Σε δύο υποενότητες χωρίζεται η επικεφαλίδα “Κύπρος”, στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως, για το 2017, στο κεφάλαιο “Κυπριακή Δημοκρατία” και στο κεφάλαιο “περιοχή που διοικείται από Τουρκοκύπριους”.
Η έκθεση δόθηκε την Παρασκευή στη δημοσιότητα και την παρουσίασε ο εκτελών χρέη υπουργού Εξωτερικών Τζον Σάλιβαν, ο οποίος στην εισαγωγική του ομιλία αναφέρθηκε σε σειρά χωρών που παραβιάζουν συστηματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ αυτών και η Τουρκία.
«Στην Τουρκία, η κράτηση δεκάδων χιλιάδων ατόμων, μεταξύ αυτών δημοσιογράφων και ακαδημαϊκών, υπό ένα συνεχιζόμενο καθεστώς έκτακτης ανάγκης, έχει υπονομεύσει το κράτος δικαίου»
Αναφορικά με το κεφάλαιο για την Κύπρο, στην κοινή εισαγωγή αναφέρει ότι από το 1974 το νότιο τμήμα της βρίσκεται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το βόρειο τμήμα, διοικούμενο από Τουρκοκύπριους, αυτοανακηρύχθηκε το 1983 «Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου».
Advertisement“Οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν την ‘ΤΔΒΚ’, ούτε καμία άλλη χώρα (την αναγνωρίζει) πλην της Τουρκίας. Σημαντικός αριθμός τουρκικών στρατευμάτων παρέμειναν στο νησί. Μία ουδέτερη ζώνη, ή ‘πράσινη γραμμή’, φυλασσόμενη από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ χωρίζει τις δύο πλευρές”
Στην έκθεση, η Κυπριακή Δημοκρατία παρουσιάζεται ως συνταγματική δημοκρατία και πολυκομματική προεδρική δημοκρατία και αναφέρεται στις προεδρικές εκλογές του 2013 και στις βουλευτικές του 2016. Σημειώνει ότι οι πολιτικές αρχές διατηρούν τον αποτελεσματικό έλεγχο των δυνάμεων ασφαλείας.
Advertisement«Τα πλέον σημαντικά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων συμπεριλαμβάνουν περιστατικά διαφθοράς, τα οποία οι αρχές διερεύνησαν, και κοινωνική βία σε βάρος μελών μειονοτικών εθνοτικών και εθνικών ομάδων. Η κυβέρνηση διερεύνησε και δίωξε αξιωματούχους που διέπραξαν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν υπήρξαν αναφορές ατιμωρησίας κατά τη διάρκεια του έτους».
Σεβασμός και αξιοπρέπεια
Στο κεφάλαιο του σεβασμού της αξιοπρέπειας του ατόμου και κάτω από το τμήμα για τα «βασανιστήρια και άλλες βάναυσες, απάνθρωπες ή μειωτικές συμπεριφορές και τιμωρίες», αναφέρεται περιστατικό που κατήγγειλε η ΜΚΟ «ΚΙΣΑ» για κακομεταχείριση 60χρονου Τούρκου πολίτη στις 31 Αυγούστου, όταν αυτός πέρασε από το σημείο ελέγχου στο Λήδρα Πάλας χωρίς να δείξει βίζα. Σημειώνει ότι ο Γενικός Εισαγγελέας διέταξε την ποινική δίωξη του αστυνομικού οργάνου ενώ ο παραπονούμενος παρέμεινε υπό κράτηση και με την ολοκλήρωση της έρευνας απελάθηκε στην Τουρκία.
Ακόμη μία καταγγελία της ίδιας ΜΚΟ που παραθέτει αφορά τη χρήση βίας από την αστυνομία στο κέντρο κράτησης της Μενόγιας.Η έκθεση επαναλαμβάνει τα προβλήματα υπερπληθυσμού στις φυλακές, παραθέτοντας και αποσπάσματα από έκθεση του Γενικού Ελεγκτή. Καταγράφει επίσης την απουσία χώρων για άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων σε κέντρα κράτησης.
Ελευθεροτυπία
Στο κεφάλαιο της ελευθερίας του Τύπου , αναφέρεται στο νόμο ο οποίος τιμωρεί τη χρήση γεωγραφικών ονομάτων και τοπωνυμίων της χώρας διαφορετικών από αυτά που κατατέθηκαν στην 5η σύνοδο του ΟΗΕ το 1987. Σημειώνει επίσης και πρόστιμα που επιβλήθηκαν σε δύο τηλεοπτικούς σταθμούς για συνεντεύξεις και προγράμματα «που υπονόμευαν τη φήμη κυβερνητικών και εκκλησιαστικών αξιωματούχων υψηλού επιπέδου στη χώρα».Στο τμήμα για την ακαδημαϊκή ελευθερία και πολιτιστικά δρώμενα, σημειώνει περιστατικό που συνέβη στις 17 Απριλίου, κατά το οποίο απαγορεύθηκε σε 13μελές παιδικό χορευτικό συγκρότημα να ταξιδέψει στα κατεχόμενα.
Αρκετές αναφορές υπάρχουν για ζητήματα αιτητών ασύλου, όπου σημειώνεται αναφορά του Γενικού Ελεγκτή για καθυστερήσεις στην εξέταση των αιτήσεων. “Περιοχή που διοικείται από Τουρκοκύπριους”
Στο κομμάτι για την «περιοχή που διοικείται από Τουρκοκυπρίους» αναφέρει ότι «από το 1974 το βόρειο τμήμα της Κύπρου διοικείται από Τουρκοκύπριους, οι οποίοι το 1983 ανακήρυξαν την περιοχή ‘ΤΔΒΚ’», σημειώνοντας ότι ούτε οι ΗΠΑ, ούτε άλλη χώρα πλην της Τουρκίας το αναγνωρίζει.
«Ο Μουσταφά Ακιντζί εξελέγη ‘πρόεδρος’ το 2015 σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Το ‘σύνταγμα της ΤΔΒΚ’ είναι η βάση των ‘νόμων’ και κυβερνούν την περιοχή που διοικείται από τις Τ/κ αρχές. Η αστυνομία είναι υπό την υπηρεσιακή διοίκηση του τουρκικού στρατού, βάσει του άρθρου 10 του ‘συντάγματος της ΤΔΒΚ’, με το οποίο παραχωρείται προσωρινά στην Τουρκία η ευθύνη για τη δημόσια ασφάλεια και άμυνα».
Υπογραμμίζει, πάντως, ότι «οι αρχές διατηρούν αποτελεσματικό έλεγχο επί των δυνάμεων ασφαλείας». Η έκθεση θεωρεί ως τα σημαντικότερα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων «τη διαφθορά και την ευνοιοκρατία στην εκτελεστική και νομοθετική εξουσία, την μεταφορά προσώπων για εμπορική σεξουαλική εκμετάλλευση και καταναγκαστική εργασία». Γράφει έγιναν βήματα για διερεύνηση αξιωματούχων της αστυνομίας, μετά από καταγγελίες στο Τύπο για καταχρήσεις και πρακτικές διαφθοράς.
«Υπάρχουν ωστόσο στοιχεία, προσθέτει, ότι αξιωματούχοι ορισμένες φορές εμπλέκονται σε πρακτικές διαφθοράς με ατιμωρησία».
Εκτενές είναι το κεφάλαιο για τις φυλακές και τα κρατητήρια, ενώ αναφορά γίνεται για κρατήσεις ατόμων με κατηγορίες για δεσμούς με το κίνημα Γκιουλέν, καθώς και απελάσεις τέτοιων ατόμων στην Τουρκία.Στα ζητήματα ελευθερίας της έκφρασης και του Τύπου, αναφορά γίνεται στη σύλληψη και απέλαση στην Τουρκία του σχεδιαστή μόδας Μπάρμπαρος Σανσάλ και σε βία και περιορισμούς σε βάρος δημοσιογράφων.Στα θέματα ελευθερίας διακίνησης, σημειώνει τους περιορισμούς στην είσοδο στην δημόσια παραλία Δερύνειας.Στο κεφάλαιο για τις εθνικές μειονότητες, καταγράφει την επιβολή «δασμών» στην ανθρωπιστική βοήθεια προς τους Ελληνοκύπριους και Μαρωνίτες εγκλωβισμένους.Υπάρχουν αναφορές για διακρίσεις σε βάρος μελών της μικρής κουρδικής μειονότητας και για περιστατικά φυλετικών διακρίσεων σε βάρος μελών της κοινότητας των 10.000 περίπου Αφρικανών φοιτητών που σπουδάζουν στα κατεχόμενα.