Η Κυβέρνηση απέστειλε σήμερα στην ανάδοχο εταιρεία επιστολή τερματισμού της σύμβασης για το σύστημα ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, e-Justice, δίνοντας έτσι τέλος στις προσπάθειες να περισωθεί το έργο, μετά την κατάρρευσή του στα μέσα Ιανουαρίου του 2024.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, πλέον εξετάζονται δύο σενάρια, η ενίσχυση του συστήματος i-Justice ώστε να προσφέρει περισσότερες υπηρεσίες ή να προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός από την αρχή.

Το σύστημα ήταν συνολικής αξίας €6,2 εκατ. (αρχική σύμβαση €5,8 εκατ. και επιπλέον €400.000 για κάποιες εγκεκριμένες αλλαγές), ενώ μέχρι τον Ιανουάριο που κατέρρευσε έγιναν πληρωμές €1,25 εκατ.

Το σύστημα κατέρρευσε στα μέσα Ιανουαρίου, αμέσως μετά που τέθηκε σε εφαρμογή, με το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής να δίνει στο έργο μια «δεύτερη ευκαιρία», φέροντας κοντά τους χρήστες του συστήματος, δηλαδή τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο και τη Δικαστική Υπηρεσία, οι οποίοι παρόλη την αρνητική στάση τους, πείστηκαν να συμμετέχουν στη διαδικασία επίλυσης των προβλημάτων και συμμετείχαν ως μέλη του Συμβουλίου Συμβούλιο του Έργου. Σε συνεργασία με την ανάδοχο εταιρεία καταγράφηκαν τα προβλήματα που φάνηκε ότι οδήγησαν στην κατάρρευση του συστήματος. Η εταιρεία είχε ενημερώσει ότι τα προβλήματα που ηγέρθησαν είχαν επιλυθεί και προς το τέλος Ιουλίου με αρχές Αυγούστου έγιναν προκαταρτικοί έλεγχοι από τους χρήστες για να διαπιστωθεί ότι όντως το σύστημα είχε διορθωθεί και αν υποστήριζε τις υπηρεσίες αυτοματοποίησης. Ωστόσο αποτελέσματα των ελέγχων δεν ήταν ικανοποιητικά και λήφθηκε η απόφαση τερματισμού της σύμβασης.

Όπως ανέφεραν οι ίδιες πηγές, ύστερα από συνεννόηση με την Νομική Υπηρεσία, κρίθηκε τελικά ορθότερος ο τερματισμός της σύμβασης παρά να τρέξει εκ νέου το σύστημα με το ρίσκο να παρουσιάσει πρόβλημα σε μελλοντικό στάδιο. Η πρώτη προειδοποιητική επιστολή προς τη ανάδοχο εταιρεία (IBM Italia Spa) είχε σταλεί στις 20 Αυγούστου, ενώ η επίσημη επιστολή τερματισμού απεστάλη σήμερα.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο τερματισμός της σύμβασης δεν πρέπει να θεωρείται ως κεραυνός εν αιθρία, αφού το έργο παρουσίαζε κάποια προβλήματα, τα οποία βγήκαν στην επιφάνεια όταν τέθηκε σε εφαρμογή τον περασμένο Ιανουάριο. «Τότε η απόφαση ήταν να κάνουμε μια τελευταία προσπάθεια για να σώσουμε το έργο», πρόσθεσαν οι ίδιες πηγές.

Η σύμβαση κατακυρώθηκε για 5,8 εκατ. (υλοποίηση έργου και λειτουργία του για δέκα χρόνια), και επιπλέον €400.000 για αλλαγές που εγκρίθηκαν, ενώ πληρώθηκε περίπου €1,25 εκατ. ποσό που σχετίζεται με τα αρχικά παραδοτέα της σύμβασης. Η σύμβαση προνοεί εγγυητική €250.000, για την οποία εξετάζεται πώς και πότε θα προχωρήσει η διαδικασία ρευστοποίησής της στο πλαίσιο των προνοιών της σύμβασης.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι προκλήσεις για το όλο έργο είχαν παρουσιαστεί από την αρχή. Η πρώτη φορά που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο η ανάγκη για ένα τέτοιο σύστημα ήταν το 2009 και εγκρίθηκε εκ νέου το 2013. Οι προδιαγραφές του έργου ξεκίνησαν να καταγράφονται τον Ιούλιο του 2016 και ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε τον Μάρτιο του 2017 και χρειάστηκαν τρία χρόνια για να κατακυρωθεί η σύμβαση τον Αύγουστο του 2020, ενώ η υλοποίηση του έργου πήρε τρεις παρατάσεις, καταδεικνύοντας ότι το έργο είχε προκλήσεις.

Σε ένα μήνα αποφάσεις για τα επόμενα βήματα

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής εξετάζει πλέον δύο σενάρια: Πρώτον την προκήρυξη νέου διαγωνισμού και δεύτερο σε μεσοπρόθεσμο διάστημα να ενισχυθεί το σύστημα i-Justice, το οποίο ουσιαστικά αποτελεί ένα σύστημα διαχείρισης εγγράφων και όχι ένα ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής δικαιοσύνης με κόστος κοντά στις €600.000. Οι πρώτες εκτιμήσεις λένε ότι θα χρειαστεί περίοδος περίπου ενός μηνός, προκειμένου να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για τα επόμενα βήματα.

Τέλος, οι ίδιες πηγές δήλωσαν ότι θα υπάρξει συνεννόηση με το ΥΠΟΙΚ και τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης, αφού το έργο συγχρηματοδοτείται από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αν και οι πρώτες ενδείξεις είναι ότι δεν έγιναν οι όποιες πληρωμές στη βάσει και των οροσήμων του Σχεδίου.