Η σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία στην Κύπρο αναδεικνύεται ως εργαλείο θετικής κοινωνικής αλλαγής. Στις 29 Νοεμβρίου 2024, το συνέδριο Building Community – Art for Social Action (BCASA) πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στο Ινστιτούτο Γκαίτε στη Λευκωσία, συγκεντρώνοντας καλλιτέχνες, ακτιβιστές, εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και αρμόδιους φορείς. Μέσα από ομιλίες και συζητήσεις, η εκδήλωση προώθησε τη διατομεακή συνεργασία και ανέδειξε τον ρόλο των τεχνών στη διαμόρφωση ενός συμπεριληπτικού μέλλοντος για το νησί.
Το συνέδριο αποτελεί μέρος του διετούς έργου Building Community – Art for Social Action, που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του Προγράμματος Βοήθειας για την Τουρκοκυπριακή κοινότητα και υλοποιείται από τους οργανισμούς Visual Voices (VV), Civil Society Initiative Association (SiTi) και Management Centre of the Mediterranean (MC-Med). Διοργανώθηκε από τις Μελινα Φιλίππου, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του VV, Selin Genç, Συντονίστρια Κοινότητας και Τεχνών του VV; Pervin Avcı, Σύμβουλο Προγραμμάτων του MC-Med και Aysel Ferhatoglu, Συντονίστρια Προγραμμάτων του SiTi.Η εκδήλωση έλαβε συγχρηματοδότηση από τη Βρετανική Ύπατη Αρμοστεία στη Λευκωσία.
Κατά την έναρξη του συνεδρίου, χαιρετισμούς απηύθυναν, ο Michel Vedrenne Gutierrez, Επικεφαλής Τμήματος στην Υπηρεσία Υποστήριξης της Διαδικασίας Επίλυσης του Κυπριακού, ΓΔ Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος εξέφρασε τη διαχρονική υποστήριξγ του ΓΔ Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων στον δημιουργικό και πολιτιστικό τομέα της Κύπρου και η Α.Ε Michael Tatham, Ύπατος Αρμοστής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Κύπρο, που υπογράμμισε τον μεταμορφωτικό ρόλο της τέχνης στο διακοινοτικό τοπίο του νησιού.
Η κοινή ομιλία των Δημάρχων Λευκωσίας, Χαράλαμπου Προύντζου και Mehmet Harmancı, αποτέλεσε σημείο αναφοράς, καθώς δήλωσαν τη δέσμευσή τους για συνεργασία και ανέδειξαν την τέχνη ως γέφυρα που ενισχύει τους κοινοτικούς δεσμούς.
Στην κεντρική ομιλία του συνεδρίου, ο πρώτος Υφυπουργός Πολιτισμού, Δρ. Γιάννης Τουμαζής, τοποθέτησε τον πολιτισμό ως δείκτη βιώσιμης ανάπτυξης, τονίζοντας την ανάγκη για έναν δυναμικό πολιτιστικό οικοσύστημα. Υπογράμμισε ότι οι τοπικές κοινότητες, σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, μπορούν να διαμορφώσουν λύσεις για σύγχρονες προκλήσεις, ενώ οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής οφείλουν να αναγνωρίσουν τη σημασία του πολιτισμού ως παράγοντα αλλαγής. Ο Δρ Τουμαζής σημειώνει πως “Οι πολίτες, οι τοπικές κοινότητες, η κοινωνία των πολιτών και οι οργανώσεις στο πλαίσιο μιας συγκεκριμένης πόλης και ιδιαίτερα σε πολιτικά και ιστορικά αμφισβητούμενες περιοχές, μπορούν να προσδιορίσουν την ανάπτυξη που επιθυμούν. Η ανάπτυξη και η συμφιλίωση ξεκινούν από το τοπικό επίπεδο. Οι πολιτιστικές και καλλιτεχνικές πρακτικές είναι σε θέση να διευκολύνουν αυτές τις συζητήσεις και πειραματισμούς και να ενδυναμώσουν την τοπική πολιτιστικη ποικιλομορφία και κληρονομιά. Από την άλλη πλευρά είναι η ώρα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο να κατανοήσουν και να αφομοιώσουν τη σημασία του πολιτισμού και των τεχνών και να δημιουργήσουν πολιτικές για ένα καινοτόμο, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμο μέλλον.”
Στα πάνελ που ακολούθησαν, καλλιτέχνες και επαγγελματίες του πολιτισμού από το πρόγραμμα μικρών επιχορηγήσεων Τέχνη για Κοινωνική Δράση μοιράστηκαν πρακτικές και προτάσεις για τη βελτίωση των πολιτιστικών δομών, εστιάζοντας στις διακοινοτικές συνεργασίες.
Η εκδήλωση έκλεισε με την ανακοίνωση του οργανισμού Visual Voices για την δημιουργία του Διακοινοτικού Δικτύου για την Κοινωνικά Εμπλεκόμενη Τέχνη, το οποίο φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως κεντρικός κόμβος για την υποστήριξη της συνεργασίας μεταξύ καλλιτεχνών, ερευνητών και οργανισμών, προωθώντας την κοινωνικά εμπλεκόμενη τέχνης σε τοπικό και διεθνές επίπεδο. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εγγραφούν στο Δίκτυο στον ΣΥΝΔΕΣΜΟ ή επικοινωνώντας στο [email protected] για περισσότερες πληροφορίες.