Στις 11 Φεβρουαρίου η Ελλάδα φιλοξένησε το Philia Forum στην Αθήνα. Συμμετείχαν οι Υπουργοί Εξωτερικών της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Σαουδικής Αραβίας, του Μπαχρέιν και του Ιράκ, ενώ εκπροσωπήθηκαν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Στη σύνοδο συμμετείχε επίσης μέσω τηλεδιάσκεψης και ο Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας. Το θέμα του Φόρουμ, η “οικοδόμηση ειρήνης, ευημερίας στη Μεσόγειο και τον Κόλπο. Οι συμμετέχοντες αντάλλαξαν απόψεις για τις εξελίξεις στην περιοχή και αναζήτησαν τρόπους για να ενισχύσουν και να διευρύνουν τη συνεργασία τους, να πετύχουν τη σταθερότητα και να αξιοποιήσουν καλύτερα τα ενεργειακά αποθέματα. Πληροφορίες του AlphaNews.live, συνοψίζονται πως αυτή ήταν μόνο η αρχή.

Το επόμενο μεγάλο βήμα

Διπλωματικοί κύκλοι τόσο από την Αθήνα όσο και από τη Λευκωσία, έλεγαν στο AlphaNews.live ότι η συνέχεια θα περιλαμβάνει νέο κύκλο διεργασιών που στόχο να ενωθούν οι διάφοροι σχηματισμοί που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια με κράτη της περιοχής. Η Ελλάδα και η Κύπρος συμμετέχουν σχεδόν σε όλα αυτά τα σχήματα και ήδη αναζητούν τρόπους για να καταστεί αυτό εφικτό. Δένδιας και Χριστοδουλίδης ήδη κάνουν κινήσεις ούτως ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες που να επιτρέψουν και στο Ισραήλ να μπει σε αυτή την εξίσωση. Η Ιερουσαλήμ καλοβλέπει αυτή την προοπτική και πλέον το ζητούμενο είναι οι Άραβες γείτονες να κάνουν τις απαιτούμενες υπερβάσεις.

“Η τριμερής συνεργασία Αιγύπτου, Ελλάδας, Κύπρου είναι ο πυρήνας που θα μπορούσε να επεκταθεί και να περιλάβει τα κράτη του Κόλπου τα οποία μοιράζονται στενούς δεσμούς και έχουν κοινά συμφέροντα για διατήρηση της ασφάλειας των Αράβων και ένα κοινό όραμα συνεργασίας για αντιμετώπιση των περιφερειακών προκλήσεων”, δήλωσε ο Αιγύπτιος Υπουργός Εξωτερικών σε συνέντευξη που παραχώρησε μετά τη Σύνοδο.

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι οι συνεργασίες αυτές αναδύθηκαν μετά την ανακάλυψη φυσικών πόρων στην περιοχή. Η πρόσφατη ίδρυση του East Mediterranean Gas Forum που υπογράφηκε τον Σεπτέμβριο και θα ενεργοποιηθεί την 1η Μαρτίου, είναι επίσης μια απόδειξη της προοπτικής που δημιουργείται. Στόχος είναι η μετεξέλιξη του σε ένα μικρό OPEC μέσω του οποίου οι συμμετέχοντες θα μπορούν από κοινού να αξιοποιούν τους ενεργειακούς πόρους της περιοχής με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο.

Η αντίδραση της Άγκυρας και το αυτομαστίγωμα

Όλες αυτές οι εξελίξεις ήταν φυσικό να προκαλούν κατά καιρούς την αντίδραση της Τουρκίας. Μετά το Philia Forum της Αθήνας το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών έκανε λόγο για ένα “εχθρικό” για την Τουρκία Forum παρά το γεγονός πως οι συμμετέχοντες τόνισαν επανελειμμένα πως η συνεργασία αυτή δεν στρέφεται εναντίον κανενός και δεν αποκλείει κανένα, φτάνει να σέβεται το διεθνές δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας.

Σε Αθήνα και Λευκωσία υπάρχουν πάντως φωνές που υποστηρίζουν ότι καθώς έπονται εξελίξεις στις διερευνητικές επαφές Ελλάδας-Τουρκίας αλλά και στο κυπριακό, οι κυβερνήσεις καλό θα ήταν να αποφεύγουν κινήσεις που “προκαλούν” την Τουρκία. Πρόκειται για τη δεύτερη σχολή σκέψης που υπάρχει στις δύο χώρες η οποία φτάνει στο σημείο να θεωρεί ότι η νέα προκλητική Navtex που εξέδωσε η Τουρκία στο Αιγαίο είναι απάντηση στο Philia Forum. Θέσεις που ελέγχονται εφόσον Ελλάδα και Κύπρος διεκδικούν τον δικό τους ρόλο στην περιοχή ως ανεξάρτητα ευρωπαϊκά κράτη και κάνουν τον δικό τους αγώνα με ειρηνικά μέσα για να θωρακιστούν απέναντι σε μια κατά γενική παραδοχή επιθετική και αναθεωρητική Τουρκία.

Οι προσδοκίες από τις τριμερείς συνεργασίες

Κατά καιρούς πολλοί ήταν αυτοί που έσπευσαν να αμφισβητήσουν την αποτελεσματικότητα αυτών των συνεργασιών ιδιαίτερα τις κρίσιμες ώρες όπου η Τουρκία αλώνιζε στην κυπριακή ΑΟΖ και προκαλούσε στο Αιγαίο. Τεχνοκράτες αλλά και Υπουργοί, εξηγούσαν όμως κατά καιρούς πως θα χρειαστούν χρόνια για να αποδώσουν αυτές οι συνεργασίες. Δεν θα πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι οι τριμερείς συνεργασίες με το Ισραήλ και την Αίγυπτο λειτούργησαν ως καταλύτης για να φτάσουν οι σχέσεις της Κύπρου με τις Ηνωμένες Πολιτείες στο σημείο που βρίσκονται σήμερα και μάλιστα στην εποχή του Ντόναλτ Τραμπ. Ούτε και μπορεί κανείς να αμφιβάλλει ότι αυτές οι πρωτοβουλίες θα βοηθήσουν Αθήνα και Λευκωσία και με τη νέα κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν. Θα μπορούσε λοιπόν κάλλιστα κανείς να πει πως μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που ήταν αναμφισβήτητα η μεγαλύτερη διπλωματική επιτυχία στην ιστορία του νησιού, δύναται να αποτελέσουν τη δεύτερη μεγαλύτερη επιτυχία για μια χώρα που δίνει καθημερινά αγώνα επιβίωσης, ιδιαίτερα εν απουσία της λύσης του κυπριακού.