Τα συμπεράσματα που εξάγονται από τα δημοσκοπικά στοιχεία και το εκλογικό αποτέλεσμα αναλύει στο AlphaNews.live ο εκτελεστικός Πρόεδρος της εταιρείας Rai Consultants Ολύμπιος Τουμάζου. Ο κ. Τουμάζου κλήθηκε να απαριθμήσει τις σημαντικές διαφοροποιήσεις, ιδιαιτερότητες και συμπεράσματα που εξάγονται από τις προεδρικές εκλογές του 2023 και μίλησε για την παραπέρα πορεία από εδώ και μπρος για τον κομματικό χάρτη της Κύπρου.

Εργαλειοποιήθηκαν οι δημοσκοπήσεις;

Αρκετοί σχολιάζοντας τον ρόλο των δημοσκοπήσεων σε αυτές τις εκλογές μίλησαν για εργαλειοποίηση τους από κόμματα και υποψηφίους. Ο κ. Τουμάζου διαφώνησε με αυτή τη λογική, φέρνοντας ως παράδειγμα τον Δημοκρατικό Συναγερμό, ο οποίος όπως είπε δεν φαίνεται να έλαβε υπόψη του όταν αποφάσιζε τι θα πράξει σε αυτές τις εκλογές, τις μετρήσεις που υπήρχαν. Σημείωσε πως μεθοδολογικά δεν άλλαξε τίποτα ως προς τη διεκπεραίωση και την παρουσίαση των δημοσκοπήσεων. Το τι άλλαξε, επισήμανε, είναι η χρήση των δημοσκοπήσεων από τους πολιτικούς και αυτό σχετίζεται πρόσθεσε με τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας η οποία ήταν μακρά.

«Αν θυμάστε η προεκλογική ξεκίνησε πριν το τέλος του 2021, τον Νοέμβριο και επίσημα τον Ιανουάριο, που σημαίνει ότι διήρκησε πάνω από ένα χρόνο. Όταν υπάρχει προεκλογική υπάρχουν και δημοσκοπήσεις γι’ αυτό είχαμε και παρουσίαση δημοσκοπήσεων ένα-ενάμιση χρόνο πριν τις εκλογές. Το δεύτερο ήταν ότι από εργαλείο στρατηγικής, οι δημοσκοπήσεις μετατράπηκαν σε εργαλείο προεκλογικής από τους πολιτικούς και αν πάρουμε αυτά τα δύο εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την πίεση και τις παρεξηγήσεις που δημιουργήθηκαν λόγω των δημοσκοπήσεων», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η διαφορά Χριστοδουλίδη-Μαυρογιάννη στον Α’ γύρο των εκλογών

Ερωτηθείς γιατί οι δημοσκοπήσεις έπεσαν έξω σε σχέση με την απόσταση που τελικά χώριζε τον Νίκο Χριστοδουλίδη από τον Ανδρέα Μαυρογιάννη στον α’ γύρο των εκλογών, απάντησε πως μια βδομάδα πριν τις εκλογές η δημοσκόπηση της Rai όπως παρουσιάστηκε στον Alpha έδειχνε τον Ανδρέα Μαυρογιάννη τρεις μονάδες πιο μπροστά από τον Αβέρωφ Νεοφύτου.

«Έδειχνε τον Αβέρωφ στο 20+, τον Μαυρογιάννη στο 23 και τον Χριστοδουλίδη στο 31,9 χωρίς αναγωγή. Το τι ξέρουμε από τη δημοσκόπηση εξόδου που παρουσιάσαμε στη διάρκεια της βραδινής εκπομπής, είναι ότι 20% των ψηφοφόρων αποφάσισαν μερικές μέρες πριν τις εκλογές και επειδή είχαμε και τη δημοσκόπηση εξόδου και την κρυφή δημοσκόπηση που τρέχαμε κατά τη διάρκεια της βδομάδας πριν τις εκλογές, ξέρουμε τουλάχιστον από τη δημοσκόπηση εξόδου ότι από το 20%, το 8% αποφάσισε την ημέρα των εκλογών. Ξέρουμε ότι αυτοί που αποφάσισαν τις τελευταίες μέρες βάση του exit poll οδηγήθηκαν ουσιαστικά στον Αβέρωφ Νεοφύτου και τον Ανδρέα Μαυρογιάννη. Υπήρξε μια πόλωση που ευνόησε τους υποψήφιους των μεγάλων κομμάτων κυρίως εις βάρος των μικρών υποψηφίων γι’ αυτό είδαμε υποψηφίους όπως ο Δημητριάδης και ο Κολοκασίδης σε πολύ μεγάλο βαθμό να ξεφουσκώνουν και να χάνουν 1-3 μονάδες ο καθένας και παράλληλα μικρή μείωση στα ποσοστά του Χριστοδουλίδη», εξήγησε, προσθέτοντας πως γνωρίζαμε εκ των προτέρων ότι η ψαλίδα θα μειωνόταν ακόμα περισσότερο.

Τα σενάρια β’ γύρου

Ερωτηθείς κατά πόσο τελικά το εργαλείο των σεναρίων του β’ γύρου προεκλογικά είναι χρήσιμο ή επισφαλές, ανέφερε πως όντως οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι ο β’ γύρος δεν ξεκινά από μηδενική βάση αλλά επηρεάζεται από τον α’ γύρο. Είναι είπε εντελώς θεωρητικό να ρωτάμε τους ψηφοφόρους τι θα πράξουν στον β’ γύρο πριν έχουμε καν το αποτέλεσμα του α’ γύρου, γι’ αυτό αυτή την ερώτηση θα πρέπει να την διαχειριζόμαστε με προσοχή.

«Όπως είδαμε η υποστήριξη Αβέρωφ Νεοφύτου σε πολύ μεγάλο βαθμό προς τον Μαυρογιάννη ήταν καταλυτική γι’ αυτό σίγουρα το ποσοστό του Μαυρογιάννη σε πολύ μεγάλο βαθμό εξηγείται και από τη συμπεριφορά των πολιτικών και των ψηφοφόρων που επηρεάζονται από τους πολιτικούς τη βδομάδα μεταξύ των δύο αναμετρήσεων. Να θυμίσω ότι 40% από τους ψηφοφόρους του Αβέρωφ Νεοφύτου ψήφισαν Μαυρογιάννη στο τέλος της ημέρας στον β’ γύρο ως εκ τούτου το αποτέλεσμα διαμορφώθηκε στην τελική του μορφή κατά τη διάρκεια της βδομάδας και μάλιστα είχαμε αρκετές μετατοπίσεις την τελευταία βδομάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ωστόσο πως οι εκτιμήσεις των κρυφών δημοσκοπήσεων ήταν 52-48% για τους δύο που πέρασαν στον β’ γύρο, εκτίμηση που αποδείχθηκε σωστή.

Επισήμανε ακόμη πως υπήρξαν αυξομειώσεις μεσοβδόμαδα, οι οποίες όπως είπε σχετίζονται και με την απόφαση του Πολιτικού Γραφείου του ΔΗΣΥ, γιατί στην αρχή της βδομάδας ο κ. Χριστοδουλίδης βρισκόταν στο 54-55%.

Γιατί κέρδισε ο Νίκος Χριστοδουλίδης; 

Κληθείς να πει ποιοι κατά την εκτίμηση του ήταν οι παράγοντες που χάρισαν τη νίκη στον Νίκο Χριστοδουλίδη, απάντησε πως αυτό σχετίζεται με τρία σημεία. Το πρώτο είπε είναι ότι ενισχύθηκε η σημασία της εικόνας κάτι που συμβαδίζει με τις διεθνείς εξελίξεις σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Η εικόνα τόνισε, είναι πολύ πιο σημαντική πλέον απ’ ότι οι προτάσεις και το εκλογικό πρόγραμμα οποιουδήποτε υποψηφίου.

«Η εικόνα διαμορφώνεται από τη θετική εμφάνιση του κάθε υποψηφίου την επαγγελματική εμπειρία, την ευστροφία τη δυναμικότητα, τον τρόπο που εκφράζεται αν είναι ήπιος ή αν είναι απότομος έτσι σε πολύ μεγάλο βαθμό φαινόταν ξεκάθαρα ότι από πλευράς εικόνας ο Χριστοδουλίδης υπερτερούσε και θεωρώ ότι η εικόνα ήταν αυτή που έπαιξε τον πιο καθοριστικό ρόλο στη νίκη του», ανέφερε ο κ. Τουμάζου.

Το δεύτερο στοιχείο είπε ήταν οι προσδοκίες των πολιτών εξαιτίας του γεγονότος ότι οι πολιτικοί σε μεγάλο βαθμό είχαν απαξιωθεί.

Το τρίτο στοιχείο, ήταν είπε το γεγονός ότι ο κόσμος ήθελε κατά κάποιο τρόπο κάποιο που να εκπροσωπεί την αλλαγή, μια ήπια όμως αλλαγή που αντιπροσώπευε ο Νίκος Χριστοδουλίδης. Το προφίλ της ήπιας αλλαγής κατάφερε επίσης να οικοδομήσει σε κάποιο βαθμό και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης.

Το τελευταίο στοιχείο είπε ήταν οι αποφάσεις των κομμάτων μεσοβδόμαδα των δύο γύρω των εκλογών, οι οποίες έπαιξαν κάποιο ρόλο αλλά όχι όσο καταλυτικό έπαιζαν στο παρελθόν.

Οι μικροί υποψήφιοι και το ΕΛΑΜ

Ο κ. Τουμάζου ανέφερε ακόμη πως ρόλο έπαιξαν και οι μικροί υποψήφιοι και κομματικοί μηχανισμοί όπως το ΕΛΑΜ το οποίο έδωσε περίπου 15.000 ψήφους στον Χριστοδουλίδη και 5000 ψήφους στον Μαυρογιάννη.

Η μείωση των ποσοστών του Νίκου Χριστοδουλίδη

Κληθείς να πει ποιοι ήταν οι παράγοντες που κατέβασαν τον κ. Χριστοδουλίδη από τα 40ρια που τον έβρισκαν οι δημοσκοπήσεις στα πρώτα στάδια, απάντησε πως οι πρώτες δημοσκοπήσεις έγιναν το 2021 και στην ουσία χωρίς την επίσημη έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας μετρούσαμε τότε τη δημοφιλία και όχι την εκλεξιμότητα. Σημείωσε ακόμη πως η δημοφιλία Χριστοδουλίδη έφτασε στο απόγειο της περί τα τέλη του 2021 αρχές του 2022 όταν ο Αβέρωφ Νεοφύτου είχε κορυφώσει την προσπάθεια αποδόμησης του κάτι που αντί να βλάψει τον Χριστοδουλίδη, τον ευνόησε.

«Πιθανώς κάποια προβλήματα στην προεκλογική του ΝΧ όπως το θέμα της εναρκτήριας ομιλίας του που συζητήθηκε πάρα πολύ, όπως και κάποια άλλα επιμέρους θέματα ναι αφαίρεσαν από τη δυναμική όμως πιο καταλυτικό ρόλο έπαιξε η δραστηριότητα των ανθυποψηφίων του. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο κ. Αβέρωφ Νεοφύτου έδωσε μια μεγάλη μάχη και αρκετά πετυχημένη γιατί ξεκίνησε το καλοκαίρι με ποσοστά της τάξης του 12% και ανέβηκε στο 26%. Γι’ αυτό δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έγινε μια τεράστια προσπάθεια και από τον ΔΗΣΥ και τον υποψήφιο του», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Το ανέβασμα του Μαυρογιάννη

Κατά τον ίδιο τρόπο σημαντική πρόοδο έκανε στο τελευταίο μίλι και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης ο οποίος σύμφωνα με την εκτίμηση του κ. Τουμάζου, θα ήταν ενδεχομένως πολύ πιο ανταγωνιστικός αν άρχιζε την προεκλογική του τρεις μήνες νωρίτερα.

«Ξεκίνησε το καλοκαίρι με αφετηρία το 10% κατέληξε στο 29% και το 48%. Βελτιώθηκε αφάνταστα από πλευράς εικόνας έκφρασης και αυτοπεποίθησης και ίσως να αδικήθηκε γιατί άργησε να μπει στην όλη προσπάθεια. Έτσι θα έλεγα η μείωση στα ποσοστά του ΝΧ δεν ήταν τόσο πολύ από λάθη δικά του αλλά από την προσπάθεια που έκαναν τα δύο μεγάλα κόμματα και οι υποψήφιοι τους η οποία ήταν αρκετά πετυχημένη οφείλουμε να παραδεχθούμε», τόνισε.

Ο παράγοντας της αποχής

Το μεγάλο στοίχημα για μείωση της αποχής δεν κερδήθηκε ούτε αυτή τη φορά σύμφωνα με τον Ολύμπιο Τουμάζου. Εξηγεί πως για να αξιολογηθεί ορθά το φαινόμενο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι έχουμε 170.000 ψηφοφόρους μη εγγεγραμμένους στους εκλογικούς καταλόγους. Πρόκειται για νέους είπε που τα τελευταία 10-15 χρόνια δεν εγγράφηκαν καν. Παράλληλα είπε έχουμε 160.000 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους που αντιστοιχούν στο 28% της αποχής που καταγράφηκε σε αυτές τις εκλογές. Στο σύνολο 330.000 άνθρωποι που μπορούν να ψηφίσουν, δεν πήγαν στις κάλπες, δηλαδή 45% στο σύνολο.

«Δηλαδή το μισό εκλογικό σώμα μπαίνει στη διαδικασία να ψηφίσει στις τελευταίες προεδρικές και στις βουλευτικές αυτό πιθανόν να ανέβει ακόμα παραπάνω», πρόσθεσε.

Οι μικροί υποψήφιοι

Ο κ. Τουμάζου σημείωσε ακόμη και το υψηλό ποσοστό που έλαβαν οι λεγόμενοι μικροί υποψήφιοι σε σχέση με τους τρεις βασικούς που συνήθως ανταγωνίζονται στις προεδρικές εκλογές της χώρας μας. Σε όλες τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, επισήμανε, δεν ξεπέρασαν το 10% οι μικροί υποψήφιοι, ενώ σε αυτές τις εκλογές σχεδόν έφτασαν το 13%. Το ίδιο φαινόμενο είπε καταγράφηκε και στις βουλευτικές εκλογές του 2021 όταν μικροί κομματικοί σχηματισμοί συγκέντρωσαν σχετικά υψηλά ποσοστά παρά το γεγονός ότι δεν μπήκαν στην Βουλή.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είπε, είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά στα χρονικά έχουμε Πρόεδρο της Δημοκρατίας που δεν υποστηρίζεται από ένα εκ των δύο μεγάλων κομμάτων, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ.

Η επαναχάραξη του κομματικού χάρτη

Ο κ. Τουμάζου είπε πως η επόμενη μέρα των εκλογών συγκεντρώνει ενδιαφέρον και ως προς τις εξελίξεις στο κομματικό σκηνικό. Τα όσα εξελίσσονται μπροστά στα μάτια μας είπε στον ΔΗΣΥ, οι αλλαγές που θα επέλθουν στη λειτουργία του ΑΚΕΛ και η δεδηλωμένη πρόθεση μικρότερων υποψηφίων να σχηματίσουν νέους σχηματισμούς, είναι ενδεικτικά.

Τα στοιχήματα του Νίκου Χριστοδουλίδη

Εκφράζοντας την προσωπική του άποψη για την επόμενη ημέρα του νέου Προέδρου, ο κ. Τουμάζου εστίασε στην ανάγκη να δοθούν λύσεις στα ζητήματα τα οποία καταγράφονταν ούτως ή άλλως ως προτεραιότητες για τους ψηφοφόρους και στις μετρήσεις.

Δηλαδή, είπε, η προσπάθεια για επανέναρξη συνομιλιών στο κυπριακό, θα είναι καθοριστικός παράγοντας για την εικόνα του, την αποδεκτικότητα του και τη δημοφιλία του ως επίσης και η αντιμετώπιση των προβλημάτων της καθημερινότητας των πολιτών όπως ο πληθωρισμός, η ανάγκη για καλά αμειβώμενες θέσεις εργασίας και το στεγαστικό. Σημαντικό ρόλο είπε θα διαδραματίσουν ακόμη και οι πιθανές λύσεις και θεραπείες που θα δοθούν στο πρόβλημα του μεταναστευτικού και η ανάγκη ισχυροποίησης των checks and balances προς αντιμετώπιση των φαινομένων διαφθοράς.