Πακέτο στήριξης ενός δισεκατομμυρίου ευρώ για τον Λίβανο ανακοίνωσε την Μεγάλη Πέμπτη η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία βρίσκεται στην Βηρυτό μαζί με τον  Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, για συνομιλίες σχετικά με το μεταναστευτικό.

Σε δηλώσεις της μετά από την τριμερή συνάντηση με τον Πρωθυπουργό του Λιβάνου, Νατζίμπ Μικάτι και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, η κ. φον ντερ Λάιεν είπε ότι συζήτησαν πως να ενδυναμώσουν τον Λίβανο, οικονομικά και πολιτικά, και πως να εξασφαλιστεί σταθερότητα στη χώρα.

Ο Λίβανος και ο λαός του μπορούν να βασίζονται στη διαρκή υποστήριξη της ΕΕ, είπε, σημειώνοντας ότι, γι’ αυτό είναι «στην ευχάριστη θέση» να ανακοινώσει ένα πακέτο ενός δισεκατομμυρίου ευρώ για τον Λίβανο, μέχρι το 2027.

Lebanon and its people can count on the EU’s sustained support.This is why I’m pleased to announce a €1 billion package for Lebanon.It will contribute to the country’s socio-economic resilience.And its overall security and stability ↓ https://t.co/dQi1xRpwzE

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 2, 2024

Συγκεκριμένα, η κ. φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι ο Λίβανος αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις στο εσωτερικό, και ως αποτέλεσμα εντάσεων και πολέμου στην περιοχή.

Είπε ότι το οικονομικό πακέτο της τάξης του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ για τον Λίβανο, θα είναι διαθέσιμο από φέτος έως το 2027. «Θέλουμε να συμβάλουμε στην κοινωνικοοικονομική σταθερότητα του Λιβάνου», ανέφερε, με την ενίσχυση των βασικών υπηρεσιών, όπως η εκπαίδευση, η κοινωνική προστασία και η υγεία, για τους ανθρώπους στο Λίβανο.

Για να βοηθηθεί ο Λίβανος στη διαχείριση της μετανάστευσης, είπε, «δεσμευόμαστε να διατηρήσουμε νόμιμες οδούς ανοιχτές στην Ευρώπη και να επανεγκαταστήσουμε πρόσφυγες από τον Λίβανο στην ΕΕ». Ταυτόχρονα, πρόσθεσε, «υπολογίζουμε στην καλή συνεργασία σας για την πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης και την καταπολέμηση της λαθρεμπορίας μεταναστών».

Ανέφερε ακόμη ότι κατανοούν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Λίβανος με την υποδοχή Σύρων προσφύγων και άλλων εκτοπισμένων και ότι είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί η ευημερία των κοινοτήτων υποδοχής και των Σύρων προσφύγων. Σημείωσε ότι, από το 2011, η ΕΕ στηρίζει τον Λίβανο με 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ, όχι μόνο για τους Σύρους πρόσφυγες, αλλά και για τις κοινότητες υποδοχής, διαβεβαιώνοντας ότι «θα συνεχίσουμε να σας στηρίζουμε.

Είπε ακόμη, ότι η ΕΕ θα συνοδεύει τον Λίβανο καθώς προχωρά σε οικονομικές, χρηματοπιστωτικές και τραπεζικές μεταρρυθμίσεις. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι βασικές για τη μακροπρόθεσμη βελτίωση της συνολικής οικονομικής κατάστασης της χώρας, είπε η κ. φον ντερ Λάιεν.

«Αυτό, θα επιτρέψει στο επιχειρηματικό περιβάλλον και στον τραπεζικό τομέα να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη της διεθνούς κοινότητας και, κατά συνέπεια, να επιτρέψουν τις επενδύσεις στον ιδιωτικού τομέα», είπε, προσθέτοντας πως, ο Λίβανος χρειάζεται μια θετική οικονομική δυναμική για να δώσει ευκαιρίες στις επιχειρήσεις και τους πολίτες του.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε ακόμη ότι, η ασφάλεια και η σταθερότητα είναι επίσης βασικές για τις επενδύσεις. «Θα υποστηρίξουμε τις ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου και άλλες δυνάμεις ασφαλείας», κυρίως με την παροχή εξοπλισμού και εκπαίδευσης για τη διαχείριση των συνόρων, πρόσθεσε. Επιπλέον, συνέχισε, «θα ήταν πολύ χρήσιμο» για τον Λίβανο να συνάψει μια συμφωνία εργασίας με τον Frontex, ιδίως για την ανταλλαγή πληροφοριών και την επίγνωση της κατάστασης.

Η κ. φον ντερ Λάιεν είπε ότι θα εξετάσουν επίσης πώς να κάνουν τη βοήθεια της ΕΕ πιο αποτελεσματική και ότι, ταυτόχρονα, χρειάζεται να ενισχυθεί η υποστήριξη από τη διεθνή κοινότητα για ανθρωπιστικά προγράμματα και προγράμματα έγκαιρης ανάκαμψης στη Συρία.

Τέλος, αναφέρθηκε στη σύγκρουση στη Γάζα και στον αντίκτυπό της στον Λίβανο, σημειώνοντας πως η ΕΕ υποστηρίζει πλήρως όλες τις προσπάθειες για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός και την απελευθέρωση όλων των ομήρων και την ανάγκη για μια ειρηνευτική διαδικασία προς μια λύση δύο κρατών.

«Ανησυχούμε βαθιά για την ασταθή κατάσταση στον νότιο Λίβανο», είπε ακόμη, και κάλεσε για πλήρη εφαρμογή της απόφασης 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, στις δηλώσεις του, ανέφερε ότι «είναι τιμή» για τον ίδιο να είναι μέρος «αυτής της ιστορικής ημέρας».

«Είμαι πολύ βέβαιος ότι αυτό το πακέτο που ανακοινώθηκε σήμερα θα συμβάλει στην ενίσχυση της ικανότητας των λιβανικών αρχών να χειρίζονται διάφορες προκλήσεις, όπως ο έλεγχος των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων, η διασφάλιση της ασφάλειας των πολιτών, η καταπολέμηση της λαθρεμπορίας ανθρώπων και η συνέχιση του αγώνα τους κατά της τρομοκρατίας», δήλωσε.

Το πακέτο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, σημείωσε, βοήθεια για την ανάπτυξη διαφόρων προγραμμάτων για τον λιβανέζικο λαό, για τις ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου, για την ασφάλεια του Λιβάνου, ενέργειες κατά του λαθρεμπορίου, έλεγχο και διαχείριση των συνόρων, υποστήριξη για την οικονομία του Λιβάνου και πολλά άλλα.

Σημείωσε ακόμη ότι, η επίσκεψη αυτή και οι ανακοινώσεις δεν είναι μόνο πολύ σημαντικές από άποψη ουσίας, αλλά και ως προς τον συμβολισμό, αφού, η κ. φον ντερ Λάιεν, είναι η πρώτη Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που επισκέπτεται τον Λίβανο, όπως είπε. «Η ΕΕ δηλώνει ξεκάθαρα ότι είναι ενεργά παρούσα και ότι θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πλευρό του Λιβάνου», πρόσθεσε.

«Σήμερα, κάνουμε ένα σημαντικό βήμα για να κάνουμε τον Λίβανο ισχυρότερο», είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης. «Κάνουμε επίσης ένα σημαντικό βήμα για την περαιτέρω ενίσχυση του δεσμού μεταξύ της ΕΕ και του Λιβάνου, ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα τις κοινές προκλήσεις», πρόσθεσε, σημειώνοντας πως, η Κύπρος, και ο ίδιος προσωπικά «υπήρξαμε ένας από τους ισχυρότερους υποστηρικτές για την περαιτέρω ενίσχυση της σχέσης ΕΕ-Λιβάνου, και σήμερα χαίρομαι πολύ που προχωρά ουσιαστικά».

Ανέφερε ότι η μακροχρόνια σύγκρουση στη Συρία έχει όλο και πιο αρνητικές επιπτώσεις στον Λίβανο και τον λαό του και ότι αυτό το μακροχρόνιο ζήτημα πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, αποφασιστικά και ολοκληρωμένα.

«Πρέπει να συνεργαστούμε στενότερα και σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό με τους εταίρους μας και την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στη συζήτηση του θέματος των εθελούσιων επιστροφών και όχι μόνο», είπε, προσθέτοντας πως θα πρέπει να εξεταστεί η κατάσταση σε ορισμένες περιοχές της Συρίας.

Είναι επίσης σημαντικό, ανέφερε, «να αναγνωρίσουμε ότι το σημερινό στάτους κβο, είναι μη βιώσιμο και ότι η ειρήνη, η σταθερότητα και η ευημερία στον Λίβανο θα έρθουν μόνο εάν εκπληρώσουμε όλοι τις δεσμεύσεις μας». Σε αυτό το πλαίσιο, είπε, υπογραμμίζει τη σημασία της ενεργού δέσμευσης για την πιθανή επανέναρξη των συζητήσεων για την ολοκλήρωση των προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και του Λιβάνου, τη διευκόλυνση της συνεργασίας σε επιχειρησιακό και τεχνικό επίπεδο μεταξύ του Λιβάνου και του Frontex, της εφαρμογής των απαραίτητων και ενδελεχών μεταρρυθμίσεων σύμφωνα με τα αιτήματα του ΔΝΤ και να αντιμετωπίσει επίσης ζητήματα λογοδοσίας.

«Ακόμη πιο σημαντικό», είπε, η Κύπρος θα συνεχίσει να στηρίζει τις προσπάθειες του Λιβάνου να εκλέξει νέο Πρόεδρο, «μια εξέλιξη που θα αντιπροσωπεύει ένα τεράστιο πολιτικό και συμβολικό μήνυμα αλλαγής και προόδου».

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ο Λίβανος θα κάνει αυτό που του αναλογεί σημειώνοντας ότι η ΕΕ θα κάνει αυτό που της αναλογεί.

Ο υπηρεσιακός Πρωθυπουργός του Λιβάνου, Νατζίμπ Μικάτι, στις δικές του δηλώσεις, σύμφωνα με το Εθνικό Πρακτορείο Ειδήσεων του Λιβάνου (ΝΝΑ), είπε μεταξύ άλλων, ότι δεν θα ήθελαν η χώρα να μετατραπεί σε «εναλλακτική πατρίδα» για τους Σύρους εκτοπισμένους, προτρέποντας την ΕΕ να βρει μια άμεση και ριζική λύση σε αυτό το θέμα.

Ο κ. Μικάτι ανέφερε ότι η συνάντηση ήταν «καρποφόρα» και ότι συζητήθηκαν οι διμερείς σχέσεις μεταξύ του Λιβάνου και των κρατών της ΕΕ, και συγκεκριμένα της Κύπρου, πέρα από την κατάσταση στην περιοχή και τη Γάζα «και τις ισραηλινές επιθέσεις».

Είπε ότι αφιέρωσαν το μεγαλύτερο μέρος της συνάντησης στο θέμα των Σύρων εκτοπισμένων που είναι παρόντες στο λιβανικό έδαφος καθώς και στη συνεργασία μεταξύ Λιβάνου, Κύπρου και ΕΕ για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος και των άμεσων και έμμεσων συνεπειών του, οι οποίες, όπως σημείωσε, δεν θα περιοριστούν στον Λίβανο, αλλά θα φτάσουν και στην Ευρώπη.

«Πιστεύουμε ότι η ασφάλεια του Λιβάνου είναι επίσης αυτή της Ευρώπης και το αντίστροφο», είπε. «Η σοβαρή και εποικοδομητική συνεργασία» για την επίλυση αυτού του θέματος «αποτελεί το πραγματικό σκαλοπάτι προς τη σταθερότητα», υπογράμμισε.

Ο κ. Μικάτι κάλεσε επίσης την ΕΕ να προσφέρει βοήθεια στους εκτοπισμένους στη χώρα τους για να τους ενθαρρύνει να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Είπε ακόμη ότι κάλεσε εκ νέου την ΕΕ και τον κόσμο να πιέσουν το Ισραήλ να σταματήσει τη συνεχή επιθετικότητά του εναντίον του παλαιστινιακού λαού και να προσπαθήσει να δημιουργήσει μια τελική, συνολική και δίκαιη λύση για την Παλαιστινιακή υπόθεση, αλλά και να σταματήσει την επιθετικότητά του κατά του νότιου Λιβάνου.

Μετά τις δηλώσεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου του Λιβάνου κ. Ναχίμπ Μπέρι, ενώ στη συνέχεια παρακάθισε σε γεύμα εργασίας με τον Πρωθυπουργό της χώρας και την Πρόεδρο φον ντερ Λάιεν.