Δεν νιώθω ότι έχω κάνει λάθος εκτίμηση σε σχέση με το θέμα της Αμμοχώστου, δήλωσε τη Δευτέρα ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος στο πλαίσιο παρουσίας του την Τρίτη, στις Βρυξέλλες, για να συμμετάσχει στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ, θα έχει συζητήσεις για το έγγραφο επιλογών που ετοιμάζεται ως απάντηση της ΕΕ για τις ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του Προϋπολογισμού του Υπουργείου Εξωτερικών για το 2022 στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε πως η ΕΕ δεν είναι μια κοινωνία αγγέλων και πως τα κράτη μέλη της Ένωσης, πηγαίνοντας στις Βρυξέλλες, πρώτο στόχο έχουν να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα. “Και είναι πολύ γνωστά τα τρία κράτη της ΕΕ που σχεδόν πάντοτε όταν είμαστε στη φάση να ληφθούν σοβαρές αποφάσεις εναντίον της Τουρκίας αντιδρούν. Αντιδρούν όχι γιατί τους ενδιαφέρει η Τουρκία αλλά γιατί εξυπηρετούν δικά τους συμφέροντα που σχετίζονται με την Τουρκία”, ανέφερε.
Είπε, επίσης, πως θεωρεί ότι η συζήτηση τον Δεκέμβριο στην ΕΕ για το θέμα της Τουρκίας θα είναι αρκετά δύσκολη, λαμβάνοντας υπόψη τις προσεγγίσεις κάποιων κρατών.
“Όταν υπάρχει απέναντι μια αγορά που λέγεται Τουρκία είτε αυτό αφορά θέματα στρατιωτικά είτε οτιδήποτε άλλο ναι θα τα λάβει υπόψη της η Ισπανία. Και ενδεχομένως και εμείς αν είμαστε στη θέση της Ισπανίας να τα λαμβάναμε υπόψη”, σημείωσε ο κ. Χριστοδουλίδης.
Παράλληλα, σημείωσε, πως παρόλα αυτά θα ήταν σαφώς πιο δύσκολα τα πράγματα για την Κυπριακή Δημοκρατία αν αυτή ήταν εκτός της ΕΕ.
Ο Υπουργός Εξωτερικών είπε πως το έγγραφο επιλογών σε σχέση με την Τουρκία πρέπει να υποβληθεί στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων και αναμένεται να περιλαμβάνει πολιτικά και νομικά μέτρα. Πρόσθεσε πως χρειάζεται ομοφωνία για να ληφθούν αποφάσεις. «Θα δούμε πώς θα εξελιχθεί η όλη συζήτηση τον Δεκέμβριο στις Βρυξέλλες. Αύριο θα είμαι Βρυξέλλες για το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και θα έχω και συναντήσεις ειδικά για αυτό το έγγραφο επιλογών», ανέφερε.
Σημείωσε ακόμη πως η οποιαδήποτε συζήτηση για θετική ατζέντα της ΕΕ για την Τουρκία δεν έχει προχωρήσει και «ο στόχος μας είναι μέσα από τις αποφάσεις που θα ληφθούν να υπάρξει επίσημη απόφαση για τερματισμό των όποιων συζητήσεων προς αυτή την κατεύθυνση, εκτός αν η Τουρκία επανέλθει στο θέμα και της συζήτησης του Κυπριακού, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου, και δεν επανέλθει με παράνομες ενέργειες στην ΑΟΖ της Κύπρου».
Ο κ. Χριστοδουλίδης, απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών για το θέμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου και των τουρκικών ενεργειών σε αυτήν, ανέφερε πως στις 18 Ιουνίου 2019 έγινε γνωστό το θέμα και οκτώ ημέρες αργότερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποτάθηκε στον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών. Είπε, ακόμη, πως η Κυπριακή Δημοκρατία έθεσε το θέμα και στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις 9 Οκτωβρίου 2019 και το Συμβούλιο Ασφαλείας εξέδωσε σχετική ανακοίνωση.
Αν υπάρχει οποιαδήποτε εισήγηση για τρόπο αντιμετώπισης, πέραν από τη λύση του Κυπριακού, πολύ ευχαρίστως να την ακούσω, πρόσθεσε. Σημείωσε, περαιτέρω, πως ο ίδιος δεν έχει πει πως η Τουρκία δεν θα βρει γεωτρύπανο. Κανείς δεν μπορεί να αποτρέψει την Τουρκία να αγοράσει γεωτρύπανο, επεσήμανε.
Ο Υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ακόμη πως «υπάρχει νομική και πολιτική θωράκιση της Κυπριακής Δημοκρατίας», και για αυτό ενώ τώρα η Τουρκία ζητά από την Αίγυπτο να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για καθορισμό των θαλάσσιων τους συνόρων προσφέροντας πολύ μεγαλύτερη έκταση στη θάλασσα για την Αίγυπτο, το Κάιρο δεν ανταποκρίνεται. Αυτά είναι τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας αυτή τη στιγμή, είπε ο κ. Χριστοδουλίδης.
Σε σχέση με το Κυπριακό, ο Υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε πως στόχος είναι «και δεν πρόκειται να αλλάξει, η λύση στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που εργάζονται και εργάζονταν οι διπλωματικές αποστολές της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Για το θέμα της υπογραφής αμυντικής συμφωνίας μεταξύ Ισπανίας και Τουρκίας, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως σε συνεργασία με την ελληνική Κυβέρνηση έχει εκφραστεί δυσαρέσκεια όχι μόνο για την πράξη της υπογραφής αλλά και για το υλικό που έχει πωληθεί στην Τουρκία, που δεν είναι για αμυντικούς σκοπούς, όπως ανέφερε.
Σημείωσε πως υπάρχει προγραμματισμένη επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στην Ισπανία και είναι ένα από τα θέματα που θα συζητηθούν στο πλαίσιό της στις 9 Δεκεμβρίου.
Σε σχέση με την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας να προσφέρει διορισμό στη θέση Πρέσβη σε υποψήφιο εκτός της Διπλωματικής Υπηρεσίας, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως “δεν θα σχολιάσω απόφαση ανεξάρτητης αρχής της Κύπρου. Νομίζω ότι ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του Υπουργείου εξωτερικών που είχαμε ένα τέτοιο φαινόμενο και αντιλαμβάνεστε ότι αυτό προκάλεσε δυσαρέσκεια και απαρέσκεια”.
Ο Προϋπολογισμός και οι σχεδιασμοί του Υπουργείου Εξωτερικών
Το σύνολο του Προϋπολογισμού του Υπουργείου Εξωτερικών για το 2022 ανέρχεται σε €98.978.862. Τα 85.593.742 ευρώ αφορούν τακτικές δαπάνες και τα 13.385.120 αναπτυξιακές δαπάνες.
Ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως σήμερα η Κυπριακή Δημοκρατία διαθέτει 54 διπλωματικές αποστολές: 44 πρεσβείες, 4 Μόνιμες Αντιπροσωπείες σε διεθνείς οργανισμούς και 6 γενικά προξενεία.
Οι 31 διπλωματικές αποστολές έχουν μόνο ένα διπλωμάτη, 9 έχουν δυο διπλωμάτες, 7 έχουν 3 διπλωμάτες, 2 έχουν 4 διπλωμάτες και 2, δηλαδή η Μόνιμη Αντιπροσωπεία στη Νέα Υόρκη και η Μόνιμη Αντιπροσωπεία στην ΕΕ, έχουν περισσότερους από 4.
Ο Υπουργός Εξωτερικών είπε ακόμη πως εργάζονται για άνοιγμα πρεσβείας στην Αιθιοπία, όπου εδρεύει η Αφρικανική Ένωση.
Ανέφερε πως στο Υπουργείο Εξωτερικών υπάρχουν 218 οργανικές θέσεις και σήμερα υπηρετούν 159 διπλωμάτες, ενώ 12 διπλωμάτες είναι αποσπασμένοι σε άλλα Υπουργεία, υπηρεσίες ή διεθνείς οργανισμούς, 4 στο διπλωματικό γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας, 1 στο γραφείο του διαπραγματευτή της ε/κ πλευράς, 1 στο Υπουργείο Άμυνας, 5 σε θέσεις της ΕΕ, και 1 στα Ηνωμένα Έθνη.
Υπάρχουν αυτή τη στιγμή 35 θέσεις κενές λόγω αφυπηρετήσεων για τις οποίες ξεκίνησε μια διαδικασία προσλήψεων και με τον Προϋπολογισμό του 2022 θα υπάρξουν ακόμα 12 οργανικές θέσεις, πρόσθεσε.
Ο κ. Χριστοδουλίδης είπε παράλληλα πως το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εγκρίνει το Όραμα με καταληκτική ημερομηνία το 2025 στο οποίο καταγράφονται οι στόχοι και οι επιδιώξεις του Υπουργείου με ένα συγκεκριμένο πλαίσιο υλοποίησης σε ετήσια βάση. Σημείωσε πως το 2026 η Κύπρος θα αναλάβει για δεύτερη φορά την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και πρέπει να είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε αυτή τη μεγάλη υποχρέωση.
Ο Υπουργός Εξωτερικών ανέφερε πως στηρίζει απόλυτα τα αιτήματα του διπλωματικού και του άλλου προσωπικού. Έγιναν κάποια βήματα αλλά υπάρχει και δυσαρέσκεια όπως για το γεγονός ότι την περίοδο 2011-2018 δεν έγινε ούτε μια πρόσληψη στο Υπουργείο Εξωτερικών, πρόσθεσε.
Και αυτό, όπως σημείωσε, ενώ σύμφωνα με στοιχεία του 2016, η Τουρκία έχει το πέμπτο μεγαλύτερο δίκτυο διπλωματικών αποστολών στον κόσμο, με 239 διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό και με 62 χιλιάδες άτομα να εργάζονται στις αποστολές αυτές.
Αναλύοντας τους τρεις βασικούς πυλώνες στη βάση των οποίων εργάζεται το Υπουργείο, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε, μεταξύ άλλων, πως τις επόμενες εβδομάδες θα ξεκινήσει και επίσημα η λειτουργία στην Κύπρο της Μόνιμης Γραμματείας Τριμερών Σχηματισμών.
Έχουν προσληφθεί τρεις εμπειρογνώμονες που ήδη ξεκίνησαν να εργάζονται με αγορά υπηρεσιών και μέχρι στιγμής έχουμε τη σύμφωνη γνώμη του Ισραήλ, της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Ιορδανίας για συμμετοχή σε αυτή τη Γραμματεία, ανέφερε.
Είπε πως ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι να προχωρήσουν σε ένα περιφερειακό οργανισμό ασφάλειας και συνεργασίας στην περιοχή, χωρίς αποκλείσεις και στη βάση μιας θετικής προσέγγισης.
Ανέφερε, εξάλλου, πως τον Δεκέμβριο θα επισκεφθεί την Κύπρο ο ΓΓ του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου και στη συνέχεια ο Υπουργός Εξωτερικών του Κουβέιτ.
Ο κ. Χριστοδουλίδης αναφερόμενος στις σχέσεις με τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ είπε πως ιδιαίτερη σημασία δίδεται εκτός από τις σχέσεις με τα πέντε μόνιμα μέλη, σε αυτές με την Ιαπωνία και την Ινδία.
Ο Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε επίσης στις προσπάθειες που γίνονται για ανάπτυξη της οικονομικής διπλωματίας, της εκπαιδευτικής διπλωματίας, της πολιτιστικής διπλωματίας, της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στην εξωτερική πολιτική και της πράσινης διπλωματίας.
«Είμαστε σε μια διαδικασία συνεχούς μεταρρύθμισης στο Υπουργείο Εξωτερικών και έχει συσταθεί και σχετική μονάδα για στρατηγικό σχεδιασμό και μεταρρύθμιση του Υπουργείου», επεσήμανε.