανθρώπων και επιχειρήσεων, οι οποίοι φυσικά εξαρτώνται από την εξαιρετική και αποτελεσματική εναέρια συνδεσιμότητα που έχουμε που εδραιώθηκε μεταξύ των δύο χωρών μας».

Ο Υπουργός δήλωσε κατόπιν πως ενημέρωσε τον Υπουργό και την αντιπροσωπεία της Σλοβακίας για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό. «Επαναβεβαίωσα ότι η θέση μας είναι απολύτως σαφής: Είμαστε έτοιμοι να υποστηρίξουμε και να συνεργαστούμε με την προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, προκειμένου να ξαναρχίσουμε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για μια συνολική και βιώσιμη λύση εντός του συμφωνημένου πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, μιας διζωνικής, δικοινοτικής, ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα. Αυτή είναι η δέσμευσή μας και αυτό είναι το μόνο πλαίσιο και η μόνη βάση πάνω στην οποία μπορούμε να δεσμευθούμε», τόνισε.

Ο κ. Κόμπος είπε στη συνέχεια πως είχε την ευκαιρία να εκφράσει τη βαθιά του εκτίμηση για τη θέση αρχών της Σλοβακίας όσον αφορά το Κυπριακό και για την ανεκτίμητη συμβολή του σλοβακικού σώματος στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ που λαμβάνει χώρα εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες. «Αυτό είναι κάτι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς και, αγαπητέ Υπουργέ, είμαστε ευγνώμονες», είπε.

Ο Υπουργός ανέφερε στη συνέχεια πως συζήτησαν ακόμη τα πρόσφατα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και το σαφές και θετικό μήνυμα της Ένωσης προς την Τουρκία, υποδεικνύοντας ότι οποιαδήποτε πρόοδος στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας θα πρέπει να βασίζεται και να συνδέεται, μεταξύ άλλων, με το Κυπριακό.

Με τον Σλοβάκο ομόλογό του, όπως ανέφερε ακόμη, συζητήσαν θέματα κοινού ευρωπαϊκού και περιφερειακού ενδιαφέροντος και υπάρχουν, όπως σημείωσε, πολλές εξελίξεις που επηρεάζουν άμεσα τόσο τις χώρες μας όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Σε αυτό το πλαίσιο, συζητήσαμε τις μεταρρυθμίσεις της ΕΕ και τη διεύρυνση ως δύο παράλληλες αλλά διακριτές διαδικασίες, που δεν πρέπει να συνδέονται μεταξύ τους. Όσον αφορά τη διεύρυνση, η Κύπρος επανέλαβε τη θέση και τη δέσμευσή της να υποστηρίξει τη διαδικασία προσχώρησης των υποψηφίων χωρών, ιδίως των Δυτικών Βαλκανίων, με βάση μια αξιοκρατική προσέγγιση», είπε.

Όσον αφορά την αναγκαιότητα για εσωτερικές μεταρρυθμίσεις της ΕΕ, ο κ. Κόμπος δήλωσε πως η Κύπρος συμμετέχει ενεργά και είναι πρόθυμη να συμμετάσχει σε όλες τις σχετικές συζητήσεις με ανοιχτό μυαλό και πληθώρα επιχειρημάτων για όλες τις προτάσεις που έχουν ληφθεί.

Σε σχέση με την Ουκρανία, ο κ. Κόμπος είπε πως «επιβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας να υποστηρίξουμε την εδαφική ακεραιότητα, την ανεξαρτησία και την κυριαρχία της Ουκρανίας και συζητήσαμε τους τρόπους με τους οποίους οι δύο χώρες μας παρέχουν υποστήριξη, με συγκεκριμένους και απτές όρους, στην Ουκρανία και στον λαό της».

Αναφορικά με την εκτυλισσόμενη κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ο κ. Κόμπος είπε πως πρόκειται για μια τραγωδία που πρέπει επειγόντως να τερματιστεί μέσω μιας άμεσης κατάπαυσης του πυρός. Μέρος αυτής της διευθέτησης είναι, φυσικά, όπως ανέφερε, η άνευ όρων απελευθέρωση ομήρων πολέμου και επίσης η πορεία προς έναν πολιτικό ορίζοντα που θα οδηγούσε σε λύση δύο κρατών, όπως προβλέπεται στα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.

«Θα ήθελα επίσης να επισημάνω τη βαθιά μας ανησυχία σε σχέση με τον αντίκτυπο μιας επιχείρησης στη Ράφα», είπε και πρόσθεσε πως αυτή δεν μπορεί να συμβεί, καθώς οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές και μη αναστρέψιμες.

«Ζητούμε πλήρη σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, για την ανάγκη διασφάλισης της πλήρους λειτουργίας της ζωτικής σημασίας χερσαίας διάβασης της Ράφα και πλήρους σεβασμού της ιερότητας των ανθρώπινων ζωών», ανέφερε.

Από την πλευρά του, ο Σλοβάκος Υπουργός ευχαρίστησε τον κ. Κόμπο για τη θερμή υποδοχή και για τη φιλοξενία. Είπε πως είναι τεράστια τιμή να βρίσκεται στην Κύπρο κατά τους εορτασμούς της 20ής επετείου της ένταξης των δύο χωρών στην ΕΕ.

«Η Κύπρος και η Σλοβακία έχουν μια πολύ στενή σχέση και αυτή η σχέση βασίζεται σε κοινές αξίες που μοιραζόμαστε στην ΕΕ», είπε και πρόσθεσε πως η Κύπρος και η Σλοβακία βρίσκονται μεταξύ των πέντε χωρών που δεν έχουν αναγνωρίσει μέχρι στιγμής το Κόσοβο γιατί πιστεύουν ότι αυτό είναι κάτι που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

«Αυτό θα μπορούσε να λυθεί μόνο αφού ολοκληρωθεί ο διάλογος μεταξύ Πρίστινας και Βελιγραδίου και τότε θα μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε αυτή τη χώρα», είπε.

Ο Juraj Blanar εξέφρασε την περηφάνια του για τη σλοβακική αποστολή εδώ και πέραν των δύο δεκαετιών στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Εξέφρασε επίσης την εκτίμηση του για τον τρόπο που τα μέλη της σλοβακικής αποστολής αντιμετώπισαν το πρόβλημα που είχε προκληθεί το 2023 στην Πύλα.

Επίσης τόνισε πως φέτος είναι η 35η επέτειος του δικοινοτικού διαλόγου μεταξύ των ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών πολιτικών κομμάτων, ενός διαλόγου που προέρχεται από την πρώην Τσεχοσλοβακία. «Θα ήθελα να διαβεβαιώσω τον συνάδελφό μου Υπουργό ότι θα συνεχίσουμε αυτή τη δραστηριότητα γιατί αυτό συμβάλλει στην ειρηνευτική διαδικασία», είπε.

Είπε επίσης πως συζήτησαν τη μεγάλη πρόκληση της διεύρυνσης της ΕΕ και τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν για αυτή τη διεύρυνση. Όπως είπε, υπάρχουν 9, πιθανώς 10 υποψήφιες χώρες και η Σλοβακία υποστηρίζει αυτή τη διεύρυνση, με τις κατάλληλες όμως μεταρρυθμίσεις εντός της ΕΕ.

Σημείωσε πως το δικαίωμα αρνησικυρίας είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για τη Σλοβακία και πως η χώρα του είναι αντίθετη στην κατάργηση του δικαιώματος αυτού γιατί πιστεύουν ότι είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για τις μικρές και μεσαίες χώρες της ΕΕ. Φυσικά, συνέχισε, υποστηρίζουν μια άλλη πολιτική της διεύρυνσης, που είναι η Κοινή Γεωργική Πολιτική.

Ο κ. Blanar εξέφρασε επίσης την υποστήριξη της Σλοβακίας στην ένταξη της Ουκρανίας και άλλων ανατολικών χωρών στην ΕΕ, όπως η Μολδαβία ή η Γεωργία. Αυτό στο οποίο έχουμε διαφορετική θέση, είπε, είναι το πώς βλέπουμε την ειρηνευτική διαδικασία στον πόλεμο της Ουκρανίας.

Ο Σλοβάκος ΥΠΕΞ είπε ότι αυτό που συνέβη από τη ρωσική πλευρά ήταν παραβίαση του διεθνούς δικαίου. «Υποστηρίζουμε πλήρως την Ουκρανία ως μια δημοκρατική χώρα με πλήρως ενοποιημένα σύνορα, τα οποία αναγνωρίζονται διεθνώς», είπε και σημείωσε πως δεν μπορεί να υπάρξει καμία στρατιωτική λύση μετά από σχεδόν τρία χρόνια αυτής της διαρκούς σύγκρουσης.

«Γι’ αυτό η χώρα μας σε επίπεδο Πρωθυπουργού θα συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής στην Ελβετία για τη λεγόμενη φόρμουλα ειρήνης Ζελένσκι και πιστεύουμε ότι αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για τη μελλοντική ειρηνευτική διαδικασία», είπε.

Για το θέμα της Γάζας, ο Σλοβάκος ΥΠΕΞ εξέφρασε την εκτίμηση του στην πρωτοβουλία της Κύπρου και του Προέδρου της χώρας για ανθρωπιστική βοήθεια και την εισαγωγή ενός νέου θαλάσσιου διαδρόμου.

«Συζητάμε πώς μπορούμε να συνεισφέρουμε από την άλλη πλευρά στην κατασκευή αυτού του διαδρόμου με άλλες δυνατότητες», είπε και πρόσθεσε πως αναμένουν να δουν και το δεύτερο πακέτο βοήθειας για τους Παλαιστίνιους που ζουν στη Γάζα. «Κάνουμε έκκληση για κατάπαυση του πυρός και επίσης για μια ειρηνευτική διαδικασία», τόνισε.

Ο Σλοβάκος Υπουργός εξέφρασε την ικανοποίηση του για το γεγονός ότι αυξάνεται ο τουρισμός μεταξύ των δύο χωρών. Είπε πως περισσότεροι από 40 χιλιάδες Σλοβάκοι θεωρούν την Κύπρο ως έναν καλό προορισμό και θα θέλαμε, όπως είπε, να δούμε και άλλους Κύπριους επισκέπτες στη Σλοβακία, εκμεταλλευόμενοι τις απευθείας πτήσεις με την Μπρατισλάβα.

«Θα θέλαμε επίσης να συνεργαστούμε σε επίπεδο καινοτομίας και εκκίνησης. Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε και στην αμυντική βιομηχανία», είπε.