Μεσάνυχτα Δευτέρας, 15 Αυγούστου 1960. Ο απερχόμενος Κυβερνήτης, Σερ Χιου Φουτ, υπογράφει τα έγγραφα της κυπριακής ανεξαρτησίας δίπλα στον Πρέσβη της Ελλάδας Γεώργιο Χριστόπουλο, τον Τούρκο πρόξενο Τουρέλ, τον Πρόεδρο Μακάριο και τον Αντιπρόεδρο Κουτσιούκ.
Όπως ο Καθηγητής ιστορίας Πέτρος Παπαπολυβίου καταγράφει στο ημερολόγιο του, την τελετή συνόδευσαν οι ήχοι της φιλαρμονικής της Αστυνομίας, ενώ επέστρεψαν 21 χαιρετιστήριο κανονιοβολισμοί.
Στις 10 το πρωί, συμπληρώνει, στο κτίριο της Βουλής των Αντιπροσώπων που τότε στέγαζε το Γραφείο Πληροφοριών της αποικιακής Κυβέρνησης, αρχίζει η τελετή εγκαθιδρύσεως με την ορκωμοσία 50 βουλευτών και την εκλογή Προέδρου και Αντιπροέδρου του σώματος.
Στη συνέχεια, δόθηκε η διαβεβαίωση του προέδρου και του αντιπροέδρου της Δημοκρατίας και ακολούθως, στην αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου έγινε η ορκωμοσία των υπουργών. Ορκίστηκαν οκτώ από τους δέκα υπουργούς (Αραούζος, Γιωρκάτζης, Θεοχάρης, Κυπριανού (ως Δικαιοσύνης), Μανιέρα, Ορέκ, Α. Παπαδόπουλος και Πλουμέρ). Δεν είχε οριστεί ακόμη υπουργός Εξωτερικών, ενώ ο υπουργός Εργασίας, Τάσσος Παπαδόπουλος, βρισκόταν στην Αγγλία για ιατρικούς λόγους. Μετά την ορκωμοσία των υπουργών έγινε η έπαρση της κυπριακής σημαίας στο κτίριο της Βουλής και η επίσημη δοξολογία στο ναό της Φανερωμένης.
Ταυτόχρονα με τις τελετές στη Βουλή εγκατέλειπε την Κύπρο με αγγλικό πολεμικό ο τελευταίος αποικιακός κυβερνήτης, ενώ λίγο αργότερα κατέπλευσαν στο λιμάνι της Αμμοχώστου τα πλοία που έφεραν τους 650 άνδρες της ΤΟΥΡΔΥΚ και τους 950 αξιωματικούς και οπλίτες της ΕΛΔΥΚ. Η υποδοχή που επιφύλαξαν στην Αμμόχωστο Έλληνες και Τούρκοι Κύπριοι (ιδιαίτερα οι δεύτεροι) στα στρατιωτικά αποσπάσματα ήταν θερμή, μαζικότερη και πολύ πιο ενθουσιώδης υποδοχή, όμως, επιφυλάχθηκε στο αεροδρόμιο Λευκωσίας στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ που επέστρεψαν στην Κύπρο το απόγευμα της ίδιας ημέρας. (Πηγές της εποχής αναφέρουν ότι τους υποδέχθηκαν 100.000 λαού.)
Στην προσφώνησή του προς τους αγωνιστές ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ανέφερε: «Εις τα ηρωικά πρόσωπά σας ο κυπριακός λαός με δάκρυα ευγνωμοσύνης και ρίγη συγκινήσεως βλέπει πάλιν τα ιερά σύμβολα του αγώνος και χαιρετίζει τους στυλοβάτας των αρχών εκείνων, τας οποίας, με επικεφαλής τον Διγενή και σας, τους ενδόξους αγωνιστάς της ΕΟΚΑ, με υπερανθρώπους θυσίας εξησφάλισε.»
Από τις υπόλοιπες αντιδράσεις σημειώνουμε τη δημοσίευση συνέντευξης του γενικού γραμματέα του ΑΚΕΛ, Εζεκία Παπαϊωάννου, που επαναλάμβανε την αντίθεση του κόμματός του στην παρουσία βρετανικών στρατευμάτων στην Κύπρο και ζητούσε το σχηματισμό «αντιϊμπεριαλιστικού μετώπου».
Στην Τουρκία, με διαφωνούντες τους εξτρεμιστές, εκφράστηκε ικανοποίηση για «το θρίαμβο της ορθοφροσύνης και της διπλωματίας». Αντίθετα, στην Ελλάδα, με εξαίρεση τις κυβερνητικές εφημερίδες, οι τόνοι ήταν χαμηλοί: «Συγκρατημένοι οι Έλληνες, ενθουσιώδεις οι Τούρκοι» ήταν ο τίτλος της μεγάλης κεντρώας αθηναϊκής εφημερίδας «Ελευθερία»…
Πληροφορίες από άρθρο του Πέτρου Παπαπολυβίου
