Αν υπάρξει απόφαση συνέχισης της διαπραγμάτευσης για το Κυπριακό από εκεί που διακόπηκε συζητώντας επί του Πλαισίου Γκουτέρες, τότε δεν χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα διαπραγματεύσεων, και για αυτό το ΑΚΕΛ δεν θεωρεί πως χρειάζεται χρονοδιάγραμμα όπως ζητά η τ/κ πλευρά, ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο ΓΓ της ΚΕ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου μετά την ολοκλήρωση των επαφών τους στις Βρυξέλλες την Τρίτη και την Τετάρτη.

Όπως πρόσθεσε, από τις επαφές του προέκυψε το συμπέρασμα πως οι συνομιλητές του στις Βρυξέλλες θεωρούν σημαντικό να κρατηθεί ζωντανή η ελπίδα για λύση, μέσω για παράδειγμα της υιοθέτησης ΜΟΕ, ενώ «δεν θεωρούν ότι έκλεισε το παράθυρο της λύσης» αλλά ότι υπάρχει δυνατότητα επιστροφής στη διαπραγμάτευση στη βάση του Πλαισίου Γκουτέρες.

Ο κ. Στεφάνου μιλούσε μετά την ολοκλήρωση συζήτησης της ομάδας της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τίτλο «Οι Τ/κ και η ΕΕ – Προοπτικές για την επανένωση της Κύπρου», οπότε και με αφορμή τις πληροφορίες για διορισμό προσωπικού απεσταλμένου του ΓΓ του ΟΗΕ κλήθηκε να σχολιάσει την τ/κ θέση που εκφράστηκε από τον εκπρόσωπο του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος για την ανάγκη διαπραγμάτευσης περιορισμένης χρονικής διάρκειας.

Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ παρέπεμψε στην παρουσίαση στην οποία προχώρησε κατά τη συζήτηση ο υπεύθυνος του γραφείου Κυπριακού του κόμματος, Τουμάζος Τσιελεπής, σημειώνοντας ότι «είναι έτσι τα πράγματα, έχουν φτάσει σε ένα τέτοιο σημείο, που αν τελικά ακολουθηθεί η θέση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να συνεχίσουμε από εκεί που διακόψαμε συζητώντας επί του Πλαισίου Γκουτέρες, αν υπάρχει ανάλογη πολιτική βούληση από όλους τους εμπλεκόμενους, η ολοκλήρωση της προσπάθειας τουλάχιστον για την επίτευξη στρατηγικής συμφωνίας, δεν πρόκειται να πάρει μεγάλο χρονικό διάστημα».

«Πόσο, κανείς δεν μπορεί να το καθορίσει» πρόσθεσε ο κ. Στεφάνου. «Αλλά όπως έχει λεχθεί, το Πλαίσιο Γκουτέρες δεν είναι απλά μια διατύπωση έξι κεφαλαίων στα οποία δεν έχει ολοκληρωθεί η προσπάθεια», αλλά μια καταγραφή για «το τι συμφωνήθηκε, γιατί σε κεφάλαια υπάρχουν συμφωνίες, συγκλίσεις, και το τι έχει απομείνει καταγράφοντας και τις θέσεις των δύο πλευρών», προσθέτοντας πως κάποια από τα κεφάλαια «είναι και πολύ κοντά στο να συμφωνηθούν».

«Το καθοριστικό, είναι να σπάσει το αδιέξοδο και να επανέλθουμε στις διαπραγματεύσεις από το σημείο που διακόψαμε» πρόσθεσε, σημειώνοντας πως «αν υπάρχει πολιτική βούληση, τότε αυτή η διαδικασία δεν πρόκειται να πάρει μεγάλο χρονικό διάστημα για να ξέρουμε αν θα συμφωνήσουμε ή δεν θα συμφωνήσουμε».

«Δεν χρειάζεται χρονοδιάγραμμα για αυτόν ακριβώς το λόγο, ότι έτσι και αλλιώς τα πράγματα είναι τόσο ώριμα που θα δείξουν αν ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις» αν υπάρχει προοπτική ή δεν υπάρχει προοπτική. «Αν υπάρχει προοπτική θα οριστικοποιηθεί η στρατηγική συναντίληψη σε σύντομο χρονικό διάστημα, αν δεν υπάρχει προοπτική, απλά δεν θα συμφωνήσουμε» είπε.

Ερωτηθείς πώς μπορεί να ανοίξει η συζήτηση σε αυτή τη βάση, δεδομένων των θέσεων Τατάρ, ο κ. Στεφάνου παραδέχθηκε ότι ο κ. Τατάρ «όντως είναι πάρα πολύ αρνητικός». «Θεωρώ όμως ότι το κλειδί εξακολουθεί να παραμένει στην Τουρκία. Ο Τατάρ δεν παύει να είναι πλήρως εξαρτώμενος από την Άγκυρα» σημείωσε, προσθέτοντας πως αν η Άγκυρα αποφασίσει πως θέλει να διαπραγματευτεί «το βιολί, τη μουσική θα την παίζει η Τουρκία».

Σχολιάζοντας αν υπάρχουν ενδείξεις για τις προθέσεις της Τουρκίας, ο κ. Στεφάνου εκτίμησε πως «για να μπορέσουμε να έχουμε σαφή αντίληψη για τις προθέσεις της Τουρκίας, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να βάλουμε τα πράγματα κάτω για να μπορεί να απαντήσει».

Αναφερόμενος στην πρόταση του ΑΚΕΛ για μια θετική ατζέντα με την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους, ο κ. Στεφάνου επεσήμανε πως μια τέτοια πρόταση έχει και ο ΠτΔ, «απλώς διαφωνούμε για το περιεχόμενο της θετικής ατζέντας και το πού πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή».

Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ πρόσθεσε πως δεν παραγνωρίζει τον ρόλο που μπορούν να παίξουν οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας αλλά πως δεν θεωρεί ότι αρκούν για να απελευθερώσει την απαραίτητη δυναμική για να επανέλθει η Τουρκία στη διαπραγμάτευση.

«Για αυτό θέλουμε να βάλουμε και τα ενεργειακά στο επίκεντρο αυτής της θετικής ατζέντας, χωρίς να παραβιάζουμε κόκκινες μας γραμμές» συνέχισε, προσθέτοντας πως η πρόταση έχει κατατεθεί και στον τέως Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και στον νυν Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη.

«Εκεί θα διαφανεί κατά πόσον η Τουρκία τελικά διαπραγματευτικά έχει μεταφέρει τη θέση της στη λύση δύο κρατών ή αν πραγματικά το εννοεί» ανέφερε. Τόνισε παράλληλα τη σημασία του διορισμού απεσταλμένου του ΓΓ του ΟΗΕ «διότι θα ασχολείται πλέον πολύ πιο συγκεκριμένα και πάνω σε πιο μόνιμη βάση με τις διάφορες ζυμώσεις και επαφές», προσθέτοντας πως αυτό δεν σημαίνει και πως ο διορισμός θα φέρει εξελίξεις.

Κατανοεί την ανάγκη ελπίδας η ΕΕ

Όσον αφορά τα συμπεράσματα από τις επαφές του στις Βρυξέλλες, ο κ. Στεφάνου ανέφερε πως η ΕΕ κατανοεί πως η σημερινή είναι μια δύσκολη περίοδος, και πως οι συνομιλητές του «θεωρούν σημαντικό να κρατηθεί ζωντανή η ελπίδα για λύση, μέσα από διάφορες ενέργειες που θα γίνουν, κυρίως μέσα από την λειτουργία μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης», ζήτημα το οποίο συζήτησε κυρίως με τον Γενικό Διευθυντή της ΓΔ Μεταρρυθμίσεων της Κομισιόν, Μάριο Νάβα.

Κατά τον κ. Στεφάνου, οι συνομιλητές του στις Βρυξέλλες «δεν θεωρούν ότι έκλεισε το παράθυρο της λύσης» αλλά ότι υπάρχει δυνατότητα επιστροφής στη διαπραγμάτευση «υιοθετώντας τη θέση που διατύπωνε για μερικά χρόνια ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ότι οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να συνεχιστούν από το σημείο που διακόπηκαν διαφυλάσσοντας τις συγκλίσεις και διαπραγματευόμενοι επί του πλαισίου Γκουτέρες».

Όπως είπε, είχε παράλληλα την ευκαιρία να συζητήσει την πρόταση του ΑΚΕΛ για θετική ατζέντα με επίκεντρό το θέμα της ενέργειας, κάτι που συζητήθηκε με τον επικεφαλής του γραφείου του Ζοζέπ Μπορέλ, Καμίλο Βιλαρίνο, και με τον πρόεδρο της μεικτής κοινοβουλευτικής επιτροπής Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, Σεργκέι Λαγκοντίνσκι. 

Ακόμα, με την ευρωβουλευτή Ιζαμπέλ Σάντος, εισηγήτρια για το θέμα των αγνοουμένων, εστίασαν κυρίως σε αυτό το ζήτημα, ενώ με τον κ. Νάβα συζήτησαν κυρίως ΜΟΕ που μπορούν να συζητηθούν και για άλλα ζητήματα που απασχολούν την τ/κ κοινότητα, όπως ο κανονισμός της Πράσινης Γραμμής και η ενίσχυσης του καταλόγου των προϊόντων που θα μπορούσαν να διακινούνται, τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ιθαγένεια, τους μικτούς γάμους, το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών στις τράπεζες στις ελεύθερες περιοχές.

Ερωτηθείς αν οι Βρυξέλλες είχαν κάποια ενημέρωση για τα ΜΟΕ τα οποία είχε προαναγγείλει ο ΠτΔ για την τ/κ κοινότητα, ο κ. Στεφάνου σημείωσε πως ούτε και οι πολιτικές δυνάμεις στην Κύπρο έχουν ενημερωθεί ακόμα. Πρόσθεσε πως το ΑΚΕΛ ήταν «το μόνο κόμμα το οποίο κατέθεσε ένα ολοκληρωμένο πακέτο μέτρων, τα οποία διαμορφώσαμε έπειτα από συζήτηση που κάναμε με τουρκοκυπριακά κόμματα και ιδίως με το ΡΤΚ αλλά και οργανώσεις των Τουρκοκυπρίων» όπως συνδικαλιστικές οργανώσεις.

Αναφορικά με τη συνεργασία με το ΡΤΚ, ο κ. Στεφάνου σημείωσε πως πέρσι συμφωνήθηκε να έρθουν σε τακτική επαφή τα γραφεία επεξεργασίας πολιτικής για συζήτηση συγκεκριμένων πρωτοβουλιών. Ήδη, όπως είπε, έχουν τύχει επεξεργασίας συγκεκριμένες, ιδέες, φέρνοντας ως παράδειγμα δικοινοτική συζήτηση που θα διοργανωθεί τον Ιανουάριο για τον ρόλο της παιδείας στην δημιουργία κουλτούρας, λύσεις συνύπαρξης και συμβίωσης, στην οποια θα συμμετάσχει ο ίδιος και η ηγέτης του ΡΤΚ, Τουφάν Ερχιουρμάν.

Σημείωσε πως οι δύο κοινότητες προσεγγίζουν και θέτουν ως προτεραιότητα διαφορετικά ζητήματα, αλλά πως ΑΚΕΛ και ΡΤΚ «έχουμε κοινά σημεία επαφής και για την ισότητα, και για το περιβάλλον, για τα ζητήματα της παιδείας». Οι συναντήσεις, πρόσθεσε, καταλήγουν συνήθως είτε σε ανακοινώσεις Τύπου είτε σε κοινές διακηρύξεις οι οποίες καταγράφουν συναντίληψη σε διάφορες θέσεις.

Ερωτηθείς πως σκοπεύει το ΑΚΕΛ και το ΡΤΚ να πιέσουν τους δύο ηγέτες για επανέναρξη της διαδικασίας, στόχο στον οποίο αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο κ. Στεφάνου σημείωσε πως πρόκειται για δύο μεγάλα κόμματα που διαθέτουν ανάλογα με το μέγεθος τους κύρος και βάρος στην προσπάθεια. Από την πλευρά του ΑΚΕΛ, σημείωσε, συμμετέχουν στο Εθνικό Συμβούλιο «με ολοκληρωμένες και συγκεκριμένες θέσεις» και από εκεί και πέρα το Κυπριακό το διαχειρίζεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Από εκεί και πέρα, πρόσθεσε, το κόμμα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες προς την κοινωνία και άλλα κέντρα λήψης αποφάσεων, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Ηνωμένα Έθνη.