Η Κύπρος προσπαθεί να έχει ρόλο διαμεσολαβητή, καθιστώντας σαφές προς όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές ότι μια περαιτέρω κλιμάκωση δεν είναι προς το συμφέρον καμίας χώρας και ότι η κρίση αυτή δεν μπορεί να διευθετηθεί με στρατιωτικά μέσα, δήλωσε για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης. 

O Πρόεδρος Χριστοδουλίδης παραχώρησε συνέντευξη στο Δίκτυο Συντακτών Γερμανίας (RND) η οποία δημοσιεύεται με τίτλο «‘Είμαστε στα όριά μας’: Ο Πρόεδρος της Κύπρου μιλά για τις μεταναστευτικές ροές από τον Λίβανο και την κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκφράζει την ελπίδα ότι η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή δεν θα κλιμακωθεί και τονίζει ότι η Κύπρος, που είναι το κράτος-μέλος της ΕΕ με τη μεγαλύτερη εγγύτητα στην περιοχή, διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

Ως προς τη χρήση δύο βρετανικών στρατιωτικών βάσεων στην Κύπρο, δηλώνει ότι δεν υπάρχει εκ των προτέρων πληροφόρηση ότι οι Βρετανοί θα τις χρησιμοποιήσουν, και ξεκαθαρίζει ότι η Κύπρος δεν εμπλέκεται με κανέναν τρόπο σε στρατιωτικές ενέργειες.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης προαναγγέλλει, εξάλλου, ότι ο θαλάσσιος διάδρομος για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα «μπορεί πολύ σύντομα να επανεκκινήσει», καθώς θα διατεθεί το προσωρινό λιμάνι στη Γάζα, που αποτελεί κατασκευή του αμερικανικού στρατού.  

Όταν θα είναι έτοιμο προς χρήση θα είναι πολύ πιο εύκολο να μεταφερθεί περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια με δύο ή και τρία πλοία στη Γάζα, εξηγεί. Προσθέτει ότι «για εμάς αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα» και πως με τον τρόπο αυτό ήρθη και η απαγόρευση απόπλου πλοίων από την Κύπρο προς τη Γάζα ύστερα από 17 χρόνια.

Ο κ. Χριστοδουλίδης σχολιάζει περαιτέρω, ότι παρά το γεγονός ότι η Μέση Ανατολή γειτνιάζει με την ΕΕ, «δεν έχουμε ηγετικό ρόλο στις προσπάθειες για ειρήνευση» και δηλώνει ότι δεν είναι ικανοποιημένος με την έως τώρα ενασχόληση της ΕΕ με το ζήτημα, τονίζοντας ότι θα πρέπει η Ένωση να διαδραματίσει πολύ πιο σημαντικό ρόλο τόσο στην αποκλιμάκωση της κρίσης όσο και στις διαπραγματεύσεις για τη λύση των δύο κρατών.

Επισημαίνει ότι η ΕΕ έχει επικεντρωθεί πολύ στην Ουκρανία, κάτι που και ο ίδιος στηρίζει απόλυτα, αλλά αν θέλει να παίζει ηγετικό ρόλο σε θέματα γεωπολιτικής, θα πρέπει να είναι σε θέση να διαχειριστεί ταυτόχρονα δύο ή τρεις κρίσεις. 

Η κρίση στη Μέση Ανατολή έχει επιπτώσεις και στην ασφάλεια της Ευρώπης, αλλά και στον τομέα της μετανάστευσης, παρατηρεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ενώ εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι στις 2 Μαΐου πρόκειται να μεταβεί μαζί με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, στον Λίβανο, όπου θα ανακοινώσουν -με πρωτοβουλία της Κύπρου- συγκεκριμένη δέσμη οικονομικών μέτρων της ΕΕ, που θα περιλαμβάνει και τη στήριξη των θεσμών του Λιβάνου, για παράδειγμα των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, που συνιστούν παράγοντα σταθερότητας.

«Είναι ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο, και ο Λίβανος και η ΕΕ πρέπει να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, προκειμένου να πετύχει», τονίζει ο κ. Χριστοδουλίδης, διευκρινίζοντας ότι με τη συμφωνία αυτή στόχος είναι να συνδράμει η ΕΕ τον Λίβανο στη διαχείριση της μετανάστευσης, προκειμένου να μην έρχονται άλλοι μετανάστες την Κύπρο. 

«Είναι ένα πραγματικά σημαντικό θέμα, διότι τους τελευταίους δύο, τρεις μήνες φτάνουν σχεδόν καθημερινά Σύροι από τον Λίβανο στην Κύπρο. Αλλά είμαστε νησιωτική χώρα και οι άνθρωποι παραμένουν στην Κύπρο», σημειώνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι αυτή τη στιγμή το 7% του πληθυσμού της Κύπρου είναι μετανάστες.

Προσθέτει, δε, ότι υπάρχει μεν συνεργασία σε διμερές επίπεδο με τον Λίβανο, ώστε να σταματήσουν αυτές οι ροές, συγχρόνως, όμως, πρέπει να συζητηθεί και το γεγονός ότι συγκεκριμένες περιοχές της Συρίας σήμερα είναι de facto ασφαλείς, γι’ αυτό και «ζητούμε ρητά να χαρακτηριστούν συγκεκριμένες περιοχές της Συρίας ως ασφαλείς περιοχές». 

Ερωτηθείς για το εάν αν η Κύπρος έχει φτάσει στα όριά της σε ό,τι αφορά την υποδοχή προσφύγων, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δηλώνει: «Αρκετά. Δεν είμαστε σε θέση να δεχτούμε άλλους Σύρους πρόσφυγες. Είμαστε στα όριά μας και δεν μπορούμε πλέον να διαχειριστούμε αυτή τη ροή προσφύγων. Για αυτό ζήτησα από την ΕΕ βοήθεια και αποφάσισα να αναστείλω την εξέταση νέων αιτήσεων ασύλου. Για εμάς είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας. Δεν είμαστε πλέον σε θέση να ανταποκριθούμε σε αυτή την πρόκληση». 

Ως προς την ανάγκη προσέλκυσης εξειδικευμένου προσωπικού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισημαίνει ότι η Κύπρος είναι σε συνομιλίες με μια σειρά από χώρες, περιλαμβανομένου του Λιβάνου, με στόχο την υπογραφή σχετικών συμφωνιών, καθώς και ότι είναι σε επαφή με την Αίγυπτο και την Ινδία για το ίδιο θέμα. 

Με αφορμή την επέτειο των 20 ετών από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, χαρακτηρίζει την ένταξη ως τη σημαντικότερη θετική εξέλιξη από ιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960 και υπογραμμίζει ότι η Κύπρος δεν θα ήταν σε θέση να ανταπεξέλθει σε διάφορες προκλήσεις, όπως είναι η πανδημία του κορωνοϊού και η ανάγκη για προμήθεια εμβολίων ή η οικονομική κρίση, αν δεν ήταν μέλος της ΕΕ.

Επισημαίνει ότι έχει στενή σχέση με τον Γερμανό Καγκελάριο, Όλαφ Σολτς, στον οποίο εκφράζει τις ευχαριστίες του για την υποστήριξή του στις προσπάθειες της Κύπρου για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία.

«Τώρα στέλνουμε ένα θετικό μήνυμα προς την Τουρκία, που μπορεί να οδηγήσει σε συγκεκριμένα βήματα για την εξέλιξη των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας, εφόσον η Άγκυρα επιλύσει το κυπριακό ζήτημα», λέει, και συμπληρώνει ότι τον χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι έχει αυτή την ανοιχτή και ειλικρινή σχέση και συζήτηση με τον Γερμανό Καγκελάριο, ο οποίος συνέβαλε ώστε η Τουρκία να αποδεχτεί την Προσωπική Απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο, με στόχο την επανέναρξη των συνομιλιών. 

Τέλος, στην ερώτηση αν ο ίδιος θεωρεί ότι η Κύπρος εισακούεται στο ζήτημα των σχέσεων με την Τουρκία, δεδομένου ότι είναι μια μικρή χώρα και οι άλλες χώρες της ΕΕ επιθυμούν σύσφιγξη των σχέσεων με την Τουρκία, ο κ. Χριστοδουλίδης απαντά ότι η Κύπρος δεν εκφράζει με σαφήνεια τη θέση της μόνο σε ό,τι αφορά το κυπριακό ζήτημα, αλλά παίζει σημαντικό ρόλο και σε ό,τι αφορά τον Λίβανο ή τη μετανάστευση και μπορεί να προσφέρει λύσεις σε πολλές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει σήμερα η ΕΕ.