Τη σημειολογία της σημερινής κομβικής συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Αθήνα αλλά και τα όσα κρύβονται πίσω από τις δηλώσεις των δύο ηγετών, ανέλυσε ο Διευθυντής Ειδήσεων του ALPHA Κύπρου, Γιώργος Κασκάνης. 

Όπως εξήγησε, κανείς δεν ανέμενε ότι θα επιλύονταν τα προβλήματα και οι διαφορές των δύο χωρών. Εκείνο που όμως φάνηκε πάρα πολύ καλά είναι ότι αυτή η συνενόηση, όπως βγήκε στη δημοσιότητα, ήταν πάρα πολύ καλά προετοιμασμένη και από τις δύο πλευρές. Η κοινή Διακήρυξη ήταν έτοιμη και οι δηλώσεις των δύο αρχηγών κρατών ήταν στη μεταξύ τους γνώση. Ακόμη και το επεισόδιο δήθεν περί τουρκικής μειονότητας, θα πρέπει να ενταχθεί μέσα στην καλή προετοιμασία της επίσκεψης.

Υπήρξε, ωστόσο, μια εμφανής υιοθέτηση διαφορετικής προσέγγισης πλέον στα ελληνοτουρκικά. Δεν υπήρξαν οι συνήθεις προκλήσεις, αλλά ένας ήπιος τόνος και διάθεση ειρηνικής επίλυσης των διαφορών. Ένα στοιχείο που καταγράφηκε και στη Διακήρυξη, ένα όχι νομικό έγγραφο αλλά μια κοινή πολιτική δέσμευση των δύο πλευρών.

Το ζητούμενο πάντα, είναι πόσο θα κρατήσει αυτός ο «μήνας του μέλιτος», που έχει υπάρξει και σε άλλες περιόδους στο παρελθόν. Η παρούσα συγκυρία, σύμφωνα με τον κ. Κασκάνη, επιβάλλει στην Τουρκία αυτή την πολιτική και επομένως θα μπορούσε να κρατήσει, καθώς η Άγκυρα θα πρέπει να κινηθεί προς τη Δύση που έχει συσπειρωθεί σε μεγάλο βαθμό μετά το Ουκρανικό. Την ίδια ώρα, ο Τούρκος Πρόεδρος αδυνατεί να εξασφαλίσει μαχητικά αεροσκάφη, είτε από τις ΗΠΑ, είτε από την Ευρώπη, με βέτο της Γερμανίας, συγκυρία που τον ωθεί σε ένα γεωπολιτικό παιχνίδι που στήνει η Δύση για όλη την περιοχή. 

Όσον αφορά το Κυπριακό, θα πρέπει να προσεγγιστεί πλέον μέσα και σε αυτό το πλαίσιο. Όπως εξήγησε ο Διευθυντής Ειδήσεων του ALPHA Κύπρου, το να πιστεύει κανείς ότι θα αρχίσουν διαδικασίες όπως τις γνωρίσαμε πριν από δεκαετίες, είναι ανέφτικτο και ανεδαφικό. Θα ενταχθεί σε αυτό το πλαίσιο της διευθέτησης των προβλημάτων της περιοχής, ώστε Ελληνοτουρκικά και Κυπριακό να κινηθούν παράλληλα.

Η πολιτική σημασία της Διακήρυξης

Τρία είναι τα σημεία που θα πρέπει κανείς να εστιάσει από την κοινή Διακήρυξη περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας με την οποία Μητσοτάκης και Ερντογάν επισφράγισαν την αποκλιμάκωση και το πολύ καλό κλίμα που επικρατεί μεταξύ των δύο χωρών.

Όπως ανέφερε ο απεσταλένος του ALPHA Κύπρου στην Αθήνα, Χριστόφορος Χριστοφή, το πρώτο είναι η γραπτή δέσμευση για συνέχιση εργασιών στο τρίπτυχο «πολιτικός διάλογος – θετική ατζέντα για τα διμερή ζητήματα – ΜΟΕ». 

Το δεύτερο σημείο είναι η γραπτή δέσμευση για αποφυγή ενεργειών, οι οποίες μπορούν να δηλητηριάσουν το κλίμα και να απειλήσουν τη σταθερότητα στην περιοχή. 

Το τελευταίο – εξίσου σημαντικό – είναι η γραπτή δήλωση προθέσεων των δύο χωρών για ουσιαστική επίλυση των μεγάλων διαφορών μέσα από τον διάλογο ή, όπως καταγράφεται αυτολεξεί, με άλλα μέσα, αμοιβαίως αποδεκτά. 

Το Μέγαρο Μαξίμου κρατάει το γεγονός ότι υπάρχει γραπτώς αυτή η δέσμευση και πίσω από το κέιμενο βλέπουν μια διαδικασία δύο σταδίων: Το πρώτο είναι ο απευθείας διάλογος και στο δεύτερο δεν αποκλείεται η προσφυγή στην Χάγη. Παράλληλα, η Αθήνα χαιρετίζει την πρόθεση της Άγκυρας να τηρήσει το Διεθνές Δίκαιο και τον χάρτη του ΟΗΕ, χαρακτηρίζοντας την υπογραφή ενός τέτοιου κειμένου «ιστορική στιγμή».