Επιδιώκεται απαλλαγή από την στρατιωτική κατοχή της Τουρκίας και ανάδειξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ως παρόχου ασφάλειας και πυλώνας σταθερότητας και συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, δήλωσε την Παρασκευή, ο Υπουργός Άμυνας, Βασίλης Πάλμας, κατά τη διάρκεια δημοσιογραφικής διάσκεψης για απολογισμό του έτους, καθώς και για την παρουσίαση των στόχων και του προγραμματισμού για το 2024 – 2025, που διεξήχθη στο Υπουργείο Άμυνας.

Η δημοσιογραφική διάσκεψη διεξήχθη με τη συμμετοχή του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου της Εθνικής Φρουράς (ΓΕΕΦ) Αντιστράτηγου, Γεώργιου Τσιτσικώστα, και του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Άμυνας Ανδρέα Π. Λουκά. Κατά τη διάρκεια της διάσκεψης προβλήθηκε οπτικό υλικό με τις δραστηριότητες του Υπουργείου Άμυνας και της Εθνικής Φρουράς. 

Στην παρουσίασή του ο Υπουργός Άμυνας είπε ότι το πρώτο έτος διακυβέρνησης του Προέδρου Χριστοδουλίδη αποτέλεσε μία χρονική περίοδο γεμάτη προκλήσεις και νέα δεδομένα, όχι μόνο σε τοπικό, αλλά σε πανευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο επισημαίνοντας ότι «το Υπουργείο Άμυνας καθόρισε ως πρώτιστο στόχο την ενίσχυση της άμυνας και της ασφάλειας της πατρίδας και του λαού μας, καθώς επίσης τη διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, έναντι οποιασδήποτε επιβουλής».

«Επιδιώκουμε  την απαλλαγή από την στρατιωτική κατοχή της Τουρκίας και την επανένωση του νησιού, προαγωγή της ειρήνης και της ελευθερίας και την ανάδειξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ως παρόχου ασφάλειας και πυλώνας σταθερότητας και συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου», είπε.

Στην παρουσίασή του ο κ. Πάλμας αναφέρθηκε στις στρατηγικές επιδιώξεις του Υπουργείου για την υλοποίηση του οράματος και των στόχων του, οι οποίες όπως εξήγησε, αναλύονται σε τρεις βασικούς πυλώνες και αφορούν πρώτον στην ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος – άμυνα και ασφάλεια, δεύτερον στο καθαρό περιβάλλον και τρίτον στο κράτος – καταλύτης στον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Μιλώντας για τους στόχους που επιτεύχθηκαν κατά το πρώτο έτος διακυβέρνησης, ο κ. Πάλμας, είπε μεταξύ άλλων, ότι έγινε αναβάθμιση αμυντικών εγκαταστάσεων, υποδομών και μέσων της Ε.Φ, υπήρξε αναβάθμιση συνεργασίας Κύπρου – Ελλάδας, ενώ ενισχύθηκαν οι υφιστάμενες και προωθήθηκαν νέες διμερείς, τριμερείς και πολυμερείς συνεργασίες.

Ερωτηθείς για το με ποιες χώρες αναμένεται να επιτευχθεί σύναψη συμφωνιών αμυντικής συνεργασίας και τι συνεπάγεται αυτό, ο κ. Πάλμας ανέφερε ότι «είναι στόχος του Υπουργείου Άμυνας και της Εθνικής Φρουράς καθημερινά να κτίζουμε νέες συμμαχίες και συνεργασίες και την ίδια ώρα αυτές οι συμμαχίες και συνεργασίες αφορούν και ζητήματα που έχουν να κάνουν με εξοπλισμούς αλλά και με ευρύτερα ζητήματα που άπτονται της αμυντικής πολιτικής και της ενίσχυσης της Εθνικής Φρουράς». Πρόσθεσε ότι δεν μπορεί να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες για ευνόητους λόγους.

Ο κ. Πάλμας ανέφερε στην παρουσίασή σου του ότι έχουν ενισχυθεί οι δυνατότητες των υπηρεσιών έρευνας και διάσωσης, μέσω της χρηματοδότησης από ευρωπαϊκά κονδύλια με στόχο την καθιέρωση της Κύπρου ως περιφερειακού κέντρου έρευνας και διάσωσης. «Ήδη κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024 το κέντρο έχει διαχειριστεί περιστατικά άφιξης 2471 μεταναστών, εκ των οποίων οι 1335 έτυχαν διάσωσης», είπε.  

Εξήγησε ότι το εκπαιδευτικό κέντρο έρευνας και διάσωσης που λειτουργεί από το 2023 έχει προχωρήσει στην υλοποίηση αριθμού εσωτερικών εκπαιδεύσεων, ενώ προγραμματίζονται εντός του 2024 να ενεργοποιηθούν εκπαιδεύσεις έρευνας και διάσωσης. Σημείωσε ακόμη ότι πολλαπλά είναι τα οφέλη που προκύπτουν από την λειτουργία του Συντονιστικού Κέντρου «Ζήνων» σε εθνικό και διεθνές επίπεδο αναδεικνύοντας την Κύπρο ως κόμβο παροχής ανθρωπιστικών υπηρεσιών στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτό το πλαίσιο αναφέρθηκε στην εφαρμογή του Σχεδίου «Εστία» για την εκκένωση αμάχων από Σουδάν και Ισραήλ και στην συμμετοχή στο Σχέδιο «Αμάλθεια».

Κληθείς να σχολιάσει τις εξελίξεις στο μεταναστευτικό και την επικείμενη επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στον Λίβανο, ο Υπουργός Άμυνας δήλωσε ότι παρ’ όλο που το μεταναστευτικό ζήτημα δεν εμπίπτει στον απολογισμό του Υπουργείου είναι ένα θέμα πολιτικού ενδιαφέροντος.

Πρόσθεσε ότι «από την πλευρά μας ως Υπουργείο Άμυνας συμμετέχουμε πάντα στις συνεδρίες του Συμβουλίου Ασφαλείας του Κράτους και στην τελευταία συνεδρία εκπροσωπήθηκε το Υπουργείο από τον Αρχηγό και από εμένα και καταθέσαμε τις απόψεις μας». Ανέφερε ότι αναμένεται να παρθούν οι αποφάσεις που αφορούν το μεταναστευτικό και αναλόγως το Υπουργείο Άμυνας θα αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν.

Ερωτηθείς για το εάν ενδέχεται να χρειαστεί και η συνδρομή της Εθνικής Φρουράς για αντιμετώπιση του ζητήματος, ο κ. Πάλμας απάντησε ότι «θα πρέπει να διαβεβαιώσουμε τον κυπριακό λαό ότι είμαστε ένα συντεταγμένο δημοκρατικό κράτος, με θεσμούς, αρμοδιότητες και λειτουργίες και θα πρέπει ο κυπριακός λαός να αισθάνεται ασφάλεια».

Σε ερώτηση για το εάν ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν στρατιωτικές εγκαταστάσεις για φιλοξενία μεταναστών, λόγω των αυξημένων ροών, ο Αντιστράτηγος της Εθνικής Φρουράς, Γεώργιος Τσιτσικώστας, είπε ότι σε ένα τέτοιο θέμα, όταν αποκτά τέτοιες διαστάσεις, εμπλέκεται όλος ο κρατικός μηχανισμός και η Εθνική Φρουρά είναι μέρος του κρατικού μηχανισμού. Σημείωσε ότι η οποιαδήποτε εμπλοκή εξαρτάται από το πώς θα αποφασιστεί (από την Πολιτεία) σε ποιο ύψος και σε ποια εμπλοκή του καθενός για να αντιμετωπιστεί το θέμα. «Προς το παρόν δεν έχουμε κάτι τέτοιο», είπε ο κ. Τσιτσικώστας.

Στην παρουσίασή του ο Υπουργός Άμυνας ανέφερε ότι γίνεται συνεκπαίδευση προσωπικού της Εθνικής Φρουράς, λαμβάνοντας μέρος σε ασκήσεις με ένοπλες δυνάμεις φίλων χωρών, αποκομίζοντας έτσι σημαντικές εμπειρίες και γνώσεις σε σύγχρονες τακτικές, τεχνικές και διαδικασίες.

Παράλληλα, ο κ. Πάλμας αναφέρθηκε στην αναβάθμιση της συνεργασίας Κύπρου και ΗΠΑ, αλλά και στην υπογραφή της Κοινής Δήλωσης Προθέσεων (ΚΔΠ) με την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Ταυτόχρονα, επεσήμανε τη συμμετοχή σε δράσεις και προγράμματα στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας.

Μιλώντας για θέματα προσωπικού, ο κ. Πάλμας είπε ότι γίνεται προώθηση κανονισμών για επιδόματα και ασφαλιστική κάλυψη των μελών του στρατού που ασκούν καθήκοντα αυξημένης επικινδυνότητας. Είπε ακόμη ότι για την ουσιαστική βελτίωση του θεσμού των ΣΥΟΠ βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία τελικής διαμόρφωσης των όρων εργοδότησης, ανέλιξης και μισθολογικής αναβάθμισης των ΣΥΟΠ.

Κληθείς να δώσει περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά την μισθολογική και άλλη αναβάθμιση των ΣΥΟΠ,  ο κ. Πάλμας είπε ότι «είμαστε σε ένα τελικό στάδιο, θα ακολουθήσει ακόμα μια σύσκεψη με το Υπουργείο Οικονομικών και με άλλους αρμόδιους τεχνοκράτες γύρω από αυτό το θέμα για να οριστικοποιήσουμε το περιεχόμενο που αφορά την αναβάθμιση του θεσμού των ΣΥΟΠ».

Ο Υπουργός Άμυνας αναφέρθηκε ακόμη και στην ανάπτυξη συνεργασίας με το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ) αλλά και στην αναβάθμιση των υποδομών κυβερνοασφάλειας.

Μιλώντας για τον πυλώνα για το καθαρό περιβάλλον, ο Υπουργός Άμυνας είπε ότι είναι σε ισχύ προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας και αξιοποίησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στις κτιριακές εγκαταστάσεις και στα στρατόπεδα της Εθνικής Φρουράς. Παράλληλα, πρόσθεσε ότι έχουν γίνει διαχειριστικές περιβαλλοντικές μελέτες για τα πεδία βολής Καλού Χωριού και Ξυντούς.

Στόχοι για το 2024-2025

Ο κ. Πάλμας δήλωσε ότι όσον αφορά το δεύτερο έτος διακυβέρνησης στο πλαίσιο υλοποίησης του εξοπλιστικού προγράμματος και της προσπάθειας θεσμοθέτησης σταθερών δαπανών επί του ΑΕΠ «θα επιδιώξουμε, μεταξύ άλλων, την αναβάθμιση της δυνατότητας θαλάσσιας επιτήρησης, τον εκσυγχρονισμό των επικοινωνιών και τη βελτίωση της διαλειτουργικότητας και την ανανέωση και αναβάθμιση παλαιότερων συστημάτων».  

Πρόσθεσε ακόμη ότι πραγματοποιούνται ενέργειες για σύναψη και υπογραφή νέων συμφωνιών με φίλες χώρες, ενώ θα συνεχιστούν οι ενέργειες που θα συμβάλουν στην ανάπτυξη της κυπριακής αμυντικής βιομηχανίας.

Ανέφερε ακόμη ότι μελετάται η ανάπτυξη πλατφόρμας για την ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων των υποψηφίων  για τις στρατιωτικές παραγωγικές σχολές και αύξηση των θέσεων στις σχολές.

Ο κ. Πάλμας δήλωσε ακόμη ότι το Υπουργείο Άμυνας εν όψει της ανάληψης της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κυπριακή Δημοκρατία, το πρώτο εξάμηνο του 2026, ξεκίνησε σταδιακά και σε συντονισμό με το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υφυπουργείο Προεδρίας για τα Ευρωπαϊκά θέματα τον προγραμματισμό για τις προετοιμασίες όλων των εμπλεκομένων τμημάτων, τόσο εντός όσο και εκτός Κύπρου.

Ολοκληρώνοντας, ο κ. Πάλμας εξέφρασε τις ευχαριστίες του προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την τιμή να του εμπιστευθεί το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Άμυνας, τον προκάτοχό του Μιχάλη Γιωργάλλα, κατά την θητεία του οποίου ολοκληρώθηκε, όπως είπε, μεγάλο μέρος των στόχων που τέθηκαν κατά το πρώτο έτος διακυβέρνησης, τον νυν και τον τέως Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς, τον Γενικό Διευθυντή, τον Διευθυντή του Επιτελείου και το προσωπικό του Υπουργείου Άμυνας.