Του Νικόλα Ζαννέττου
Για την παγκόσμια κρίση του κορωνοϊού, για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η διπλωματία, αλλά και ο ίδιος προσωπικά ως ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κύπρου στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη μίλησε στο πρώτο μέρος της αποκλειστικής συνέντευξης που παραχώρησε στο AlphaNews ο Ανδρέας Μαυρογιάννης. Περιέγραψε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει σήμερα η διπλωματία διεθνώς στην προσπάθεια της να χτίσει γέφυρες και να αντιμετωπίσει τις αμέτρητες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού. Για τον ίδιο προσωπικά, ο εγκλεισμός στην τρομερά πληγείσα Νέα Υόρκη, είναι μια “χρυσή φυλακή”, όπως αναφέρει καθώς η κατάσταση εξακολουθεί να είναι πολύ δύσκολη.
Στο Β’ μέρος της συνέντευξης στο οποίο θα δημοσιεύσουμε αύριο, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης απαντά πότε αναμένεται να έχουμε νέα κινητικότητα στο κυπριακό, ποιες είναι οι προσδοκίες από τη διεθνή κοινότητα για την αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας στην ΑΟΖ και κατά πόσο έφτασε ο καιρός να αναθεωρήσουμε τις επιλογές μας σε σχέση με το μέλλον του νησιού.
Αυτούσιο το Α’ μέρος της συνέντευξης
-Πώς βιώνεται την πρωτόγνωρη αυτή κρίση που βιώνουμε ως κάτοικος της Νέας Υόρκης αλλά και ως ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κύπρου στα Ηνωμένα Έθνη;
Όπως είπατε η κρίση είναι παγκόσμια, είναι παράξενοι και δύσκολοι καιροί, ο κόσμος έχει επηρεαστεί και πάνω από όλα πρέπει να σκεφτόμαστε ότι κανένας δεν μπορεί να θεωρεί ότι δεν τον αφορά. Αφορά όλους και όλοι πρέπει να κάνουμε αυτό που πρέπει. Βεβαίως έχοντας πει αυτό υπάρχουν πολλές διαβαθμίσεις, ανάλογα με το που ζει κανένας, πόσος κόσμος υπάρχει και πάρα πολλοί άλλοι παράγοντες. Η Νέα Υόρκη είναι μία από τις πόλεις που έχουν πληγεί περισσότερο και αυτό οφείλεται κυρίως στο χαρακτήρα της πόλης. Όταν έχεις να κάνεις με μία πόλη όπου η συγκέντρωση ανθρώπων ανά τετραγωνικό μέτρο είναι μοναδική, αντιλαμβάνεστε είναι πολύ πιο εύκολο. Επίσης είναι και ο διεθνής της χαρακτήρας, είναι μια πόλη ανοιχτή απ’ όπου ερχόταν και κόσμος από όλο τον κόσμο καθημερινά, ήταν πάρα πολύ δύσκολο να ελεγχθεί η κατάσταση, ιδιαίτερα αν προσθέσει κανείς την ιδιαίτερη φύση του πολιτικού συστήματος των Ηνωμένων Πολιτειών που έχει αυτό το ομοσπονδιακό σύστημα με τα διάφορα επίπεδα των τοπικών με τους Δημάρχους, τους Κυβερνήτες, το ομοσπονδιακό. Σε τέτοιες περιστάσεις δεν είναι τόσο εύκολο να οργανωθεί κανείς. Μετά υπάρχει το θέμα των Ηνωμένων Εθνών. Τα Ηνωμένα Έθνη αναγκαστικά εργάζονται επίσης τους τελευταίους δύο μήνες εξ αποστάσεως. Το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει κάνει διευθετήσεις για τηλεδιασκέψεις όσο και η Γενική Συνέλευση και κυρίως η 5η επιτροπή της οποίας προεδρεύω εγώ η οποία ασχολείται με θέματα διοίκησης και προσωπικού και προϋπολογισμού που έχει πολύ βεβαρημένο πρόγραμμα, δεν είχαμε την πολυτέλεια να τα αναβάλουμε ή να τα ακυρώσουμε γιατί ο οργανισμός πρέπει να μπορεί να λειτουργεί. Όχι μόνο στη Νέα Υόρκη αλλά περισσότερο επί του εδάφους γιατί τα Ηνωμένα Έθνη είναι παρόντα σε όλες τις χώρες του κόσμου και πρέπει εκεί, για παράδειγμα οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις και τι έργο έχουν να επιτελέσουν σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Βεβαίως να προσθέσει κανείς και την προσπάθεια που κάνει ο ΟΗΕ για την προώθηση των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της διατήρησης της ειρήνης και της ασφάλειας. Είναι πάρα πολλά και δεν είναι η περίπτωση που μπορεί να πει κανείς ότι πάμε παρακάτω, διότι όπως έλεγε ο Θουκυδίδης «οι καιροί ου μενετοί», οι καιροί δεν περιμένουν. Σε αυτές τις συνθήκες εγώ δεν έχω κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, εργάζομαι από το σπίτι, όπως και οι συνεργάτες μου στην Αντιπροσωπεία. Θα έλεγα με αρκετή αποτελεσματικότητα έχουμε προσαρμοστεί στη νεά κατάσταση πραγμάτων. Όταν βλέπει κανείς τον πόνο των ανθρώπων στη Νέα Υόρκη, τις απώλειες ζωών, το πόσες χιλιάδες άνθρωποι χάνουν την εργασία τους, το πόσο δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, εγώ πρέπει να σας πω ότι ο εγκλεισμός μου είναι μια χρυσή φυλακή. Να έχουμε την αίσθηση της πραγματικότητας γιατί εδώ δεν υπήρξαν απαγορεύσεις απόλυτες. Μπορείς άνετα να βγεις για βόλτα στο πάρκο, στο σούπερμαρκετ…Κατά τα άλλα οι δρόμοι ήταν εντελώς άδειοι. Τις τελευταίες μέρες βλέπει κανείς λίγο παραπάνω κόσμο και υπάρχει και καλύτερος καιρός, όμως εξακολουθεί να υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη ανησυχία.
Τώρα σε ότι αφορά τον τρόπο λειτουργίας, η ψηφιακή επικοινωνία είναι ένας ιδεατός τύπος, είναι η έκφραση της συνέργειας σε αυτούς τους αλλόκοτους καιρούς. Ταυτόχρονα για την διπλωματία είναι μια πάρα πολύ μεγάλη πρόκληση, διότι ανέκαθεν στηριζόταν στην ανθρώπινη επαφή. Ακριβώς ο ρόλος της ήταν να μετριάσει την ανωνυμία, το απρόσωπο, την ανελαστικότητα, τη σκληρότητα της διακρατικής επικοινωνίας. Ξέρετε από την αρχαία Ελλάδα, ο κήρυκας δεν ήταν ποτέ απλός ταχυδρόμος. Ήταν πάντα κάτι παραπάνω. Τώρα πως θα καταφέρουμε χωρίς φυσική επαφή και παρουσία να διατηρήσουμε αυτό το επιπρόσθετο στοιχείο της διπλωματίας, που κάνει τα πράγματα να λειτουργούν; Η λειτουργία της διπλωματίας δεν μπορεί να είναι ποτέ εντελώς απρόσωπη.
-Πηγαίνοντας τώρα στις διπλωματικές εξελίξεις. Πολλοί μιλούν για ένα νέο είδος ψυχρού πολέμου με αφορμή την κρίση του κορωνοϊού, ιδιαίτερα ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα. Άλλοι λένε πως θα αναθεωρηθούν πολλά σε ότι αφορά τις διεθνείς σχέσεις και διαβλέπουν μεγαλύτερη εσωστρέφεια από τις χώρες. Συναντήσατε αυτές τις λογικές;
Υπάρχει αυτή η τάση και στάση της εσωστρέφειας και μια τάση απομονωτισμού αλλά όσο αφορά ιδιαίτερα τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα δεν ξεκίνησε λόγω κορωνοϊού αλλά τα τελευταία χρόνια. Απλώς η παρούσα κρίση το έχει επιδεινώσει κάπως. Ταυτόχρονα βλέπω ότι υπάρχει και μια διερευνώμενη αντίληψη ότι η παγκοσμιοποίηση είναι εδώ και δεν έχει επιστροφή και πρέπει να προσαρμοστεί ο κόσμος. Παρότι ότι ακούω όλα αυτά που είπατε, δεν νομίζω ότι τελικά θα οδηγηθούμε σε περισσότερη εσωστρέφεια και απομονωτισμό θα περάσουμε όμως μια κάπως δύσκολη περίοδο προσαρμογής για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ των ανθρώπων και των χωρών και στη συνέχεια απλώς θα υπάρχει μεγαλύτερη συναίσθηση όπως υπάρχει ήδη ότι δεν είναι κανείς μόνος του σ’ αυτό τον πλανήτη σε αυτό τον κόσμο και πρέπει μέσα από συλλογικές προσπάθειες να βρούμε λύσεις γιατί το τι γίνεται σε μια χώρα επηρεάζει πάρα πολύ το τι γίνεται σε κάποια άλλη και δεν μπορούμε να αδιαφορούμε.
Επιπλέον για τα ΗΕ το χειρότερο από όλα φοβόμαστε πάρα πολύ ως οργανισμός τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτή η κρίση στις ανεπτυσσόμενες χώρες γιατί ναι μεν μέχρι τώρα δεν έχουν επηρεαστεί τόσο πολύ όσο αφορά τα κρούσματα. Αντιλαμβάνεστε όμως ότι από οικονομικής πλευράς και χρηματοδότησης της ανάπτυξης πόσο καταστροφικό είναι αυτό. Αυτό θα έχει μακροχρόνιες συνέπειεες και μόνο με το να εργαστούμε όλοι περισσότερο και να βάλουμε πολύ περισσότερα μέσα είναι δυνατόν να το αντιμετωπίσουμε. Ήδη λόγω των προτεραιοτήτων και της εσωστρέφειας δεν διαθέτουν οι αναπτυγμένες χώρες ίδιους πόρους όπως παλιά για σκοπούς ανάπτυξης. Ελπίζω αυτό να είναι πρόσκαιρο και να επανέλθουμε σε κανονικούς ρυθμούς. Βεβαίως υπάρχουν και πολλές άλλες προκλήσεις στο διεθνές σύστημα.
Ένα ακραίο φαινόμενο υπάρχουν καθεστώτα διεθνών κυρώσεων από τον ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας αλλά και μια σειρά από μέτρα που έχουν ληφθεί ακόμα και από την ΕΕ έναντι χωρών και έναντι συγκεκριμένων ανθρώπων. Αυτό το πράγμα είναι τεράστια πρόκληση γιατί πρέπει να καταφέρουμε χωρίς να αλλάζουμε την φιλοσοφία αυτών των πραγμάτων και χωρίς να παραιτούμαστε από την προσπάθεια για βελτίωση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας ταυτόχρονα να μην υπάρχει πρόβλημα για τις χώρες που έχουν ανάγκη να προμηθευτούν όλα εκείνα που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση της κρίσης. Τώρα μιλάμε πιο πολύ για προστατευτικό εξοπλισμό για νοσοκομειακό εξοπλισμό αύριο θα μιλούμε, πρώτα ο Θεός, για εμβολιασμούς, για φάρμακα…για αυτό χρειάζεται μια επανεκτίμηση και επανεξέταση των τρόπων λειτουργίας μας ούτως ώστε αφαινώς να διατηρήσουμε τα υψηλά πρότυπα τώρα περισσότερο παρά ποτέ. Γιατί μην ξεχνάτε ότι έχει διαπιστωθεί ότι αυταρχικά καθεστώτα επωφελούνται της κρίσης είτε για να παραβιάσουν περαιτέρω ανθρώπινα δικαιώματα, είτε για να προβούν σε ενέργειες που δεν μπορούν να είναι αποδεκτές. Αυτό ισχύει και σε συλλογικό επίπεδο. Ισχύει και στο προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο. Έχει αυξηθεί πάρα πολύ η ενδοοικογενειακή βία έχει αυξηθεί η βία έναντι των γυναικών. Υπάρχουν πραγματικά μεγάλες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν συλλογικά από όλους μας.
