Παρά το γεγονός ότι ο κ. Ερντογάν συμμετείχε για άλλη μια φορά στα σημερινά πανηγύρια στην κατεχόμενη μας πατρίδα, επιλέγω συνειδητά να μην εμπλακώ σε ένα δημόσιο διάλογο επίρριψης ευθυνών, αλληλοκατηγοριών και δημιουργίας εντυπώσεων, ανέφερε απόψε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης. 

Σε ομιλία του στην εκδήλωση με αφορμή τη μαύρη επέτειο της τουρκικής εισβολής, που πραγματοποιήθηκε στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου, ο κ. Χριστοδουλίδης, απαντώντας στις εμπρηστικές δηλώσεις του Τούρκου προέδρου, είπε, μεταξύ άλλων ότι δεν τον ενδιαφέρει η επικοινωνιακή διαχείριση του κυπριακού προβλήματος».

Διαβάστε αυτούσια την ομιλία του:

Κάθε Ιούλιο, ορόσημο τραγικό για την πατρίδα και τον λαό μας, ξεπροβάλλουν μοιραία η 15η και η 20η του μήνα, μέρες που γράφτηκαν με τα πιο μελανά χρώματα στις σελίδες της μακρόχρονης Ιστορίας μας, αφήνοντας πληγές ανοικτές και αιμορραγούσες. 

Ο πόνος από τα γεγονότα του μαύρου καλοκαιριού του 1974 και οι θύμησες ντροπής και απελπισίας, όλα ζωντανά, να γυροφέρνουν στη σκέψη, σαν τις χιλιάδες μέλισσες γύρω από το κουφάρι του Ονήσιλου.

Μοιραία οι μνήμες ξαναζωντανεύουν στο άκουσμα των σειρήνων του πολέμου. Ανατρέχουν στους ηρωικά πεσόντες, στα δάφνινα στεφάνια και τα σκυμμένα κεφάλια που δεν μπορούν πια περήφανα να ατενίσουν μπροστά. ΔΕΝ μπορούν να ατενίσουν αισιόδοξα και ελεύθερα όσο η Αμμόχωστος, η Κερύνεια, η Μόρφου, η Καρπασία, βρίσκονται υπό κατοχή, ειδικά τώρα που το πέρασμα των δεκαετιών αφήνει την Ιστορία, ψυχρά και χωρίς πάθη, να κάνει τον απολογισμό της.

Επώδυνες οι θύμησες ξαναζωντανεύουν κάθε που ο Ιούλιος πλησιάζει, μεταφέροντας τη μνήμη στο τραγικό καλοκαίρι του 1974 που μοίρασε την Κύπρο στα δυο, μαζί και τις ψυχές μας. Που στιγμάτισε τραγικά τις ζωές όλων μας, όπως στιγμάτισε και το μέλλον της χώρας μας. Ένας Ιούλιος που υπήρξε καθοριστικός για την ιστορική εξέλιξη της Κύπρου, του λαού, της κοινωνίας και της καθημερινότητάς μας, με δεσπόζουσα τη θέση των διχοτομικών γραμμών, του στρατού κατοχής, και της μακροχρόνιας διαίρεσης.

Σήμερα, 49 καλοκαίρια μετά, με το άδικο, δυστυχώς, να μακροημερεύει, βρισκόμαστε όλοι εδώ, για να καταδικάσουμε το προδοτικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή, να τιμήσουμε όσους έδωσαν ηρωικά τη ζωή τους, όλους αυτούς που θυσιάστηκαν για τη δημοκρατία και την ελευθερία, αλλά και όλους όσοι υπέφεραν και υποφέρουν από τις τραγικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και κατοχής, να αναλογιστούμε την όποια ευθύνη στην καταστροφή, να επιβεβαιώσουμε ότι Δεν Ξεχνούμε ποτέ, να διατρανώσουμε τη βούλησή μας για τερματισμό της κατοχής, να φωνάξουμε σθεναρά τον κοινό μας πόθο για επιστροφή, δικαίωση, επανένωση.

Παρά το άδικο που πονά ακόμα, να αναζητήσουμε, ως ακοίμητη μέσα μας κανδήλα, την ελπίδα….

Πέρασαν 49 χρόνια από εκείνον τον μαύρο Ιούλιο που η Τουρκία εισέβαλε εγκληματικά στην Κύπρο μετά από το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών και των εδώ συνεργατών της. Που ο Αττίλας βίασε, σκότωσε, ξερίζωσε. 

Είναι σχεδόν πέντε δεκαετίες, μα όλα ζωντανά στο μυαλό και στην ψυχή μας. Σαν τις “μέλισσες” που γυροφέρνουν ακατάπαυστα η Ιστορία μας, ο καημός των παππούδων μας, οι απορίες των παιδιών μας που δεν είδαν, δεν γνωρίζουν, πώς μπορούν άραγε να νιώσουν τον τόπο μας;

Ήταν εκατοντάδες, χιλιάδες οι γονείς που έχασαν παιδιά, τα παιδάκια που έμειναν ορφανά, οι συγγενείς που σκορπίστηκαν, έχοντας χάσει τους δικούς τους στις μάχες ή στις στυγερές δολοφονίες, οι βιασμοί, οι αγνοούμενοι, οι πρόσφυγες.  

Είναι πολλές οι τραγικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και κατοχής με καταστροφικές επιπτώσεις που πλήγωσαν τον λαό μας και τραυμάτισαν βαθιά τη χώρα μας. Όλα όσα απαράδεκτα και καταδικαστέα βλέπουμε σήμερα στην Ουκρανία, στα οποία ορθώς αντιδρά καταδικαστικά η διεθνής κοινότητα, έγιναν και βιώνουμε κάθε μέρα τις συνέπειες τους στην ευρωπαϊκή Κύπρο, πριν από 49 χρόνια. Για αυτό και είναι ασήκωτες οι ευθύνες των όσων διέπραξαν την εισβολή και κατοχή αλλά και αυτών που επιτρέπουν τη συνέχιση της διαίρεσης της Κύπρου δια της βίας. Συνιστούν κατάφορη παραβίαση του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, της κυριαρχίας, ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και αδιαμφισβήτητη παραβίαση των θεμελιωδών ελευθεριών και βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων, Λατίνων, που ζουν και αποστερούνται των βασικών ελευθεριών τους στην ίδια τους την πατρίδα.

Αυτή είναι πλέον η ψυχρή ιστορική πραγματικότητα και όχι η δική μας ερμηνεία. Για αυτό και είναι αδήριτη η ανάγκη αποκατάστασης των βασικών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους Κυπρίους. Αυτό φωνάζει, αυτό επιβάλλει το άδικο της Ιστορίας, το παράνομο της εισβολής, οι καθολικοί κανόνες δικαίου. Αυτό προστάζουν:

–       ο άδικος χαμός εκατοντάδων ανθρώπων και ο βίαιος ξεριζωμός δεκάδων χιλιάδων οικογενειών από τα σπίτια τους,

–       οι αγνοούμενοι των οποίων  η τύχη δεν έχει ακόμη διευκρινισθεί,

–       η συνεχιζόμενη παράνομη στρατιωτική κατοχή πέραν του ενός τρίτου της πατρίδας μας,

Αυτό προστάζει

–       η παραβίαση βασικών ελευθεριών και θεμελιωδών δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων,

 ο παράνομος τουρκικός εποικισμός,

–       οι εγκλωβισμένοι που παρέμειναν, παρά τις αντιξοότητες και τις συνεχείς προκλήσεις, στα σπίτια τους, θυμίζοντας καθημερινά την ταυτότητα της Κύπρου,

–       η ντροπιαστική καταστροφή της πολιτιστικής και θρησκευτικής μας κληρονομιάς.

Αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους Κυπρίους. Σε αυτό επιβάλλεται να στοχεύσουμε και ας πέρασαν 49 χρόνια. Ποιος τολμά να το πει; Και όμως, σχεδόν μισός αιώνας.

Πολύς καιρός για να αναμένει κάποιος καρτερικά τη δικαίωση, για να συνεχίσει να την αποζητά με πάθος, για να μη χάσει το κουράγιο και τη δύναμή του.

Το άδικο μακροημερεύει, μα δεν στεριώνει….. 

Η Κυπριακή Δημοκρατία δέχθηκε το 1974 ένα διπλό βιασμό που κλόνισε τα θεμέλιά της, καταρχάς κατά της Δημοκρατίας και έπειτα κατά της Ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητάς της. Η διχόνοια, ο ξεριζωμός, η οικονομική καταστροφή ήταν η σκληρή πραγματικότητα την οποία έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι συμπατριώτες μας τις πέτρινες δεκαετίες του ΄70 και ‘80.

Παρά την καταστροφή και τα δεινά οφείλουμε να αναγνωρίσουμε, δικαιωματικά με περηφάνεια, ότι ο κυπριακός λαός ΔΕΝ συμβιβάστηκε, ΔΕΝ παραιτήθηκε, ΔΕΝ ΞΕΧΑΣΕ. Πορεύτηκε και αγωνίστηκε χωρίς να συμβιβαστεί με το άδικο, ενισχύοντας την κρατική υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς να σταματήσει λεπτό να καταβάλλει προσπάθειες για τερματισμό της κατοχής και επανένωση. Με την ελπίδα ουδέποτε σβηστή.

Σχεδόν μισό αιώνα…..

Στέκομαι σήμερα μπροστά σας, σχεδόν μισό αιώνα από την τραγικότερη στιγμή της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας που γεννήθηκε μόλις λίγους μήνες πριν εκείνο τον Ιούλιο και μεγάλωσε μαζί με τα άλλα παιδιά του πολέμου, της προσφυγιάς, του ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ, της ατέρμονης αναζήτησης του σωστού, του δίκαιου, της ατέρμονης αναζήτησης της ελπίδας μετά από πολλές απογοητεύσεις.

Η Ιστορία μας, οι ήρωές μας, όσοι χάθηκαν και όσοι πόνεσαν και πονούν δεν ζητούν εκδίκηση, δεν ζητούν και άλλο πόνο, άλλες καταστροφές. Παρά μόνο ζητούν αναγνώριση λαθών και δικαίωση μέσω της αποκατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους: Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους.

Η Ιστορία μας, με τα λάθη και τα σωστά μας, δείχνει τον ίδιο δρόμο: τον δρόμο του τερματισμού της κατοχής, και της επανένωσης της πατρίδας μας.

Μου λένε, καλοπροαίρετα, πολλοί φίλοι και γνωστοί, από την αρχή της διακυβέρνησής μου, να μην επενδύω πολύ στην επίλυση του Κυπριακού, να μην αφιερώνω τόσο χρόνο στο Κυπριακό, να επικεντρωθώ αποκλειστικά στα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης, αφού στο Κυπριακό όλα εξαρτώνται από την Τουρκία. 

ΝΑΙ, συμφωνώ απόλυτα ότι χωρίς την ειλικρινή συνεργασία της Άγκυρας, η επίλυση του Κυπριακού και η επανένωση της πατρίδας μας, δεν μπορεί να επιτευχθεί. Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός και παραδοχή και από την ίδια τη διεθνή κοινότητα ότι το κλειδί της λύσης του Κυπριακού βρίσκεται στην Άγκυρα. Την ίδια στιγμή, όμως, είναι η δική μας πατρίδα υπό κατοχή, είμαστε όλοι εμείς, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, που πληρώνουμε τις συνέπειες αυτής της ανώμαλης κατάστασης πραγμάτων, εμείς επωμιζόμαστε τις επιπτώσεις του σημερινού απαράδεκτου status quo και εμείς θα κληθούμε, αν δεν επιλυθεί το Κυπριακό, να ζήσουμε με την αβεβαιότητα, τις επιπτώσεις και την ανασφάλεια που κουβαλά η διχοτόμηση ή η προσάρτηση μέρους της πατρίδας μας στην Τουρκία.

Πρέπει, λοιπόν, είναι αδήριτη ανάγκη, να απαλλαγούμε από την κατοχή και τη διαίρεση, και ο μόνος δρόμος είναι η εντατικοποίηση των προσπαθειών μας, η σωστή ανάγνωση των διεθνών εξελίξεων, η κατανόηση των γεωστρατηγικών ισορροπιών, η θωράκιση της διεθνούς υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της ενίσχυσης όλων των παραγόντων ισχύος του κράτους και η ανάδειξη του ρόλου της ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής.

Ο μόνος δρόμος, και αυτός είναι που θα ακολουθήσω, είναι ο δρόμος της προόδου, της συνεργασίας και της ειρήνης, ο δρόμος της συνέχισης κάθε προσπάθειας για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξης των συνομιλιών το συντομότερο δυνατόν για την επίτευξη της πολυπόθητης απελευθέρωσης, της επιδιωκόμενης λύσης, της επανένωσης του τόπου μας. Παρά τις δυσκολίες, τις απογοητεύσεις, τις προκλήσεις, παρά το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή συναντάμε ψηλά τείχη,  δεν συμβιβαζόμαστε με την κατοχή, δεν είναι αυτό το μέλλον που θέλουμε να δώσουμε στα παιδιά μας.

Με ρεαλισμό, αποφασιστικότητα, επιμονή, χωρίς μεμψιμοιρίες, ηττοπάθεια, και εσωστρέφεια, ενισχύουμε ακόμη περισσότερο τις προσπάθειές μας σε μια διεθνή πραγματικότητα, συνεχώς μεταβαλλόμενη, που δεν γνωρίζεις αν θα σου φέρει νέες δυσκολίες ή νέες ευκαιρίες.

Η άμεση ανάληψη πρωτοβουλίας από δικής μας πλευράς, από την πρώτη μέρα της διακυβέρνησής μας, είχε ως αποτέλεσμα την ενεργοποίηση του ευρωπαϊκού και διεθνούς παράγοντα προς την κατεύθυνση άρσης του αδιεξόδου και επανέναρξης των συνομιλιών. Και είμαι, ναι, συγκρατημένα αισιόδοξος ότι ο εν λόγω στόχος μπορεί να επιτευχθεί. Η προσπάθειά μας, η ανάδειξη από μέρους μας της ετοιμότητας για τη δημιουργία θετικών εξελίξεων για όλους τους εμπλεκόμενους μέσα από την επανέναρξη των συνομιλιών, πάντα στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου λύσης, αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα, η οποία δραστηριοποιείται προς αυτή την κατεύθυνση. Και είμαι έτοιμος, πάντοτε εντός του συμφωνημένου πλαισίου, να λάβω τολμηρές και ωφέλιμες αποφάσεις που θα οδηγήσουν στον τερματισμό της κατοχής και στην επανένωση της πατρίδας μας.

Και θέλω σήμερα να εκφράσω δημόσια την ικανοποίησή μου, ειδικότερα για τις προσπάθειες κάποιων εταίρων μας στην ΕΕ, κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στη βάση της δικής μας προσέγγισης έχουν αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο, εντός του πλαισίου της ΕΕ, για να προκύψει μια αμοιβαία επωφελής κατάσταση πραγμάτων με θετικές εξελίξεις για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη στο Κυπριακό μέσα από την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων πάντα υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου και ξεκινώντας από εκεί που διακόπηκαν το καλοκαίρι του 2017. Και θα ήθελα να επαναλάβω, για ακόμη μια φορά, την ετοιμότητά μου για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων τις οποίες προσεγγίζω με απόλυτη σοβαρότητα, ξεκάθαρο στόχο και τον αναγκαίο ρεαλισμό, ο οποίος φυσικά και επιβάλλεται.

Γιατί, όπως κατ’ επανάληψη έχω αναφέρει, κυρίαρχη προτεραιότητά μας είναι η λύση, η απελευθέρωση, η επανένωση, η ασφάλεια, η ευημερία όλων των Κυπρίων και διαμενόντων νομίμως στο νησί μας, και για όλα αυτά πρέπει όλοι μαζί, με σοβαρότητα να συνεχίσουμε τις προσπάθειες. Οτιδήποτε άλλο, πλην της επανένωσης, δεν διασφαλίζει τα συμφέροντα και το ειρηνικό μέλλον των Κυπρίων. Δεν χωράνε εκπτώσεις  σε αυτή την αλήθεια, πρέπει να είμαστε ενωμένοι και δυνατοί για να στοχεύσουμε στο μέλλον που αξίζει στα παιδιά μας και οραματιζόμαστε για αυτά.

Παρά τις απογοητεύσεις, τη δυσαρέσκεια, την κούραση που επιφέρει το πέρασμα των χρόνων και το ανεκπλήρωτο για 49 χρόνια της επιστροφής στα σπίτια μας, παρά το γεγονός ότι ο κ. Ερντογάν συμμετείχε για άλλη μια φορά στα σημερινά πανηγύρια στην κατεχόμενη μας πατρίδα, επιλέγω συνειδητά να μην εμπλακώ σε ένα δημόσιο διάλογο επίρριψης ευθυνών, αλληλοκατηγοριών και δημιουργίας εντυπώσεων. Δεν με ενδιαφέρει η επικοινωνιακή διαχείριση του κυπριακού προβλήματος.

Καταδικάζουμε το διπλό έγκλημα που δίχασε την Κύπρο, τιμούμε τους ήρωες της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας, μαθαίνουμε από τα λάθη μας, αλλά ποθούμε τον γυρισμό, επιζητούμε τη δικαίωση για όλους τους Κυπρίους, δικαιούμαστε να ελπίζουμε σε ένα επανενωμένο κράτος ειρηνικό όπως όλα τα άλλα.

Το άδικο μακροημερεύει μα δεν στεριώνει. Και η ελπίδα μένει πάντα άσβεστη

Με αφοσίωση, αποφασιστικότητα και διεκδικητικό ρεαλισμό, εργαζόμαστε για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξη των συνομιλιών για επίλυση του κυπριακού, στοχεύοντας σε μια λύση που θα είναι λειτουργική και βιώσιμη. Μια λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, τις αρχές και αξίες της ΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο.

Μια λύση που θα επανενώνει πραγματικά τον τόπο μας, θα τον αποκαθιστά ως ένα σύγχρονο, λειτουργικό και αποτελεσματικό ευρωπαϊκό κράτος με μία και μόνη κυριαρχία, μία και μόνη διεθνή προσωπικότητα, μια και μόνη ιθαγένεια.

Σε μια επανενωμένη Κύπρο με ρόλο και λόγο εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα μπορεί να ευημερεί για τους πολίτες της, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Ανήκουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε αυτή θα συνεχίσουμε να ανήκουμε και μετά τη λύση του Κυπριακού, και για αυτό το ευρωπαϊκό κεκτημένο και οι ευρωπαϊκές αρχές και αξίες είναι τα εργαλεία που πρωτίστως οφείλουμε να αξιοποιούμε και είναι ώρα όλοι, μα όλοι να το αντιληφθούμε αυτό. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είμαστε θεατές. Είμαστε ενεργά μέλη που θέλουμε τις δικές της αξίες, νόμους και ελευθερίες να εφαρμόζονται και στη δική μας επανενωμένη πατρίδα, για αυτό και η ΕΕ οφείλει να έχει ουσιαστικό ρόλο και εμείς έχουμε χρέος να το επιδιώκουμε συνεχώς.

Θέλω απόψε να επαναλάβω αυτό που είναι έντονη πεποίθησή μου: Δεν αγωνιζόμαστε για να «νικήσουμε» αλλά για να επανενώσουμε και να δικαιώσουμε όλους, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, Ευρωπαίους πολίτες που δεν χρειάζονται εγγυητές, ξένους στρατούς και δικαιώματα επεμβατικά στο μέλλον και στη ζωή τους. Δεν δίνουμε κάποια μάχη για να έχουμε στην Κύπρο νικητές και ηττημένους, αλλά για να αναγνωρισθεί η ιστορική αλήθεια και να αποκατασταθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι βασικές ελευθερίες όλων και να μπορούμε να ζούμε ελεύθερα, να εργαζόμαστε, να ελπίζουμε στην Κύπρο που θα είναι απαλλαγμένη από διαχωριστικές γραμμές και συρματοπλέγματα. Στην Κύπρο της δικαιοσύνης, της ευημερίας, των ίσων ευκαιριών, της πολυπολιτισμικότητας και των Γραμμάτων.

Σήμερα, 49 χρόνια μετά τον τραγικό Ιούλιο του 1974, στη μοναδική διαιρεμένη πρωτεύουσα της Ευρώπης, τη Λευκωσία, με πλήρη συναίσθηση όχι μόνο της ευθύνης, αλλά και του ιστορικού βάρους για την ανάγκη να οδηγηθούμε με τόλμη στο σπάσιμο του αδιεξόδου και σε μια νέα προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού, επαναλαμβάνω ότι ο δρόμος για εμάς μία και μόνον κατεύθυνση έχει.

To ανέφερα στο παρελθόν, θα το επαναλάβω απόψε και όσες άλλες φορές χρειαστεί μέχρι την ευλογημένη ώρα της επανένωσης: H μη λύση δεν είναι λύση, διότι δεν συμβιβαζόμαστε με τη διχοτόμηση, διότι γνωρίζουμε ποιος ευνοείται από το πέρασμα του χρόνου και τη στασιμότητα, διότι στην ατζέντα μας βρίσκεται μόνον ο τερματισμός της κατοχής και η επανένωση της πατρίδας μας.

Υπάρχει η απαιτούμενη, ειλικρινής, πολιτική βούληση. Υπάρχει η πλήρης συνεννόηση και συντονισμός με τους εταίρους μας στην ΕΕ και φυσικά με την Ελληνική Κυβέρνηση.

Είμαι πεπεισμένος και δεν έχω άλλη επιλογή από το να προσπαθώ για να βρούμε διεξόδους ακόμη και στα πιο δύσκολα ζητήματα του κυπριακού προβλήματος, μέχρι η τουρκική πλευρά να συνεργαστεί και να συνδράμει εποικοδομητικά στην επίτευξη λύσης.

Η επιτυχία μίας βιώσιμης και λειτουργικής λύσης που θα επανενώνει πραγματικά τον τόπο και τον λαό μας θα είναι, το πιστεύω ακράδαντα και δεν θα πάψω να το επαναλαμβάνω, επιτυχία όλων μας, θα είναι κυρίως το βασικό συστατικό για ένα υγιές και ελπιδοφόρο μέλλον για τα παιδιά μας, σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πατρίδα, χωρίς συρματοπλέγματα και στρατούς κατοχής.

Ας στοχεύσουμε όλοι μαζί ενωμένοι σε αυτή την επιτυχία και ας μην αναζητάμε νικητές και ηττημένους. Όσο δεν υπάρχει λύση, όσο δεν υπάρχει επανένωση είμαστε όλοι ηττημένοι, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι.

Με αισθήματα δέους στεκόμαστε σήμερα όλοι εδώ, με βαθύτατη ευθύνη μπροστά στην Ιστορία, μπροστά στους ανθρώπους που έφυγαν από τη ζωή αδικαίωτοι. Μπροστά στους ανθρώπους που φέρουν ακόμα τραύματα στο σώμα και στην ψυχή τους από τις μάχες του πολέμου. Στους συγγενείς των πεσόντων και αγνοουμένων, Ελληνοκύπριους και Ελλαδίτες, όπως επίσης σε όλους όσοι βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή για προάσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας και αντιμετώπιση του Τούρκου εισβολέα.

Το έχω πει πολλές φορές. Τη γεωγραφία δεν μπορούμε να την αλλάξουμε. Ούτε και τους παράγοντες ισχύος των τρίτων. Οφείλουμε, όμως, να μη σταματούμε την προσπάθεια, να μη μεμψιμοιρούμε, να ενισχύουμε το κράτος μας, να αξιοποιούμε ό,τι εργαλεία έχουμε για να δώσουμε ξανά τόπο στην ελπίδα και στην πραγματική ειρήνη. Για να γίνει η πατρίδα μας, η Κύπρος μας ξανά στην ολότητά της, τόπος ειρήνης, σταθερότητας και ασφάλειας.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την παρουσία σας απόψε που στέλνει μηνύματα καταδίκης, αλλά πρωτίστως μηνύματα συνεννόησης και ελπίδας. Γιατί έχουμε ακόμη χρόνο, πάντα υπάρχει χρόνος για το δίκαιο…..αρκεί να το πιστέψουμε.

Να είστε όλοι καλά.