Σήμερα, με θλίψη διαπιστώνουμε ότι συνεχίζουν να μαίνονται συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο, καθιστώντας την προσφυγιά ένα θέμα που παραμένει διαχρονικό και επίκαιρο, τόνισε το βράδυ της Δευτέρας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, σε χαιρετισμό στα εγκαίνια έκθεσης με τίτλο “Σήκω ψυχή μου”, για την επέτειο των 101 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Ο Πρόεδρος είπε ότι με πόνο παρατηρούμε ότι μας έχει γίνει γνώριμο το βλέμμα αυτό των όπου γης ξεριζωμένων, το βλέμμα όπου καθρεφτίζεται ο όλεθρος του πολέμου, αυτού που προσμένει την επιστροφή.
“Το γνωρίζουμε πολύ καλά και στην Κύπρο. Οι Κύπριοι πρόσφυγες που πήραν μια χούφτα χώμα από τη γειτονιά τους για να φυτέψουν μια πορτοκαλιά οι Καραβιώτες και οι Μορφίτες, μια λεμονιά οι Λαπηθιώτες”, είπε.
Ο Πρόεδρος έκανε εκτενή αναφορά στα γεγονότα της καταστροφής της Σμύρνης, σημειώνοντας ότι η καταστροφή της Μικράς Ασίας υπήρξε μια τεράστια ανθρωπιστική τραγωδία, ένα έγκλημα πολέμου του 20ού αιώνα όπου υπολογίζεται ότι χρειάστηκε να χάσουν τη ζωή τους γύρω στις 150 με 200 χιλιάδες Μικρασιάτες Έλληνες, προτού ευαισθητοποιηθούν οι ξένες δυνάμεις και αρχίσει η μεταφορά τους προς την Ελλάδα.
Αναφέρθηκε στη βίαιη εκρίζωση του Ελληνισμού από τη Μικρά Ασία αναφέροντας ότι γύρω στους 1,700 Μικρασιάτες Έλληνες και Κύπριοι πρόσφυγες, σύμφωνα με τα στοιχεία που σώζονται, θα βρουν καταφύγιο στην Κύπρο.
Ο Πρόεδρος ανέφερε ότι οι Μικρασιάτες θα καταφέρουν όχι μόνο να αναγεννηθούν μέσα από τις στάχτες, αλλά και να συμβάλουν στην προκοπή της κυπριακής κοινωνίας, η οποία τους αγκάλιασε με θέρμη, όπως μαρτυρούν τα δημοσιεύματα της εποχής. Αρκετοί, είπε, θα εργαστούν ως δάσκαλοι και θα συμβάλουν στην εδραίωση της ελληνικής παιδείας σε μια εποχή που η Κύπρος αποτελούσε βρετανική αποικία.
“H έκθεση που εγκαινιάζουμε σήμερα τιμά την επέτειο αυτού του συνταρακτικού και δυστυχώς τραγικού οροσήμου στην ελληνική ιστορία, αναδεικνύοντας τον πολιτιστικό πλούτο της Μικράς Ασίας με έναν τρόπο ιδιαίτερο και πρωτότυπο με την παρουσίαση των εκθεμάτων να περιστρέφεται γύρω από τη μουσική και το τραγούδι”, ανέφερε.
Ο Πρόεδρος είπε σε άλλο σημείο του χαιρετισμού του ότι η μουσική αναδεικνύεται ως κινητήρια δύναμη των προσφύγων και το τραγούδι ως πηγή κουράγιου για να ξαναχτίσουν τη ζωή τους από το μηδέν.
“Η μουσική των μικρασιατικών παραλίων, ιδιαίτερα αυτή της Σμύρνης, είναι από τα σπουδαιότερα κεφάλαια της ελληνικής μουσικής παράδοσης. Και αυτό γιατί από την αρχαιότητα η περιοχή υπήρξε η πλέον κοσμοπολίτικη, ένα κέντρο εμπορίου όπου μαζί με τα εμπορεύματα από όλες τις χώρες της Μεσογείου γινόταν και ανταλλαγή ιδεών και άυλων αγαθών, ένας χώρος πολιτισμικής όσμωσης”, είπε.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης σημείωσε ότι η «Μικρασιατική Σχολή του Ρεμπέτικου» ανέδειξε κορυφαίους μουσικούς και τραγουδιστές που κόσμησαν τη δισκογραφία του Μεσοπολέμου, ενώ και στην πατρίδα μας, στην Κύπρο, η ελληνική νησιώτικη δημοτική μουσική και η μικρασιατική παραδοσιακή εμπλούτισαν την αντίστοιχη κυπριακή.
Ο Πρόεδρος συνεχάρη τους διοργανωτές και όλους τους συντελεστές, το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και το Πολιτιστικό́ Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η Έκθεση θα προσφέρει στους επισκέπτες μια μοναδική εμπειρία μάθησης και πραγματικής επαφής με τις ρίζες και την ιστορία μας, που δεν μπορούν να αποτυπώσουν τόσο γλαφυρά τα βιβλία στη σχολική ή την πανεπιστημιακή αίθουσα.