Συνάντηση με τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν θα έχει στις 11 Νοεμβρίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ενώ στις 23 του μήνα, θα συναντήσει τον Καγκελάριο της Γερμανίας, Όλαφ Σόλτς, με στόχο να κινητοποιήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση προς την κατεύθυνση επηρεασμού της Τουρκίας, ώστε “επιτέλους να ξαναμπεί στο δρόμο του διεθνούς δικαίου”.

Όπως τόνισε στην ομιλία του στο πλαίσιο εκδήλωσης της Ένωσης Εκτοπισμένων Κοινοτήτων Αμμοχώστου, αυτό θα πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση, αν η Τουρκία επιθυμεί κάποτε να γίνει κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Διαβάστε αυτούσια την ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας: 

Με ιδιαίτερη συγκίνηση χαρά παρευρίσκομαι στα εγκαίνια των γραφείων της Ένωσης Εκτοπισμένων Κοινοτήτων Αμμοχώστου.

Ένα οίκημα το οποίο, ως η προσωρινή Στέγη της Ένωσης, πέραν της σημασίας του για την επίλυση λειτουργικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι εκτοπισμένες κοινότητες Αμμοχώστου, αναμένεται να δώσει συνέχεια στην ποικιλόμορφη δραστηριότητα που αναπτύσσουν το Διοικητικό Συμβούλιο και τα μέλη της.

Η Ένωση Εκτοπισμένων Κοινοτήτων, θέτοντας στο επίκεντρο των δράσεων της ένα ευρύ φάσμα πρωτοβουλιών σε εθνικό, πολιτικό, κοινωνικό, θρησκευτικό και πολιτιστικό επίπεδο, υπήρξε από τη δημιουργία της φάρος ενότητας και ομοψυχίας του προσφυγικού κόσμου.

Επιπλέον τούτων, η δράση της αναγνωρίζεται σημαίνουσα ως προς τη διαφώτιση σχετικά με το Εθνικό μας θέμα, τη διατήρηση της μνήμης της κατεχόμενης μας γης, αλλά και τη συνέχιση του αγώνα για την επανένωση της πατρίδας μας.

Είναι στο πλαίσιο αυτό, που θα ήθελα να επαινέσω τον Πρόεδρο και τα μέλη της Ένωσης Εκτοπισμένων Κοινοτήτων Αμμοχώστου, για την αφοσίωση και τον ζήλο που επιδεικνύουν, όσον αφορά την επιτέλεση της αποστολής της.

Αναγνωρίζοντας την Ένωση ως συνεργάτη στην προσπάθεια που καταβάλλουμε για στήριξη των κατεχομένων κοινοτήτων και θέλοντας να ενισχύσουμε το λειτούργημα που επιτελεί καλύψαμε την συνολική δαπάνη ανέγερσης  του παρόντος οικήματος,  προκειμένου να δώσουμε στέγη, να δώσουμε ένα χώρο στον οποίο οι κοινοτάρχες, οι τοπικές Αρχές των κατεχομένων θα μπορούσαν ευρισκόμενοι μαζί να χαράσσουν πολιτική, έτσι ώστε άσβεστη να παραμένει η μνήμη.

Την ίδια στιγμή, όπως και κάθε Κυβέρνηση, θέσαμε ως προτεραιότητα την αντιμετώπιση των προβλημάτων των κατεχόμενων κοινοτήτων και των προσφύγων. Δεν έχω αμφιβολία ότι δεν ήταν εύκολο ούτε των προηγούμενων ούτε της δικής μας Κυβέρνησης να αντιμετωπιστεί το τεράστιο πρόβλημα. Έγιναν, όμως, πολλά κατά τη διάρκεια των 48 χρόνων, προκειμένου να αμβλυνθεί, όχι να λυθεί, όχι να αντιμετωπιστεί, ο πόνος των προσφύγων. Για αυτό και είναι μέσα στα ίδια πλαίσια που γίνεται μια σημαντική προσπάθεια να υπάρξει διόρθωση της στρέβλωσης όσον αφορά τις τουρκοκυπριακές περιουσίες και τους δικαιούχους.

Δεν θέλω να κάνω αναφορά στις στρεβλώσεις. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι με ομοθυμία όλοι προσπαθούμε να δούμε πώς μπορεί αυτό το πρόβλημα να αντιμετωπιστεί. Πρώτοι πρέπει να έχουν τον λόγο οι πρόσφυγες και ουδείς άλλος εκτός εάν οι περιστάσεις το υπαγορεύουν.

Αυτό που έχεύι σημασία είναι η προσπάθεια που καταβάλαμε και καταβάλλουμε προκειμένου να εξευρεθεί μια δίκαιη, δίκαιη υπό τις περιστάσεις βεβαίως, αλλά το σημαντικότερο, λειτουργική λύση για να μπορεί να είναι βιώσιμη η λύση, που να επιτρέπει σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους να συνυπάρξουν χωρίς το πρόβλημα μέσα από τις παρεμβάσεις τρίτων να διαταράσσεται η ειρηνική συμβίωση. Και έχει σημασία όταν μιλώ για λειτουργική λύση, όταν αναφέρομαι στο να αποτρέψουμε τις ξένες παρεμβάσεις. Για αυτό και κατά τη διάρκεια του διαλόγου που επακολούθησε την εκλογή μου, προτεραιότητα υπήρξε η κατάργηση των εγγυήσεων, του μονομερούς δικαιώματος επέμβασης, ο τερματισμό της παρουσίας κατοχικών στρατευμάτων, η λειτουργικότητα μέσα από την πολιτική ισότητα, έτσι ώστε να γίνει κατορθωτό να μην αντιμετωπίσουμε ένα κράτος, όπως ο γειτονικός μας Λίβανος που μέσα από τις διατάξεις του Συντάγματος είναι συνεχώς υπό κρίση, ή να δημιουργήσουμε μια νέα Βοσνία Ερζεγοβίνη όπου θα αντιμετωπίζουμε τα ίδια δυσλειτουργικά προβλήματα, αλλά γιατί να πάω μακριά. Μήπως στην Κύπρο δεν είναι οι ξένες παρεμβάσεις που δημιούργησαν το πρόβλημα και τα όσα σήμερα αντιμετωπίζουμε;

Δεν ήταν η επέμβαση ή η παρέμβαση, ή το πραξικόπημα της Χούντας που έδωσε το πρόσχημα στην Τουρκία να εισβάλει; Δεν είναι η Τουρκία που παρέμβαινε ώστε να κρατά ζωντανή την ιδέα που καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά το 1956 για τη διχοτόμηση; Δεν είναι μήπως μια άλλη των εγγυητριών δυνάμεων που συμβούλευε, ελάχιστα μετά την εφαρμογή της Συμφωνίας της Ζυρίχης, για τις τροποποιήσεις του Συντάγματος;

Είναι καλά γνωστή η Ιστορία του τόπου και είναι για αυτό που μόνο εάν συνειδητοποιήσει κανείς τους κινδύνους ή τα προβλήματα, είτε μέσα από το παρατεταμένο αδιέξοδο είτε μέσα από μια λύση, που θα λεγόταν λύση αλλά θα ήταν διάλυση, δεν θα μπορούσε κανείς μα κανείς να την αποδεχθεί.

Και θέλω να είμαι δίκαιος. Έχουν και έχουμε κάνει σωρεία προσπαθειών για την επιστροφή της Αμμοχώστου, για την προστασία του καθεστώτος, όπως προστατεύεται από τα ψηφίσματα 550 και 789.

Έγινε κατορθωτό στο Κραν Μοντανά να κατανοήσει ο ΓΓ των ΗΕ τη σημασία που είχαν η κατάργηση του αναχρονιστικού συστήματος των εγγυήσεων, όπως το δήλωνε ο ίδιος στις 4 Ιουνίου 2017, να κινητοποιηθεί η Ευρώπη και να είναι παρούσα, να έχουμε μια συγκυρία που θα μπορούσε με χάρτες επί του εδαφικού, για πρώτη φορά κατατίθεντο, με την ελπίδα ότι θα μπορούσε να εξευρεθεί λύση. Δυστυχώς, και ο ΓΓ και όσοι επένδυσαν στην καλή δήθεν βούληση της Τουρκίας απογοητεύτηκαν. Ούτε τερματισμό των εγγυήσεων ήθελαν ούτε τερματισμό της παρουσίας κατοχικών στρατευμάτων και βεβαίως ο στόχος πάντα ήταν πως μέσα από κάποιες πρόνοιες της τάχα πολιτικής ισότητας θα μπορούσαν να ελέγχουν το σύνολο του κράτους.

Ανεξάρτητα του τι έγινε, έκτοτε έχουμε καταβάλει και καταβάλλουμε συνεχώς προσπάθειες. Δυστυχώς, η τουρκική αδιαλλαξία αποκαλύφθηκε στις 25 Απριλίου του 2021 όταν ο ΓΓ συγκάλεσε τη διάσκεψη των ηγετών των δύο κοινοτήτων και των τριών εγγυητριών δυνάμεων, κατατέθηκε η πρόταση για λύση δύο κρατών. Μια ανάλογη λύση δεν ήταν και ούτε είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτή. Οι προσπάθειες είναι να κινητοποιηθεί πέραν των Ηνωμένων Εθνών και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Είμαστε χώρα μέλος της ΕΕ. Είναι τούτο που αποτελεί ένα από τα κίνητρα των συμπατριωτών μας Τουρκοκυπρίων που υποφέρουν από την κατοχή να συνειδητοποιήσουν πως οι κανόνες λειτουργίας της ΕΕ, οι κανόνες εποπτείας που επιβάλλουν έτσι ώστε το κάθε κράτος μέλος να λαμβάνει υπόψη τα ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών του, τους δίνει τη μεγαλύτερη εγγύηση. Και για τα ανθρώπινα τους δικαιώματα και για την προκοπή τους. Αυτή είναι η προσπάθεια που μέχρι και την τελευταία μέρα παρουσίας μου στο προεδρικό αξίωμα θα καταβάλω για να υπάρξει μια κινητικότητα. Κινητικότητα από πλευράς Ευρώπης σε συνεργασία με τα ΗΕ, προκειμένου, επιτέλους, να καμφθεί η τουρκική αδιαλλαξία, αυτή η αναθεωρητική πολιτική του κ. Ερντογάν, ο οποίος, δυστυχώς, και πρέπει να γίνει συνείδηση σε όλους, δεν απειλεί μόνο την Κύπρο. Απειλεί την Ελλάδα, επεμβαίνει στη Λιβύη, επεμβαίνει στη Συρία, επεμβαίνει στο Ιράκ, επεμβαίνει στην Αρμενία. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι δυστυχώς υπάρχει μια γειτονική χώρα η οποία δεν σέβεται το διεθνές δίκαιο, το ερμηνεύει κατά το δοκούν. Αυτό θέλουμε να αποτρέψουμε, αυτό θέλουμε να διαφοροποιήσουμε, αυτό είναι που αντιμετωπίζουμε. Ούτε τα λόγια είναι εύκολα ούτε και όσοι δικαιωματικά μπορεί να ασκούν κριτική εκ του ασφαλούς.

Προς την κατεύθυνση της κινητοποίησης της ΕΕ στις 11 του μηνός έχω συνάντηση με τον Γάλλο Πρόεδρο κ. Εμανουέλ Μακρόν, ενώ στις 23 του μηνός με τον Καγκελάριο της Γερμανίας κ. Όλαφ Σολτς, με μια πρόταση: Πέραν από τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα θετικότερο κλίμα και αποκατάστασης της εμπιστοσύνης, να αναληφθεί και μια πρωτοβουλία επιτέλους από πλευράς της ΕΕ σε συνεργασία με τα ΗΕ, σε συνεργασία με όσους μπορούν να επηρεάσουν την Τουρκία, επιτέλους να ξαναμπεί στον δρόμο του διεθνούς δικαίου, εάν επιθυμεί κάποια στιγμή να υλοποιήσει τους άλλοτε ευρωπαϊκούς προσανατολισμούς.

Θέλω να ευχηθώ, προτού ολοκληρωθεί είτε η θητεία μου είτε η εν τη γη παρουσία μου, να δω να υπάρχει μια πρόοδος, να υπάρχει μια ελπίδα. Και δεν πρέπει να χάνουμε την ελπίδα, δεν πρέπει να ξεχνάμε. Και είναι αυτό το έργο που επαινώ, που πραγματικά τόσο οι Δήμαρχοι των κατεχομένων πόλεων, οι κοινοτικοί άρχοντες των κατεχομένων εδαφών μας, οι προσφυγικές οργανώσεις προσπαθούν με κάθε τρόπο να κρατήσουν. Κρατείστε άσβεστη την ελπίδα και να είστε σίγουροι ότι το δίκαιο επικρατεί και θα επικρατήσει.