Το διάστημα από το βράδυ του Σαββάτου μέχρι το βράδυ της Κυριακής αναμένεται η πτώση τμήματος κινεζικού πυραύλου που κινείται ανεξέλεγκτο σε φθίνουσα τροχιά μετά την ολοκλήρωση της αποστολής του.

Το αδέσποτο αντικείμενο είναι πιθανό να περάσει πάνω από την Ελλάδα, ωστόσο ο κίνδυνος κατάπτωσης είναι εξαιρετικά μικρός.

Οι αρχές της Ελλάδας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών κλήθηκαν να επαγρυπνούν, χωρίς ωστόσο να ενεργοποιηθεί η διαδικασία για απειλές στον εναέριο χώρο.

Μετεωρική πτώση

Το πρώτο στάδιο του πυραύλου Long March 5, ένας μεταλλικός σωλήνας μήκους περίπου 20 μέτρων και βάρους 23 τόνων, εκτιμάται ότι θα σπάσει σε κομμάτια που δεν θα καταστραφούν κατά τη μετεωρική κάθοδό τους στην ατμόσφαιρα και θα φτάσουν μέχρι την επιφάνεια της Γης.

Δεδομένου ότι το μεγάλο εξάρτημα κινείται ανεξέλεγκτο και περιστρέφεται, η ακριβής πρόβλεψη του πότε και του πού θα καταπέσουν τα συντρίμμια είναι αδύνατη.

Σύμφωνα με την Aerospace Corporation, μη κερδοσκοπικό ερευνητικό κέντρο της Καλιφόρνια που χρηματοδοτείται από την αμερικανική κυβέρνηση, ο πύραυλος θα εισέλθει στην ατμόσφαιρα της Γης στις 07.15 ώρα Ελλάδας την Κυριακή, συν ή πλην μία ώρα.

Η ζώνη όπου θα μπορούσαν να καταπέσουν συντρίμμια είναι μια γιγάντια περιοχή που περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, την Ινδία, την Αυστραλία, την Αφρική, τη Βραζιλία και τη Νοτιοανατολική Ασία, εκτιμά η Aerospace Corporation.

Μεγαλύτερη είναι η αβεβαιότητα στην εκτίμηση της Υπηρεσίας Ασφάλειας Αεροπορίας της ΕΕ (EASA), το διαστημικό σκουπίδι θα εισέλθει στην ατμόσφαιρα κάποια στιγμή από τις 12.14 το μεσημέρι του Σαββάτου μέχρι τις 21.08 το βράδυ της Κυριακής.

H EASA «έχει εκτιμήσει μια σειρά πιθανών τροχιών επανεισόδου, μια από τις οποίες θα μπορούσε να επηρεάσει τον εναέριο χώρο της Νότιας Ευρώπης».

«Περιοχές / εναέριοι χώροι που δυνητικά επηρεάζονται είναι η Βουλγαρία, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Μάλτα, η Πορτογαλία και η Ισπανία».

Ο χάρτης που παρουσίασε η υπηρεσία δείχνει την πιθανή πορεία του δορυφόρου πάνω από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα στον βορρά και την Κρήτη στον Νότο.

Ωστόσο η EASA διευκρινίζει πως η πτώση του αντικειμένου «δεν θεωρείται μη ασφαλής κατάσταση» που θα δικαιολογούσε την ενεργοποίηση της διαδικασίας αντιμετώπισης απειλών στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο.

Ανεξέλεγκτη πορεία

O πύραυλος Long March 5 είχε εκτοξευτεί στις 24 Ιουλίου για να μεταφέρει σε τροχιά μια εργαστηριακή υπομονάδα για τον διαστημικό σταθμό Tiangong που συναρμολογεί η Κίνα.

Το πρώτο στάδιο του πυραύλου είναι και το μεγαλύτερο τμήμα του και εγκυμονεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο σε περίπτωση ανεξέλεγκτης πτώσεις.

Στις περισσότερες εκτοξεύσεις, το πρώτο στάδιο δεν εισέρχεται σε τροχιά και καταπέφτει στον ωκεανό σε μια προϋπολογισμένη πορεία. Αν όμως φτάσει σε τροχιά, πυροδοτεί τους κινητήρες του ώστε να εισέλθει ξανά στην ατμόσφαιρα και να καταπέσει στον ωκεανό.

Η περίπτωση του Long March 5B διαφέρει, αφού το πρώτο στάδιο δεν μπορεί να ενεργοποιήσει ξανά τους κινητήρες του από τη στιγμή που θα σβήσουν. Το αντικείμενο πετά έτσι σε φθίνουσα τροχιά μέχρι να επιβραδυνθεί αρκετά από την ατμόσφαιρα ώστε να καταπέσει.

Είναι η τρίτη φορά τα τελευταία δύο χρόνια που κινεζικός πύραυλος πέφτει ανεξέλεγκτα στη Γη. Στο δεύτερο περιστατικό, τον Μάιο του 2021, τα συντρίμμια έπεσαν στον Ινδικό Ωκεανό. Την πρώτη όμως φορά, τον Μάιο του 2020, μεταλλικά θραύσματα έπεσαν σε χωριά της Ακτής του Ελεφαντοστού, όπου αναφέρθηκαν μάλιστα υλικές ζημιές.

Ασαφές παραμένει τι θα έχει απομείνει από το πρώτο στάδιο μέχρι να φτάσει μέχρι την επιφάνεια. Σύμφωνα με την Aerospace Corporation, περίπου 5 με 9 τόνοι συντριμμιών θα πέσουν με μεγάλη ταχύτητα στο νερό ή το έδαφος.

Δεδομένου ότι το 70% του πλανήτη καλύπτεται από νερό, η πιθανότητα συντριβής σε κατοικημένες περιοχές είναι μικρή, και σύμφωνα με την Aerospace Corporation η πιθανότητα τραυματισμών κυμαίνεται από 1 στις 230 έως 1 στις 1.000.

Σύμφωνα με τις πρακτικές που εφαρμόζει η αμερικανική κυβέρνηση, το αποδεκτό επίπεδο κινδύνου για ανεξέλεγκτη επανείσοδο αντικειμένων είναι πολύ μικρότερο, 1 στις 10.000.

Παρά τον χαμηλό κίνδυνο για κατοικημένες περιοχές, η απόφαση της Κίνας να χρησιμοποιήσει πυραύλους χωρίς δυνατότητα ελεγχόμενης επανεισόδου προκάλεσε επικρίσεις από τις ΗΠΑ.

«Είναι σαφές ότι η Κίνα απέτυχε να συμμορφωθεί με τα υπεύθυνα στάνταρτ σχετικά με τα διαστημικά σκουπίδια της» είχε γράψει ο διοικητής της NASA Μπιλ Νέλσον μετά το αντίστοιχο περιστατικό του 2021.