Ανοιχτό άφησε ο Νίκος Αναστασιάδης το ενδεχόμενο άσκησης βέτο στη θετική ατζέντα της Τουρκίας και την υιοθέτηση νέων κυρώσεων εναντίον της, σημειώνοντας ότι «και στην Ευρώπη υπάρχουν, δυστυχώς, υπεράνω των αξιών τα συμφέροντα».

Μιλώντας στο euronews αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας δε δίστασε να ασκήσει σκληρή κριτική τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στην Ειδική Αντιπρόσωπο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο Ελίζαμπεθ Σπέχαρ. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «οι ιδέες που θεωρούνται τάχα γεφυρωτικές ικανοποιούν αυτό που σταδιακά η Τουρκία επιδιώκει».

Αναφορικά με την πρόταση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες για μία νέα άτυπη συνάντηση ανάμεσα στην ελληνοκυπριακή και την τουρκοκυπριακή πλευρά, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι αυτό θα διαφανεί το Σεπτέμβριο οπότε και θα συναντήσει τον κ. Γκουτέρες. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι «ο γενικός γραμματέας δεν θα πρέπει να ψάχνει για κοινό έδαφος, γιατί υπάρχει ήδη και είναι τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών», στέλνοντας το μήνυμα ότι μέχρι εκεί φτάνουν και οι όροι εντολής του. Επιπλέον τόνισε πως ο ίδιος είναι έτοιμος να ξεκινήσει έναν διάλογο από εκεί που σταμάτησε στο Κραν Μοντανά το 2017.

Oλόκληρη η συνέντευξη του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη στο euronews και στην Έφη Κουτσοκώστα:

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Κύριε Πρόεδρε σας ευχαριστούμε πολύ που είστε μαζί μας στο euronews. Φυσικά θα ήθελα να ξεκινήσω με τη συνάντηση που είχατε με τον Έλληνα πρωθυπουργό πριν από λίγο και ειδικά μια εβδομάδα μετά τις νέες εξελίξεις στα Βαρώσια. Θέλετε να μας πείτε λίγο ποια είναι τα επόμενα βήματά σας και ποια είναι η νέα στρατηγική, εάν υπάρχει τέτοια, για το κυπριακό από εδώ και πέρα;

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Πάντα υπήρχε στρατηγική για το κυπριακό, αλλά αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι η σημερινή συνάντηση ήταν μια δια ζώσης επαφή, διότι ήμασταν συνεχώς σε επικοινωνία με τον πρωθυπουργό, όπως και οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών. Σαν αποτέλεσμα αυτής της αρίστης συνεργασίας και συντονισμού ήταν και τα αποτελέσματα μέσα από τη δήλωση του προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπως και η σημερινή ανακοίνωση του ύπατου εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Την ακούσαμε αυτή τη δήλωση, η οποία για ακόμη μια φορά φυσικά καταδικάζει τις κινήσεις της Τουρκίας και του Τούρκου προέδρου και ζητά φυσικά να αντιστραφεί αυτή η κινητικότητα και αυτές οι ενέργειες, οι παράνομες και μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου. Παρόλα αυτά δεν έχουμε δει κάποια περαιτέρω πράξη, δηλαδή υπήρξαν κάποιες διαρροές για ένα έκτακτο συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών, δεν το είδαμε, δεν είδαμε κάτι να λέγεται για κυρώσεις. Εσείς είστε ικανοποιημένος με αυτή την ευρωπαϊκή αντίδραση;

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Κοιτάξτε. Η θεωρητική αλληλεγγύη είναι από τη μια ένα θετικό μήνυμα, από την άλλη, αν δεν συνοδεύεται και από πρακτικά μέτρα αντιλαμβάνεστε ότι παραμένει, όπως και πολλές άλλες, σαν μια δήλωση προθέσεων χωρίς αποτέλεσμα. Ακριβώς αυτά ήταν που συζητήσαμε με τον πρωθυπουργό. Να δούμε πως είναι δυνατόν να ενεργοποιήσουμε, όχι μόνο την Ευρωπαϊκή Ένωση, που είναι απολύτως η οικογένειά μας και απολύτως αναγκαίο να κινηθεί, αλλά και μέσα από τις διεθνείς σχέσεις που έχουμε αναπτύξει, να δούμε πώς μπορεί με αποτελεσματικότητα να αντιμετωπίσουμε αυτή την τουρκική επιθετικότητα και την αναθεωρητική στάση που τηρεί η Τουρκία.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Αυτή τη στιγμή για να τα πάρουμε λίγο με τη σειρά, ο Ερντογάν πήγε στα Βαρώσια. Ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει το 3,5% της περίκλειστης πόλης και φυσικά είναι σαν να εδραιώνει κατά κάποιο τρόπο τη νέα του αντίληψη και προσέγγιση του κυπριακού. Πώς μπορεί αυτό να το αντιστρέψετε; Δηλαδή, ποιες είναι οι κινήσεις που μπορείτε τελικά να κάνετε; Υπάρχουν τέτοιες ή έχετε εγκλωβιστεί σε μια τουρκική επιθετικότητα που προχωρά χωρίς να υπάρχει δυνατότητα αντίδρασης;

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Δεν είναι θέμα εγκλωβισμού. Δεν είναι μόνο απέναντι στην Κύπρο που παρατηρούνται και στην Ελλάδα στο Αιγαίο, αλλά και απέναντι στη Λιβύη, οι ίδιες έκνομες ενέργειες. Είχαμε με τη Συρία τα ίδια, με το Ιράκ, με το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Είναι μια νοοτροπία, η οποία εκφεύγει πλέον του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, του διεθνούς δικαίου εν γένει. Όλα αυτά κάποια στιγμή θα μετρήσουν, οι συμπεριφορές. Εκείνο που θεωρούμε ότι θα μπορούσε να συμβάλει στην αναστροφή και ανατροπή των δεδομένων είναι επιτέλους να επαναρχίσει ο διάλογος για μια λύση του κυπριακού προβλήματος. Αυτό θα ήταν το πιο αποτελεσματικό. Το πρόβλημα είναι, ποια είναι η λύση που επιδιώκουμε; Εμείς πάντα μέσα στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών αυτό που επιδιώκουμε είναι μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, όπως καθορίζουν ακριβώς οι αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, οι όροι εντολής του Γενικού Γραμματέα, κατ’ αντίθεση και πάλι στη νεοφανή πρόταση για λύση στη βάση δυο ανεξαρτήτων κρατών. Κάτι που θα πρέπει να πούμε ότι είναι διαχρονική θέση της Τουρκίας. Συγκεκαλυμμένα δεν προεβάλλετο, τώρα πια έχουν αποθρασυνθεί και διεκδικούν κυριαρχία σ’ ένα μόρφωμα το οποίο είναι υποτελές και δημιούργημα της Τουρκίας.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Παρόλα αυτά η κυρία Σπέχαρ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, φέρεται να μίλησε για ψηφίσματα τα οποία δεν πρέπει να είναι περιοριστικά, για να βρεθεί ενδεχομένως κάποιο κοινό έδαφος ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Δεν είναι τυχαία η αποθράσυνση του κυρίου Ερντογάν, γιατί υπάρχουν ακριβώς κάποιοι, που έχουν την εντύπωση ότι μπορεί να μεταφράζουν ακόμη και τα ψηφίσματα, την καθαρότητα εάν θέλετε ορθότερα, των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών. Ανάλογες ερμηνείες ή ανάλογες προσπάθειες, που δεν είναι μόνο από την κυρία Σπέχαρ, αλλά υποβάλλονται από συγκεκριμένη χώρα, για να βρεθεί τάχα ένας συμβιβασμός, δεν βοηθούν.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Μιλάτε για τη στάση της Βρετανίας;

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Ναι δεν θα το αποκρύψω. Ιδέες οι οποίες θεωρούνται τάχα γεφυρωτικές, οι οποίες όμως εν τη ουσία ικανοποιούν σταδιακά αυτό που η Τουρκία επιδιώκει. Με αποτέλεσμα αντί να περιορίζουν την αυθαιρεσία, αυξάνουν αντίθετα την αναθεωρητικότητα, την επιθετικότητα, γενικότερα τις έκνομες ενέργειες.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Παρόλα αυτά βλέπουμε ότι 47 χρόνια μετά την παράνομη εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο, οι Βαρωσιότες που τους αφορά άμεσα το θέμα, δεν έχουν καταφέρει ούτε να πάρουν τις περιουσίες τους και φυσικά βλέπουμε όλη αυτή την κατάσταση. Και είδαμε τον Τούρκο πρόεδρο, να τους κάνει μια πρόταση να διεκδικήσουν τις αποζημιώσεις τους, τις περιουσίες τους, υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση. Εσείς λέτε όχι. Ωστόσο τι έχετε να τους απαντήσετε όταν 47 χρόνια δεν έχουν καταφέρει τίποτα;

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Δεν είναι γιατί δεν έχουν καταφέρει ή γιατί οι κυπριακές κυβερνήσεις (σσ δεν κατάφεραν). Υπήρξαν βεβαίως περιπτώσεις που εδόθη με προτάσεις των Ηνωμένων Εθνών, αλλά οι συνθήκες ήταν τέτοιες που δεν το επέτρεπαν. Δεν θα κάνω αναφορά στο παρελθόν. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι το στάτους της Αμμοχώστου ήταν καθορισμένο από τα Ηνωμένα Έθνη. Δεν μπορεί να αλλάζεις συμπεριφορές, γιατί έφτασε η ώρα να υλοποιήσεις σχεδιασμούς. Οι προσπάθειες ήταν με τη λύση του κυπριακού, ένα από τα σημαντικότερα διαπραγματευτικά ατού της τουρκικής πλευράς, ήταν η απόδοση της Αμμοχώστου, όπως και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών προβλέπουν, ότι θα έπρεπε να είναι υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, έτσι ώστε να επιτραπεί στους νόμιμους κατοίκους να επιστρέψουν υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών. Συνεπώς εκεί που πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχής μας, δεν είναι στο εάν δεν κατόρθωσαν οι κυπριακές κυβερνήσεις, οι κατά καιρούς κυβερνήσεις, ή οι Βαρωσιότες να επιστρέψουν. Επιθυμία…

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Δεν έγινε.

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Δεν έγινε, γιατί δεν έγινε, λόγω της τουρκικής αδιαλλαξίας.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Και κινδυνεύουν να τις χάσουν για πάντα αυτή τη στιγμή.

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Δεν θεωρώ ότι αυτή η ανομία θα επιτύχει τους στόχους που η Τουρκία έχει θέσει. Θέλω να ελπίζω, θέλω να πιστεύω ότι, μέσα από τις δράσεις, μέσα από τις ενέργειες, μέσα από την έντονη αδικία που προκαλεί η συμπεριφορά της Τουρκίας, θα υπάρξουν αντιδράσεις για να αποδοθεί το δίκαιο.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Όταν επιστρέψετε στις Βρυξέλλες, θα ζητήσετε την επιβολή κυρώσεων για ακόμη μια φορά έναντι της Τουρκίας;

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Για να μην λέμε λόγια, θα δούμε πώς συμπεριφέρεται η Τουρκία και βεβαίως τίποτε δεν αποκλείεται. Οτιδήποτε παραχωρεί το δικαίωμα στην Κυπριακή Δημοκρατία και βεβαίως στην Ελληνική Δημοκρατία, που θα προκαλεί κόστος, είτε αυτό είναι βέτο στη θετική ατζέντα, είτε αυτό είναι μέτρα που θα πρέπει να υιοθετηθούν από πλευράς της Ευρώπης, αλλά επαναλαμβάνω θα πρέπει να είμαστε αρκετά προσεκτικοί, γιατί και στην Ευρώπη δυστυχώς υπάρχουν υπεράνω των αρχών και των αξιών τα συμφέροντα.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Ρεαλιστικά, βλέπετε μια νέα άτυπη συνάντηση όπως την είχε περιγράψει ο Γενικός Γραμματέας;

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Αυτό θα διαφανεί τον Σεπτέμβριο όταν θα έχουμε συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Αν κληθείτε θα πάτε; Μετά από αυτή την κίνηση της Τουρκίας;

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Η δική μου θέση προς τον Γενικό Γραμματέα είναι ότι δεν χρειάζεται να ψάχνουμε για κοινό έδαφος. Το κοινό έδαφος υπάρχει και περιγράφεται μέσα από τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και τους όρους εντολής του ιδίου. Συνεπώς, αυτό που είμαι έτοιμος και πρόθυμος και αποφασισμένος, είναι να συμμετάσχω σε έναν διάλογο από εκεί που διεκόπη στο Κραν Μοντανά.

Έφη Κουτσοκώστα- euronews: Και θέλω μια τελευταία ερώτηση επειδή αναφέρατε το Κραν Μοντανά. Μετανιώνετε σήμερα, έχουν περάσει τέσσερα χρόνια ήδη, για τη στάση σας ή για το ότι αποχωρήσατε από το Κραν Μοντανά;

Νίκος Αναστασιάδης- Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας: Δεν αποχώρησα ποτέ από το Κραν Μοντανά. Όποιος διαβάσει την έκθεση του Γενικού Γραμματέα θα διαπιστώσει, αντίθετα, ότι στο Κραν Μοντανά σαν αποτέλεσμα και των προτάσεων που είχαμε υποβάλει, είχε σημαντικά βελτιωθεί και σχεδόν είχαμε φτάσει σε συμφωνία στα στρατηγικής σημασίας θέματα που άπτονται της εσωτερικής διακυβέρνησης. Αντίθετα εκεί που παρατηρήθηκε αδιαλλαξία ήταν στην εμμονή της Τουρκίας. Και αυτός ήταν ο λόγος της αποτυχίας. Να συνεχίσουν οι εγγυήσεις, ή παραμονή μονίμως στρατευμάτων από την Τουρκία και η δημιουργία στρατιωτικής βάσης. Συνεπώς αυτά που λέγονται, τα αφηγήματα περί φυγής του Αναστασιάδη. Ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας, μέσα από το αδιέξοδο που δημιουργήθηκε, στην εμμονή του κυρίου Τσαβούσογλου να λέει ότι εμμένει στις εγγυήσεις, με review, όχι σαν set clause. Και αυτό έχει μεγάλη σημασία. Το review σημαίνει οι δυο πλευρές να συμφωνήσουν. Πότε θα συμφωνούσε η Τουρκία σε κατάργηση των εγγυήσεων; Ποτέ! Εμείς σε εκείνο που επιμέναμε είναι να υπάρχει τέλος στο χρονοδιάγραμμα που θα ετίθετο εάν και εφόσον θα διατηρούντο για κάποιο διάστημα οι εγγυήσεις. Όπως το ίδιο και για τα στρατεύματα.