Μισός αιώνας συμπληρώνεται φέτος από την τουρκική εισβολή, με εν ψυχρώ δολοφονίες αμάχων, βίαιο εκτοπισμό ανθρώπων από τις εστίες τους, κατά συρροή βιασμούς και κακοποιήσεις γυναικών και σφετερισμό περιουσιών. Μιλώντας στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση ο νομικός Ηλίας Στεφάνου ανέλυσε τις ποινικές προεκτάσεις της κατοχής, που τεκμηριώνονται μέσα από τον εντοπισμό λειψάνων αγνοουμένων, όπως οι περιπτώσεις νεκρών με μια σφαίρα στο κεφάλι.
«Αυτά δεν έχουν διερευνηθεί και όσο περνά ο χρόνος, το θέμα της μαρτυρίας εξαντλείται.»
Ερωτηθείς για τις περιπτώσεις ομαδικών ή μεμονωμένων τάφων αγνοουμένων για τους οποίους απαιτείται μαρτυρία για τον εντοπισμό τους, ο κύριος Στεφάνου υπενθύμισε ότι ο τότε Γενικός Εισαγγελέας είχε ανακοινώσει ότι δεν θα υπάρχουν διώξεις, προκειμένου να ενθαρρυνθούν αυτοί που γνώριζαν για να μαρτυρήσουν.
«Είναι αντιληπτό ότι αυτοί που γνωρίζουν ή συνέργησαν σε εκτελέσεις, να τυγχάνουν άφεσης αμαρτιών εάν δείξουν και ομολογήσουν που είναι οι τάφοι. Για αυτούς που δεν έχουν δείξει και κάποιος τρίτος έχει υποδείξει έναν τάφο και έχει εντοπιστεί αγνοούμενος που έχει εκτελεστεί και υπάρχει μαρτυρία, δεν έχει καμία νομική δικαιολογία.»
Ο νομικός ανέφερε ότι η έλλειψη διερεύνησης των υποθέσεων των αγνοουμένων από αστυνομικής πλευράς, οδηγεί σε αδυναμία τεκμηρίωσης των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν και δεν μπορεί να υποβοηθηθεί η Κυπριακή Δημοκρατία σε πολιτικόι επίπεδο, μέσω του ποινικού δικαίου.
«Ανεξάρτητα εάν μπορεί να γίνει ποινική δίωξη ή όχι, οι συστηματικοί βιασμοί που γίνονται προς υποβοήθηση της εισβολής, συνιστά έγκλημα πολέμου. Όμως επειδή εμείς δεν υπογράψαμε τη Σύμβαση της Ρώμης πριν το 2001, δεν θα μπορούμε να διώξουμε ως έγκλημα πολέμου. Όμως επειδή τα εγκλήματα έγιναν στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας, μπορούμε να διώξουμε στο πλαίσιο του ημεδαπού δικαίου.»
Ο κύριος Στεφάνου υπέδειξε ότι τόσο οι δολοφονίες Ισαάκ και Σολωμού τον Αύγουστο του 1996 στη Νεκρή Ζώνη, όσο και οι επιθέσεις Τουρκοκυπρίων εναντίον κυανόκρανων το καλοκαίρι του 2023, θα μπορούσαν να διωχθούν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου.
«Τα θύματα ήταν ΟΗΕδες και θα μπορούσε να συνιστά έγκλημα πολέμου.»
Για τον σφετερισμό ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα, ο Ηλίας Στεφάνου εξήγησε ότι οι διώξεις μπορούν να γίνουν στη βάση του εθνικού ποινικού κώδικα, που απαγορεύσει την πώληση, ενοικίαση και χρήση τέτοιων περιουσιών.
«Οι ποινές για αυτά τα αδικήματα φτάνουν τα 7 χρόνια φυλάκισης, αλλά ταυτόχρονα τελούνται και αδικήματα για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, που είναι έσοδα από παράνομες δραστηριότητες, η ποινή φτάνει τα 14 χρόνια. Το ζήτημα είναι η μαρτυρία που έχουμε και η πολιτική βούληση. Τους τελευταίους μήνες υπάρχει η βούληση.»
