Έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία για επίλυση του Κυπριακού, δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Μάριο Νάβα, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα “Πολίτης” που δημοσιεύεται την Κυριακή.

Κληθείς να σχολιάσει τον διορισμό της προσωπικής απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, ο κ. Νάβα εξέφρασε τη θέση ότι αποτελεί “μια πολύ καλή ευκαιρία για την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος” και “μια ευκαιρία που, για να είμαστε ξεκάθαροι, δεν έχουμε δει από το Κραν Μοντανά. Έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία”, τόνισε.

Απαντώντας σε ερώτημα για το αίτημα της ε/κ πλευράς για τον διορισμό απεσταλμένου της ΕΕ, ο Μάριο Νάβα υπέδειξε ότι η ΕΕ βρίσκεται ήδη στην Κύπρο πολλά χρόνια και εργάζεται για την επανένωση, προσθέτοντας ότι έχει γραφείο “και στο βόρειο τμήμα της Λευκωσίας”.

“Πραγματικά κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διευκολύνουμε την επανένωση και τώρα είναι σημαντικό να βοηθήσουμε το έργο της απεσταλμένης του ΟΗΕ. Και σε αυτό είμαστε αφοσιωμένοι, προς το παρόν”, υπογράμμισε.

Αναφερόμενος στα 14 νέα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που ανακοίνωσε πρόσφατα η Κυπριακή Δημοκρατία και ερωτώμενος για τη χρησιμότητά τους, ο αξιωματούχος της Κομισιόν σημείωσε ότι “είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση”.

Μεταξύ των 14 μέτρων, όπως είπε, υπάρχουν ορισμένα που αφορούν ειδικά την Πράσινη Γραμμή, όπως το άνοιγμα σε 6 ακόμη προϊόντα μεταποιημένων τροφίμων μη ζωικής προέλευσης. Χαιρέτισε αυτά τα μέτρα που “έχουν ως στόχο τη βελτίωση της ζωής των Τουρκοκυπρίων”, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι αυτά “είναι εκεί για να αυξήσουν την εμπιστοσύνη και την αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο κοινοτήτων”.

Ερωτηθείς αν έχει κάνει οποιεσδήποτε προτάσεις για περαιτέρω ενέργειες, ο Μάριο Νάβα τόνισε ότι ότι τα 14 μέτρα ανακοινώθηκαν και συνδέθηκαν με τον διορισμό της προσωπικού απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, προσθέτοντας ότι “αυτή είναι η αρχή μιας νέας διαδικασίας”. Επιπλέον εξέφρασε την ελπίδα ότι η διαδικασία θα γίνει όλο και πιο πειστική και εμπροσθοβαρής, και είπε ότι, αν η διαδικασία προχωρήσει καλά, “υπάρχει χώρος και για άλλα μέτρα, με την πρόοδο της διαδικασίας”.

Αναφερόμενος στο έργο της δικοινοτικής μονάδας παραγωγής ηλιακής ενέργειας, ο κ. Νάβα εξήγησε ότι η προμελέτη σκοπιμότητας ανατέθηκε σε μια γερμανική τεχνική εταιρεία, η οποία διερεύνησε διάφορες περιοχές στη νεκρή ζώνη, εντόπισε και διερεύνησε περαιτέρω δύο περιοχές όπου θα μπορούσε να εγκατασταθεί η μονάδα. Οι δύο περιοχές, όπως είπε, έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.

“O στόχος μου όταν συνάντησα τις δύο κοινότητες, ήταν να επισημάνω τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε περιοχής, αλλά όχι να καταλήξω σε συμπέρασμα υπέρ της μίας ή της άλλης περιοχής”, επεσήμανε, προσθέτοντας ότι “αυτό πρέπει να το κάνουν τα μέρη”.

“Τώρα η μπάλα είναι στο στρατόπεδο των μερών, να πάρουν τη μελέτη και να αποφασίσουν από κοινού πώς θα προχωρήσουν. Εμείς θα τους διευκολύνουμε”, σημείωσε ο αξιωματούχος της Κομισιόν, υποδεικνύοντας ότι τα μέρη “πρέπει να αποφασίσουν για την τοποθεσία, αλλά και για τις προτεινόμενες τεχνολογικές και τεχνικές λύσεις, τη χρηματοδότηση της επένδυσης και τους τρόπους διαμοιρασμού της ηλεκτρικής ενέργειας”. Απαντώντας σε ερώτημα του “Π”, τόνισε ότι το εν λόγω έργο αναπόφευκτα θα είναι ένα τεστ για το επίπεδο και την ποιότητα της συνεργασίας μεταξύ δύο κοινοτήτων.

Μιλώντας για τον κανονισμό για το εμπόριο μέσω της Πράσινης Γραμμής, ο Μάριο Νάβα ανέφερε ότι το εμπόριο, βάσει του κανονισμού για την Πράσινη Γραμμή, αυξήθηκε φέτος κατά 10% από το 2022 έως το 2023 και κατά περισσότερο από 160% % από το 2021 έως το 2023. “Βρισκόμαστε σε ιστορικά υψηλό επίπεδο, το οποίο είναι 16 εκατομμύρια ευρώ”, σημείωσε, προσθέτοντας ότι “στην πραγματικότητα είναι σχεδόν τριπλάσιο από ό,τι ήταν πριν από δύο χρόνια”.

Ακόμη, ο κ. Νάβα επεσήμανε ότι η Κομισιόν έχει θέσει σε εφαρμογή πρωτοβουλίες για να αυξηθεί το εμπόριο μέσω της Πράσινης Γραμμής, αναφέροντας ως παράδειγμα την έναρξη λειτουργίας του One Stop Shop τον Νοέμβριο του 2023, που αποτελεί μια κοινή πρωτοβουλία του ΚΕΒΕ και του Τουρκοκυπριακού Εμπορικού Επιμελητηρίου.

Εν συνεχεία, ο αξιωματούχος της Κομισιόν ανέφερε στον “Π” ότι μεγάλο μέρος του εμπορίου πέρα από την Πράσινη Γραμμή σήμερα γίνεται σε μετρητά. Όπως είπε, “συνεργαζόμαστε με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου για να εξετάσουμε ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα πληρωμών και να κινηθούμε προς ένα ψηφιακό σύστημα πληρωμών”. Συνεργαζόμαστε, πρόσθεσε, πολύ ενεργά με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου για τις πληρωμές και με τα δύο επιμελητήρια και έχουμε δει σημαντικές πρωτοβουλίες.

“Εάν δεν υπήρχε ο κανονισμός για την Πράσινη Γραμμή που θα επέτρεπε το εμπόριο, θα ήταν δύσκολο για εμάς με τον κανονισμό για τις ενισχύσεις να στηρίξουμε τις εταιρείες να προσφέρουν περισσότερες υπηρεσίες ή να παράγουν περισσότερα”, υπέδειξε ο Μάριο Νάβα.

“Ο κανονισμός για τη βοήθεια μέχρι τώρα έχει δώσει 688 εκατομμύρια ευρώ στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Είναι ένας μέσος όρος περίπου 34 εκατομμυρίων ετησίως”, είπε, προσθέτοντας ότι έχουν γίνει στο παρελθόν κάποια έργα υποδομής, εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων της Λευκωσίας, της Αμμοχώστου και της Μόρφου.

Ακόμη, σημείωσε ότι “έχουμε κάνει πολλά έργα για τον κόσμο: 2.150 υποτροφίες για Τουρκοκύπριους φοιτητές για να πάνε στο εξωτερικό, βοήθεια προς τις εταιρείες, στήριξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, την Επιτροπή Αγνοουμένων – την οποία επισκέφθηκαν τόσο ο Πρόεδρος Σταϊνμάιερ όσο και ο Πρόεδρος Ματαρέλα- και είμαστε οι μεγαλύτεροι δωρητές της Επιτροπής Αγνοουμένων”.

“Ό,τι κάνουμε, κάθε σεντ που ξοδεύουμε, επενδύεται για τον στόχο της επανένωσης”, τόνισε.