Άνγκελα Μέρκελ. 15 χρόνια στο κορυφαίο αξίωμα της ισχυρής Γερμανίας. Η ώρα της μεγάλης εξόδου έφτασε καθώς οι Γερμανοί ετοιμάζονται να προσέλθουν την Κυριακή στις κάλπες. Είναι εξαιρετικά δύσκολο, τόσο για τους ίδιους τους ψηφοφόρους, όσο και για τους ξένους παρατηρητές να φανταστούν ποια θα είναι η επόμενη ημέρα της πανίσχυρης ευρωπαϊκής χώρας χωρίς την τεράστια Άγκελα Μέρκελ στο πηδάλιο της.
Ο άνθρωπος που ανέλαβε να συγγράψει την βιογραφία της Μέρκελ, μίλησε στο CNN και είπε πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα για την προσωπικότητα της.
«Πάντα την υποτιμούσαν οι αντίπαλοι της και οι άλλοι πολιτικοί. Όταν αντιλήφθηκαν ότι μια γυναίκα που προερχόταν από την Ανατολική Γερμανία ήταν έτοιμη και ικανή να παίξει αυτό το παιγνίδι, ήταν πλέον αργά», ανέφερε ο Ralpha Bollmann, προσθέτοντας πως ακόμα και τα Μέσα Ενημέρωσης αρχικά δεν την θεωρούσαν ως ένα σοβαρό πολιτικό αντίπαλο.
«Δεν θα γίνει ποτέ Καγκελάριος»
Η Μέρκελ σε μια από τις πρώτες της συνεντεύξεις το 2001 στο Βερολίνο ως η ηγέτιδα του κεντροδεξιού κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών, έδειχνε να είναι αρκετά άβολη. Τα δυνατά φώτα του στούντιο και οι κάμερες, την αποσυντόνισαν. Δεν ήξερε σε ποια κάμερα να κοιτάξει και έδινε αρκετά βαρετές απαντήσεις στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων. Κάποιοι από αυτούς, κυρίως άντρες συμφώνησαν στο εξής: «Αυτή η γυναίκα δεν θα γίνει ποτέ Καγκελάριος».
Τους διέψευσε με τέσσερις συνεχόμενες θητείες και έγινε μια από τους μακροβιότερους ηγέτες στην ιστορία της χώρας. Ο μοναδικός άνθρωπος που υπηρέτησε περισσότερα χρόνια ως Καγκελάριος της Γερμανίας, ήταν ο μέντορας της Χέλμουτ Κολ. Η Μέρκελ δεν υπηρέτησε με ισχύ μόνο τη χώρα της, αλλά ήταν η γυναίκα που έκανε πολλούς να διερωτούνται εάν σήμερα έχουμε μια ευρωπαϊκή Γερμανία, ή μια γερμανική Ευρώπη. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις οικονομικές, διεθνείς κρίσεις των τελευταίων 15 ετών.
Ο Bollmann υποστηρίζει ότι ο κόσμος σύντομα θα πεθυμήσει την σταθερή ηγεσία της Μέρκελ.
«Πιστεύω ότι υπάρχει μια κοινή άποψη στη Γερμανία αλλά και στο εξωτερικό: Ήταν εγγυήτρια της σταθερότητας. Στο μέλλον πολλοί θα κοιτούν στο παρελθόν και θα θυμούνται αυτή τη σταθερότητα», αναφέρει στο CNN.
Η 67χρονη Άνγκελα Μέρκελ μεγάλωσε στο κομμουνιστικό καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας, εκπαιδεύτηκε ως επιστήμονας και κατάφερε να πάρει διδακτορικό στην κβαντική χημεία προτού κινηθεί προς την πολιτική αφού πρώτα έπεσε το τείχος του Βερολίνου. Κέρδισε μια έδρα στην γερμανική βουλή, στις πρώτες εκλογές μετά την επανένωση της χώρας.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, η Μέρκελ δεν έγινε απλά η πρώτη γυναίκα Καγκελάριος της Γερμανίας, αλλά άλλαξε την πολιτική στη χώρα για τα καλά.
Ο θρίαμβος
Όταν οι Χριστιανοδημοκράτες κέρδισαν τις εκλογές του 2005 με μόλις 1%, όλοι θεωρούσαν πως η νίκη δεν οφειλόταν στην θεωρητικά «αδύναμη» Μέρκελ. Όλοι πίστευαν πως δεν θα τα κατάφερνε να σχηματίσει κυβέρνηση.
Τους διέψευσε με τον πιο απίθανο τρόπο και κατάφερε να συνεργαστεί με τους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, δηλαδή το αντίπαλο δέος και δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της Γερμανίας. Η ψυχρή, αδιατάρχτη Μέρκελ, θριαμβεύει.
«Υπάρχουν πολλά πράγματα που έμαθε από το κομμουνιστικό της παρελθόν επειδή αναγκαζόταν να κρύβει τις πραγματικές της απόψεις επιλέγοντας να μην τοποθετείται. Είναι ένα πολύ ήσυχο και υπομονετικό άτομο», ανέφερε ο Bollmann ενθυμούμενος ότι στα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης Μέρκελ, η οικονομία αρχίζει να παίρνει τα πάνω της.
“Η Ευρώπη θα αποτύχει, αν αποτύχει το ευρώ”
Το 2008 όμως μετά την κατάρρευση των Lehman Brothers και την παγκόσμια οικονομική κρίση που ακολούθησε, οι Γερμανοί φοβήθηκαν ότι η εξαγωγική τους χώρα θα αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα. Τότε η Μέρκελ αναδείχθηκε ως διαχειρίστρια κρίσεων.
Τον Οκτώβριο του 2008, ανέφερε στους Γερμανούς: «Οι καταθέσεις σας είναι ασφαλισμένες και εγγυημένες από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση». Η ηρεμία της και οι διαβεβαιώσεις της βοήθησαν αφάνταστα σηματοδοτώντας μια περίοδο με αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης παρά τις αντιξοότητες στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα.
Η κυβέρνηση της εφαρμόζει ένα μεσοπρόθεσμο εργασιακό πρόγραμμα που ονομάζει Kurzarbeit το οποίο βοήθησε τις επιχειρήσεις να διατηρήσουν τους εργαζόμενους τους εφαρμόζοντας όμως μικρότερο ωράριο. Η Κυβέρνηση συμπληρώνει το υπόλοιπο ποσοστό του μισθού τους.Το πρόγραμμα κόστισε περίπου 6 δισεκατομμύρια ευρώ και είχε ως αποτέλεσμα να μην υπάρξει μαζική ανεργία. Οι γερμανικές επιχειρήσεις αποκτούν παράλληλα πλεονέκτημα έναντι των ξένων ανταγωνιστών τους αφού κράτησαν τους εργαζόμενους τους.
Η Μέρκελ τύγχανε εμπιστοσύνης από τους Γερμανούς πολίτες και το 2012 όταν η Ευρώπη βρέθηκε ενώπιον της ελληνικής κρίσης. Η Μέρκελ αναλαμβάνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο τη σωτηρία της Ελλάδας από τα τεράστια χρέη προωθώντας τη λογική των μνημονίων με στόχο να σωθεί η ενιαία ευρωπαϊκή αγορά και το Ευρώ. Το πέτυχε ασχέτως αν μέχρι σήμερα, οι πολιτικές αυτές θεωρούνται αμφιλεγόμενες.
«Η Ευρώπη θα αποτύχει αν αποτύχει το Ευρώ. Η Ευρώπη θα κερδίσει αν κερδίσει το Ευρώ», είπε το 2012 στη γερμανική Βουλή.
Αποχωρεί με τη δημοτικότητα της στο απόγειο
Δεν φοβήθηκε να αναλάβει πολιτικό κόστος στο θέμα της πυρηνικής ενέργειας, προκαλώντας αντιδράσεις στο ίδιο της το κόμμα όταν έκανε στροφή μακριά λόγω του ατυχήματος στη Φουκουσίμα.
Το ίδιο συνέβη και σε διαφορετικές περιπτώσεις στα θέματα εξωτερικής πολιτικής με αρκετούς να θεωρούν ότι πολλές φορές έδινε χτυπήματα κάτω από τη μέση ενώ υπήρχε η άποψη ότι αγνοούσε τις κρίσεις και τα προβλήματα. Αγνοούσε για παράδειγμα την κρίση του Αφγανιστάν και των αποτελεσμάτων που θα είχε μια ενδεχόμενη αποχώρηση του ΝΑΤΟ. Ηγήθηκε όμως της κρίσης που ξέσπασε το 2015 όταν εκατοντάδες χιλιάδες Σύροι μετανάστες άρχισαν να κατευθύνονται προς την Ευρώπη.
Η Μέρκελ θεωρείται ως εξαιρετική διαχειρίστρια και της κρίσης του κορωνοϊού αναγνωρίζοντας έγκαιρα το πρόβλημα και μεταλαμπαδεύοντας τα σωστά μηνύματα τόσο στους πολιτικούς όσο και την κοινωνία της χώρας της και της Ευρώπης. Εφάρμοσε εκ νέου το πρόγραμμα Kurzarbeit και έσπρωξε με όλες της τις δυνάμεις τις έρευνες για εμβόλιο. Η δημοτικότητα της κατά την κρίση της πανδημίας εκτοξεύτηκε και παρά τις δυσκολίες αποχωρεί από την ηγεσία της χώρας της ως ένας άνθρωπος που πάντα δίνει λύσεις στα προβλήματα.
