Λήγει αύριο η 10ήμερη παράταση της εντολής σχηματισμού κυβέρνησης από τον Βενιαμίν Νετανιάχου, ωστόσο παραμένει αβέβαιο το πολιτικό σκηνικό στο Ισραήλ, αφού δεν έχουν ακόμα υπογραφεί τελικές συμφωνίες που θα περιέχουν τους όρους των κοινών προγραμματικών δηλώσεων όλων των κομμάτων που θα συμμετέχουν στην νέα κυβέρνηση. Επίσης, δεν έχει ολοκληρωθεί η νομοθετική διαδικασία που θα καλύπτει όλες ανεξαιρέτως τις δεσμεύσεις του εντολοδόχου Πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου προς το κόμμα «Θρησκευτικός Σιωνισμός» υπό τον Μπετσαλέλ Σμότριτς και προς το κόμμα «Εβραϊσμός της Τορά» των Ασκεναζί Εβραίων Υπερορθοδόξων.
Όπως μεταδίδει το κρατικό ισραηλινό ραδιόφωνο, χρονικά θεωρείται απίθανο να περαιωθεί μέχρι αύριο η κοινοβουλευτική διαδικασία προκειμένου όλα τα νομοσχέδια που κατατέθηκαν την περασμένη εβδομάδα να καταστούν νόμοι του κράτους. Από την άλλη, σήμερα το πρωί ανακοινώθηκε ότι οι Υπερορθόδοξοι πολιτικοί ηγέτες του «Εβραϊσμού της Τορά» συμφώνησαν με τη διαπραγματευτική ομάδα του Λικούντ να μην επιμείνουν στη μεταβολή του Περί της Εβραϊκής Παλιννόστησης Νόμου και να μην καταργηθεί όρος βάσει του οποίου επιτρέπεται η πολιτογράφηση σε εγγονούς Εβραίων, οι οποίοι δεν έχουν την εβραϊκή ιδιότητα βάσει προτεινόμενης στενότερης ερμηνείας των θρησκευτικών κανόνων του Ιουδαϊσμού. Σε αντάλλαγμα της κίνησης αυτής, το Λικούντ φέρεται να συμφωνεί στον περιορισμό της υποχρέωσης στράτευσης των μαθητών των ιερατικών σχολών. Ωστόσο, δεν έχει υπογραφεί ακόμα τελική συμφωνία που να ορίζει τις ως άνω δεσμεύσεις.
Όπως αναφέρουν Ισραηλινοί πολιτικοί αναλυτές, εάν τελικά ο Νετανιάχου δεν δηλώσει αύριο στον Πρόεδρο της χώρας, Ιτσχάκ Χέρτσογκ, ότι έχει καταλήξει σε συμφωνία σχηματισμού κυβέρνησης, θα αναγκαστεί να ζητήσει πρόσθετη παράταση 4 ημερών, σύμφωνα με το μέγιστο χρονικό όριο παράτασης που ορίζει η νομοθεσία. Θα πρέπει όμως να αιτιολογήσει το αίτημά του αποδεικνύοντας ότι υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις που διαβεβαιώνουν πως η νέα κυβέρνηση θα είναι βιώσιμη και οι επιμέρους διακομματικές συμφωνίες κυβερνητικής συνεργασίας θα έχουν υπογραφεί εκατέρωθεν. Όπως ορίζει η ισραηλινή νομοθεσία, εναπόκειται στην απόλυτη κρίση του Προέδρου του Κράτους να αποδεχθεί το αίτημα παράτασης της εντολής σχηματισμού κυβέρνησης.
Στο επίκεντρο οι διμερείς σχέσεις Ισραήλ – Ηνωμένων Πολιτειών
Στο μεταξύ, σε ασυνήθιστη δήλωση προέβη σήμερα ο εντολοδόχος Ισραηλινός Πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου, σχολιάζοντας το χθεσινό κύριο άρθρο γνώμης της εφημερίδας New York Times, που έφερε τον τίτλο «Το ιδεώδες της Δημοκρατίας στο εβραϊκό κράτος βρίσκεται σε κίνδυνο» και αναφερόταν στην πολιτική ατζέντα της νέας ισραηλινής κυβέρνησης που πρόκειται να σχηματισθεί με εταίρους τα κόμματα της εθνοθρησκευτικής δεξιάς και του υπερορθόδοξου εβραϊκού θρησκευτικού χώρου. «Ενόσω η συγκεκριμένα εφημερίδα συνεχίζει να προσπαθεί να απονομιμοποιήσει την κυβέρνηση της μοναδικής πραγματικής δημοκρατίας στη Μέση Ανατολή και του σημαντικότερου συμμάχου των ΗΠΑ στην περιοχή, θα συνεχίσω να αγνοώ τους αβάσιμους ισχυρισμούς της και αντ’ αυτού θα συνεχίσω να εργάζομαι για να καταστήσω το Ισραήλ ακόμα πιο ισχυρό, να ενδυναμώσω ακόμα περισσότερο του δεσμούς του με την Αμερική, με τις γειτονικές μας χώρες και να εξασφαλίσω ένα ασφαλές μέλλον για το μοναδικό εβραϊκό κράτος που υπάρχει στον κόσμο», δήλωσε ο Νετανιάχου σχολιάζοντας το άρθρο.
Το περιεχόμενο του άρθρου γνώμης της New York Times, που έκανε αίσθηση στην ισραηλινή επικαιρότητα, καλούσε τη διακυβέρνηση Μπάιντεν να προβεί στις κατάλληλες κινήσεις, ώστε να προστατευθούν οι αρχές του δημοκρατικού πολιτεύματος στο Ισραήλ, ασκώντας δυσμενή κριτική στην πολιτική ατζέντα της νέας κυβέρνησης Νετανιάχου. Στο άρθρο μεταξύ άλλων τονιζόταν ότι η νέα κυβέρνηση στο Ισραήλ θα θέσει σε κίνδυνο την αρχή «δύο έθνη-δύο κράτη» ως βάση επίλυσης της διένεξης Ισραηλινών-Παλαιστινίων, δια της νομιμοποίησης και επέκτασης εβραϊκών εποικισμών στη Δυτική Όχθη. Επίσης, έγραφε ότι πρόθεση των δεξιότερων κομματικών εταίρων της μελλοντικής κυβέρνησης είναι να προωθούν νομοθετικές αλλαγές, που θέτουν σε κίνδυνο την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας και την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, ως επίσης και τα δικαιώματα των εθνοτικών, θρησκευτικών και κοινωνικών μειονοτήτων.
Παράλληλα, στο χθεσινό φύλλο της ισραηλινής εφημερίδα HaAretz δημοσιεύθηκε συνέντευξη του Πρέσβη των ΗΠΑ στο Ισραήλ, Τάμας Νάιντς, η πρώτη που παραχώρησε σε δημοσιογραφικό μέσο μετά τις βουλευτικές εκλογές της 1ης Νοεμβρίου. Στη συνέντευξή του ο Νάιντς ερωτήθηκε περί της ποιότητας των διμερών σχέσεων Ισραήλ-ΗΠΑ, όταν θα αναλάβει καθήκοντα η νέα κυβέρνηση Νετανιάχου. Ο Νάιντς εξέφρασε την εκτίμηση ότι «παρά τις ακραίες απόψεις ορισμένων κυβερνητικών εταίρων της μελλοντικής κυβέρνησης, ο Πρόεδρος Μπάιντεν θα συνεργαστεί με τον Βενιαμίν Νετανιάχου», διευκρινίζοντας ότι τόσο εκείνος προσωπικά όσο και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ και οι στενοί του συνεργάτες «γνωρίζουμε πολύ καλά τον Νετανιάχου». «Πιστεύουμε ότι είναι ένας έξυπνος άνθρωπος που γνωρίζει και εκείνος πολύ καλά την αμερικανική πολιτική, διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με τον Τζο Μπάιντεν και ότι επιθυμεί και εκείνος να είναι ο πρωθυπουργός όλων ανεξαιρέτως των Ισραηλινών», διευκρίνισε ο Αμερικανός Πρέσβης.
Από την άλλη, απέφυγε να απαντήσει ευθέως στην ερώτηση εάν προτίθεται να συναντήσει απ’ ευθείας τους υπόλοιπους κομματικούς εταίρους της νέας κυβέρνησης που προέρχονται από ακροδεξιό εθνοθρησκευτικό κόμμα του «Θρησκευτικού Σιωνισμού», Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και Μπετσαλέλ Σμότριτς, «τους οποίους γνωρίζει πολύ λιγότερο», όπως δήλωσε. «Δεν θα παίξω το παιχνίδι ‘εάν θα συναντήσω και πότε θα συναντήσω ποιον’», δήλωσε ο Νάιντς προσθέτοντας ότι «όπως είχε πει και παλιότερα ο Υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, ας κρίνουμε τους ανθρώπους από τις πράξεις τους και όχι με βάση όσα έκαναν κατά την προεκλογική τους εκστρατεία. Ο Βενιαμίν Νετανιάχου είναι αυτός που έχει την ευθύνη της λειτουργίας της νέας κυβέρνησης. Μας διαβεβαίωσε ότι κρατά γερά το τιμόνι της νέας κυβέρνησης και εμείς θα εργαστούμε μαζί του», διευκρίνισε.
Κληθείς να σχολιάσει την κριτική που εκφράζεται διεθνώς για την ιδεολογική ατζέντα της μελλοντικής ισραηλινής κυβέρνησης, ο Τόμας Νάιντς εξέφρασε την άποψη ότι «όλοι μας θα πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω για αυτό το θέμα και αυτό είναι που επαναλαμβάνω στους συναδέλφους μου στην Ουάσιγκτον και στην Εβραϊκή Ομογένεια στις ΗΠΑ. Στο Ισραήλ υπάρχει μία δημοκρατία ζωντανή. Το 72% των πολιτών της χώρας συμμετείχε στις τελευταίες εκλογές. Πρόκειται για ένα ποσοστό εξαιρετικά υψηλό σε σύγκριση με τα αντίστοιχα ποσοστά συμμετοχής στις εκλογικές διαδικασίες που σημειώνονται στις ΗΠΑ σε κάθε εκλογική αναμέτρηση που πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια. Δεν υπάρχει περίπτωση ποτέ εμείς στις ΗΠΑ να πλησιάσουμε τέτοια υψηλά ποσοστά συμμετοχής των πολιτών μας στις εκλογές». Ως προς την αραβική μειονότητα που ζει στο Ισραήλ ο Νάιντς σημείωσε ότι «στις ισραηλινές εκλογές προσήλθαν στις κάλπες περισσότεροι από το 55% των Αράβων πολιτών της χώρας, και εμείς ως Ηνωμένες Πολιτείες, είμαστε υποχρεωμένοι να λάβουμε σοβαρά υπ’όψιν και τις δικές τους ανησυχίες». Σχετικά με τους εβραϊκούς εποικισμούς που φέρεται η νέα κυβέρνηση θα επιθυμεί να επεκτείνει, ο Νάιντς απάντησε με κατηγορηματικό τρόπο λέγοντας ότι η Ουάσιγκτον «είναι αντίθετη με αυτούς τους σχεδιασμούς. Αντιθέτως, υποστηρίζουμε τη διατήρηση του στάτους κβο στο Όρος του Ναού (σ.σ. προαύλιος χώρος του Τεμένους Αλ-Άκσα) ως επίσης και την διατήρηση της πιθανότητας εφαρμογής της αρχής ‘δύο έθνη-δύο κράτη’ ως βάση επίλυσης του Παλαιστινιακού». Από την άλλη, τόνισε τα ζητήματα με τα οποία οι ΗΠΑ ταυτίζονται πλήρως με τις ισραηλινές θέσεις. «Υπάρχουν πάρα πολλά ζητήματα με τα οποία συμφωνούμε απόλυτα, όπως όσον αφορά την ιρανική απειλή, τους κινδύνους που απορρέουν από τους περιφερειακούς συμμάχους του Ιράν, την ανάγκη περιορισμού οιουδήποτε κινδύνου για την ασφάλεια του Ισραήλ. Για όλα αυτά τα θέματα θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά με τους Ισραηλινούς» διευκρίνισε.
Ο Πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ, Τόμας Νάιντς, αναφέρθηκε εκτενώς στο ζήτημα της επαναλειτουργίας του Αμερικανικού Προξενείου στην Ανατολική Ιερουσαλήμ – ενδεχόμενο στο οποίο αντιδρά έντονα η ισραηλινή πλευρά, τόσο επί των ημερών της απερχόμενης κυβέρνησης Μπένετ-Λαπίντ όσο και οι πολιτικές δυνάμεις που πρόκειται να αναλάβουν την εξουσία. Η επαναλειτουργία του Προξενείου των ΗΠΑ στον αραβικό τομέα της πόλης εκλαμβάνεται από τους Ισραηλινούς ως πρακτική που ουσιαστικά θα αναιρέσει την πολιτική σημασία της μεταφοράς της Πρεσβείας των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ και την αναγνώριση της πόλης ως της ενιαίας πρωτεύουσας του Ισραήλ. «Το ζήτημα δεν έχει αποσυρθεί από την αμερικανική ατζέντα», τόνισε ο Νάιντς, προσθέτοντας ότι «εμείς θα συνεχίσουμε να το θέτουμε ξανά και ξανά». «Χάσαμε πολύτιμο χρόνο συζητώντας για μια ταμπέλα. Από τότε που έκλεισε το Προξενείο των ΗΠΑ στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, λειτουργεί ως τμήμα της πρεσβείας μας το ‘Γραφείο Παλαιστινιακών Υποθέσεων’ που απασχολεί περί τους 70 διπλωματικούς υπαλλήλους. Η νέα πραγματικότητα δεν μας εμπόδισε να εργαζόμαστε υπέρ των συμφερόντων του Παλαιστινιακού λαού, προκειμένου η καθημερινότητά τους να βελτιωθεί και να διατηρηθούν οι συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν την εφαρμογή της αρχής των δύο κρατών ως βάση επίλυσης της διένεξης», δήλωσε, καταλήγοντας ωστόσο ότι δεν είναι σίγουρος ότι το Προξενείο στην ανατολική πλευρά της πόλης θα επαναλειτουργήσει σύντομα. «Παρ’ όλα αυτά, εμείς θα συνεχίσουμε να ασκούμε πιέσεις για την επαναλειτουργία του», κατέληξε.
