Άλλη η συμφωνία παραχώρησης του Great Sea Interconnector που κατατέθηκε στη ΡΑΕΚ και άλλη όταν η Κυπριακή Δημοκρατία ή άλλος ενδιαφερόμενος επενδυτής αποκτήσουν μετοχικό κεφάλαιο στη θυγατρική του ΑΔΜΗΕ. Αυτό φέρνει στο φως δημοσιεύμα της ιστοσελίδας Capital.gr, το περασμένο Σάββατο, δεδομένα που διερεύνησε ο «Φιλελεύθερος», διαπιστώνοντας ότι είναι μεταβατικής φύσης η συμφωνία παραχώρησης, κάτι που δικαιολογεί τις ανησυχίες για τα κυπριακά συμφέροντα, όπως τις ανέλυσαν οι Αμερικανοί σύμβουλοι της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Διαβάστε επίσης: Έλληνας για GSI: Η σύμβαση του ΑΔΜΗΕ πρέπει να πάει στον κάλαθο των αχρήστων (ΒΙΝΤΕΟ)

Όπως διαφαίνεται, το πλαίσιο αρμοδιοτήτων του Great Sea Interconnector θα αλλάξει όταν υπάρξει επενδυτής. Τα δεδομένα που έρχονται στο φως φαίνεται να επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες για ναυάγιο του έργου.

Διαβάστε επίσης: Στον αέρα η επενδυτική συμμετοχή της Κύπρου στον GSI, «κλειδί» η απάντηση της Αθήνας

Από τη διερεύνηση αυτής της πτυχής από τον Φιλελεύθερο συνάγεται ότι όντως ο ΑΔΜΗΕ είχε ενημερώσει προ μηνών τις κυπριακές Αρχές ότι οι όροι της Συμφωνίας Παραχώρησης του έργου από τον ίδιο στην Great Sea Interconnector (GSI) θα ήταν προσωρινοί και («κατά πάσα πιθανότητα») θα διαφοροποιούνταν όταν (σ.Φ. και αν) θα εισέρχονταν στην GSI άλλοι μέτοχοι.

Όμως, η ενημέρωση αυτή έγινε στο πλαίσιο μίας παραγράφου σε μία επικοινωνία του ΑΔΜΗΕ με τις κυπριακές Αρχές και εξ όσων αντιλαμβάνεται ο «Φ» δεν καταγράφεται στο κείμενο της Συμφωνίας Παραχώρησης της διασύνδεσης στην GSI. Εν ολίγοις, πρόκειται για μία υπόσχεση-δέσμευση του ΑΔΜΗΕ, η οποία θα γινόταν -ή θα γίνει- πράξη μόνο σε δύο περιπτώσεις: Στην περίπτωση που ο ΑΔΜΗΕ θα έβρισκε επενδυτές και θα αποφάσιζε όντως να ετοιμάσει εξ υπαρχής νέα Συμφωνία Παραχώρησης, πολύ διαφορετική από αυτήν που κατέθεσε ο ίδιος στις ρυθμιστικές αρχές Κύπρου και Ελλάδας για να την εγκρίνουν (και θα μπορούσαν να το είχαν κάνει έως τώρα οι ρυθμιστές, με δυσμενείς συνέπειες για την Κύπρο) και, εναλλακτικά, στην περίπτωση που οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές (π.χ. Κυπριακή Δημοκρατία, Ταμείο Meridiam και Ταμείο Taqa) αξίωναν την εκ των προτέρων αλλαγή της Συμφωνίας Παραχώρησης, πριν εισέλθουν στο μετοχικό κεφάλαιο της GSI.

Η Κυπριακή Δημοκρατία, ως ενδιαφερόμενος επενδυτής, έχει ήδη ζητήσει -και θεωρεί ως προϋπόθεση- την ουσιαστική αλλαγή της σημερινής Συμφωνίας Παραχώρησης, με βασικό αίτημα να προβλέπει ότι τα περιουσιακά στοιχεία του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης θα περάσουν όλα στην GSI και δεν θα παραμείνουν στον ΑΔΜΗΕ, όπως προβλέπει η σημερινή -μη εγκριθείσα- Συμφωνία Παραχώρησης.

Εκτιμήσεις βάσει πληροφοριών

Τα πιο πάνω, επιτρέπουν τα κάτωθι συμπεράσματα:

• Οι Αμερικανοί σύμβουλοι της Κυπριακής Δημοκρατίας είχαν απόλυτο δίκαιο όταν επισήμαναν στην έκθεση για τη νομική δέουσα επιμέλεια για το έργο ότι ως έχει η Συμφωνία Παραχώρησης είναι ιδιατέρως απεχθής και οικονομικά επικίνδυνη για την Κυπριακή Δημοκρατία, σε περίπτωση που θα αποφάσιζε να εισέλθει στην GSI με τους παρόντες όρους.
• Η κυπριακή Κυβέρνηση είχε απόλυτο δίκαιο όταν με επιστολή και άλλες διατυπώσεις του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Παπαναστασίου κατέστησε σαφές στην ελληνική Κυβέρνηση και τον ΑΔΜΗΕ ότι ως έχει η Συμφωνία Παραχώρησης δεν γίνεται αποδεκτή και δεν επιτρέπει στην ΚΔ να επενδύσει στην GSI.
• Είναι μάλλον απίθανο η γαλλική επενδυτική εταιρεία Meridiam να αποδέχθηκε τελεσίδικα τη συμμετοχή της στο μετοχικό κεφάλαιο της GSI (και μάλιστα με ποσοστό 49.9%) υπό τους όρους που προβλέπει η σημερινή Συμφωνία Παραχώρησης. Πέραν της διαφαινόμενης απουσίας τελικής και δεσμευτικής συμφωνίας μεταξύ ΑΔΜΗΕ και Meridiam, ανεξαρτήτως των δημοσιευμάτων από έγκριτα ΜΜΕ, είναι προφανές πως όταν ο ΑΔΜΗΕ ενημέρωσε τις κυπριακές Αρχές ότι η Συμφωνία θα αλλάξει όταν αλλάξει το μετοχικό κεφάλαιο της Great Sea Interconnector, το εννοούσε και για την περίπτωση της Κύπρου και για την περίπτωση της Meridiam ή όποιου άλλου.
• Μοιάζει βέβαιο πλέον πως το κείμενο που «ξεκουράζεται» κάπου στη ΡΑΕΚ και τη ΡΑΑΕΥ, με τον τίτλο «Independent Power Transimission Operator S.A. (the “Sponsor”) and Great Sea Interconnector S.A. (the “Concessionaire”) – CONCESSION AGREEMENT», δεν πρόκειται να εγκριθεί από τις ρυθμιστικές αρχές, τουλάχιστο όχι από τη ΡΑΕΚ, ούτε να ισχύσει. Θα πρέπει να αντικατασταθεί με άλλο κείμενο, πολύ πιο γενναιόδωρο ως προς τα δικαιώματα και τα οφέλη των επενδυτών, πέραν του ΑΔΜΗΕ, πριν την έναρξη ισχύος οποιωνδήποτε συμφωνιών του ΑΔΜΗΕ με επίδοξους επενδυτές στην GSI. Προφανώς αυτό εκκρεμεί και για την επίσημη ανακοίνωση συμφωνίας με τη Meridiam, ίσως και η μελέτη δέουσας επιμέλειας από πλευράς Γάλλων.

Το «μακρύ χέρι» του ΑΔΜΗΕ

Οι πληροφορίες του Φιλελευθέρου για το περιεχόμενο της Συμφωνίας Παραχώρησης («καταστατικό» της Great Sea Interconnector) αναφέρουν πως ο ΑΔΜΗΕ κατέστησε εξ αρχής ξεκάθαρο στις κυπριακές και ελληνικές Αρχές ότι η GSI (με τον ΑΔΜΗΕ μοναδικό μέτοχο) θα ήταν το «μακρύ χέρι» του (Longa Manu) στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Οι Αμερικανοί σύμβουλοι το είπαν «εργολαβία EPCI».

Διαβάστε επίσης: Αγωγός GSI: Τα στοιχεία των Αμερικανών μελετητών που φανερώνουν «ναυάγιο» του έργου και παιχνίδια από τον ΑΔΜΗΕ

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δημοσιεύει ο «Φιλελεύθερος», ο Έλληνας Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ξεκαθάρισε γραπτώς από το περασμένο καλοκαίρι ότι ο ίδιος θα διατηρήσει στο ακέραιο την ιδιοκτησία, ανάπτυξη, λειτουργία, διαχείριση και συντήρηση των υποδομών της ηλεκτρικής διασύνδεσης και αναθέτει (μέσω της Συμφωνίας Παραχώρησης) στην Great Sea Interconnector την αρμοδιότητα της χρηματοδότησης του έργου και τα κατασκευαστικά έργα. Δηλαδή, ό,τι ακριβώς προειδοποίησαν την Κυβέρνηση μέσω της νομικής μελέτης δέουσας επιμέλειας οι Curtis, Mallet-Prevost, Colt & Mosle LLP.

Ο ΑΔΜΗΕ ενημέρωσε επίσης ότι η GSI θα έχει περιορισμένο πεδίο δράσης και στην πραγματικότητα απλώς θα υποκαταστήσει τον ΑΔΜΗΕ στις υφιστάμενες συμβάσεις έργου (και στη σύμβαση με τη Siemens για τους μετατροπείς τάσης σε Κορακιά και Κοφίνου) και σε όλους τους άλλους διαγωνισμούς έργων. Τι θα κρατήσει η GSI; Τη χρηματοδότηση (σ.Φ. και την ευθύνη αποπληρωμής) του έργου από τις τράπεζες και την ευθύνη για τα κατασκευαστικά έργα.

Τονίστηκε μάλιστα από τον ΑΔΜΗΕ στους ρυθμιστές και τις δύο κυβερνήσεις ότι η GSI αναλαμβάνει όλα τα καθήκοντα που της ανατίθενται μέσω της Σύμβασης Παραχώρησης, με την απόλυτη καθοδήγηση του ΑΔΜΗΕ, με τρόπο ώστε να λειτουργεί ως «το μακρύ χέρι» του.

Διευκρινίστηκε, δε, πως η Συμφωνία Παραχώρησης αποτελεί παραχώρηση ήσσονος (!) σημασίας αρμοδιοτήτων του ΑΔΜΗΕ στην GSI. Και τονίστηκε πως ο ΑΔΜΗΕ σε καμία περίπτωση δεν θα απωλέσει τον έλεγχο του έργου, αφήνοντας τα («δευτερευούσης σημασίας»!) θέματα της χρηματοδότησης (1.2 δισ. αν αφαιρεθούν τα 658 εκατ. της ΕΕ και αν δεν υπάρξει ανατίμηση συμβολαίων) και της κατασκευής του έργου στη θυγατρική του.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η πληροφορία του «Φ» ότι ο ΑΔΜΗΕ είχε εξηγήσει στην κυπριακή πλευρά πως η Συμφωνία Παραχώρησης του έργου στην GSI ήταν στην ίδια γραμμή πλεύσης με τη Συμφωνία Παραχώρησης στη θυγατρική του εταιρεία Αριάδνη, όταν αυτή ανέλαβε ως φορέας υλοποίησης του έργου της μεγάλης διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής. Μόνο που, με βάση τη Συμφωνία Παραχώρησης στην Αριάδνη, η γαλλική Meridiam (που γράφτηκε αλλά δεν επιβεβαιώθηκε ότι απέκτησε το 49.9% της GSI) αρνήθηκε να διεκδικήσει μέχρι τέλους το 20% της Αριάδνης στον πρόσφατο διαγωνισμό και αποχώρησε επειδή δεν ήθελε να καταστεί «παθητικός μέτοχος»… Το 20% της «Αριάδνης» διεκδίκησε μέχρι τέλους μόνο η κινεζική State Grid, σημερινός ισχυρός μέτοχος του ΑΔΜΗΕ, και κέρδισε και τον διαγωνισμό.

Τι γίνεται τώρα;

Με δεδομένα τα πιο πάνω, εγείρεται το ερώτημα «πώς ανέμενε ο ΑΔΜΗΕ να αποδεχθεί με αυτούς τους όρους την είσοδό της η Κυπριακή Δημοκρατία στην GSI -με 100 εκατ. ευρώ για αρχή- ή οποιοσδήποτε άλλος επενδυτής;». Και γιατί γράφονταν σε ΜΜΕ στην Ελλάδα απανωτές κριτικές εις βάρος του κυπριακού Δημοσίου επειδή δεν ενέκρινε μια τέτοια Σύμβαση Παραχώρησης;

Η απάντηση κρύβεται στις πρώτες 2-3 παραγράφους αυτού του κειμένου: Κάπου, σε κάποια αλληλογραφία, ο ΑΔΜΗΕ ενημέρωσε (και το έχουμε επιβεβαιώσει) πως αυτό το πλαίσιο λειτουργίας της GSI θα αλλάξει αν και όταν επενδύσει στην εταιρεία η Κύπρος ή όποιος άλλος.
Χωρίς όμως αυτό να είναι αναγράφεται -εξ όσων γνωρίζουμε- στην κατατεθείσα Σύμβαση Παραχώρησης.

Είναι ξεκάθαρο από αυτή την πληροφόρηση, ότι αν ο ΑΔΜΗΕ θέλει να πωλήσει μετοχικό κεφάλαιο της GSI σε άλλους επενδυτές, για να μην διεκπεραιώσει μόνος του όλες τις οικονομικές υποχρεώσεις και νομικές δεσμεύσεις που φόρτωσε στον εαυτό του (μαζί με την κάρπωση των εγγυημένων εσόδων από τα «διόδια» ρεύματος κατά την 35ετή λειτουργία της διασύνδεσης, αν ολοκληρωθεί) θα πρέπει εκ των προτέρων (πριν τις επενδύσεις τρίτων) να παρουσιάσει μια Σύμβαση Παραχώρησης του έργου που θα ικανοποιεί κάθε ενδιαφερόμενο. Αν η υφιστάμενη Συμφωνία Παραχώρησης έγινε αποδεκτή όντως από τη Merediam (κάτι που αμφισβητείται από τεχνοκράτες στην Κύπρο και την Ελλάδα) και θα διατηρηθεί ως έχει, τότε εκμηδενίζονται οι πιθανότητες συμμετοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Πηγή: Ο Φιλελεύθερος