Η προσήλωσή μας παραμένει ισχυρή για συνεργασία με όλα τα μέλη των Ηνωμένων Εθνών για να διασφαλίσουμε την πλήρη και ισότιμη απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κάτι που αγγίζει και τους γενικότερους στόχους της Ατζέντας 2030, δήλωσε την Πέμπτη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης στον χαιρετισμό του στην εναρκτήρια τελετή του Cyprus Forum 2024 στη Λευκωσία.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, σημείωσε, και ως δείγμα της ετοιμότητας της για μεγαλύτερη πολυμερή δράση, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ανακοινώσει την πρώτη της υποψηφιότητα για το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών για την περίοδο 2025-2027, με τις εκλογές να πραγματοποιούνται σε λίγες μέρες.

Κατά την ομιλία του στο Φόρουμ θέμα του οποίου είναι οι «Στόχοι Ατζέντας 2030 των ΗΕ – 16ος Στόχος: Ειρήνη, Δικαιοσύνη και Ισχυροί Θεσμοί», ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επεσήμανε την ανάγκη για συνεργασία για επίτευξη των στόχων αυτών.

Ανέφερε ότι του ζητήθηκε από τους διοργανωτές στην παρέμβασή του, να αναφερθεί τηλεγραφικά, ειδικά για τα θέματα της Ειρήνης, που περιλαμβάνεται στον Στόχο 16 της Ατζέντας 2030.

«Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών στην έκθεσή του για τους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη κατέγραφε, μέχρι το τέλος 2022, πέραν του 50% αύξηση στους θανάτους αμάχων κατά τη διάρκεια συγκρούσεων και τον βίαιο εκτοπισμό 108 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως. Με λύπη σημειώνω πως αυτά τα στοιχεία, αυτοί οι αριθμοί, έχουν δυστυχώς ήδη ξεπεραστεί, έχουν αυξηθεί ακόμη περισσότερο», είπε.

«Σήμερα έχουμε τον μεγαλύτερο αριθμό συγκρούσεων που αντιμετώπισε η ανθρωπότητα από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου», ανέφερε, σημειώνοντας ότι δεν θα αναφερόταν στο Κυπριακό αλλά θα επικεντρωνόταν «στη Γειτονιά μας».

Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή μετά τον Οκτώβριο 2023 ανέδειξε το πόσο εύθραυστη είναι η ειρήνη και ανέδειξε τον πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα που αποκτά μια σύγκρουση με τη διάχυση της κρίσης σε άλλες περιοχές. Ανέδειξε την ίδια στιγμή ότι δεν υπάρχουν «παγωμένες διενέξεις», πρόσθεσε.

«Γνωρίζουμε πολύ καλά πως, όπως και στην περίπτωση της Κύπρου, καθώς και σε άλλες περιπτώσεις, η επικράτηση της ειρήνης και της σταθερότητας αποτελεί μονόδρομο, γιατί πολύ απλά το στάτους κβο δεν είναι ούτε βιώσιμο ούτε και στατικό και εγκυμονεί σοβαρότατους κινδύνους», είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.

«Και ακριβώς, επειδή γνωρίζουμε πολύ καλά τι σημαίνει πόλεμος, τί σημαίνει προσφυγιά, ως Κυπριακή Δημοκρατία επιλέξαμε πάντα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας, να μην μείνουμε  αμέτοχοι», δήλωσε και αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία της Κύπρου για δημιουργία ενός ανθρωπιστικού θαλάσσιου διαδρόμου από την Κύπρο στη Γάζα την οποία παρουσίασε τον  Οκτώβριο του 2023 στο Παρίσι, στη Διάσκεψη που διοργάνωσε ο Γάλλος Πρόεδρος.

«Και, αν και οι πρώτες αντιδράσεις, περισσότερο στο εσωτερικό και λιγότερο στο εξωτερικό, ήταν κάπως απαξιωτικές για την ανακοίνωσή μας, υλοποιήσαμε την πρωτοβουλία Αμάλθεια, θέτοντας σε ισχύ τον θαλάσσιο διάδρομο παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, ενεργώντας στο πλαίσιο και της ηθικής μας ευθύνης να βοηθήσουμε τους αθώους πολίτες της Γάζας, ως ένα Κράτος που διατηρεί άριστες σχέσεις με όλα τα γειτονικά κράτη και είναι ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή», είπε.

Αναφερόμενος στις επαφές του στη Νέα Υόρκη είπε ότι νιώθει «περήφανος για το γεγονός ότι όλοι ανεξαιρέτως ξεκινούσαν τη συζήτηση μας ευχαριστώντας την Κυπριακή Δημοκρατία για την πρωτοβουλία της μας και αναδεικνύοντας τον ρόλο της στην αντιμετώπιση μιας ανθρωπιστικής κρίσης».

«Η χώρα μας, παρά τα προβλήματα, την κατοχή, παρά την παρουσία ξένων στρατευμάτων στο έδαφός της, παρά τις καθημερινές προκλήσεις, μπορεί και έχει ενεργό και πολλές φορές, όπως τον χαρακτήρισαν οι συνομιλητές μου, αναντικατάστατο ρόλο στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, στην εκκένωση πολιτών ή/και στην προώθηση, μέσω των επαφών μας, της ειρήνης και της σταθερότητας», πρόσθεσε.

Σημείωσε ότι όπως δήλωσε και στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών πριν λίγες μέρες, «σε αυτόν τον διασυνδεδεμένο κόσμο, η πολυμέρεια, η συλλογικότητα είναι απαραίτητη και όλοι, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο, έχουμε σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουμε».

Και ακριβώς για αυτό τον λόγο, πρόσθεσε, η Κύπρος εργάζεται πάντα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της, μαζί με τους εταίρους της για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ κυβερνήσεων, των διεθνών οργανισμών, της κοινωνίας των πολιτών και του ιδιωτικού τομέα.

«Παρά το μικρό μας μέγεθος, η προσήλωσή μας παραμένει ισχυρή για συνεργασία με όλα τα μέλη των Ηνωμένων Εθνών για να διασφαλίσουμε την πλήρη και ισότιμη απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κάτι που αγγίζει και τους γενικότερους στόχους της Ατζέντας 2030», σημείωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.

«Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και ως δείγμα της ετοιμότητάς μας για μεγαλύτερη πολυμερή δράση, έχουμε ανακοινώσει ως Κυπριακή Δημοκρατία την πρώτη μας υποψηφιότητα για το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών για την περίοδο 2025-2027, με τις εκλογές να πραγματοποιούνται σε λίγες μέρες», είπε.

Στην ομιλία του ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε εκτενώς στην Ατζέντα 2030 και στους λόγους που δεν έχουν ακόμη επιτευχθεί, εκφράζοντας αμφιβολίες  αν θα καταστεί εφικτό να επιτευχθούν οι στόχοι της Ατζέντας 2030 αν ως διεθνής κοινότητα, συνεχίσουμε με αυτούς τους ρυθμούς.

Πρόσθεσε ότι όταν ήταν στη Νέα Υόρκη άκουσε αρκετές από τις παρεμβάσεις των ομολόγων του οι οποίες κατά κύριο λόγο αναφέρονταν στις σοβαρές προκλήσεις που έχουμε ενώπιον μας και στην ανάγκη να κάνουμε σαφώς περισσότερα, να τρέξουμε πιο γρήγορα για να πετύχουμε τους στόχος της Ατζέντας.

«Ας είμαστε όμως ειλικρινείς. Όλα αυτά, όπως προανέφερα, συμφωνήθηκαν το 2015.  Είμαστε στο 2024. Έξι, δηλαδή, μόλις χρόνια πριν την εκπνοή του χρονοδιαγράμματος επίτευξης των Στόχων, και στην ουσία είμαστε πολύ μακριά από το να πετύχουμε όσα θέσαμε ως προτεραιότητα», σημείωσε.

Μάλιστα, στην έκθεσή του που εκδόθηκε πέρσι, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, σημειώνει ότι η πρόοδος που επιτεύχθηκε σε περισσότερους από τους μισούς Στόχους είναι περιορισμένη και ανεπαρκής, είπε. «Με απλά λόγια, δεν έχουμε κάνει αρκετά και συνεχίζουμε να μην κάνουμε όσα πρέπει», πρόσθεσε.

«Αν, ως διεθνής κοινότητα, συνεχίσουμε με αυτούς τους ρυθμούς και με αυτή την πορεία, χωρίς ουσιώδη πολιτική βούληση και χωρίς αυστηρούς μηχανισμούς που να ελέγχουν και να επιβάλλουν την υλοποίηση των Στόχων, προσωπικά έχω σοβαρές αμφιβολίες αν θα καταστεί εφικτό να επιτευχθούν οι στόχοι της Ατζέντας 2030», δήλωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.

Σημείωσε ότι, «όχι μόνο δεν είμαστε κοντά στην επίτευξη των στόχων, αλλά σε κάποιες των περιπτώσεων τα δεδομένα είναι σαφώς πιο δύσκολα» και είπε ότι θεωρεί ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι, όπως έλλειψη μηχανισμών παρακολούθησης, απροθυμία συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο, οικονομικοί και άλλοι ανταγωνισμοί ανάμεσα στα Κράτη «και πολλοί άλλοι λόγοι που ίσως χρειαζόμαστε ένα ειδικό συνέδριο αποκλειστικά για την πτυχή αυτή».

«Έχω την έντονη πεποίθηση, όμως, πως ο βασικός λόγος αυτού του φαινομένου, δηλαδή, οι σοβαρές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των στόχων και ακόμη χειρότερα σε κάποια θέματα, είναι απλός: Ως άνθρωποι, ως κοινωνίες, ως χώρες, έχουμε πολλές φορές την τάση να θεωρούμε πως οι επιπτώσεις μιας κρίσης, οι επιπτώσεις από ένα πρόβλημα είναι κάτι μακρινό και πως δεν μας αφορά άμεσα», είπε, μεταξύ άλλων.

Αυτή η προσέγγιση, πέραν του ότι είναι εντελώς λανθασμένη, αλλά και «πολιτικά ανεύθυνη και κοντόφθαλμη», είπε, σημειώνοντας ότι πολλές από τις επιπτώσεις από τη μη συμμόρφωση με τους Στόχους της Ατζέντας 2030, είναι ήδη εδώ, και ότι βιώνουμε τις συνέπειες.

«Ήδη, βιώνουμε τις επιπτώσεις,  επηρεάζουν και την ίδια μας την πατρίδα. Έχουμε περισσότερες πυρκαγιές, πιο έντονη ξηρασία, μεγαλύτερη άνοδο της θερμοκρασίας. Όλα αυτά έχουν αλυσιδωτές επιπτώσεις, δημιουργούν πιέσεις και προκλήσεις σε άλλους τομείς, την υγεία, τον τουρισμό, την οικονομία», πρόσθεσε. 

«Ένα πράγμα λοιπόν είναι βέβαιο: η απουσία δράσης προς υλοποίηση των Στόχων, προκαλεί αλυσιδωτές και πολυεπίπεδες επιπτώσεις οι οποίες μάλιστα δεν γνωρίζουν σύνορα, και επηρεάζουν εν τέλει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όλες τις χώρες και όλους μας», ανέφερε.

Αναφέρθηκε και στο μεταναστευτικό που αποτελεί, όπως είπε, «μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην Ευρώπη».  Ένας από τους λόγους των αυξητικών ροών είναι και οι επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή, είπε, σημειώνοντας όμως ότι δεν είναι ο μόνος, αλλά ότι είναι ένας βασικός λόγος.

Είπε ακόμη ότι ένα καίριο δίλημμα που δεν βοηθά στο να εκδηλωθεί η αναγκαία πολιτική βούληση, είναι και το αν είναι εφικτό να έχουμε οικονομική ανάπτυξη με παράλληλη προστασία του περιβάλλοντος. «Αυτό είναι ένα ερώτημα που τίθεται όλο και περισσότερο πιο συχνά», είπε μεταξύ άλλων και σημείωσε ότι προσωπικά θεωρεί πως αυτό είναι εφικτό «αν επιδείξουμε όλοι την αναγκαία πολιτική βούληση και ακολουθήσουμε μια πραγματιστική προσέγγιση σε συλλογικό επίπεδο(…)».