Κύκλο συναντήσεων με στελέχη των ενεργειακών κολοσσών-εταίρων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη εγκαινιάζει από σήμερα η Υπουργός Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου. Μιλώντας αποκλειστικά στο AlphaNews.live, στην πρώτη της συνέντευξη από την ημέρα ανάληψης των νέων της καθηκόντων η κ. Πηλείδου ανέφερε ότι θα έχει συναντήσεις σε πρώτο χρόνο με εκπροσώπους των ExxonMobil και της Noble Energy.

Στο πρόγραμμα της την ερχόμενη βδομάδα υπάρχει επίσης τηλεδιάσκεψη με τον Ισραηλινό ομόλογο της Γιούβαλ Στάινιτζ, σημειώνοντας ότι η Ιερουσαλήμ βλέπει θετικά την πρόταση της Λευκωσίας αναφορικά με τις αξιώσεις της ισραηλινής πλευράς για το κοίτασμα «Αφροδίτη» ενώ προανήγγειλε εξελίξεις σε σχέση με την ανάπτυξη του έργου. Αναφέρθηκε επίσης στο γεωτρητικό πρόγραμμα της Δημοκρατίας, τις δυσκολίες που προκύπτουν λόγω των τουρκικών παράνομων ενεργειών και της πανδημίας.

Προανήγγειλε επίσης νέα σχέδια στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αλλά και τη συντονισμένη δράση των Υπουργείων Εμπορίου και Γεωργίας για προώθηση του χαλουμιού.

Αυτούσια η συνέντευξη

Έχοντας ένα πλούσιο από κάθε άποψη βιογραφικό αναλαμβάνετε ένα από τα πιο υποσχόμενα Υπουργεία της Δημοκρατίας. Το Υπουργείο Ενέργειας. Ποια είναι η πρώτη προτεραιότητα σας στο ενεργειακό πεδίο;

Καταρχάς είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το Υπουργείο Ενέργειας δεν είναι μόνο για την ενέργεια, είναι Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, επομένως υπάρχουν πάρα πολλές και σημαντικές πτυχές οι οποίες πρέπει να προχωρήσουν. Όσον αφορά την ενέργεια σίγουρα όλοι αναγνωρίζουμε ότι η συνέχιση του ενεργειακού μας προγράμματος βάσει των χρονοδιαγραμμάτων που ισχύουν σήμερα, είναι μια προτεραιότητα φυσικά για την Κυπριακή Κυβέρνηση, όπως επίσης και η αξιοποίηση των ευκαιριών που παρουσιάζονται στον τομέα της ενέργειας ευρύτερα. Δηλαδή όχι μόνο στους υδρογονάνθρακες αλλά και όσον αφορά τη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα διάφορα έργα κοινού ενδιαφέροντος τα οποία έχουν να κάνουν με αυτό το κομμάτι και ευρύτερα η προώθηση της εμπορικής δραστηριότητας και της βιομηχανίας. Αυτό συμπεριλαμβάνει και το κομμάτι του επιχειρείν, όπου η ανταγωνιστικότητα, τα κίνητρα που δίνονται στις βιομηχανίες και τα διάφορα προγράμματα και σχέδια, ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να τα ενδυναμώσουμε μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα, όπως επίσης και προώθηση της βιομηχανίας σε όλα τα επίπεδα. Από τις μεγάλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις βιομηχανικές περιοχές και το πλαίσιο που τις διέπει, μέχρι τις μικρότερες επιχειρήσεις οι οποίες μετά τη δύσκολο περίοδο που διανύσαμε λόγω του κορωνοϊού θα χρειαστούν περισσότερη στήριξη.

Έχετε προγραμματίσει ή είχατε συναντήσεις με τους επικεφαλής των ενεργειακών κολοσσών-εταίρων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ;

Σήμερα αρχίζουν οι επίσημες πλέον συναντήσεις.

Με ποιους;

Με όλους. Με όλες τις κοινοπραξίες. Σιγά σιγά έχουν μπει στο πρόγραμμα οι συναντήσεις αυτές. 

Τι περιμένουμε να μας πουν και τι πάμε να τους πούμε;

Αυτό που πάμε να κάνουμε είναι μια επιβεβαίωση της δέσμευσης και από τις δύο πλευρές να συνεχίσουμε τη συνεργασία με τον τρόπο που έχει σχεδιαστεί. Βεβαίως να εκφράσουν και οι δύο πλευρές τις προτεραιότητες και τα θέματα που τις απασχολούν. Σίγουρα η περίοδος της πανδημίας ήταν μια δύσκολη περίοδος και σίγουρα παραμένουν κάποια ερωτηματικά όσον αφορά ένα πιθανό δεύτερο κύμα και πως αυτό θα επηρεάσει τη βιομηχανία. Για παράδειγμα η αξιοποίηση του κοιτάσματος στο τεμάχιο Αφροδίτη είναι κάτι το οποίο μας ενδιαφέρει πολύ και θα συζητηθεί, όπως αντίστοιχα και με τις υπόλοιπες κοινοπραξίες, όπως επίσης και τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί. Σίγουρα υπάρχει αβεβαιότητα όσον αφορά την εξέλιξη και την ανταπόκριση των αγορών στις προκλήσεις οι οποίες έχουν προκύψει τους τελευταίους μήνες. Ελπίζουμε ότι δεν θα έχουμε ένα σοβαρό δεύτερο κύμα και ότι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε με τον τρόπο που έχει σχεδιαστεί.

Το κοίτασμα Αφροδίτη θεωρείται το πιο ώριμο έργο του τομέα της ανάπτυξης υδρογονανθράκων. Ποια είναι τα επόμενα βήματα και τα χρονοδιαγράμματα για την ανάπτυξή του;

Τα χρονοδιαγράμματα τα οποία έχουν τεθεί ευελπιστώ ότι θα ακολουθηθούν αλλά αυτό εξαρτάται σίγουρα από το εμπορικό κομμάτι, δηλαδή τη δυνατότητα ανάπτυξης του Αφροδίτη όσον αφορά και την εξαγωγή διότι η εγχώρια κατανάλωση δεν είναι επαρκής ώστε να γίνει κάποια αξιοποίηση του κοιτάσματος στο παρόν στάδιο. Επομένως αναμένουμε και από την ισραηλινή πλευρά αλλά και από τους διάφορους υπουργούς με τους οποίους θα έχουμε κάποιες διαβουλεύσεις, κάποιες συνεννοήσεις. Η Αίγυπτος για παράδειγμα είναι ένας πολύ σημαντικός εταίρος και ευελπιστούμε ότι θα έχουμε την ευκαιρία πλέον μέσω της κοινοπραξίας, να γίνει η διείσδυση στην Αίγυπτο ή σε άλλες αγορές.

Υπάρχει μια εκκρεμότητα εδώ και αρκετά χρόνια με το Ισραήλ. Προσφάτως το Υπουργείο Ενέργειας έστειλε αναθεωρημένες θέσεις στην πλευρά του Ισραήλ και περιμέναμε μια απάντηση. Την έχουμε;

Γνωρίζουμε ότι το επεξεργάζονται και ότι το βλέπουν θετικά. Πιστεύω ότι έχουν επιστρατεύσει μια εξειδικευμένη ομάδα ώστε να επεξεργαστούν τα τεχνικά ζητήματα και αναμένουμε ότι θα έχουμε εξελίξεις σύντομα. Έχει τροχοδρομηθεί τηλεδιάσκεψη με τον ομόλογό μου την επόμενη εβδομάδα στην οποία σίγουρα θα συζητηθεί και αυτό το θέμα.

Αναμένετε να “κλειδώσει” κάτι σύντομα;

Αναμένω ότι η πρώτη τηλεδιάσκεψη θα είναι κυρίως εθιμοτυπικού χαρακτήρα. Σίγουρα θα συζητηθεί το θέμα αυτό αλλά δεν αναμένω να “κλειδώσει” στην τηλεδιάσκεψη. Σίγουρα θα πρέπει να τεθούν γραπτώς οι θέσεις του Ισραήλ λόγω και της περίπλοκης φύσης του θέματος. 

Αναλαμβάνετε το Υπουργείο Ενέργειας σε μια δύσκολη περίοδο για τον τομέα των υδρογονανθράκων. Προσφάτως το γεωτρύπανο Τungsten Explorer αγκυροβόλησε στην Κύπρο. Υπάρχει πρόθεση να επισπευσθούν οι γεωτρήσεις της κοινοπραξίας ENI/Total παρά την αρχική ενημέρωση ότι μεταφέρονται το 2021; Τι μπορείτε να μας πείτε επί τούτου;

Υπάρχουν αρκετά ερωτηματικά όσον αφορά αφενός την πορεία της διαχείρισης της πανδημίας σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και την πιθανότητα ενός δεύτερου κύματος. Ελπίζουμε ότι η διαχείριση της πανδημίας έστω και με ένα δεύτερο κύμα θα είναι σίγουρα πιο ομαλή από αυτό που είδαμε την πρώτη φορά λόγω και του ότι όλες οι χώρες έχουμε αποκτήσει κάποια εμπειρία όσον αφορά τις πρακτικές και το τί μπορεί να γίνει. Και η ανταπόκριση της αγοράς είναι ένα σημαντικό κομμάτι, όπου όπως όλοι γνωρίζουμε έχουν επηρεαστεί πάρα πολύ οι εταιρίες αυτές λόγω της τιμής του πετρελαίου, επομένως θα δούμε πως θα εξελιχθούν τα πράγματα. Θεωρώ ότι επίσπευση, είναι αρκετά απομακρυσμένο ενδεχόμενο να υπάρξει, όμως ελπίζουμε και σίγουρα θα επαναλάβουμε και στις εταιρίες τη δική μας προθυμία και δέσμευση να τηρήσουμε τα χρονοδιαγράμματα που έχουν προσδιοριστεί.

Σίγουρα εν μέσω κορωνοϊού, έστω και αν το δεύτερο κύμα που ενδεχομένως να έρθει το φθινόπωρο, είναι δύσκολο κάποιος να κάνει εργασίες με τον κίνδυνο να έχει κρούσμα πάνω σε μια πλατφόρμα για παράδειγμα, το οποίο να επηρεάζει και την ασφάλεια των υπολοίπων, όπως επίσης είναι πολύ δύσκολη και η διακίνηση των ατόμων και των πληρωμάτων τα οποία πρέπει να εργάζονται εκεί, πράγμα το οποίο έχουμε δει και από πλευράς της ναυτιλίας ως μια πολύ δύσκολη πτυχή. Επομένως για τους λόγους αυτούς, ακόμα και να υπήρχε από πλευράς αγοράς η δυνατότητα να επισπευσθούν οι διαδικασίες θεωρώ ότι θα ήταν πρακτικά δύσκολο.

Υπάρχει όμως πιθανότητα νέας αναβολής;

Όχι δεν συζητείται κάτι τέτοιο στο παρόν στάδιο. Όπως είπα και πριν, η αβεβαιότητα είναι μεγάλη όσον αφορά το επόμενο διάστημα. Ας ελπίσουμε ότι θα πάνε όλα καλά με τη διαχείριση της πανδημίας.

Αγωγός East-Med. Υπάρχουν πολιτικές αποφάσεις, δεσμεύσεις που ανέλαβαν Κύπρος-Ελλάδα-Ισραήλ. Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

Όπως γνωρίζουμε είναι ένα πολύ σημαντικό έργο αυτό το οποίο έχει τροχοδρομηθεί, η Κύπρος πρωτοπόρησε με την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας, όπως γνωρίζουμε η διακρατική συμφωνία βρίσκεται ενώπιον της Βουλής για ψήφιση. Ο φορέας υλοποίησης προγραμματίζει τις μελέτες που θα γίνουν τώρα στο επόμενο διάστημα και αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το 2021. Το σημαντικό που πρέπει να αναφέρουμε είναι ότι η τελική επενδυτική απόφαση θα ληφθεί το 2022 βάσει των μελετών που θα γίνουν και βάσει των ενεργειών που θα κάνει η κοινοπραξία ούτως ώστε να δει πόσο εμπορεύσιμο θα είναι και το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου. Υπάρχουν ακόμα αρκετά βήματα τα οποία πρέπει να γίνουν αλλά τα παρακολουθούμε και τα υλοποιούμε με στόχο να τηρηθούν αυτά τα χρονοδιαγράμματα.

Πόσο σας προβληματίζει το γεγονός ότι πρέπει να φέρετε σε πέρας ένα ενεργειακό πρόγραμμα τη στιγμή που η Τουρκία συνεχώς προκαλεί και βάζει εμπόδια;

Σίγουρα οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας μας προβληματίζουν και σίγουρα είναι κάτι το οποίο πρέπει να αντιμετωπισθεί σε συλλογικό επίπεδο και με πλήρη συντονισμό και πιστεύω / ότι δεν επηρεάζει μόνο το ενεργειακό πρόγραμμα αλλά γενικότερα τη σταθερότητα στην περιοχή, την εικόνα της Κύπρου ως επενδυτικός προορισμός και σε άλλους τομείς της οικονομίας. Πέραν αυτού όμως, το ενεργειακό πρόγραμμα συνεχίζει, οι μεγαλύτερες προκλήσεις θεωρώ ότι είναι τόσο η πανδημία όσο η κατάσταση των αγορών, οι οποίες είναι εκείνες που μπορούν να επηρεάσουν περισσότερο τα χρονοδιαγράμματα σε σχέση με την υλοποίηση του προγράμματος.  

Αρκετοί λένε ότι δύσκολα η Κύπρος θα καταφέρει να αναπτύξει κοιτάσματα φυσικού αερίου χωρίς τη λύση του κυπριακού. Πώς απαντάτε;

Οι συμφωνίες με τις εταιρίες και το χρονοδιάγραμμα είναι εκεί. Επομένως θεωρώ ότι το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί, όπως και υλοποιείται και έχει φανεί και τα προηγούμενα χρόνια. Εμείς είμαστε πρόθυμοι και θέλουμε να συνεχίσουμε με τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί και θεωρώ ότι θα γίνει αισίως αν ξεπεραστούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τώρα στην οικονομία λόγω της πανδημίας.

Υπάρχει η εντύπωση σε αρκετούς ότι η Κύπρος έκοψε πίσω στο ζήτημα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Πως σκοπεύετε να τις προωθήσετε; Είναι προτεραιότητα σας;

Το ότι κόψαμε πίσω θεωρώ ότι είναι μια λανθασμένη εντύπωση δεδομένου ότι τους στόχους που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση τους έχουμε ήδη υλοποιήσει. Δηλαδή ο γενικός στόχος του 13% για την τελική ακαθάριστη κατανάλωση έχει υλοποιηθεί από το 2018. Σίγουρα, όπως επίσης και άλλοι ενδεικτικοί στόχοι, 16% ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή είναι κάτι το οποίο εντός του 2020 προγραμματίζουμε ότι θα έχει υλοποιηθεί, όπως και το 23,5% στη θέρμανση και ψύξη που έχει υλοποιηθεί εδώ και πολλά χρόνια, από το 2015. Εκεί που χρειάζεται περισσότερη ίσως προσπάθεια και από την Κυβέρνηση αλλά και από όλους εμάς τους πολίτες, είναι το κομμάτι των μεταφορών όπου σίγουρα μπορούν να γίνουν αρκετά πράγματα ούτως ώστε να ενθαρρύνουμε τη χρήση πιο περιβαλλοντικά φιλικών μέσων, καθώς και τη χρήση μαζικών μέσων μεταφοράς, ώστε να σημειώσουμε περισσότερη πρόοδο. Επίσης υπάρχουν πάρα πολλά προγράμματα τα οποία σχεδιάζουμε όσον αφορά τη στήριξη και νοικοκυριών αλλά και επιχειρήσεων για να χρησιμοποιήσουν περισσότερο τις ΑΠΕ και ευελπιστώ ότι αυτά θα μας βοηθήσουν όχι απλά να υλοποιούμε τους στόχους τους οποίους έχουμε ενώπιόν μας αλλά να υιοθετήσουμε σιγά σιγά μια πολιτική με μεγαλύτερη αισιοδοξία και πιο υψηλούς στόχους. Αυτό έχει ήδη τεθεί ως προτεραιότητα στο εθνικό σχέδιο για τις ΑΠΕ αλλά και στο σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα που έχει ετοιμάσει το Υπουργείο Γεωργίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας αλλά και άλλα αρμόδια υπουργεία. Πιστεύω ότι η απλοποίηση των διαδικασιών όσον αφορά τα σχέδια, θα βοηθήσει την επίσπευση της αδειοδότησης, στην καλύτερη διαχείριση όσον αφορά την υλοποίηση των προγραμμάτων αυτών.

Ενδεικτικά υπάρχουν:

• Σχέδιο χορηγιών για την εγκατάσταση ή αντικατάσταση ηλιακών συστημάτων
• Σχέδιο χορηγιών για την ενθάρρυνση χρήσης ανανεώσιμων πηγών για εξοικονόμηση ενέργειας
• Σχέδιο για τη θερμομόνωση οροφών
• Σχέδιο για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων

Υπάρχουν επίσης διάφορες χορηγίες οι οποίες έχουν να κάνουν με τα συστήματα ευάλωτων καταναλωτών, όπου υπάρχει ψηλότερη χορηγία σε σχέση με αυτές που δίνονται υπό κανονικές συνθήκες. 

Αναμένεται σύντομα να ανακοινωθεί σχέδιο χορηγιών για την εγκατάσταση συστήματος φόρτισης ηλεκτρικού οχήματος στο σπίτι.

Την περασμένη βδομάδα εγκαινιάστηκε το τερματικό υποδοχής φυσικού αερίου στο Βασιλικό. Ζήτημα που συνδέεται και με το ακριβό ρεύμα που πληρώνει διαχρονικά ο Κύπριος. Πότε αναμένετε ότι θα χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή; 

Προς το παρόν αυτό που επείγει είναι η υλοποίηση του κατασκευαστικού κάτι το οποίο θα πάρει δύο χρόνια, επομένως σε δύο χρόνια από τώρα θα πρέπει να είναι έτοιμο το σύστημα. Η ΑΗΚ έχει ευθυγραμμιστεί με αυτό το χρονοδιάγραμμα ούτως ώστε να είναι έτοιμη να αποδεχθεί το φυσικό αέριο όταν θα μπορέσουμε να το εισάξουμε και επομένως ευελπιστούμε ότι σε δύο χρόνια θα μπορέσουμε να θέσουμε σε εφαρμογή το όλο έργο. Υπάρχει διαδικασία ανάθεσης υπεύθυνου που θα παρακολουθεί το έργο στα επόμενα δύο χρόνια ούτως ώστε να βεβαιωθούμε ότι δεν θα υπάρξουν καθυστερήσεις.

Μια πονεμένη ιστορία είναι αυτή του χαλουμιού. Έχετε σκοπό να αναλάβετε κάποιες πρωτοβουλίες για το ζήτημα αυτό; Τι είναι εκείνο που το δικό σας Υπουργείο θα τρέξει το επόμενο διάστημα;

Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι το χαλούμι είναι κάτι στο οποίο εμπλέκεται το Υπουργείο Εμπορίου, υπάρχει όμως και πολύ έντονη εμπλοκή του Υπουργείου Γεωργίας, με το οποίο έχουν ήδη γίνει κάποιες πρώτες συναντήσεις, έχουμε επεξεργαστεί ένα σχέδιο δράσης το οποίο θα παρακολουθούμε συνεχώς και σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ούτως ώστε να βεβαιωθούμε ότι η διαδικασία αίτησης ΠΟΠ θα εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτός είναι και ο κύριος στόχος. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας και τη Νομική Υπηρεσία, όσον αφορά τις διαδικασίες, έχουμε επίσης επεξεργαστεί κάποιες ιδέες όσον αφορά την περαιτέρω ανάπτυξη και διείσδυση του προϊόντος στις αγορές που αποτελούν αγορές προτεραιότητας ή που έχουν προοπτική για εμάς και αυτό είναι κάτι το οποίο θα συζητηθεί σίγουρα και με τους επιχειρηματίες που ασχολούνται, ούτως ώστε να βεβαιωθούμε ότι διαφυλάττουμε μεν το χαλούμι ως ένα προϊόν που αναγνωρίζεται διεθνώς ως κυπριακό, αυτό είναι το πρώτο μέλημα, αλλά ταυτόχρονα βοηθάμε και τις εταιρίες, μέσα στα πλαίσια τήρησης των προδιαγραφών, να αναπτύξουν τις εξαγωγές τους.