619 συνεδρίες των κοινοβουλευτικών επιτροπών, 203 νομοσχέδια, 64 προτάσεις νόμου και 46 κανονισμοί. Αυτός είναι σε συντομία ο απολογισμός της Βουλής των Αντιπροσώπων για την περίοδο 2021-2024, τον οποίο παρουσίασε σήμερα η Πρόεδρος του Σώματος Αννίτα Δημητρίου ενώπιον βουλευτών και λειτουργών των ΜΜΕ.

Όπως είπε «μέσα από δυσκολίες και προκλήσεις, η Βουλή των Αντιπροσώπων εφάρμοσε την κορυφαία συνταγματική της εξουσία, επιτελώντας ωφέλιμο νομοθετικό έργο, πλούσια δράση και σημαντικές πρωτοβουλίες, τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο.»

«Στόχος μας ήταν και παραμένει η διαφύλαξη και η ενίσχυση της ποιότητας ζωής του συνόλου της κοινωνίας μας. Προστατεύοντας τους θεσμούς, προστατεύουμε τους εαυτούς μας, τη δημοκρατία και πάνω από όλα τους πολίτες. Συνεχίζουμε, προσπαθώντας να δώσουμε λύσεις στα ζητήματα που αφορούν τη χώρα μας. Μπορούμε να επιτύχουμε ακόμη περισσότερα.»

Τα κυριότερα σημεία του απολογισμού:

-Θεσμοθετήθηκαν καίρια ζητήματα που αφορούν στην οικονομία, την κοινωνία, την καθημερινότητα του πολίτη.

-Προωθήθηκε ο ρόλος της κοινοβουλευτικής διπλωματίας, των επίσημων διεθνών συμμετοχών και των επισκέψεων ξένων αξιωματούχων.

-Συνεχίστηκε και ενισχύθηκε η εκδοτική δραστηριότητα, η Πρακτική Ασκηση στη ΒτΑ και οι επισκέψεις εκπαιδευτηρίων.

-Εγκαταστάθηκε νέο πρόγραμμα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, με τεχνολογική αναβάθμιση τελευταίου τύπου εξοπλισμού και εφαρμογή αποτελεσματικών πρακτικών στα θέματα εσωτερικής οργάνωσης.

Δείτε το βίντεο της παρουσίασης:

Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία της κυρίας Δημητρίου:

Σας καλωσορίζω στη Βουλή των Αντιπροσώπων στην παρουσίαση της Έκθεσης Πεπραγμένων της Τρίτης Συνόδου της Δωδέκατης Κοινοβουλευτικής Περιόδου, από τον Σεπτέμβριο του 2023 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2024.  Μιας Συνόδου κατά την οποία μέσα από δυσκολίες και προκλήσεις, η Βουλή κατάφερε να αναπτύξει πλούσια και πολυσχιδή δράση και φυσικά πολύ σημαντικό και ωφέλιμο για την κοινωνία νομοθετικό έργο που αποτελεί και την κορυφαία συνταγματική της εξουσία.

Η αγαστή συνεργασία και επικοινωνία με την Εκτελεστική Εξουσία και άλλες ανεξάρτητες αρχές και φορείς του δημοσίου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως και η αλληλεπίδρασή μας με την κοινωνία των πολιτών, υπήρξε το πρώτιστο μέλημά μας, στο πλαίσιο της παραγωγής νομοθετικού έργου. Εξ’ άλλου, η ενίσχυση της ενεργούς πολιτότητας και της συμμετοχικής δημοκρατίας, αλλά και των σχέσεων του νομοθετικού σώματος με την κοινωνία των πολιτών, όπως και η καλλιέργεια της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους πολιτειακούς θεσμούς αποτελούν υψηλή προτεραιότητα τόσο της προεδρίας όσο και ευρύτερα του σώματος. 

Η Βουλή των Αντιπροσώπων ανταποκρίθηκε με επιτυχία στις μεγάλες ευθύνες που απορρέουν από τον θεσμικό της ρόλο, όπως αυτός καθορίζεται στο Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και από τις ανάγκες που προκύπτουν μέσα από τις τρέχουσες διεθνείς και ευρωπαϊκές συγκυρίες. Παρήχθη πλούσιο νομοθετικό έργο, αναπτύχθηκαν σημαντικές πρωτοβουλίες στον τομέα της κοινοβουλευτικής διπλωματίας, συνεχίστηκε το έργο της ενσωμάτωσης του Ευρωπαϊκού Δικαίου στην εθνική έννομη τάξη, η άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου και η ανάπτυξη έντονης δράσης σε επίπεδο προέδρων κοινοβουλίων, όπως και σε ευρωπαϊκό και πολυμερές επίπεδο.

Εν μέσω των δυσμενών γεωπολιτικών εξελίξεων και ειδικότερα του συνεχιζόμενου πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας, της στρατιωτικής επίθεσης του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, η Βουλή των Αντιπροσώπων κλήθηκε κατά την παρελθούσα σύνοδο να αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις που έχουν αντίκτυπο στην κυπριακή κοινωνία.  Η ανάγκη προάσπισης του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η προβολή των δικαίων του κυπριακού λαού και η ανάδειξη της Κύπρου ως εκ της γεωπολιτικής της θέσης και της ιδιότητάς της ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε πυλώνα ασφάλειας, σταθερότητας και συνεργασίας στην ευρύτερη ασταθή περιοχή τέθηκε και κατά την παρελθούσα σύνοδο στο επίκεντρο των κοινοβουλευτικών διπλωματικών δράσεων.

Το ορόσημο των είκοσι χρόνων από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, αλλά και η 50ή επέτειος από το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή τμήματος του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας κυριάρχησαν στην υπό επισκόπηση σύνοδο, με τη Βουλή να πραγματοποιεί σημαντικές επετειακές εκδηλώσεις, εκθέσεις, συνέδρια και εκδόσεις.  Εκπονήθηκε επίσης σημαντικός αριθμός μελετών, ερευνών, εκθέσεων και ενημερωτικών σημειωμάτων προς υποστήριξη του νομοθετικού έργου, ενώ η εγκατάσταση νέου ηλεκτρονικού συστήματος ψηφοφορίας στην αίθουσα της ολομέλειας και η αναβάθμιση και ουσιαστικότερη αξιοποίηση σύγχρονων συστημάτων πληροφορικής και εξ αποστάσεως επικοινωνίας συνέβαλαν σε μια πιο λειτουργική και στο σύγχρονο πνεύμα διεκπεραίωση των εργασιών του σώματος.

Προτού προχωρήσουμε στην παρουσίαση του έργου της Βουλής κατά την υπό επισκόπηση σύνοδο, επιτρέψετέ μου να ευχαριστήσω όλες και όλους για την άριστη συνεργασία που είχαμε για μια ακόμη χρονιά.

Ευχαριστώ θερμά τα μέλη της Βουλής, όλους τους συναδέλφους και συναδέλφισσες, βουλευτές και βουλεύτριες, που σε κλίμα συναίνεσης και συνεργασίας έφεραν εις πέρας την αποστολή τους, το προσωπικό του κοινοβουλίου για την άοκνη στήριξη της συλλογικής μας προσπάθειας και τους/τις κοινοβουλευτικούς συνεργάτες/ιδες για την πολύτιμη συνεισφορά τους στο έργο μας.

Και βεβαίως όλους εσάς, τους εκπροσώπους των ΜΜΕ, περιλαμβανομένων, βεβαίως, των κοινοβουλευτικών συντακτών και συντακτριών για την έγκαιρη, έγκυρη και σφαιρική ενημέρωση των πολιτών αναφορικά με τις εργασίες του κοινοβουλίου. Το έργο σας είναι πολύτιμο και χωρίς τη δική σας συμβολή δεν θα μπορούσε να φτάσει στους πολίτες, προς όφελος των οποίων λειτουργεί.

ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ–ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΑ–ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΝΟΜΟΥ– ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ – ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ

Κατά την Τρίτη Σύνοδο της Δωδέκατης Βουλευτικής Περιόδου οι κοινοβουλευτικές επιτροπές, στο πλαίσιο του νομοθετικού έργου και της άσκησης κοινοβουλευτικού ελέγχου πραγματοποίησαν συνολικά εξακόσιες δέκα εννέα (619) συνεδρίες. 

Ψηφίστηκαν σε νόμους διακόσια τρία (203) νομοσχέδια, εξήντα τέσσερις (64) προτάσεις νόμου και εγκρίθηκαν σαράντα έξι (46) κανονισμοί και εκατόν δέκα οκτώ (118) σχέδια υπηρεσίας. Επιπρόσθετα, ψηφίστηκαν με τη διαδικασία του επείγοντος έξι (6) νομοσχέδια.

Καταψηφίστηκαν δύο (2) προτάσεις νόμου και απορρίφθηκε ένας (1) κανονισμός.

Κατά την εν λόγω Σύνοδο εγκρίθηκαν από την ολομέλεια εννέα (9) σχέδια ψηφίσματος. 

Πραγματοποιήθηκαν τριάντα τέσσερις (34) συνεδριάσεις της ολομέλειας του σώματος, εκ των οποίων οι τριάντα (30) ήταν τακτικές, δύο (2) έκτακτες και οι υπόλοιπες δύο (2) ειδικές. 

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ / ΝΟΜΟΘΕΤΗΜΑΤΑ 

Προχωράμε, λοιπόν, στην παράθεση μερικών από τις σημαντικότερες νομοθετικές ρυθμίσεις της παρελθούσας συνόδου. Και αυτές είναι:

–    Ο εκσυγχρονισμός των αρμοδιοτήτων του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου και η εξωδικαστική επίλυση χρηματοοικονομικών διαφορών.

–    Η εναρμόνιση με τα διεθνή πρότυπα της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF) κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

–    Η προστασία της κύριας κατοικίας ευάλωτων ενυπόθηκων οφειλετών από εκποιήσεις και η υποβολή αίτησης ή ένστασης επί της αίτησης για ένταξη στο σχέδιο «Ενοίκιο έναντι Δόσης».  

–    Η πρόσβαση στην ασφαλιστική κάλυψη προσώπων με ιατρικό ιστορικό καρκίνου.

–    Η επέκταση της χρονικής περιόδου για την οποία παραχωρείται άδεια μητρότητας από 18 σε 22 εβδομάδες για τον πρώτο τοκετό και από 16 σε 20, σε περίπτωση υιοθεσίας ή παρένθετης μητέρας. Συναφής η χορήγηση επιδόματος άδειας πατρότητας και η παροχή επιδόματος τέκνου.

–    Η αναθεώρηση του πλαισίου για το πόθεν έσχες του Προέδρου, των υπουργών και των βουλευτών της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως και άλλων κρατικών αξιωματούχων. 

–    Η θέσπιση νομοθεσίας για τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας καλουμένης ως «e-kalathi» και για τη ρύθμιση της διαδικασίας συλλογής και καταγραφής των τιμών λιανικής πώλησης συγκεκριμένων καταναλωτικών προϊόντων.

–    Η ίδρυση του Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, καθώς και η θέσπιση νομοθεσίας για τον διορισμό και τον καθορισμό των αρμοδιοτήτων του Υφυπουργού παρά τω Προέδρω για Ευρωπαϊκά Θέματα.

–    Η έγκριση αυξημένου προϋπολογισμού του Ταμείου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εξοικονόμησης Ενέργειας.

–    Σειρά τροποιητικών νόμων με σκοπό την υποβοήθηση και περαιτέρω ενίσχυση της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης.

–    Η θέσπιση της υποχρεωτικής φοίτησης στην προδημοτική εκπαίδευση από τα τέσσερα (4) έτη της ηλικίας.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

–    Κατά την υπό επισκόπηση σύνοδο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εισήγαγε τον θεσμό των διακοινοβουλευτικών διαλόγων με τα εθνικά κοινοβούλια, σε σχέση με σημαντικές νομοθετικές προτάσεις που συζητούνται στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.  Η Βουλή έλαβε μέρος ήδη δύο φορές.

–    Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ευρύτερης δραστηριοποίησης της Βουλής σε θέματα ΕΕ και κατ’ επέκταση της επαφής με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κατά στην υπό επισκόπηση σύνοδο συνεχίσθηκε η συνεργασία της Βουλής με τους Κύπριους ευρωβουλευτές και η συστηματική αποστολή σε όλους τους ευρωβουλευτές ενημερωτικού υλικού αναφορικά με τις εργασίες της Βουλής.

–    Λειτούργησε, επιτυχώς, ο μηχανισμός που έχει υιοθετηθεί εσωτερικά για την κατά μήνα καταγραφή όλων των υποχρεώσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας σχετικά με την υιοθέτηση ευρωπαϊκών οδηγιών.

–    Εξετάστηκαν νομοθετικές δράσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της υγείας και πιο συγκεκριμένα οι πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας που αποτελούνται από το πρόγραμμα EU4Health 2021-2027, καθώς και συναφή θέματα για τη φαρμακευτική περίθαλψη, την ψυχική υγεία και τον καρκίνο. 

      Η χρονιά αποτέλεσε ορόσημο για την Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, γεγονός που μας έδωσε τη δυνατότητα ανταλλαγής γνώσης και εμπειρίας με προέδρους άλλων ευρωπαϊκών κοινοβουλίων σε ό,τι αφορά τα επιτεύγματα, αλλά και τις προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.

      Άρχισε επίσης σε υπηρεσιακό επίπεδο  και σε συνεργασία με τους αρμόδιους κυβερνητικούς προετοιμασία της Βουλής για την υλοποίηση της διακοινοβουλευτικής διάστασης της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2026.

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ

Μέσα από μια εξωστρεφή και πολυδιάστατη προσέγγιση, η Βουλή των Αντιπροσώπων ανέπτυξε σημαντική δράση σε διμερές, περιφερειακό, ευρωπαϊκό και πολυμερές επίπεδο και επιδίωξε την περαιτέρω δικτύωσή της με άλλα κοινοβούλια και κοινοβουλευτικούς οργανισμούς, καθώς και με διεθνή fora.  Στόχος, η ανάπτυξη αποδοτικών συνεργασιών και η ανάδειξη της προστιθέμενης αξίας της κοινοβουλευτικής διπλωματίας. Με αφορμή τα 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, τα 20 χρόνια από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και υπό το φως του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή και των επιπτώσεών τους, η Βουλή των Αντιπροσώπων:

–    Καταδίκασε με κάθε ευκαιρία την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και τη συνεχιζόμενη κατοχή του 37% της πατρίδας μας, καλώντας τη διεθνή κοινότητα να σταθεί στο πλευρό μας, όπως ακριβώς ορθά στάθηκε και στο ζήτημα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Απέστειλε σειρά διαβημάτων στους προέδρους των κοινοβουλίων των κρατών – μελών της ΕΕ και άλλων χωρών, στην Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στους προέδρους διεθνών κοινοβουλευτικών οργανισμών, με τα οποία καταγγέλθηκαν οι συνεχιζόμενες προκλήσεις, η κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας εις βάρος των κυριαρχικών  δικαιωμάτων  της  Κυπριακής  Δημοκρατίας  στη  νεκρή ζώνη, στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου και στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, του Δικαίου της Θάλασσας και των σχετικών ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ).

–    Υπογράμμισε τον κρίσιμο και πολυσήμαντο ρόλο της Κύπρου ως κράτους μέλους της ΕΕ και παράλληλα ως παράγοντα ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, μέσα από το πολύτιμο έργο της διακοινοβουλευτικής διπλωματίας.

–    Έθεσε επί τάπητος όλα τα κρίσιμα ζητήματα και προκλήσεις, όπως την πολύ μεγάλη αύξηση των μεταναστευτικών ροών και συνακόλουθα την ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζει η Κύπρος, την  ενεργειακή, περιβαλλοντική και ανθρωπιστική κρίση, καθώς και την ισότητα των φύλων. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η συνάντηση των προέδρων των κοινοβουλίων των χωρών πρώτης υποδοχής που πραγματοποιήθηκε στην Πάλμα Ντε Μαγιόρκα της Ισπανίας τον περασμένο Απρίλιο με δική μου πρωτοβουλία, ως Προέδρου Βουλής.  Για το ίδιο θέμα εστάλη και σχετικό διάβημα.

      Σημαντικό εργαλείο προώθησης των διμερών σχέσεων και άσκησης κοινοβουλευτικής διπλωματίας αποτέλεσε πέραν των κοινοβουλευτικών επιτροπών, η συμμετοχή της Βουλής σε διάφορα επίπεδα, δηλαδή σε τριμερή και πολυμερή σχήματα, ενώ σημαντικότερο ρόλο επιτέλεσαν οι ομάδες φιλίας που έχουν καθιδρυθεί μέχρι στιγμής με τα κοινοβούλια πενήντα δύο (52) χωρών.

ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ

Στο πλαίσιο της εκπροσώπησης της Κυπριακής Δημοκρατίας σε επίπεδο Προέδρων Κοινοβουλίων είχαμε συμμετοχή και ενεργό παρουσία στις διασκέψεις:

–    Προέδρων Κοινοβουλίων των Κρατών Μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης.

–    Προέδρων Κοινοβουλίων των Χωρών Μελών της ΕΕ.

–    Προέδρων Κοινοβουλίων με την ευκαιρία των 75 χρόνων της Κοινοπολιτείας.

–    Πολιτικών Ηγέτιδων.

–    Στην Διακοινοβουλευτική Ενωση – IPU.

–    Στον Κοινοπολιτειακό Κοινοβουλευτικό Σύνδεσμο (CPA).

–    Στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Μεσογείου.

–    Στην Ασιατική Κοινοβουλευτική Συνέλευση.

–    Στη Διεθνή Πλατφόρμα για την Κριμαία. 

Εξαιρετικής σημασίας υπήρξε κατά την παρελθούσα Σύνοδο η εκπροσώπηση της κυπριακής Βουλής στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, μέσα από τη συστηματική και δραστήρια συμμετοχή των συναδέλφων βουλευτών Νίκου Τορναρίτη, Γιώργου Λουκαΐδη, Χριστιάνας Ερωτοκρίτου και Κωστή Ευσταθίου, που είχε ως αποτέλεσμα να έχουν προβληθεί οι κυπριακές θέσεις, πρωτίστως σε σχέση με το Κυπριακό πρόβλημα, αλλά και για άλλα σημαντικά ζητήματα, όπως η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η αποτελεσματική λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών.  Τον περασμένο Ιούνιο, η ολομέλεια της Συνέλευσης ενέκρινε σημαντικότατο ψήφισμα υπό τον τίτλο «Έκκληση για επιστροφή των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους του», με εισηγητή της Επιτροπής Πολιτικών Υποθέσεων και Δημοκρατίας, Ιταλό βουλευτή κ. Piero Fassino.

Εξίσου σημαντική και πετυχημένη είναι τα τελευταία χρόνια και η εκπροσώπηση της Κύπρου στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ). Η εκτίμηση για το έργο και την παρουσία των Κυπρίων βουλευτών επιβεβαιώθηκε με τον πιο επίσημο τρόπο, μέσα από την επανεκλογή (2022-2025) της κυρίας Ειρήνης Χαραλαμπίδου στη θέση Αντιπροέδρου της Συνέλευσης και του κύριου Κυριάκου Χατζηγιάννη επίσης στη θέση Αντιπροέδρου (2023-2026). Στην κυπριακή αντιπροσωπία συμμετέχει δραστήρια κατά την τρέχουσα περίοδο και ο βουλευτής κ. Χρίστος Σενέκης.

Επιπρόσθετα, σε επίσημη επίσκεψη στη Γαλλία ως Πρόεδρος της Βουλής, είχα σημαντικές επαφές, με πρωταρχικό στόχο την προβολή και προώθηση των δικαίων του κυπριακού λαού όσον αφορά στο κυπριακό πρόβλημα και την ανάδειξη της Κύπρου, ως εκ της γεωπολιτικής της θέσης και της ιδιότητας του κράτους μέλους της ΕΕ σε πυλώνα ασφάλειας, σταθερότητας και γέφυρας διαλόγου στην ευρύτερη ασταθή περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΩΝ 

Σημαντική υπήρξε, επίσης, κατά την παρελθούσα σύνοδο η παρουσία στη Βουλή των Αντιπροσώπων σημαντικών ξένων προσωπικοτήτων, όπως ο Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας κ. Frank-Walter Steinmeier, ο Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας κ. Sergio Matarella, ο Πρόεδρος της Εσθονίας, του Μαυροβουνίου, του Ιράκ, οι Πρόεδροι των Κοινοβουλίων της Σλοβενίας, της Σλοβακίας και της Αυστρίας, η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Roberta Metsola, η  Γενική Γραμματέας της Κοινοπολιτείας κ. Patricia Scotland, η Γενική Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης κ. Marija Pejčinović Burić και ο Εισηγητής της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το θέμα της επιστροφής των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους του Ιταλός βουλευτής κ. Piero Fassino, ο Υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστίνης, η Υπουργός Εξωτερικών της Ανδόρρας, ο Υπουργός Εξωτερικών των Φιλιππίνων και ο Υπουργός Εξωτερικών της Αρμενίας.

Όσον αφορά στις σχέσεις της Βουλής των Αντιπροσώπων με τον ελλαδικό χώρο, συνεχίστηκε και κατά την παρελθούσα σύνοδο η σύσφιξη σχέσεων με συναντήσεις της Προέδρου της Βουλής με Έλληνες πολιτειακούς και κομματικούς αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων ο Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Κυριάκος Πιερρακάκης, η Υπουργός Εσωτερικών κ. Νίκη Κεραμέως και ο Υπουργός και ο Υφυπουργός Υγείας κ. Άδωνις Γεωργιάδης και  κ. Μάριος Θεμιστοκλέους, καθώς και ο τέως Πρόεδρος του  ΣΥΡΙΖΑ  κ.  Στέφανος  Κασσελάκης  και  ο  Γενικός  Γραμματέας  του  ΚΚΕ  κ. Δημήτρης Κουτσούμπας.  Αντιπροσωπία της Βουλής των Ελλήνων με επικεφαλής τον Β΄ Αντιπρόεδρο κ. Γεώργιο Γεωργαντά πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο για να παραστεί στις εκδηλώσεις για τις μαύρες επετείους του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής.

ΣΥΝΕΔΡΙΑ, ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Κατά την παρελθούσα σύνοδο πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις για τη μαύρη επέτειο των 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή, καθώς και δράσεις για την 20ή επέτειο της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ.  Ειδικότερα:

–    Έκθεση της Βουλής των Αντιπροσώπων και του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, με τίτλο «Κύπρος 1974, η μνήμη είναι η μόνη πατρίδα των ανθρώπων». Η έκθεση θα είναι ανοικτή μέχρι 21/3/2025 και με μεγάλη ικανοποίηση αναφέρω ότι μέχρι τώρα την έχουν επισκεφθεί πέραν των 3000 μαθητών, μαθητριών και πολιτών από 60 και πλέον σχολεία και οργανωμένα σύνολα.

–    «Σύνταξη λόγου, σύνταγμα ψυχής» – Τιμητική εκδήλωση για τον ποιητή Κυριάκο Χαραλαμπίδη, έναν από τους πλέον επιφανείς εκπροσώπους της σύγχρονης ελληνικής ποίησης, προκειμένου να τιμήσει τη συνεισφορά του στα νεοελληνικά γράμματα και την ιδιαίτερή του πατρίδα.

–    Ειδική συνεδρία της ολομέλειας του σώματος στις 10 Μαΐου 2024 και ακολούθως επετειακή εκδήλωση την αίθουσα «Εύης Γαβριηλίδης» στο κτίριο του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου (ΘΟΚ), στην παρουσία ευρωπαίων αξιωματούχων.

 –   Παρουσίαση και ξενάγηση των έργων της Κρατικής Συλλογής Κυπριακής Τέχνης, τα οποία φιλοξενούνται στους χώρους της Βουλής.

–    Εκδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Καρκίνου.

–    Φιλανθρωπική εκδήλωση με θέμα «φτιάξε μια καρδιΑΛΜΑ- νερό και χΡώμα».

–    Συμμετοχή της Βουλής των Αντιπροσώπων σε εκθέσεις βιβλίου και σύγχρονης τέχνης.

–    Ημερίδα Διοικητικού Δικαίου από το Ίδρυμα Κοινοβουλευτισμού και Συμμετοχικής Δημοκρατίας σε συνεργασία με την Ακαδημία της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας.

–    Εκδηλώσεις του Σωματείου Πρώην Βουλευτών της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις δράσεις του οποίου ως Βουλή στηρίζουμε με κάθε μέσο.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ – ΕΡΕΥΝΕΣ

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην εκδοτική δραστηριότητα της Βουλής η οποία, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει:  

–    Έκδοση με τίτλο Κύπρος 1974: Η Μνήμη είναι η μόνη πατρίδα των ανθρώπων.

–    Επιτραπέζιο Ημερολόγιο για 50χρονα της εισβολής σε συνεργασία με τη Φωτογραφική Εταιρεία Κύπρου και με ποιητές, ποιήτριες που γεννήθηκαν από το 1974 και μετά.

–    Συνεχίσθηκε και κατά την υπό επισκόπηση σύνοδο η έκδοση του πολύτομου έργου του Φακέλου Κύπρου με την έκδοση του  ΙΒ΄ και ΙΓ΄ τόμου.

Όσον αφορά τη διενέργεια μελετών και ερευνών, εκπονήθηκαν  ενημερωτικά σημειώματα, αναλύσεις , έρευνες και μελέτες για διάφορα θέματα.

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ  

Εφαρμόζοντας στην πράξη τη φιλοσοφία μας για συνεχή επαφή με την κοινωνία των πολιτών αναλάβαμε και φέτος πρωτοβουλίες και δράσεις, με στόχο την ενεργή πολιτότητα σε όσο το δυνατόν περισσότερα επίπεδα. Μεταξύ άλλων πραγματοποιήθηκαν:

–    Η 6η Σύνοδος της Βουλής των Νέων Αντιπροσώπων.

–    Η 24η Σύνοδος της Βουλής των Γερόντων.

–    Δράσεις για την προώθηση των αρχών και αξιών του εθελοντισμού.

–    Παρέμβαση της Βουλής των Αντιπροσώπων για την ασφάλεια και προστασία των παιδιών σε σχέση με την αναβάθμιση του Μακάρειου Νοσοκομείου.

ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ

Η Βουλή φιλοξένησε και κατά την παρελθούσα σύνοδο μεγάλο αριθμό μαθητών, μαθητριών,  φοιτητών, φοιτητριών στους οποίους αρμόδιοι λειτουργοί παρουσίασαν τον ρόλο και τις αρμοδιότητες, καθώς και την οργάνωση και λειτουργία του κυπριακού κοινοβουλίου. Οι επισκέψεις των εκπαιδευτηρίων στη Βουλή κατά την υπό επισκόπηση σύνοδο σημείωσαν σημαντική αύξηση, σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Συγκεκριμένα, επισκέφθηκαν το κοινοβούλιο τρεις χιλιάδες επτακόσιοι εξήντα τέσσερις (3.764) εκπαιδευτικοί, μαθητές/μαθήτριες και φοιτητές/φοιτήτριες από ενενήντα έξι (96) εκπαιδευτήρια. Αξίζει να σημειωθεί ότι παράλληλα αυξάνεται το ενδιαφέρον για εκπαιδευτικές επισκέψεις και από άλλους φορείς/ομάδες από την Κύπρο και το εξωτερικό, όπως από το πρόγραμμα «Erasmus+», τα επιμορφωτικά κέντρα, αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ.ά.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ 

Κατά την υπό αναφορά Σύνοδο υλοποιήθηκε με εξαιρετική επιτυχία  για τρίτη συνεχή χρονιά το πρόγραμμα «Πρακτική Άσκηση στη Βουλή των Αντιπροσώπων», κατά το πρότυπο ξένων κοινοβουλίων, αλλά και άλλων θεσμικών οργάνων της ΕE, στο πλαίσιο της υλοποίησης μιας εκ των στρατηγικών επιδιώξεων της Βουλής, δηλαδή της εμβάθυνσης της σχέσης της με τους πολίτες και την κοινωνία των πολιτών ευρύτερα.

Φέτος για πρώτη φορά, πέραν των φοιτητών και φοιτητριών, στο πρόγραμμα συμμετείχαν και τελειόφοιτοι μαθητές μέσης εκπαίδευσης.

Στόχος του υπό αναφορά προγράμματος είναι η εξοικείωση των νέων με τις εργασίες του νομοθετικού σώματος, η διεύρυνση των γνώσεών τους για το κοινοβουλευτικό γίγνεσθαι και τις αξίες της δημοκρατίας και γενικά η προετοιμασία τους, ώστε αφενός να καταστούν ενεργοί πολίτες μέσω της ανάπτυξης και ενδυνάμωσης σχέσεων Βουλής-πολιτών και αφετέρου να ενισχυθούν οι δεξιότητές τους.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

Σε ό,τι αφορά την εσωτερική οργάνωση και διαχείριση, η Βουλή των Αντιπροσώπων προχώρησε σε δράσεις πολύ σημαντικές για την περαιτέρω λειτουργία της. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται:

–    Μνημόνιο Συνεργασίας με τη Βουλή των Ελλήνων, στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιούνται σε υπηρεσιακό επίπεδο κοινές δράσεις για ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών.

–    Εφαρμογή εσωτερικού μηχανισμού λειτουργίας αναφορικά με τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων.

–    Δημιουργία εσωτερικού δίαυλου αναφοράς για Πληροφοριοδότες Δημοσίου Συμφέροντος, («whistleblowers») αναφορικά με παραβάσεις του Ενωσιακού ή/και εθνικού δικαίου που αφορούν σε πράξεις διαφθοράς, οι οποίες καθορίζονται στον οικείο νόμο.

–    Με τη συνδρομή μετακληθέντα εμπειρογνώμονα και στη βάση του εκπονηθέντος Στρατηγικού Σχεδίου για τη Βουλή προωθήθηκε σε υπηρεσιακό επίπεδο η ανάπτυξη επιχειρησιακού σχεδίου ανά υπηρεσία/κλάδο της Βουλής. Στόχος η αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη λειτουργία των εργασιών της Βουλής σε ό,τι αφορά το έργο των κοινοβουλευτικών συνεργατών, τα ψηφίσματα – κοινές δηλώσεις – διακηρύξεις, τη μεγιστοποίηση της ικανοποίησης του προσωπικού από την  εργασία του, τη διάγνωση επιμορφωτικών αναγκών του προσωπικού, καθώς και την ανάπτυξη, διαχείριση και διάχυση της γνώσης στη Βουλή.

–    Επισημαίνεται ότι τα πρακτικά των συνεδριάσεων της ολομέλειας διατίθενται πλέον στα μέλη της Βουλής μόνο σε ηλεκτρονική μορφή, μέσω του εσωτερικού δικτύου της Βουλής, ενώ καταχωρίζονται επίσης στην ιστοσελίδα της Βουλής αμέσως μετά τον έλεγχο και τη γλωσσική επιμέλειά τους ανά συνεδρίαση, σταδιακά δε διεκπεραιώνεται η ενοποίησή τους σε ένα κοινό αρχείο προς διαδικτυακή δημοσίευσή τους.

      Αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό μελέτη σχεδιασμός για εισαγωγή σύγχρονων ηλεκτρονικών εργαλείων αποτύπωσης των πρακτικών, στο πλαίσιο των εξελίξεων που σημειώνονται στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και των όσων έχουν υιοθετηθεί στο θέμα αυτό επιτυχώς από ξένα κοινοβούλια. 

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚH ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ

Στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού της λειτουργίας της Βουλής κατά το πρότυπο ξένων κοινοβουλίων και κατόπιν προκήρυξης διεθνών προσφορών, έγινε εγκατάσταση νέου συστήματος ηλεκτρονικής ψηφοφορίας στην αίθουσα της ολομέλειας, με τελευταίου τύπου εξοπλισμό και σύστημα διαχείρισης εγγράφων για την παρακολούθηση του σχετικού με κάθε θέμα της ημερήσιας διάταξης υλικού.

Η φιλική προς τον χρήστη διεπαφή με την υποστήριξη πολλαπλών γλωσσών καθιστά την εμπειρία συνεδριάσεων απρόσκοπτη, διαδραστική και άμεση, αφού η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ψηφοφοριών γίνεται σε πραγματικό χρόνο σε μεγάλες οθόνες εντός της αίθουσας και συνοδεύεται από στατιστική ανάλυση, με εμφάνιση του τελικού αποτελέσματος της κάθε ψηφοφορίας.

Από τη Δευτέρα, 25 Νοεμβρίου 2024, αναβαθμίστηκε η ταχύτητα της σύνδεσης του εσωτερικού δικτύου της Βουλής από 1 σε 2 Gbps (Gigabyte per second) και του WIFI από 300Mbps σε 1Gbps.

Παράλληλα ενοποιούνται τα δύο WIFI σε ένα και αντικαθίσταται ο εξοπλισμός του με σύγχρονα access points για καλύτερη και απρόσκοπτη σύνδεση στο διαδίκτυο.

ΑΜΕΣΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

Τις αμέσως επόμενες ημέρες έχουμε ενώπιόν μας τη συζήτηση για τον κρατικό προϋπολογισμό, η οποία αποτελεί κορυφαία νομοθετική πράξη και μέσο άσκησης του δέοντος κοινοβουλευτικού ελέγχου. Η συζήτηση και ψήφιση έχει προγραμματιστεί για τις 16, 17, 18 Δεκεμβρίου.

Συζητούμε επίσης προτεινόμενη συνταγματική αναθεώρηση για κατοχύρωση του δικαιώματος σε ένα υγιές και βιώσιμο περιβάλλον και την παροχή των αναγκαίων διαδικαστικών εγγυήσεων, όπως το δικαίωμα στην περιβαλλοντική πληροφόρηση και στην πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα.

Επιπλέον, με στόχο τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό των διαδικασιών λειτουργίας της Βουλής έχουμε προγραμματίσει δύο συνεδριάσεις της Ad hoc Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την Αναθεώρηση και τον Εκσυγχρονισμό του Κανονισμού της Βουλής.

Εντός του 2025, οι κοινοβουλευτικές επιτροπές έχουν προγραμματίσει την έναρξη ή την ολοκλήρωση της συζήτησης πολλών σημαντικών νομοσχεδίων και προτάσεων νόμων που έχουν κατατεθεί. Αναφέρω ενδεικτικά:

• Τη θέσπιση νομοθεσίας για τη βία και την παρενόχληση στους χώρους εργασίας, ώστε να εφαρμοστούν οι πρόνοιες της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τη Βία και Παρενόχληση.
• Τη θέσπιση νομοθεσίας για εναρμόνιση με Οδηγία της ΕΕ για την καθιέρωση παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας για πολυεθνικές και άλλες επιχειρήσεις.
• Την υιοθέτηση Ευρωπαϊκού Κανονισμού αναφορικά με το πλαίσιο ελέγχου των άμεσων ξένων επενδύσεων.
• Μια σειρά προτάσεων νόμου αναφορικά με τις πολλαπλές συντάξεις κρατικών αξιωματούχων.
• Στην επιτροπή Θεσμών ζητήματα που αφορούν την παροχή ορισμένων ωφελημάτων σε ορισμένους δικαιούχους του κρατικού τομέα και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, θέματα που σχετίζονται με τη διαφάνεια των εισφορών προς υποψήφιους Προέδρους της Δημοκρατίας και προς πολιτικά κόμματα.
• Τον περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών Νόμο και συναφείς Κανονισμούς, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, της ισονομίας και της δίκαιης μεταχείρισης των προσφύγων.
• Στην επιτροπή Παιδείας, θέματα που αφορούν τη ρύθμιση της ίδρυσης και λειτουργίας παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς επίσης και θέματα που αφορούν στην προσφορά από τα δημόσια πανεπιστήμια προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών σε άλλη γλώσσα από τις επίσημες γλώσσες της Δημοκρατίας.
• Το θέμα της βελτίωσης του πλαισίου υπηρεσίας των συμβασιούχων οπλιτών.
• Στην επιτροπή Εσωτερικών, σειρά νομοσχεδίων και προτάσεων νόμου που σχετίζονται άμεσα με τα ορόσημα για την αξιοποίηση των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αυτά είναι θέματα σχετικά με τα έργα στρατηγικής ανάπτυξης και τον αστικό Αναδασμό.
• Επίσης τα θέματα των κοινόκτητων οικοδομών, των πυρκαγιών στην ύπαιθρο και ζητήματα σχετικά με τα εκλογικά δικαιώματα, όπως η επιστολική ψήφος, η ψήφος στα 17 έτη και η αυτόματη εγγραφή στον εκλογικό κατάλογο.
• Στην επιτροπή Νομικών, δέσμη νομοσχεδίων για το Οικογενειακό Δίκαιο, καθώς επίσης νομοσχέδια ή προτάσεις νόμου για τους χώρους κράτησης  παιδιών, τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου έκτισης ποινών και μεταχείρισης κρατουμένων και τη νομοθετική πρωτοβουλία πολιτών.
• Πρόταση Νόμου, στην επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τη ρύθμιση του ιατρικώς υποβοηθούμενου τερματισμού της ζωής (ευθανασία).

• Στα θέματα της υγείας, είναι το νομοσχέδιο για τα κέντρα αποκατάστασης και αποθεραπείας, οι τροποποιήσεις που απαιτούνται για τη βελτίωση του πλαισίου δικαιωμάτων των ασθενών, η εισαγωγή ενιαίου πλαισίου κοινοτικής νοσηλευτικής και μαιευτικής.
• Πολλά είναι και τα θέματα ενώπιον της επιτροπής Γεωργίας που σχετίζονται με τις κτηνοτροφικές περιοχές, την αλιεία, τα αμπελοοινικά προϊόντα, τη διασφάλιση της ασφάλειας των τροφίμων.

Πρέπει εδώ να επισημάνω ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων αναμένει από την εκτελεστική εξουσία την ετοιμασία και κατάθεση αρκετά σημαντικών νομοσχεδίων που αφορούν σε όλους τους τομείς της κρατικής λειτουργίας, όπως για παράδειγμα:

• Ενδεχόμενες συνταγματικές τροποποιήσεις που σχετίζονται με τους θεσμούς του Γενικού Εισαγγελέα και της Ελεγκτικής Υπηρεσίας.
• Τη μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό.
• Τη βελτίωση του πλαισίου στήριξης των ατόμων με αναπηρία.
• Την προσαρμογή στις αναθεωρήσεις της ευρωπαϊκής Οδηγίας για το σύστημα εμπορίας ρύπων και άλλες περιβαλλοντικές νομοθεσίες.
• Θέματα που σχετίζονται με τη βελτίωση του πλαισίου λειτουργίας της τοπικής αυτοδιοίκησης, σύμφωνα και με τις ανάγκες που προκύπτουν ύστερα από την έναρξη εφαρμογής της μεταρρύθμισης.
• Την ίδρυση Εθνικού Φορέα Ασθενοφόρων.
• Τη ρύθμιση του επαγγέλματος του διασώστη.
• Τις πανεπιστημιακές κλινικές.
• Της Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων και άλλων θεμάτων που απασχολούν την κυπριακή κοινωνία.

Καταλήγοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι πέραν της ποιοτικής και ουσιαστικής παραγωγής κοινοβουλευτικού έργου, πρωταρχική επιδίωξή μας παραμένει η προσήλωση στον στόχο για μια δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική λύση στο κυπριακό πρόβλημα με βάση τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, την επανένωση και απελευθέρωση της πατρίδας μας, καθώς και την ανάδειξη της Κύπρου σε πυλώνα ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή· και σε αυτά παραμένουμε προσηλωμένοι και προσηλωμένες.

Θα ήθελα κλείνοντας να αναφερθώ και στη σημασία της προστασίας των θεσμών στην Κύπρο και της ίδιας της Δημοκρατίας. Προστατεύοντας τους θεσμούς, προστατεύουμε τους εαυτούς μας αλλά και τους πολίτες.

Πρέπει να ηγηθούμε, να δώσουμε λύσεις και να αξιοποιήσουμε τόσο σε εθνικό όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, την ιδιότητά μας ως κράτους μέλους της ΕΕ.

Με ενότητα, σύμπνοια και ομοψυχία μπορούμε να επιτύχουμε όσα δικαιούμαστε και όσα αξίζουν τα παιδιά μας. Και είμαι βέβαιη ότι στο τέλος θα τα καταφέρουμε.