weather widget icon
27.8 °C
ΚΥΡΙΑΚΗ
06.07.2025 7:25
Powered by:
Μέλος του ομίλου
Alpha Cyprus
alpha-letter
Advertisement
26.03.2025
ΚΥΠΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
14:09

Εγκαίνια…51 χρόνια μετά: Η ιστορία του Μνημείου Ελευθερίας και γιατί δεν εγκαινιάστηκε ποτέ

Ποια «χάρισε» την μορφή της στο πρόσωπο του γλυπτού της Ελευθερίας
Advertisement

Μνημείο Ελευθερίας. Ή Μνημείο Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-59. Ένα μνημείο που «γεννήθηκε» ως ιδέα μαζί με την Κυπριακή Δημοκρατία, ανεγέρθηκε μισό αιώνα πριν και παρόλο που αποτελεί σημείο κατατεθέν, ποτέ δεν εγκαινιάστηκε.

Βρισκόμαστε λίγο πριν τη δεκαετία του ’60. 1959 υπογράφονται οι συμφωνίες Ζυρίχης Λονδίνου. Επιστρέφοντας στην Κύπρο ο τότε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’, δίνει εντολή για ανέγερση ενός μνημείου ως φόρο τιμής για τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ 1955-59.

Advertisement

Η φιλοτέχνηση του έργου ανατίθεται στον Ελλαδίτη γλύπτη Ιωάννη Νοταρά. 1961, αρχίζουν στην Φλωρεντία οι εργασίες για δημιουργία των 17 γλυπτών που θα κοσμούσαν το μνημείο, εργασίες που κράτησαν πέντε χρόνια.

1967, ολοκληρώνεται η χύτευση των ορειχάλκινων γλυπτών, μεταφέρονται με πλοίο στην Κύπρο και φυλάσσονται στο κτήριο της Αρχιεπισκοπής.

Στην επίσκεψή του στην Λευκωσία ο Ιωάννης Νοταράς, θα επιλέξει ως ιδανική τοποθεσία για ανέγερση του μνημείου τον προμαχώνα Ποντοκατάρο στην εντός των τειχών Λευκωσία και τα ενετικά τείχη.

Advertisement

Η φιλοτέχνηση της βάσης του αγάλματος ανατίθεται στον νεαρό αρχιτέκτονα Πεύκιο Γεωργιάδη.

1973, η ανέγερση του μνημείου προχωρά κι ολοκληρώνεται τον Ιούλιο του 1974, λίγες μόλις ημέρες πριν το Πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή. Έτσι, τα αποκαλυπτήρια δεν θα γίνουν ποτέ. Λέγεται μάλιστα ότι σε μερικά γλυπτά υπάρχουν εμφανή σημάδια από σφαίρες.

Advertisement

Λέγεται επίσης πως ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος είχε πει πως τα αποκαλυπτήρια του μνημείου θα γίνονταν όταν η Κύπρος ελευθερωνόταν από τον τουρκικό ζυγό.

Ο Συμβολισμός

Το μνημείο αποτελείται από τρία επίπεδα. Στην κορυφή ένα γλυπτό με στοιχεία κλασικής τέχνης, μια επιβλητική φιγούρα, η Ελευθερία. Με τον δείκτη της να δείχνει προς τα πάνω, προστάζει τους αγωνιστές να ανοίξουν το κελί και να αποφυλακίσουν τον λαό.

Δεκατέσσερις φυλακισθέντες, αναπαριστούν πολίτες διαφόρων ηλικιών, από όλα τα στρώματα της κυπριακής κοινωνίας. Στις μορφές τους είναι ευδιάκριτα χαραγμένη η καταπόνηση της σκλαβιάς, μορφές φορτωμένες πόνο, θλίψη, ευλάβεια μα και ελπίδα. Φιγούρες που έχουν πλέον σπάσει τα δεσμά κι ανηφορίζουν, οδεύοντας προς την ελευθερία.

Η Ελευθερία

Advertisement

Η Ελευθερία. Μια μορφή που θα βρει τα χαρακτηριστικά της στο πρόσωπο της 16χρονης τότε μαθήτριας Νίνας Θεοχαρίδου και μετέπειτα σεφ και δημοσιογράφος.

Ο Νοταράς χρειαζόταν ένα κορίτσι που θα πόζαρε και στο πρόσωπό της θα αντικατοπτριζόταν η Ελευθερία, με τον Αρχιεπίσκοπο να επιλέγει την 16χρονη Νίνα που φοιτούσε τότε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο.

«Ήταν εντολή από το σχολείο και το άγαλμα ήταν παραγγελία του Αρχιεπισκόπου, έτσι έπρεπε να το κάνω. Πήρε οχτώ χρόνια στον γλύπτη να το ολοκληρώσει γι’ αυτό δεν έγιναν ποτέ τα εγκαίνια. Μέχρι να το παραδώσει έγινε η εισβολή», θα έλεγε η ίδια χρόνια αργότερα.

A statue atop a monument representing Cyprus’ liberty, seen standing as the moon rises behind, in capital Nicosia, Cyprus, Monday, March 25, 2013. (AP Photo/Petros Giannakouris)

Εγκαίνια 51 χρόνια μετά

Advertisement

Η τέλεση των εγκαινίων συζητείτο εδώ και χρόνια μεταξύ του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, του Δήμου Λευκωσίας και του Συμβουλίου Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ, μια συζήτηση που συνεχίστηκε μεταξύ Αρχιεπισκόπου Γεώργιου και ΕΟΑ Λευκωσίας.

2025. Το μνημείο συντηρείται και την Κυριακή 30 Μαρτίου, 70 χρόνια μετά τον Απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ και 51 χρόνια έπειτα από την ανέγερση του μνημείου, εγκαινιάζεται και επίσημα.

Διαβάστε επίσης: Εγκαινιάζεται επισήμως το Μνημείο Ελευθερίας 52 χρόνια μετά την ανέγερσή του

Advertisement

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Βρείτε όλες τις θεματικές κατηγορίες του Alpha News παρακάτω

Ζωντανή Ροή Ειδήσεων

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

More