Η Κύπρος αξιολογήθηκε ως χώρα-πρότυπο από την ΕΕ στο θέμα των επιστροφών παράτυπων μεταναστών, δήλωσε ο Υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής, και γι’ αυτό, όπως είπε, φιλοξενεί τη δεύτερη συνάντηση του Δικτύου Υψηλού Επιπέδου για τις Επιστροφές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που πραγματοποιείται την Πέμπτη και την Παρασκευή στη Λευκωσία.

Σε δηλώσεις του κατά τη διάρκεια της Συνόδου, ο κ. Νουρής είπε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποφασίσει τη σύσταση αυτού του Μηχανισμού, που ονομάζεται Δίκτυο Επιστροφών. «Η Κύπρος αξιολογήθηκε, μεταξύ των 27 χωρών μελών, ως η χώρα πρότυπο στο θέμα των επιστροφών. Τα αποτελέσματα που έχουμε καταγράψει αυτή τη χρονιά μας έδωσαν τη δυνατότητα να φιλοξενήσουμε στην Κύπρο αυτή την πολύ σημαντική σύνοδο του Δικτύου Επιστροφών», είπε, σημειώνοντας ότι το 2022 πραγματοποιήθηκαν 7.000 επιστροφές, «που έχουν φέρει την Κύπρο στην πρώτη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών».

Ο Υπουργός συνέχισε λέγοντας ότι αυτό είναι «εξαιρετικά τιμητικό για μια χώρα που αντιμετωπίζει ένα τεράστιο πρόβλημα στο θέμα της μετανάστευσης. Κι αυτό είναι και μια απάντηση σε όσους ενδεχόμενα αμφισβητούν τις πολιτικές που εφαρμόζουμε στο θέμα της μετανάστευσης».

Εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι τα αποτελέσματα της Συνόδου θα καταδείξουν τη σημαντικότητα πολιτικών που ακολουθεί η Κύπρος και τη μεταφορά αυτών των πρακτικών στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.

Κατά τον χαιρετισμό της Συνόδου, ο κ. Νουρής έδωσε συγχαρητήρια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την αρμόδια Επίτροπο, Ίλβα Γιόχανσον, για την πρωτοβουλία της σύστασης του δικτύου, λέγοντας ότι θεωρεί ότι αυτό θα συμβάλει στον συντονισμό της προσπάθειας μεταξύ των κρατών μελών και των αρμόδιων οργανισμών της ΕΕ, «για αποτελεσματικές, βιώσιμες και ασφαλείς επιστροφές υπηκόων τρίτων χωρών στις χώρες καταγωγής τους, κάτι που αποτελεί προτεραιότητα για ολόκληρη την Ένωση», όπως είπε.

Σημείωσε ότι ως Κύπρος «δίνουμε καθημερινά έναν άνισο αγώνα με τους αριθμούς και η διαχείριση των ολοένα αυξανόμενων αφίξεων παράτυπων μεταναστών είναι εξαιρετικά δύσκολη», αναφέροντας ότι από τον Ιανουάριο μέχρι τον Οκτώβριο 2022, οι αιτήσεις ασύλου ανήλθαν σε 18.345. «Συνολικά οι αιτητές ασύλου και οι δικαιούχοι καθεστώτος προστασίας, έφτασαν να αποτελούν πέραν από το 6% του πληθυσμού της Κυπριακής Δημοκρατίας», υπογράμμισε.

Αναφερόμενος στη γραμμή κατάπαυσης του πυρός, ο κ. Νουρής διευκρίνισε ότι δεν αποτελεί εξωτερικό σύνορο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ωστόσο καθιστά την Κύπρο μία ιδιάζουσα περίπτωση μεταξύ των κρατών μελών. «Θα διαπιστώσετε ότι παρά τις προσπάθειες και τα μέτρα που έχουν ληφθεί, συνεχίζει να αποτελεί την Αχίλλειο πτέρνα μας, αλλά και το μέσο που χρησιμοποιείται για την εργαλειοποίηση των μεταναστών από την Τουρκία, με την καθημερινή διοχέτευση τους από τις κατεχόμενες προς τις ελεύθερες περιοχές», είπε. Αυτό, πρόσθεσε, «διαπιστώνεται εύκολα αφού το 95% των παράτυπων μεταναστών διέρχεται παράνομα μέσω της πράσινης γραμμής», είπε, προσθέτοντας ότι οι αριθμοί επιβεβαιώνουν τη θέση της κυβέρνησης για εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από την Τουρκία, αλλά και της επιμονής της «υπέρ της αναγκαιότητας ανακοπής των ροών με αποτρεπτικά μέσα επί του εδάφους».

Ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι η προσπάθεια αποφόρτισης της χώρας από τις υπέρμετρα αυξημένες ροές, εστιάζεται σε μια συνεχή προσπάθεια αύξησης επιστροφών με ιδία μέσα, αλλά παράλληλα και στη συνομολόγηση  συμφωνιών τόσο με κράτη μέλη, όσο και με τρίτες χώρες, με έμφαση στο πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών με χρηματικά κίνητρα. Ανέφερε ότι με αριθμό τρίτων χωρών έχουν ξεπεραστεί οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και δυσκολίες συντονισμού και συνεργασιών και έχει επιτευχθεί η επιστροφή σημαντικού αριθμού μεταναστών.   

«Το 2022, δημιουργήσαμε το Γραφείο Επιστροφών, μια καινοτόμα πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο συντονίζει τις αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους, όπως το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης του ΥΠΕΣ, την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας και την Υπηρεσία Ασύλου, όπως και με τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς Frontex και Europol. Αποτελεί δε το σημείο επαφής για τα θέματα επιστροφών με την ίδια την ΕΕ, αλλά και με τις τρίτες χώρες», ανέφερε.

Το αποτέλεσμα αυτής της συντονισμένης δράσης, είπε ο κ. Νουρής, είναι η Κύπρος να είναι σήμερα στην πρώτη θέση σε αριθμό επιστροφών μεταξύ των κρατών μελών κατ’ αναλογία πληθυσμού. Εντός του 2022 έχουν ήδη επιστραφεί σχεδόν 7.000, «με αποτέλεσμα οι φετινές επιστροφές να αποτελούν το 40% σε σχέση με τις αφίξεις, σε αντίθεση με το 17% κατά την περσινή χρονιά. Μια επίδοση που σαφώς μας ικανοποιεί», υπογράμμισε ο Υπουργός.

Πρόσθεσε ότι επιπλέον, αυξήθηκαν κατακόρυφα οι υποβοηθούμενες εθελούσιες επιστροφές σε σύγκριση με τις αναγκαστικές επιστροφές, με το ποσοστό τους για φέτος να φτάνει το 87%. «Είμαι βέβαιος, ότι η συμμετοχή της Κύπρου στο Δίκτυο Επιστροφών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα συμβάλει περαιτέρω στην ενίσχυση αυτών των προσπαθειών μας», είπε.

Σημείωσε ότι οι επιστροφές έγιναν κατορθωτές χάρη στις προσπάθειες για σύναψη συμφωνιών και μνημονίων για πρώτη φορά με χώρες, όπως η Ινδία, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, το Βιετνάμ, ενώ είπε ότι είναι σε τελικό στάδιο μια συμφωνία με το Κογκό. «Σε αυτή μας την προσπάθεια μεγάλος υποστηρικτής και συμπαραστάτης η υπηρεσία FRONTEX αλλά και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τους οποίους θέλω θερμά να ευχαριστήσω», ανέφερε.

Το Δίκτυο Επιστροφής θα συμβάλει καθοριστικά ώστε η διαδικασία των επιστροφών να μην είναι αμελητέο ποσοστό έναντι των αφίξεων αλλά μια σημαντική παράμετρος αποθάρρυνσης των παράτυπων αφίξεων μεταναστών αλλά και των διακινητών, είπε ο Υπουργός, καθώς συμφώνησε με την Επίτροπο Ίλβα Γιόχανσον που στην πρώτη συνάντηση του δικτύου είχε πει ότι «η αποτυχία μας να ελέγξουμε τις επιστροφές υπονομεύει τη νομιμότητα του συστήματος ασύλου μας».

«Είναι γι’ αυτό που επιμένουμε στη θέση μας για την ανάγκη διαχείρισης των επιστροφών και επανεισδοχής με κεντρικό τρόπο, υπό τον επιχειρησιακό συντονισμό της Επιτροπής. Είναι πεποίθηση μας ότι  το δίκτυο αυτό αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση», κατέληξε.

Σημειώνεται ότι την Παρασκευή οι σύνεδροι θα επισκεφθούν και την Πράσινη Γραμμή «για να δουν ακριβώς την ιδιαιτερότητα που η Κυπριακή Δημοκρατία αντιμετωπίζει», όπως είπε ο Υπουργός.