Εκτενές είναι το κεφάλαιο για την Κύπρο στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την κατάσταση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο, η οποία δόθηκε χθες το απόγευμα στη δημοσιότητα. Στα σημαντικά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αφορούν την Κυπριακή Δημοκρατία, η έκθεση περιλαμβάνει σοβαρές πράξεις διαφθοράς,·εγκλήματα που περιλαμβάνουν βία ή απειλές βίας που στόχευαν μέλη εθνικών και εθνοτικών μειονοτήτων και έλλειψη διερεύνησης και λογοδοσίας για τη βία κατά των γυναικών. Η κυβέρνηση, όπως αναφέρεται στη σύνοψη του τμήματος για την Κυπριακή Δημοκρατία, έλαβε μέτρα για τον εντοπισμό, τη διερεύνηση, τη δίωξη και την τιμωρία υπαλλήλων που διέπραξαν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Εξάλλου, στο κεφάλαιο διαφθορά η έκθεση αναφέρεται στα Cyprus Papers του τηλεοπτικού δικτύου Al Jazeera, «του οποίου οι ρεπόρτερ κατέγραψαν εκτεταμένα πειστήρια κυβερνητικής διαφθοράς που σχετιζόταν με το σύστημα παροχής υπηκοότητας σε επενδυτές».
Όπως και τις προηγούμενες χρονιές, το κεφάλαιο για την Κύπρο χωρίζεται σε δύο τμήματα: Την Κυπριακή Δημοκρατία και την “Περιοχή που διοικείται από τους Τουρκοκύπριους”.
Σημειώνει ότι από το 1974 το νότιο τμήμα της Κύπρου βρίσκεται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το βόρειο τμήμα της Κύπρου, “που διοικείται από Τουρκοκύπριους” αυτοανακηρύχθηκε το 1983 σε «τουρκική δημοκρατία βόρειας Κύπρου».
«Οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν την «τδβκ» ούτε καμία άλλη χώρα πλην της Τουρκίας. Σημαντικός αριθμός τουρκικών στρατευμάτων παραμένουν στο νησί. Μία ουδέτερη ζώνη περιπολούμενη από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ χωρίζει τις δύο πλευρές». Στη σύνοψη η Κυπριακή Δημοκρατία περιγράφεται ως συνταγματική δημοκρατία και πολυκομματική προεδρική δημοκρατία. Αναφέρει ότι το 2018 οι ψηφοφόροι επανεξέλεξαν τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Το 2016 οι ψηφοφόροι εξέλεξαν 56 εκπροσώπους στη Βουλή των Αντιπροσώπων των 80 εδρών με ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Οι υπόλοιπες θέσεις έχουν οριστεί για Τουρκοκύπριους και παραμένουν κενές. Επισημαίνει ότι η αστυνομία επιβάλλει το νόμο και καταπολεμά την εγκληματική δραστηριότητα. Η Αστυνομία αναφέρεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης. Ο Πρόεδρος διορίζει τον αρχηγό της Αστυνομίας. Οι πολιτικές αρχές διατηρούν αποτελεσματικό έλεγχο στις δυνάμεις ασφαλείας.Σημειώνει ωστόσο, ότι μέλη των δυνάμεων ασφαλείας διέπραξαν κάποιες καταχρήσεις. «Στα σημαντικά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων περιλαμβάνονταν σοβαρές πράξεις διαφθοράς,·εγκλήματα που περιλαμβάνουν βία ή απειλές βίας που στόχευαν μέλη εθνικών και εθνοτικών μειονοτήτων και έλλειψη διερεύνησης και λογοδοσίας για τη βία κατά των γυναικών. Η κυβέρνηση έλαβε μέτρα για τον εντοπισμό, τη διερεύνηση, τη δίωξη και την τιμωρία υπαλλήλων που διέπραξαν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», αναφέρει η σύνοψη του τμήματος για την Κυπριακή Δημοκρατία. Στα περιστατικά που καταγράφει συμπεριλαμβάνονται παράπονα 39 πολιτών προς την Ανεξάρτητη Αρχή σε βάρος αστυνομικών για κατάχρηση εξουσίας, ανάρμοστη συμπεριφορά και αδικαιολόγητη επιβολή προστίμων κατά τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Τρία παράπονα αφορούσαν χρήση βίας κατά τη σύλληψη, στις 31 Μαρτίου 2020. Για την κατάσταση στις φυλακές αναφέρει πως η κυβέρνηση τροποποίησε τον κανονισμό στο πλαίσιο των μέτρων για την πανδημία.
Καταγράφει τις παρατηρήσεις του Επιτρόπου Διοικήσεως από τις επιθεωρήσεις των Αστυνομικών Σταθμών Πάφου και Αραδίππου, καθώς και τον χώρο κράτησης στο Αεροδρόμιο Λάρνακας. Για την Πάφο σημείωσε ότι κρατούμενοι παρέμεναν περισσότερο χρόνο από τις 48 ώρες που επιτρέπει ο νόμος κι ότι δεν υπάρχουν χώροι ψυχαγωγίας. Γράφει ότι σε αντίθεση με άλλες χρονιές ο Επίτροπος Διοικήσεως και ΜΚΟ δεν ανέφεραν περιστατικά απελάσεων πριν την οριστική εκδίκαση των υποθέσεων. Σημειώνει ωστόσο, πως «μία ΜΚΟ ανέφερε ότι αντί της απέλασης κρατουμένων προ της τελικής εκδίκασης των υποθέσεών τους, οι μεταναστευτικές αρχές τους πίεσαν να υπογράψουν ότι συναινούν σε εθελοντική επιστροφή, υπό την απειλή κράτησής τους επ’ αόριστον». Το περιστατικό της νεαρής Βρετανίδας στην Αγία Νάπα που είχε καταγγείλει ομαδικό βιασμό αναφέρεται ως παράδειγμα άρνησης από μέρους της Αστυνομίας σε κρατουμένους να έχουν πρόσβαση σε δικηγόρο στη διάρκεια της ανάκρισης.
Στο εδάφιο για την ελευθερία διακίνησης, αναφέρει ότι η κυβέρνηση επέβαλε περιορισμούς σε ορισμένες εσωτερικές διελεύσεις και μετακινήσεις μέσω σημείων διέλευσης προς “τις περιοχές που διοικούνται από τους Τουρκοκύπριους”, για την αποτροπή της εξάπλωσης του COVID-19, και αυτοί οι περιορισμοί εφαρμόστηκαν εξίσου σε όλους. Γράφει ότι πριν από την πανδημία του COVID-19, η κυβέρνηση δεν εμπόδιζε τους Ελληνοκύπριους να ταξιδεύουν στην “περιοχή που διοικούν οι Τουρκοκύπριοι”, αλλά το Υπουργείο Εξωτερικών προειδοποιούσε τους αλλοδαπούς να μην περάσουν τη νύχτα σε ελληνοκυπριακές ιδιοκτησίες που κατέλαβαν Τουρκοκύπριοι ή Τούρκοι, να παίξουν τυχερά παιχνίδια στην “περιοχή που διοικούν οι Τουρκοκύπριοι” ή να αγοράσουν και να αναπτύξουν ακίνητα εκεί. Οι αρχές στα λιμάνια εισόδου αρνήθηκαν την είσοδο σε μη κατοίκους που δήλωσαν ξενοδοχεία στην “περιοχή που διοικούν οι Τουρκοκύπριοι” ως κατοικία στη διάρκεια της επίσκεψής τους. Γράφει επίσης επικαλούμενο μέσα ενημέρωσης, ότι αστυνομικοί στα σημεία διέλευσης παρενοχλούσαν περιστασιακά Ελληνοκύπριους που επέστρεφαν από την περιοχή υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση. Τέλος στο κεφάλαιο διαφθορά αναφέρεται στα Cyprus Papers του τηλεοπτικού δικτύου Al Jazeera, «του οποίου οι ρεπόρτερ κατέγραψαν εκτεταμένα πειστήρια κυβερνητικής διαφθοράς που σχετιζόταν με το σύστημα παροχής υπηκοότητας σε επενδυτές», σημειώνοντας ιδιαίτερα τις περιπτώσεις του Προέδρου της Βουλής Δημήτρη Συλλούρη και του βουλευτή Χρητσάκη Τζωβάνη, την διακοπή του προγράμματος και την ανακοίνωση του Γενικού Εισαγγελέα για την έναρξη έρευνας. Αναφέρεται τέλος στην κατάληξη των δικών για υποθέσεις διαφθοράς στις δημοτικές αρχές Λάρνακας και Πάφου.
Κατεχόμενες περιοχέςΣτη σύνοψη για τις κατεχόμενες περιοχές γράφει ότι το βόρειο τμήμα της Κύπρου “διοικείται από Τουρκοκύπριους” από το 1974 και αυτοανακηρύχθηκε «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» το 1983. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αναγνωρίζουν την «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου», όπως και καμία άλλη χώρα εκτός της Τουρκίας.Το 2020 ο Έρσιν Τατάρ εξελέγη «πρόεδρος» σε “ελεύθερες και δίκαιες εκλογές”, αναφέρει. Το 2018 οι ψηφοφόροι εξέλεξαν 50 «μέλη του κοινοβουλίου» σε “ελεύθερες και δίκαιες εκλογές”. Το «σύνταγμα» της «τδβκ» είναι η βάση για τους «νόμους» που διέπουν την περιοχή που διοικείται από τις τουρκοκυπριακές αρχές, αναφέρεται. Γράφει πως η “αστυνομία” είναι υπεύθυνη για την επιβολή του «νόμου». Ο «αρχηγός της αστυνομίας» αναφέρεται σε έναν «στρατηγό», ο οποίος είναι κατ’ όνομα υπό την επίβλεψη του «πρωθυπουργού», ο οποίος κατέχει το χαρτοφυλάκιο ασφαλείας.«Η αστυνομία και οι τουρκοκυπριακές δυνάμεις ασφαλείας βρίσκονται τελικά υπό την επιχειρησιακή διοίκηση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, όπως προβλέπεται από το «σύνταγμα», το οποίο αναθέτει την ευθύνη για τη δημόσια ασφάλεια και άμυνα στην Τουρκία», προστίθεται. Επισημαίνει ότι οι αρχές διατήρησαν αποτελεσματικό έλεγχο στις δυνάμεις ασφαλείας, ωστόσο μέλη των δυνάμεων ασφαλείας διέπραξαν κάποιες καταχρήσεις. «Σημαντικά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων περιελάμβαναν: σοβαρούς περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης και στον Τύπο, συμπεριλαμβανομένων των νόμων περί ποινικής συκοφαντίας, επαναπροώθηση των αιτούντων άσυλο, σοβαρές πράξεις διαφθοράς, έλλειψη διερεύνησης και λογοδοσίας για τη βία κατά των γυναικών,· εμπορία προσώπων και εγκλήματα που περιλαμβάνουν βία ή απειλές βίας με στόχευση σε μέλη εθνικών μειονοτήτων», προστίθεται. Αναφέρει τέλος ότι οι “αρχές” έλαβαν μέτρα για τη διερεύνηση “αξιωματούχων” μετά από ισχυρισμούς για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, υπήρξαν αποδείξεις ατιμωρησίας.