Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης συμμετέχει από το απόγευμα στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που πραγματοποιείται μέσω τηλεδιάσκεψης, και το οποίο απασχολούν θέματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού και οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας.

Στην Παρέμβαση του κατά τις εργασίες του Συμβουλίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επεσήμανε ότι στο παρόν στάδιο, όπως τα πλείστα κράτη-μέλη αναγνωρίζουν, παρά την προσωρινή αναστολή παράνομων πράξεων ή προκλήσεων από την Τουρκία έναντι των κρατών – μελών της Ένωσης, η ΕΕ δεν είναι σε θέση να εμπλακεί σε έναν ουσιαστικό διάλογο επί των ζητημάτων που άπτονται της λεγόμενης «θετικής ατζέντας» Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι η παρατηρούμενη αποκλιμάκωση θα πρέπει να έχει συνέπεια και συνέχεια, και ότι η Τουρκία θα πρέπει να αποδείξει με πράξεις την ειλικρινή πρόθεση της να εμπλακεί εποικοδομητικά με όλα τα κράτη – μέλη, μακριά από απειλές και εκβιασμούς.

Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπενθύμισε πως τα προηγούμενα Συμπεράσματα των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων, αλλά και η πρόσφατη έκθεση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπή και του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας καταγράφουν συγκεκριμένα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν εάν η Τουρκία προβεί εκ νέου σε παράνομες ενέργειες ή παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων Κύπρου και Ελλάδος. 

Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να μην παραμείνει αδρανής σε περίπτωση που η Τουρκία προβεί σε οποιεσδήποτε ενέργειες στα Βαρώσια που θα παραβιάζουν τα Ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθώς θα δημιουργηθούν μη αναστρέψιμες συνέπειες όσον αφορά την όποια προοπτική επίλυσης του Κυπριακού.

Παράλληλα, στηλίτευσε τη δημόσια ρητορική τόσο της Τουρκίας όσο και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας περί λύσεων που αντιβαίνουν την εδώ και δεκαετίες συμφωνημένη μορφή λύσης, η οποία έχει καθοριστεί και από Σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, περιλαμβανομένου του 1251.

Ενόψει της επικείμενης άτυπης Διάσκεψης για την Κύπρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επανέλαβε την αποφασιστικότητα και την ειλικρινή βούληση του να προσέλθει με εποικοδομητική διάθεση, ούτως ώστε να δημιουργηθούν οι απαραίτητες συνθήκες για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο όπου διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά και σύμφωνα με το Κοινό Ανακοινωθέν της 25ης Νοεμβρίου 2019.  

Εν συνεχεία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέδειξε τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διαπραγματεύσεις, προκειμένου να επιτευχθεί μια λειτουργική και, άρα,  βιώσιμη λύση, διασφαλίζοντας ότι η επανενωμένη Κύπρος που θα παραμείνει μέλος της Ένωσης θα μπορεί να λειτουργεί και να αποφασίζει αποτελεσματικά και αξιόπιστα εντός της Ευρώπης.

Σε αυτό το πλαίσιο, εξέφρασε τις ειλικρινείς του ευχαριστίες για τη  δεδηλωμένη πρόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναλάβει ενεργό ρόλο στη διαπραγματευτική διαδικασία, περιλαμβανομένου της συμμετοχής της στην Άτυπη Διάσκεψη.

Επί του μεταναστευτικού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράμμισε πως παρά το ότι η Τουρκία έχει λάβει σημαντικότατη οικονομική βοήθεια για τη φιλοξενία προσφύγων, εξακολουθεί να συμπεριφέρεται ως αναξιόπιστος εταίρος, αρνούμενη τη συνεργασία με κράτη – μέλη της Ένωσης και σημείωσε πως η Τουρκία δεν έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την αποτροπή δημιουργίας νέων οδών παράνομης μετανάστευσης προς την Ευρώπη.

Το αντίθετο, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έχει δημιουργηθεί  μια νέα επικίνδυνη διαδρομή ροής μεταναστών από την Τουρκία προς την Κύπρο, που είχε ως αποτέλεσμα τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η Κύπρος να κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη κατ’ αναλογία πληθυσμού είτε σε ό,τι αφορά αιτητές πολιτικού ασύλου είτε σε όσους βρίσκονται υπό καθεστώς διεθνούς προστασίας, οι οποίοι αποτελούν τώρα το 4% του πληθυσμού της Κύπρου.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επεσήμανε ακόμα ότι αυτό που είναι πιο ανησυχητικό είναι πως η συντριπτική πλειονότητα των ατόμων αυτών είναι συριακής καταγωγής και ηλικιακής ομάδας μεταξύ 25 και 35 ετών, προσθέτοντας ότι αυτά είναι δεδομένα που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη από την Ένωση περιλαμβανομένου και των πιέσεων που ασκούνται στην Κυπριακή Δημοκρατία ή/και των όποιων κινδύνων ελλοχεύουν.

Υπό αυτές τις περιστάσεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετέφερε πως το όλο θέμα πρόσθετης χρηματοδότησης προς την Τουρκία δεν μπορεί να εξεταστεί μεμονωμένα από το ευρύτερο πλαίσιο της τουρκικής συμπεριφοράς έναντι των γειτόνων της, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλων των κρατών – μελών.

Όσον αφορά την Τελωνειακή Ένωση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επεσήμανε για ακόμη μια φορά πως η Τουρκία παραβιάζει τις συμβατικές της υποχρεώσεις έναντι της Ένωσης, λόγω του συνεχιζόμενου αποκλεισμού της Κύπρου, κάτι που επιβαρύνει αρνητικά τις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας, αλλά και το όποιο ενδεχόμενο αναβάθμισης της εν λόγω Συμφωνίας.

Καταληκτικά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράμμισε εκ νέου πως οποιαδήποτε θετική κίνηση εκ μέρους της ΕΕ θα πρέπει να βασίζεται στο ότι οι όποιες ενδεχόμενες εποικοδομητικές ενέργειες της Τουρκίας έναντι της ΕΕ και των κρατών – μελών θα πρέπει εμπράκτως να έχουν διάρκεια.

Την ίδια στιγμή, ανέφερε, εκ των ων ουκ άνευ σε ό,τι αφορά την αναβάθμιση των σχέσεων Τουρκίας – ΕΕ παραμένει η ανάγκη  πλήρους συμμόρφωσης της Τουρκίας με τις συμβατικές υποχρεώσεις της έναντι της Ένωσης, προσθέτοντας ότι είναι αυτή η λογική της αιρεσιμότητας, αλλά και η αναστρεψιμότητα των δράσεων έναντι της Τουρκίας που θα πρέπει να καθοδηγούν τις προσεγγίσεις της ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι, όχι μόνο θα απέχει από παράνομες ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, την Κύπρο και το Αιγαίο, αλλά και θα υιοθετήσει ταυτόχρονα μια εποικοδομητική στάση στις προσπάθειες επανέναρξης των συνομιλίων για επίλυση του Κυπριακού.