Κύριε πρόεδρε,Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, Θα ήθελα καταρχήν να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο και τα μέλη της επιτροπής οικονομικών για την εξέταση του προϋπολογισμού ως επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω τη γραμματεία της επιτροπής για τη δική της σκληρή δουλειά σε ότι αφορά την προετοιμασία της έκθεσης. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, Έχουμε ενώπιον μας τον προϋπολογισμό του κράτους για το 2018. Πρόκειται για ένα συνηθισμένο προϋπολογισμό χωρίς εκπλήξεις. Αυτό όμως δεν θεωρώ πως είναι στα υπέρ του.  Έχουμε ενώπιον μας ένα συνηθισμένο προϋπολογισμό, τη στιγμή που δυστυχώς η οικονομία μας αντιμετωπίζει ασυνήθιστα προβλήματα. Αναγνωρίζω πως τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια δεν ήταν τα πιο εύκολα σε ότι αφορά την οικονομική διαχείριση της χώρας. Δεν υποτιμώ τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετώπισε η Κυβέρνηση Αναστασιάδη με την εκλογή της το 2013. Ούτε και υποτιμώ τις δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει ο Υπουργός Οικονομικών καθώς η χώρα μας, με την ένταξη της στο Μνημόνιο, βρέθηκε αντιμέτωπη με εκβιασμούς αλλά και με συστημικούς κινδύνους. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως, τα δημοσιονομικά δεδομένα του Κράτος, βρίσκονται σήμερα σε καλύτερη θέση απ’ ότι ήταν μετά το καταστροφικό και αχρείαστο κούρεμα του 2013.   Αποτελεί θετική εξέλιξη το ότι: 

• Το δημόσιο χρέος της χώρας έχει μειωθεί κάτω από το 100% του ΑΕΠ.
• Η Κυπριακή οικονομία έχει αναβαθμιστεί από τους οίκους αξιολόγησης, έστω και εάν παραμένει ακόμη σε κατηγορία μη-επενδυτικού κινδύνου («Junk»).
• Η Κύπρος καταγράφει θετικό ρυθμό ανάπτυξης για το 2017.
• Και η κυπριακή οικονομία παρουσιάζει πρωτογενή πλεονάσματα.

 Αυτά τα θετικά αποτελέσματα οφείλονται, πρώτα και κύρια, στις θυσίες του λαού μας. Οφείλονται επίσης, μεταξύ άλλων και στην υπεύθυνη στάση που επέδειξαν σε καθοριστικές στιγμές κόμματα της αντιπολίτευσης. Όμως, η κυπριακή οικονομία σήμερα, βρίσκεται πολύ μακριά, τόσο από εκεί που ήταν κάποτε, όσο και από εκεί που θα έπρεπε και θα μπορούσε να είναι.   Κανείς, δεν δικαιούται να πανηγυρίζει για  ένα  «success story». Γιατί πρώτον, άλλο τα οικονομικά του κράτους και άλλο τα οικονομικά των πολιτών. Για να πηγαίνουν καλύτερα τα οικονομικά του Κράτους κάποιοι πλήρωσαν – με κουρέματα, με αποκοπές, με χρεοκοπίες και ανεργία.                 Ι   Τα πανηγύρια του κυρίου Σόιμπλε και του κ. Νταισεμπλουμ και όλων εκείνων που μας λένε εδώ και τέσσερα χρόνια «…καλά σας κάναμε που σας κουρέψαμε…», έρχονται σε αντίθεση με την καθημερινότητα και την πραγματικότητα. Γιατί και οι ακόλουθοι δείκτες αποτελούν μέρος της σημερινής εικόνας της Κυπριακής οικονομίας. 

• Με βάση τα στοιχεία του ΔΝΤ το κατά κεφαλή ΑΕΠ της χώρας μας έχει μειωθεί κατά 24% από το 2011[1].  
• Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας μας, έχει μειωθεί κατά €1 δις ευρώ από το 2012[2].
• Έχουν χαθεί €20 δις καταθέσεων, αξιογράφων και μετοχών από το κυπριακό τραπεζικό σύστημα
• Η ανεργία, ιδιαιτέρως των νέων, παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Η Κύπρος είναι η πέμπτη χειρότερη χώρα στην Ε.Ε. σε ποσοστό μακροχρόνιων ανέργων. 
• Η χώρα μας, βρίσκεται στην 25η θέση  ανάμεσα στις 28 χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης – στο δείκτη παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας.
• Η Κύπρος είναι 21η από 28 χώρες στις δαπάνες για την παιδεία.
• Η χώρα μας κατέχει τη δεύτερη χειρότερη θέση της Ευρώπης σε ότι αφορά την ποιότητα της παιδείας μας[3].
• Είμαστε οι τελευταίοι της Ευρώπης σε ότι αφορά τις δαπάνες και την ποιότητα του τομέα της υγείας[4].
• Οι συνολικές δαπάνες για την έρευνα και την καινοτομία βρίσκονται στο 0.5% του ΑΕΠ – και πάλι, είμαστε οι τελευταίοι στην Ευρώπη.
• Συνολικά το 27,7% του πληθυσμού βρίσκεται υπό τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

 Ένας στους 4 συμπατριώτες μας.10.000  περισσότεροι από το 2012.   Δεν δικαιούται κανένας να πανηγυρίζει για όλα αυτά. Αντίθετα, πρέπει να σκύβουμε το κεφάλι. Δυστυχώς, οι Κύπριοι πολίτες γνωρίζουν πολύ καλά ότι, η κρίση είναι ακόμη εδώ. Αυτή είναι η πραγματική εικόνα που αντιμετωπίζουν καθημερινά τα κυπριακά νοικοκυριά και οι κυπριακές επιχειρήσεις.Η δεύτερη σημαντική επιφύλαξη που οφείλουμε να τονίσουμε είναι το ότι «πείραμα» του 2013, έχει αποτύχει. Παρά το δραστικό και καθόλα λανθασμένο κούρεμα των καταθέσεων του 2013, δεν καταφέραμε να ξεπεράσουμε τα προβλήματα του τραπεζικού μας συστήματος. Αντίθετα αυτά τα προβλήματα έγιναν χειρότερα.  Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει πλέον πως τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) αποτελούν υπαρξιακό κίνδυνο για την Κυπριακή οικονομία.  Εξάλλου τα μισά είναι ήδη τερματισμένα και δεν μπορούν να αναδιαρθρωθούν. Οι τράπεζες θα διεκδικήσουν πλέον το λαβείν τους μέσω των δικαστηρίων. Ακολουθούν οι μαζικές εκποιήσεις. Οι αναδιαρθρώσεις στα υπόλοιπα παρέμειναν στάσιμες. Εντός του 2018 και του 2019 οι τράπεζες θα πρέπει να προχωρήσουν στη μαζική πώληση των ακινήτων που έχουν μαζέψει έναντι δανείων, οδηγώντας τις τιμές τους ακόμη τα πιο κάτω.Η ίδια η ΕΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και ζητά πρόσθετα μέτρα εξυγίανσης εντός του 2018 για το χρηματοοικονομικό μας σύστημα. Οι αναβαθμίσεις των οίκων αξιολόγησης έχουν σταλώσει, λόγω του κινδύνου των ΜΕΔ. Ως ήταν επόμενο – μας πήραν τα χρήματα και μας άφησαν τα χρέη – 

• και καταλήξαμε με το υψηλότερο ποσοστό ΜΕΔ στη παγκόσμια ιστορία των τραπεζών.
• Η Κύπρος κατέχει την πρωτιά στην ΕΕ, σε ότι αφορά το επίπεδο του ιδιωτικού δανεισμού.
• Σήμερα, έχουμε τη 2η χειρότερη θέση στην ΕΕ (μετά την Ελλάδα που βρίσκεται σε μνημόνιο) στο ποσοστό των ΜΕΔ.

 Για να το βάλουμε σε ένα συγκριτικό πλαίσιο.Το κυπριακό τραπεζικό σύστημα παρουσιάζει τέλος του 2017περίπου  45% ΜΕΔ. Η χώρα που βρίσκεται αμέσως μετά από εμάς (η Πορτογαλία) έχει 19% ΜΕΔ… Μόνο από αυτό μπορούμε να αντιληφθούμε το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζουμε. Αυτό το πρόβλημα δεν πρόκειται να επιλυθεί μόνο του. 

• Όλες οι συστημικές τράπεζες αντιμετωπίζουν προβλήματα κεφαλαίων
• Ιδιαίτερα ο Συνεργατισμός, λόγω των σοβαρότατων προβλημάτων ανακεφαλαιοποίησης που αντιμετωπίζει,  είναι αμφίβολο το κατά πόσο θα παραμείνει σε κυπριακά χέρια.

 Αξίζει λοιπόν να διερωτάται κανείς ποιο είναι το όραμα της Κυβέρνησης Αναστασιάδη για την Κυπριακή οικονομία;  Η μαζική πώληση των περιουσιακών στοιχείων της Κυπριακής οικονομίας για να βγάλουν κέρδη ξένες τράπεζες; Για να φύγουν στη συνέχεια αυτά τα κέρδη από την Κύπρο; Πως ακριβώς αυτό είναι προς όφελος των κυπρίων πολιτών;  Κύριε Πρόεδρε, Δεν θεωρώ πως ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ευθύνεται για όσα συνέβησαν πριν από τον Φεβρουάριο του 2013. Όμως ο Πρόεδρος Αναστασιάδης φέρει τεράστια ευθύνη για τις ακόλουθες πράξεις, ενέργειες και παραλείψεις: 

1. Πήγε παντελώς απροετοίμαστος στο 1ο Eurogroup του Μαρτίου του 2013, χωρίς συγκεκριμένη πρόταση αντιμετώπισης των προβλημάτων της κυπριακής οικονομίας.

 Πόσο απροετοίμαστος; Δεν θα σχολιάσω το «δεσμεύομαι πως δεν θα δεχθώ κούρεμα καταθέσεων», παραμονές των εκλογών του 2013.  

• Ούτε και τη δέσμευση του για «δάνειο γέφυρα» το οποίο μας έλεγε πως είχε «ήδη εξασφαλίσει» πριν από τις εκλογές.

 Σήμερα θα επικεντρωθώ στην επιστολή που απέστειλε στον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών στις 20.3.2013… ΜΕΤΑ το πρώτο Eurogroup (και πριν από το δεύτερο στις 25.3.13).   Σε αυτή την επιστολή, ο Νίκος Αναστασιάδης, ο «Ηγέτης της Κρίσης», ρωτούσε για πρώτη φορά να ενημερωθεί μεταξύ άλλων και για τα ακόλουθα: 

• Ποιες ήταν οι αντιπροτάσεις μας στις αξιώσεις της Τρόικα

[Ερ.  Ποιος τις υπέβαλε;] 

• Για το τι περιλαμβάνει η συμφωνία ή οι δεσμεύσεις μας προς το Eurogroup

[Ερ. δεν κατάλαβε τι συμφώνησε;] 

• Ποιο είναι το ακριβές ποσό του δημόσιου χρέους

 [Ερ. Καλά, δεν το ήξερε;] 

• ποιες είναι οι ανάγκες κεφαλαίων των κυπριακών τραπεζών;

[Ερ. δεν ρώτησε πριν να πάει;] Επαναλαμβάνω και τονίζω, πως αυτά τα πράγματα τα ρωτούσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης  ΜΕΤΑ το 1ο Eurogroup ! 

• ΜΕΤΑ που είχε ήδη δεσμευτεί σε κούρεμα καταθέσεων κάτω από τις €100.000

 

• ΜΕΤΑ που δεσμεύτηκε για την πώληση των παραρτημάτων στην Ελλάδα

 

• ΜΕΤΑ που πήγε στη πιο κρίσιμη διάσκεψη στην ιστορία της ΚΔ.

  Αφήνω στη φαντασία και στη κρίση των πολιτώνν το πως είναι δυνατόν να διαπραγματεύτηκε, χωρίς να γνωρίζει τα πιο πάνω βασικά στοιχεία. 

1. Ίσως για αυτό το λόγο ν’αποδέχθηκε το κούρεμα καταθέσεων κάτω των €100.000.

 Κατ’ακρίβεια, ο Μάριο Ντράγκι, ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, απεκάλυψε στις 4.4.2013 ότι ο ίδιος ο Νίκος Αναστασιάδης εισηγήθηκε το κούρεμα των καταθέσεων κάτω των €100.000. 

1. Στη συνέχεια απέκρυψε από την Βουλή των Αντιπροσώπων την αντίθεση της ΕΚΤ στο κούρεμα των καταθέσεων κάτω των €100.000.

 

1. Απέκρυψε επίσης το ότι την επόμενη μέρα του 1ου Eurogroup, αυτή η απόφαση είχε αλλάξει με ειδική τηλεδιάσκεψη, όπως και πάλι έχει αποκαλύψει ο κ. Ντράγκι. 

 Κανένας όμως δεν ενημέρωσε τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Αντίθετα, ο Νίκος Αναστασιάδης επέμεινε να πάει για ψήφιση στη Βουλή το Νομοσχέδιο για το κούρεμα κάτω των €100.000 (το οποίο ως ήταν επόμενο, απορρίφθηκε). 

1. Ακόμη και μετά την απόρριψη του νομοσχεδίου από τη Βουλή, αντί να πάει πίσω στο eurogroup με μία εναλλακτική πρόταση, απέστειλε τον τότε Υπουργό Οικονομικών τον κ. Μιχάλη Σαρρή στη Μόσχα για να ψάχνει να βρει δάνεια…

 Η αντίδραση των ευρωπαίων εταίρων μας μετά από αυτή την ενέργεια ήταν εκδικητική. 

1. Στο 2ο eurogroup συμφώνησε στην καταστροφική «πώληση» των τραπεζικών καταστημάτων στην Ελλάδα, την οποία παρουσίασε στο λαό ως «σωτήρια εθνική συμφωνία».

 Κατ’ακρίβεια αυτή η «πώληση» οδήγησε στην διάλυση των δυο μεγαλύτερων κυπριακών τραπεζών αλλά και στην κατακόρυφη αύξηση του κουρέματος των κυπρίων καταθετών. 

1. Ο Νίκος Αναστασιάδης στη συνέχεια απλά εφάρμοζε τις επιταγές της τρόικα, χωρίς καμία επαναδιαπραγμάτευση για βελτίωση  των όρων του μνημονίου.

 

1. Ουδέποτε έγιναν οποιεσδήποτε έρευνες από τις αρμόδιες αρχές του κράτους για,
   • τις ευθύνες όσων έδωσαν παράνομα €9 δις ELA,

 

• τις ευθύνες εκείνων που ενέχονται στην πώληση των καταστημάτων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα.
• Την απουσία της Κεντρικής Τράπεζας στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα για τις ανάγκες των τραπεζών
• Την απόκρυψη της μελέτης της Blackrock που μείωνε τις ανάγκες των τραπεζών
• Για το ότι οι σύμβουλοι της ΚΤ είχαν συμφωνία με την οποία μεγάλωνε η αμοιβή τους όσο μεγάλωνε το κούρεμα…

1. Όχι μόνο δεν έγιναν έρευνες, αλλά ο ίδιος βρέθηκε στο στόχαστρο κατηγοριών για προνομιακή ενημέρωση συγγενικών του προσώπων σχετικά με το «κούρεμα», χωρίς ποτέ να δοθεί οποιαδήποτε απάντηση από τον ίδιο για αυτά τα γεγονότα.

 Όμως,  η μεγαλύτερη ίσως ευθύνη του Νίκου Αναστασιάδη και το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η κυπριακή οικονομία είναι ότι η κυβέρνηση του, 

• δεν έχει σχέδιο για την έξοδο από την κρίση,
• δεν έχει σχέδιο για την αποκατάσταση αδικιών,
• δεν έχει σχέδιο για την ανάπτυξη. 

 Η απουσία σχεδίου τεκμηριώνεται εξάλλου από τις μεταλλάξεις των τελευταίων ημερών. Αυτή η κυβέρνηση για τέσσερα χρόνια  ξέχασε την ανάπτυξη – είχε το χαμηλότερο ποσοστό απορρόφησης αναπτυξιακών κονδυλίων απ’όλες τις Κυβερνήσεις μέχρι σήμερα -Κι όμως λίγους μήνες πριν τις εκλογές θυμήθηκε να ανακοινώσει έργα.  Αυτή η Κυβέρνηση για τέσσερα χρόνια ξέχασε τους κουρεμένους καταθέτες και κατόχους αξιογράφων και θυμήθηκε δυο μήνες πριν τις εκλογές να δημιουργήσει ταμείο για να τους αποζημιώσει.(ενώ το ταμείο δεν αναφέρει πουθενά τους κουρεμένους, αλλά μόνο τις τράπεζες!) Αυτή η κυβέρνηση για τέσσερα χρόνια ξέχασε τις ευάλωτες ομάδες και δυο μήνες πριν από τις εκλογές θυμήθηκε να μοιράσει «χριστουγεννιάτικα δώρα» Δεν είναι όμως με προεκλογικά πυροτεχνήματα που πρόκειται να επιλύσουμε τα τεράστια κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που ταλανίζουν σήμερα την κυπριακή κοινωνία και οικονομία. Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την Κυπριακή οικονομία. Σε αντίθεση με την κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη, οι δυνάμεις της Αλλαγής, έχουμε ολοκληρωμένο σχέδιο, για την αποκατάσταση της μεσαίας τάξης και την ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας. Θέλω να είναι απολύτως σαφές. Ποτέ ξανά δεν πρέπει να  επιστρέψουμε στις πολιτικές των αλόγιστων δαπανών της κυβέρνησης Χριστόφια  που οδήγησαν στη χρεοκοπία,  όπως μας προτείνει  σήμερα ο κ. Μαλάς. Επιδιώκουμε τη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών.Περισσότερο όμως επιδιώκουμε τη βελτίωση των οικονομικών των πολιτών. Αυτό θα πετύχουμε με τις δικές μας προτάσεις. Βασική και καθοριστική μας προτεραιότητα, η αποκατάσταση της μεσαίας τάξης. Παράλληλα διασφαλίζουμε την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους και της προστασίας των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού μας. Με τις προτάσεις μας, αποκαθιστούμε, με συγκεκριμένα μέτρα, τις αδικίες των προηγούμενων χρόνων. Ανακουφίζουμε αυτούς που σήκωσαν τα δυσβάσταχτα βάρη της κρίσης και όσες και όσους βίωσαν το άδικο και αχρείαστο κούρεμα του 2013. Μειώνουμε τα φορολογικά βάρη στους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας.Δίνουμε λύση στο τεράστιο πρόβλημα του υψηλού δανεισμού και ιδιαίτερα των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Απαλλάσσοντας τη μεσαία τάξη από όλα αυτά τα δυσβάσταχτα βάρη, της δίνουμε και πάλι τη δυνατότητα να επενδύσει, να δημιουργήσει, να προσφέρει θέσεις εργασίας, να αναπτυχθεί και μαζί της να αναπτυχθεί και η πραγματική οικονομία. ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Η αποκατάσταση περνά μέσα από τέσσερις άξονες: 

• Λύση στο πρόβλημα των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.

 Με το Δημόσιο Φορέα που θα διασφαλίσει

• αναδιάρθρωση δανείων,
• «κούρεμα» δανείων,
• απαλλαγή εγγυητών,
• προστασία της κύριας κατοικίας και  της μικρής επαγγελματικής στέγης
• και αναχαίτιση των μαζικών εκποιήσεων.
• Αποκατάσταση των αδικιών των προηγούμενων χρόνων.

Με την επαναφορά απαραίτητων κοινωνικών προγραμμάτων όπως είναι 

• η φοιτητική χορηγία,
• το επίδομα μάνας,
• το επίδομα τέκνου,
• τα στεγαστικά προγράμματα,

σε ικανοποιητικά και αποτελεσματικά επίπεδα. 

• Ανακούφιση όσων βίωσαν το άδικο και αχρείαστο κούρεμα του 2013. Με τη δημιουργία  ειδικού Ταμείου, με σκοπό την αποζημίωση των Κύπριων «κουρεμένων» καταθετών, κατόχων αξιογράφων και των Ταμείων Προνοίας και Συντάξεων κατά 75%.
• Μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, με στόχο το διπλασιασμό των χαμηλότερων συντάξεων μέσα σε μια 10-ετία, έτσι ώστε να υπάρχει μια αξιοπρεπής ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη. 

  ΑΝΑΠΤΥΞΗ Ο δεύτερος πυλώνας των προτάσεων μας είναι η ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας Με πολλά και συγκεκριμένα μέτρα που:

• Μειώνουν την ανεργία δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας.
• Αύξηση των σχετικών δαπανών και κινήτρων για την εργοδότηση και την επανεκπαίδευση των ανέργων σε €160 εκ. ευρώ το χρόνο (κάτι που οδηγεί σε τουλάχιστον 5.000 νέες θέσεις εργασίας σε ετήσια βάση),
• Με κίνητρα για τη δημιουργία νέων και νεοφυών επιχειρήσεων (start-up-companies) για τη προώθηση της καινοτομίας και της έρευνας. 

 Η Κύπρος μπορεί να γίνει μια οικονομία της γνώσης. 

• Με κίνητρα για την προσέλκυση νέων επενδύσεων.
• Με φορολογικά και πολεοδομικά κίνητρα για την αναβάθμιση των υποδομών της υγείας.

Η χώρα μας μπορεί να γίνει περιφερειακό κέντρο υγείας για ολόκληρη τη περιοχή.   Με μέτρα που,

• θα ενισχύσουν τον θεματικό, αθλητικό, συνεδριακό και ιατρικό τουρισμό.
• Στηρίζουν τον πρωτογενή τομέα.
• Ενισχύουν τις δυνατότητες χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
• Αξιοποιούν τον ενεργειακό πλούτο της χώρας μας.

 Η ανάπτυξη που θα δημιουργηθεί με τις δικές μας προτάσεις θα αναπληρώσει την όποια μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική  δαπάνη στο πολλαπλάσιο. Ιδιαίτερα όμως σε ότι αφορά τους ενεργειακούς μας σχεδιασμούς απαιτούμε την άμεση αξιοποίηση του φυσικού μας αερίου. Είναι πλέον ξεκάθαρο πως οι ενεργειακοί μας σχεδιασμοί έχουν θυσιαστεί στο βωμό του «καλού κλίματος» για να μην δυσαρεστηθεί η Τουρκία.   Οι τριμερείς και οι τετραμερείς διακηρύξεις προθέσεων είναι καλές, ως επίσης και οι ευκαιρίες φωτογράφισης. Δεν είναι όμως εμπορικές συμφωνίες.

 Υπενθυμίζεται πως οι αρχικοί σχεδιασμοί ήταν για εξαγωγή του φυσικού μας αερίου μέχρι το 2018.  Τώρα η κυβέρνηση Αναστασιάδη μιλά το ενωρίτερο για το 2023. Αυτή η καθυστέρηση όμως θα οδηγήσει σε μία απώλεια της τάξης του €1 δις από χαμένες εξοικονομήσεις κόστους ηλεκτρικού ρεύματος που θα είχαμε με τη χρήση του δικού μας φυσικού αερίου. Η απουσία στρατηγικής αλλά και πολιτικής βούλησης για να προχωρήσουν οι ενεργειακοί μας σχεδιασμοί, διαφαίνεται 

• από τις παλινδρομήσεις για τον αγωγό προς την Τουρκία αλλά και
• από τις αστείες δικαιολογίες που ακούμε πρόσφατα για τις χαμηλές, δήθεν, τιμές του φυσικού αερίου.

 Την τελευταία 20ετία η μέση τιμή του ΦΑ ήταν κάπου αναμεταξύ $40-$50[5] δολάρια το βαρέλι. Η τιμή του ΦΑ σήμερα είναι ήδη στα $60 το βαρέλι.      Και προβλέπεται ότι τα επόμενα τρία χρόνια οι τιμές θα εκσφενδονιστούν προς τα πάνω λόγω της αυξημένης ζήτησης της Ασίας. Τι περιμένει λοιπόν η Κυβέρνηση Αναστασιάδη;  Η Αίγυπτος θέλει διακαώς να συνεργαστεί μαζί μας. Σε τρία χρόνια μπορούμε να διασυνδέσουμε με υποθαλάσσιο αγωγό το κοίτασμα του πεδίου της «Αφροδίτης» με το τερματικό υγροποίησης ΦΑ στη Νταμιέτα στην Αίγυπτο το οποίο σήμερα δεν αξιοποιείται. Με μια τέτοια εμπορική συμφωνία,

• μόνοι μας,
• με τα δικά μας κοιτάσματα που έχουν ήδη ανακαλυφθεί,
• χωρίς νέες ανακαλύψεις που μακάρι να έρθουν,
• χωρίς τη συνεργασία καμίας άλλης χώρας,

μπορούμε να απασχολήσουμε το συγκεκριμένο τερματικό για τα επόμενα 17 χρόνια. Και από αυτό το κοίτασμα χρειαζόμαστε μόνο το 10% για τη δική μας χρήση. Το 90% αυτού του κοιτάσματος μπορεί να εξαχθεί και μέσα στα επόμενα 17 χρόνια μπορούμε να λύσουμε με αυτόν τον τρόπο σχεδόν όλα τα προβλήματα της κυπριακής οικονομίας. Κι όμως η Κυβέρνηση Αναστασιάδη δεν προχωρά. Η θέση των δυνάμεων της αλλαγής είναι ότι οι ενεργειακοί μας σχεδιασμοί πρέπει να καταστούν δράση άμεσης προτεραιότητας. Κύριε πρόεδρε, Με τις προτάσεις μας, η Κύπρος μπορεί να ανακάμψει και να γίνει και πάλι μία από τις πιο δυναμικές,  ανερχόμενες οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ήταν μέχρι και το 2008. Να βρεθεί και πάλι στον πυρήνα της αναπτυξιακής προσπάθειας της Ευρώπης.  Ο λαός μας, με τις θυσίες του, έχει κερδίσει το δικαίωμα της ευημερίας, της ελπίδας και της προοπτικής. Έχουμε καθήκον να του δώσουμε αυτή την ευκαιρία.   ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ Κύριε πρόεδρε, Δυστυχώς για ακόμη μία φορά είδαμε την τούρκικη αδιαλλαξία να οδηγεί τις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του κυπριακού σε αδιέξοδο στο Γκραν-Μοντανά της Ελβετίας. Όμως δεν είναι αυτή η μόνη δυσάρεστη διαπίστωση μας. Είναι πλέον ξεκάθαρο πως η πολιτική των τελευταίων δέκα χρόνων έχει αποτύχει.  Όχι μόνο δεν έχει οδηγήσει σε μία λειτουργική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού προβλήματος, αλλά, αντιθέτως, έχει οδηγήσει σε αποτυχία και σε αδιέξοδο. Η στρατηγική Αναστασιάδη απέτυχε διότι βασίστηκε σε δύο λαθεμένες εκτιμήσεις: 

• Ότι η Τουρκία θέλει λύση και το πρόβλημα είναι οι «μαξιμαλιστές», «εθνικιστές» και «απορριπτικοί» Ελληνοκύπριοι.

• Ότι η μόνη περίπτωση για κοινά αποδεκτή «λύση» περνάει μέσα από παραχωρήσεις και υποχωρήσεις της Ελληνοκυπριακής πλευράς, που θα «πείσουν» την Τουρκία να αλλάξει στάση.

 Με βάση  αυτή,  την αποδεδειγμένα πλέον, λανθασμένη στρατηγική,  ο κ. Αναστασιάδης, αλλά και πριν από αυτόν ο κ. Χριστόφιας: 

• Μας οδήγησαν από τη μία υποχώρηση στην άλλη και από τη μία «γενναιόδωρη προσφορά» στην άλλη,

σε μία προσπάθεια να «πείσουν» την Τουρκία να ανταποκριθεί θετικά,«να κάνει την κίνηση», ή,να «κάνει την έκπληξη», όπως μας έλεγαν κάποιοι. 

• Επανέφεραν το σχέδιο Ανάν,

και σχεδόν όλες τις απαράδεκτες διατάξεις του, χειροτερεύοντας το ακόμα περισσότερο σε πολλά κρίσιμα σημεία.  Όπως για παράδειγμα:

• Στο εδαφικό
• Στο περιουσιακό
• Στη διακυβέρνηση με τη διπλή κυριαρχία και την εκ περιτροπής προεδρία
• Στου εποίκους και στους χρήστες

 

• Συστηματικά παρουσίαζαν την Τουρκία «ως ένα αξιόπιστο διαπραγματευτή με ειλικρινείς προθέσεις σε ότι αφορά την επίλυση του Κυπριακού» και στην οποία διαπίστωναν «θετική ρητορική».

  Η Τουρκία θέλει διακαώς λύση μας έλεγαν και προχωρούσαν σε νέες υποχωρήσεις… 

• Ταυτόχρονα, χαρακτήριζαν συστηματικά όσους διαφωνούσαν μαζί τους ως «απορριπτικούς», διχάζοντας το λαό με το απαράδεκτο μύθευμα ότι «είναι οι Ελληνοκύπριοι που δεν θέλουν λύση».
• Επέτρεψαν ή ενεθάρρυναν τη διεθνή αναβάθμιση του ψευδοκράτους και του κατοχικού ηγέτη.
• Επέτρεψαν την αδιατάρακτη πορεία των σχέσεων Τουρκίας – Ευρωπαϊκής Ένωσης. 
• Αδιαφόρησαν για την Άμυνα και εγκατέλειψαν την Εθνική Φρουρά.  

 Τα τελευταία δέκα χρόνια, οι κύριοι Αναστασιάδης και Χριστόφιας έδωσαν τα πάντα, ή σχεδόν τα πάντα, στις διαπραγματεύσεις, όμως το αποτέλεσμα ήταν μία παταγώδης αποτυχία. Δεν κατάλαβαν, ή δεν ήθελαν να καταλάβουν, πως ήταν οι ίδιες οι υποχωρήσεις τους που ενεθάρρυναν την Τουρκική αδιαλλαξία. Ως αποτέλεσμα, βρισκόμαστε σήμερα σε πολύ χειρότερη θέση από εκεί που βρισκόμασταν πριν από δέκα χρόνια. Έχουμε πλέον ενώπιον μας την τελευταία έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.  Τη χειρότερη έκθεση στην ιστορία του Κυπριακού. Μία έκθεση που καταγράφει μόνο δικές μας υποχωρήσεις τις οποίες θεωρεί δεδομένες (και όχι άκυρες όπως ισχυρίζεται ο κ. Αναστασιάδης). Δεν υπάρχει καμία υποχώρηση από πλευράς της Τουρκίας, αλλά η Τουρκία εισπράττει συγχαρητήρια για τη «θετική της στάση» ενώ εμείς, ευθύνες για «έλλειψη πολιτικής βούλησης» Η επιλογή που έχουμε τώρα ενώπιον μας είναι πάρα πολύ απλή. Να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που κάναμε και μας οδήγησε στην αποτυχία, ή, να αλλάξουμε τακτική και στρατηγική. Αυτό που προτείνουν οι κύριοι Αναστασιάδης και Μαλάς είναι να συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε και να προχωρήσουμε με νέες υποχωρήσεις. Να συνεχίσουμε δηλαδή,

• Από την  εκ περιτροπής προεδρία
• Τα ΒΕΤΟ, τη μία θετική τ/κ ψήφο για κάθε απόφαση.
• Την αριθμητική ισότητα σε όλους τους σημαντικούς θεσμούς.
• Τους χρήστες που θα παραμείνουν στα σπίτια των προσφύγων μας γιατί έχουν δήθεν «συναισθηματικούς δεσμούς».
• Τους έποικους που θα μείνουν όλοι – δεν θα φύγει ούτε ένας – οι μισοί θα μείνουν με ιθαγένειες και οι υπόλοιποι με «άδειες εργασίας».
• Τις τέσσερεις ελευθερίες των τούρκων υπηκόων – 80 εκατομμύρια τούρκοι θα έχουν το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης, φτάνει να δηλώσουν φοιτητές, εργάτες, ή, τουρίστες…
• Την πενταμερή διάσκεψη η οποία έχει καθιερωθεί πλέον ως η διαδικασία επίλυσης του κυπριακού

 Και την επόμενη φορά η πρόθεση των κ.κ. Αναστασιάδη και Μαλά, είναι να υποχωρήσουν και στο κεφάλαιο της ασφάλειας. Εξάλλου πριν από λίγες μέρες ο κ. Μαλάς το είπε ξεκάθαρα.  Είναι έτοιμος να αποδεχθεί την εσαεί παραμονή τούρκικων στρατευμάτων μετά τη λύση, ως επίσης αποδέχεται τον τούρκικο όρο επανεξέτασης των εγγυήσεων μετά από κάποια χρόνια – και όχι την κατάργησης τους.  Είναι έτοιμος δηλαδή να αποδεχθεί το «review clause» και όχι να επιμείνει στο «sunset clause».  Παρομοίως, ο κ. Αναστασιάδης πριν από ένα χρόνο στην εφημερίδα «ΠΟΛΙΤΗΣ» την 1.1.2017 σε συνέντευξη του ανάφερε τα εξής: «Αυτό το οποίο απαιτείται είναι μια λογική προσέγγιση όχι ως προς τη συνέχιση μονομερών εγγυητικών δικαιωμάτων μιας χώρας, αλλά … να υπάρξει μια εγγύηση ομαλής εφαρμογής των όσων θα συμφωνηθούν και βεβαίως εγγύηση όσον αφορά τη σταθερότητα της συνταγματικής τάξης … Οι εγγυήσεις μπορεί να δοθούν από το Συμβούλιο Ασφαλείας, την ΕΕ, την Τουρκία και όχι μόνον.» Δεν είναι τυχαίο το ότι όταν διεξάγονταν οι διαπραγματεύσεις στη Γενεύη, μέλη της διαπραγματευτικής ομάδας του Ν. Αναστασιάδη και μέλη των τεχνικών επιτροπών, αρθρογραφούσαν στις εφημερίδες και ισχυρίζονταν πως «…η απαίτηση της Ελλάδας για κατάργηση των εγγυήσεων, είναι ακραία θέση…»  Εξάλλου, υπενθυμίζεται πως πήγαμε τάχατες στη Γενεύη για να αναδείξουμε την Τούρκικη αδιαλλαξία, αλλά φύγαμε από τη Γενεύη διαπιστωνοντας μια ενορχηστρωμένη επίθεση εναντίον του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών γιατί επέμενε σε θέσεις αρχών:    

• Κατάργηση των εγγυήσεων από την πρώτη μέρα
• Και αποχώρηση όλων των τούρκικων στρατευμάτων

 Λίγες μέρες πριν να μεταβούμε στο Γκραν-Μοντανά της Ελβετίας ο Υπουργός Εξωτερικών της χώρας μας, είπε  δημόσια πως το «…μηδέν στρατός και μηδέν εγγυήσεις δεν είναι δική μας θέση αλλά τούρκικη προπαγάνδα…», κάτι που επανέλαβε μετά από λίγες μέρες και ο Κυβερνητικός εκπρόσωπος.   Αυτές είναι οι πραγματικές τους προθέσεις. Αντίθετα, οι δυνάμεις της Αλλαγής, διεκδικούμε μια σωστή, λειτουργική, δημοκρατική και βιώσιμη λύση.   Λύσης βασισμένης στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο χωρίς αποκλίσεις,το διεθνές δίκαιο, τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσηςκαι το χάρτη του ΟΗΕ για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα του.  Λύσης που θα επιτρέπει στον κυπριακό ελληνισμό να συνεχίσει να ζει και να ευημερεί πάνω σε αυτό το νησί,    να συνυπάρχει αρμονικά με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας, χωρίς να αποστερείται κανένας Κύπριος οποιουδήποτε δικαιώματος ή ελευθερίας. Λύσης που θα προβλέπει ρητώς τη συνέχιση και μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως ένα σύγχρονο Ευρωπαϊκό Κράτος.   Λύσης που θα προνοεί την πλήρη αποχώρηση του τουρκικού στρατού κατοχής πριν την έναρξη εφαρμογής της. Λύσης χωρίς εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα οποιουδήποτε άλλου κράτους. Λύσης που θα σέβεται εμπράκτως το δικαίωμα της ιδιοκτησίας. Λύσης που θα προβλέπει την αποχώρηση των εποίκων. Λύσης που θα διασφαλίζει ότι όλοι οι Κύπριοι πολίτες θα απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες ελευθερίες που απολαμβάνουν οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Λύσης που δεν θα παραβιάζει την αρχή «Ένας άνθρωπος-Μία ψήφος». Λύσης που δεν θα επιτρέπει σε μία κοινότητα να επιβάλλει τη θέληση της επί της άλλης, ή να προκαλεί παράλυση του κράτους.     Την επιδίωξη της λύσης αυτής υπηρετεί η Νέα Στρατηγική για την Κυπριακή Δημοκρατία και την επίλυση του Κυπριακού. Δυστυχώς, αποδείχτηκε, με τεράστιο κόστος για την Ελληνοκυπριακή πλευρά, ότι η τουρκική αδιαλλαξία δεν θα καμφθεί μέσα από τη συνέχιση της πολιτικής των «γενναιόδωρων προσφορών» και των υποχωρήσεων.  Κύριε Πρόεδρε,  Το ερώτημα που έχουμε ενώπιον μας δεν είναι ομοσπονδία ή όχι ομοσπονδία. Αυτό είναι ένα ψευδοδίλλημα. Προσωπικά δεν έχω αλλεργία με την ομοσπονδία.Δεν είναι το πολίτευμα το πρόβλημα. Ο Τάσσος Παπαδόπουλος έλεγε κάποτε πως υπάρχουν σαράντα ομοσπονδίες στον κόσμο που λειτουργούν χωρίς κανένα πρόβλημα.  Σημασία έχει το περιεχόμενο. Συμφωνώ με αυτή τη θέση.Αν η λύση θα έχει το σωστό περιεχόμενο τότε κανένα πρόβλημα στο να ονομάζεται διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία.     Το περιεχόμενο όμως δεν είναι πλέον θεωρητικό. Έχει συγκεκριμενοποιηθεί μέσα από τις υποχωρήσεις των τελευταίων δέκα χρόνων. Γι’αυτό και ο λαός μας έχει αντιληφθεί ότι το ψεύτικο αυτό δίλημμα, αποτελεί προκάλυμμα πίσω από το οποίο προσπαθούν να κρύψουν τις επικίνδυνες υποχωρήσεις των τελευταίων δέκα χρόνων. Προσπαθούν πίσω από αόριστες και ανούσιες συζητήσεις να κρύψουν την επιβολή μιας κακής λύσης,  η οποία θα καταργεί την Κυπριακή Δημοκρατία. Μια λύση που δεν θα είναι λειτουργική, δεν θα είναι βιώσιμη,  και που δεν θα διασφαλίζει την επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού.Μία λύση που δεν πρόκειται να την αποδεχθούν οι  Ελληνοκύπριοι. Ο Λαός μας έχει αντιληφθεί ότι προφανής στόχος της προσπάθειας αυτής, είναι ο εγκλωβισμός στο μη ουσιαστικό, που είναι το όνομα, σε βάρος του ουσιαστικού, που είναι η ποιότητα και το περιεχόμενο της λύσης. Όσο περισσότερες και επαχθέστερες οι υποχωρήσεις τα τελευταία χρόνια, τόσο μεγαλύτερη η προσπάθεια να περιοριστεί η συζήτηση στο όνομα του μοντέλου διακυβέρνησης. Δεν είναι περίεργο, για παράδειγμα, πως μέχρι σήμερα οι κυβερνώντες δεν έχουν πει στους πρόσφυγες, ποιες είναι αυτές οι εξαιρέσεις με τις οποίες ενδεχομένως να χάσουν το    δικαίωμα επιστροφής, όμως την ίδια ώρα παραδίδουν καθημερινά διαλέξεις για το όνομα της λύσης; Απέναντι σε αυτή την προσπάθεια παραπλάνησης, απέναντι στις συνεχείς υποχωρήσεις, απέναντι στις συνεχείς παραχωρήσεις που έχουν εκθρέψει την Τουρκική αδιαλλαξία,  οι δυνάμεις της Αλλαγής, συμφωνήσαμε και δώσαμε στη δημοσιότητα τη Νέα Στρατηγική για την Κυπριακή Δημοκρατία και τη Λύση του Κυπριακού. Με απολύτως ξεκάθαρο το περιεχόμενο της λύσης που θέλουμε. Με απολύτως ξεκάθαρη την τακτική μας στις διαπραγματεύσεις, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Με απολύτως ξεκάθαρο το πως θα προκαλέσουμε πολιτικό, διπλωματικό και οικονομικό κόστος στην Τουρκία, προκειμένου να υποχωρήσει από τις αδιάλλακτες θέσεις της.  Η χάραξη Νέας Στρατηγικής αποτελεί εθνική αναγκαιότητα.   Αφετηρία της Νέας Στρατηγικής είναι το γεγονός ότι, για τη μη λύση του Κυπριακού ευθύνεται η Τουρκία και η προκλητική αδιαλλαξία της.       Στόχος της Νέας Στρατηγικής είναι να υποχρεωθεί η Τουρκία να κάνει τις υποχωρήσεις που είναι αναγκαίες προκειμένου να επιτευχθεί μια σωστή, λειτουργική και βιώσιμη λύση. Μέσα για την επίτευξη του στόχου της Νέας Στρατηγικής είναι: 

• η δημιουργία πολιτικού, διπλωματικού και οικονομικού κόστους για την Τουρκία, έτσι ώστε η μη λύση να της προκαλεί συνεχή φθορά.

 

• η ενίσχυση της κρατικής οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 

• η αξιοποίηση συμμαχιών για την αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας.

 

• η ουσιαστική αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του κράτους μας.

 Επομένως απαιτείται, 

• Τοποθέτηση του Κυπριακού στις ορθές του παραμέτρους ως προβλήματος εισβολής και κατοχής, όπως ορίζονται από τις ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου και τα ψηφίσματα του Σ.Α. του Ο.Η.Ε. 

 

• Απόσυρση των επικίνδυνων υποχωρήσεων και απόρριψη των απαράδεκτων συγκλίσεων Αναστασιάδη και Χριστόφια.

    

• Νέα διαπραγματευτική τακτική που θα προτάξει τα κεφάλαια ζωτικού ενδιαφέροντος του Κυπριακού Ελληνισμού.  

 

• Απεμπλοκή από το εθνικά επιζήμιο πλαίσιο της Πενταμερούς διάσκεψης. 

 

• Καταπολέμηση της αναβάθμισης του ψευδοκράτους και του κατοχικού ηγέτη καθώς και αποτροπή της ενσωμάτωσης των κατεχομένων στην Τουρκία.

 

• Πλήρης αξιοποίηση του ευρωπαϊκού συγκριτικού πλεονεκτήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας έναντι της Τουρκίας επί του συνολικού φάσματος των Τούρκο-Ευρωπαϊκών σχέσεων και όχι μόνο επί της ενταξιακής διαπραγμάτευσης της Τουρκίας.

 

• Αναβάθμιση της συνεργασίας Κύπρου – Ελλάδας, μέσω της  θεσμοθέτησης  Ανώτατου Συμβουλίου  Στρατηγικής Συνεργασίας.

 

• Ταχύτατη εμπορική εκμετάλλευση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων της Κυπριακής Δημοκρατίας. 
• Αξιοποίηση μέρους των εσόδων από τους Υδρογονάνθρακες για τη δημιουργία ειδικού ταμείου στήριξης των προσφύγων. 

 

• Τερματισμός της μυστικής διπλωματίας και της διαπραγματευτικής συσκότισης μέσα από τη συνεχή και έγκαιρη ενημέρωση του Εθνικού Συμβουλίου, καθώς

    

• επίσης και μέσα από την επέκταση της συζήτησης εντός της Βουλής των Αντιπροσώπων και των αρμοδίων επιτροπών της.

 

• Δομική αναβάθμιση και  ουσιαστικός εκσυγχρονισμός των δυνατοτήτων της Εθνικής Φρουράς και εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας με την Ελλάδα, στο πλαίσιο της αναβίωσης του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος.

 

• Αναδιαπραγμάτευση του καθεστώτος των Βρετανικών βάσεων με τελικό στόχο την κατάργηση τους.

  Η επιλογή που έχουμε ενώπιον μας είναι πολύ απλή.Νέες υποχωρήσεις ή Νέα Στρατηγική. Αυτή είναι και η μόνη στρατηγική που μπορεί να αναστρέψει τα λάθη, τις επικίνδυνες υποχωρήσεις, την αποτυχία της πολιτικής των τελευταίων 10 χρόνων. Είναι η μόνη στρατηγική που μπορεί να αναγκάσει την Τουρκία να εγκαταλείψει την αδιάλλακτη στάση της. Είναι η μόνη στρατηγική που μπορεί να οδηγήσει σε μια σωστή, λειτουργική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού.      Εύχομαι καλές γιορτές και καλά Χριστούγεννα σε όλες και σε όλους.