Διευκρινίσεις αναφορικά με τις τοποθετήσεις του γύρω από τις ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και πιο συγκεκριμένα το έργο του αγωγού East-Med έδωσε στη διάρκεια συζήτησης στρογγυλής τραπέζης με Ελλαδίτες εμπειρογνώμονες ο Ανώτερος Σύμβουλος Ενεργειακής Ασφάλειας του Τζο Μπάιντεν, Άμος Χόκσταϊν. Ξεκαθαρίζει ανάμεσα σε άλλα πως όντως οι ΗΠΑ όπως και σε πολλές άλλες περιοχές του κόσμου έχουν διαφοροποιήσει την πολιτική τους ως προς την υποστήριξη υποδομών συμβατικών καυσίμων και πως στην επρίπτωση του αγωγού EastMed δεν έχει να κάνει καθόλου με την αντίδραση της Τουρκίας.

Οι δηλώσεις του στο πλαίσιο ντοκιμαντέρ της τουρκικής τηλεόρασης για το έργο του αγωγού EastMed, προκάλεσαν δυσφορία σε Αθήνα και Λευκωσία, εξαιτίας του γεγονότος ότι ο κ. Χόκσταϊν ανέδειξε το ασύμφορο και το περίπλοκο του έργου, προβληματισμοί που ούτως ή άλλως είχαν εγερθεί σε άτυπο έγγραφο που απέστειλε η Ουάσιγκτον σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ, ενημερώνοντας για την απόσυρση της στήριξης των ΗΠΑ προς το έργο.

«Η Τουρκία έκλεισε το παράθυρο¨για λύση του κυπριακού»

«Πρώτα απ’ όλα να ξεκαθαρίσω ότι οι προσωπικές μου απόψεις και οι απόψεις της Κυβέρνησης των ΗΠΑ είναι ευθυγραμμισμένες. Ενδιαφερθήκαμε πάρα πολύ για τις ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο από τις πρώτες ημέρες πίσω στο 2011. Τότε, οι άνθρωποι νόμιζαν ότι ήταν φαντασία να έχεις ένα ενεργειακό κόμβο στην περιοχή, με την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ελλάδα να εργάζονται από κοινού. Σήμερα πιστεύουμε ότι η εξέλιξη της ενέργειας στην περιοχή είναι σημαντική και αποτελεί νίκη για τις ΗΠΑ. Υπάρχουν πολλές επιλογές για την ενίσχυση του 3+1, του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου και ιδιανικά τη χρήση της ενέργειας ως τρόπο για ενίσχυση των συνεργασιών ανάμεσα σε αυτές τις χώρες ώστε να επωφεληθούν πολιτικά, πέραν των ενεργειακών ζητημάτων. Από το 2015-2017 υπήρχε πολιτική δραστηριότητα για να υποστηρίξουμε μια λύση στο κυπριακό πρόβλημα και η ενέργεια ήταν νέο αντικείμενο για τη διαπραγμάτευση και την ειρηνευτική διαδικασία επί του εδάφους. Αν υπήρχε επιτυχής κατάληξη, θα υπήρχε η προοπτική να εμπλακεί και η Τουρκία. Δυστυχώς η Τουρκία δεν επιθυμούσε να ολοκληρώσει τη συμφωνία και εκείνο το παράθυρο έκλεισε», ανέφερε χαρακτηριστικά στην εισαγωγική του τοποθέτηση.

“Πιστεύουμε στην Ανατολική Μεσόγειο”

Ο κ. Χόκσταϊν ανέφερε ότι καθώς βλέπουν το μέλλον, ο ίδιος είναι συγκεντρωμένος στην ενεργειακή συνεργασία και το πως καλύτερα η ενέργεια της περιοχής θα φτάσει στην Ευρώπη όπως ακριβώς ήταν το 2015.

«Ο αγωγός EastMed ήταν μια ιδέα το 2016. Ο σκεπτικισμός που εξέφρασα δεν ήταν σκεπτικισμός για τη σύνδεση της Ανατολικής Μεσογείου με την Ευρώπη και την περιφερειακή συνεργασία. Τα ερωτήματα αφορούν κυρίως το υψηλό κόστος και τα logistics και κατά πόσο ήταν εφικτά. Τα τελευταία χρόνια τίποτα δεν προχώρησε μπροστά και εξακολουθούν να υπάρχουν ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του. Είναι πλέον πολύ πιο δύσκολο να χρηματοδοτείς έργα συμβατικής ενέργειας και η ανάγκη για αέριο είναι ένα ερώτημα καθώς η Ευρώπη ηγείται προς τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας», εξήγησε χαρακτηριστικά.

Αναφέροντας ότι ακόμα και αν αρχίσει σήμερα, ο αγωγός EastMed θα ολοκληρωθεί σε 10 χρόνια, τόνισε πως τα τελευταία 5-6 χρόνια δεν υπήρξε καμιά πρόοδος. Ανέδειξε επίσης την τάση για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με άλλες πηγές, ενώ εξέφρασε βεβαιότητα ότι η Ανατολική Μεσόγειος θα γίνει σε κάποια στιγμή προμηθευτείες αερίου της Ευρώπης.

«Οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν, είτε μιλάμε για αέριο είτε για ηλεκτρικά έργα, συνεπώς θα έχουμε να κάνουμε με τις περιφερειακές εντάσεις και τις διεκδικήσεις ΑΟΖ. Εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε τις υποθαλάσσιες υποδομές. Υπάρχουν πολύ περισσότερες πηγές και δυνατότητες για να σπρώξουμε την ηλεκτρική διασύνδεση και παράλληλα να υποστηρίζεται η Αμερικανική πολιτική ενεργειακής ασφάλειας της Ανατολικής Μεσογείου και οι σημαντικοί στόχοι για το κλίμα», πρόσθεσε.

Το αμερικανικό non-paper

Σε ερώτηση γιατί δημοσιοποιήθηκε σε αυτή τη χρονική συγκυρία η ύπαρξη του non paper, απάντησε ότι το έγγραφο αυτό διέρρευσε στον ελλαδικό τύπο.

«Δόθηκε σε όλες τις κυβερνήσεις και δεν διέρρευσε σε όλες τις χώρες. Ήταν ένα μήνυμα στις κυβερνήσεις της περιοχής, μια επικοινωνία ανάμεσα μας και τις άλλες χώρες της περιοχής με τις οποίες είχαμε διαρκείς συζητήσεις. Οι ΗΠΑ δεν δημοσιοποίησαν την πολιτική για τον EastMed. Είναι μέρος μιας μεγάλης συζήτησης στις ΗΠΑ που σχετίζεται με τη θέση για το κλίμα και τι σημαίνει αυτή με πρακτικούς όρους. Αλλάζουμε τις οδηγίες που σχετίζονται με τις υποδομές συμβατικών καυσίμων και τι υποστηρίζουμε», εξήγησε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας πως ανάλογες διαφοροποιήσεις έγιναν και για έργα στην Ασία, την Αφρική, την Ευρώπη και Νότια Αμερική.

Δεν έχει να κάνει με την Τουρκία

Ανέφερε ακόμα ότι ακόμα και αν η Τουρκία αντιτίθεται σε κάποιες από τις πολιτικές των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα πάψει να τις υποστηρίζει.

«Δεν διαφοροποιήσαμε τη θέση μας για τον EastMed λόγω των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Υπάρχει περιγραφή δεδομένων στο non-paper όμως δεν είναι οι περιφερειακές εντάσεις ο λόγος που διαφοροποιήθηκε η πολιτική μας», ξεκαθαρίζει.