Έφυγε από τη ζωή στα 91 του χρόνια ο πρώην ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσώφ ο οποίος συνέβαλε στο να τελειώσει ειρηνικά ο ψυχρός πόλεμος. Ο Γκορμπατσώφ που ανέλαβε την εξουσία το 1985, άνοιξε για πρώτη φορά τη Σοβιετική Ένωση προς τον έξω κόσμο και εισήγαγε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό. Ωστόσο δεν κατάφερε να αποτρέψει την αργή κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία οδήγησε στη νέα πιο μοντέρνα εκδοχή της Ρωσίας.
Στο άκουσα της είδησης του θανάτου του, αρκετοί ηγέτες έσπευσαν να εκφράσουν τα συλληπητήρια τους με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών να μιλά για ένα άνθρωπο που «άλλαξε το ρου της ιστορίας».
«Ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ ήταν μοναδικός statesman. Ο κόσμος έχασε ένα πανύψηλο παγκόσμιο ηγέτη, αφοσιωμένο στην πολυμέρεια, ακούραστο υπέρμαχο της ειρήνης», έγραψε στο Twitter του.
Ο Γκορμπατσώφ νοσηλευόταν εδώ και αρκετό καιρό σε νοσοκομείο της Μόσχας αφού υπέφερε από σοβαρή ασθένεια. Τα τελευταία χρόνια πέρασε δύσκολα εξαιτίας της υγείας του εξ ου και μπαινόβγαινε στο νοσοκομείο. Τον Ιούνιο διεθνή μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν πως έγινε εισαγωγή στο νοσοκομείο λόγω νεφρικής πάθησης. Η αιτία θανάτου του όμως δεν έχει ανακοινωθεί.
Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εξέφρασε τα βαθιά του συλλυπητήρια για το θάνατο του σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Ντμίτρι Πεσκόβ.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τον αποκάλεσε ως «σπάνιο ηγέτη» ενώ εξήρε τον Γκορμπατσώφ ως ένα μοναδικό πολιτικό που είχε τη φαντασία να δει ότι ένα διαφορετικό μέλλον ήταν εφικτό εν μέσω των εντάσεων του ψυχρού πολέμου.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τον χαρακτήρισε ως «έμπιστο και σεβαστό ηγέτη που άνοιξε το δρόμο για μια ελεύθερη Ευρώπη. Η κληρονομιά του δεν θα ξεχαστεί», πρόσθεσε.
Ο Βρετανός Πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον ανέφερε ότι θαύμαζε το κουράγιο του Γκορμπατσώφ καθώς επίσης και την ακεραιότητα του. «Σε μια εποχή επιθετικότητας του Πούτιν στην Ουκρανία, η ακούραστη δέσμευση του για το άνοιγμα της σοβιετικής κοινωνίας παραμένει παράδειγμα για όλους μας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το βιογραφικό του
Ο Γκορμπατσώφ έγινε Γενικός Γραμματέας του Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος και ντε φάκτο ηγέτης της χώρας το 1985. Σε ηλικία 54 ετών, ήταν το νεαρότερο μέλος του κυβερνητικού συμβουλίου γνωστού ως Politburo και είχε ειδωθεί ως ανάσα φρέσκου αέρα. Ο προκάτοχος του Κονσταντίν Τσιερνένκο πέθανε σε ηλικία 73 χρόνων, ένα χρόνο μετά που ανέλαβε. Ελάχιστοι ηγέτες είχαν τόση επιρροή στην παγκόσμια τάξη, όμως ο Γκορμπατσώφ δεν ανέβηκε στην εξουσία για να τερματίσει τη σοβιετική κυριαρχία στην ανατολική Ευρώπη, αλλά για να αναζωογονήσει την κοινωνία της.
Η σοβιετική οικονομία περνούσε δύσκολα και δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ. Η πολιτική της Περεστρόικα είχε σκοπό να εισαγάγει κάποιες μεταρρυθμίσεις σε σχέση με την αγορά σε ένα κράτος που τα πάντα βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του. Διεθνώς κατάφερε να φτάσει σε συμφωνία σε σχέση με τον έλεγχο των όπλων με τις ΗΠΑ. Επιπλέον αρνήθηκε να παρέμβει όταν κράτη της ανατολικής Ευρώπης επαναστάτησαν εναντίον των Κομμουνιστών ηγετών της ενώ τερμάτισε τον αιματηρό σοβιετικό πόλεμο στο Αφγανιστάν ο οποίος άρχισε το 1979.
Η πολιτική του γκλασνοστ, δηλαδή του ανοίγματος, επέτρεπε στους ανθρώπους να ασκούν κριτική στην κυβέρνηση κατά τρόπο αδιανόητο σε σχέση με το παρελθόν. Παράλληλα όμως ενεργοποίησε εθνικιστικά αισθήματα σε πολλές περιοχές της χώρας που τελικά υπονόμευσαν τη σταθερότητα και οδήγησαν στην κατάρρευση της.
Το 1991 μετά από ένα αποτυχημένο πραξικόπημα σκληροπυρηνικών κομμουνιστών, ο Γκορμπατσώφ συμφώνησε στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και εγκατέλειψε την εξουσία. Στη Δύση θεωρείται ο αρχιτέκτονας των μεταρρυθμίσεων που δημιούργησε τις συνθήκες για τερματισμό του Ψυχρού Πολέμου το 1991, σε μια εποχή που οι εντάσεις ανάμεσα στη Σοβιετική Ένωση και τα Δυτικά κράτη, έφτασαν στο απόγειο.
Το 1990 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης για τον ηγετικό του ρόλο στις ραγδαίες αλλαγές ανάμεσα στις σχέσεις Ανατολικών και Δυτικών κρατών. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης η νέα Ρωσία που αναδύθηκε έδωσε έμφαση σε άλλα θέματα πολιτικής όπως εκπαιδευτικά και ανθρωπιστικά έργα. Ο Γκορμπατσώφ επιχείρησε να επιστρέψει στην πολιτική ζωή το 1996, όμως έλαβε μόλις 0,5% στις Προεδρικές εκλογές.
Πολλοί Ρώσοι ωστόσο ουδέποτε τον συγχώρεσαν για τις ταραχές που ακολούθησαν της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Βλαντιμίρ Ρογκόβ, ένας διορισμένος αξιωματούχος στην κατεχόμενη Ουκρανία, δήλωσε ότι ο Γκορμπατσώφ σκόπιμα οδήγησε τη Σοβιετική Ένωση στη διάλυση, χαρακτηρίζοντας τον ως προδότη.
Ο Γκορμπατσώφ θα ταφεί στο κοιμητήριο Novodevichy της Μόσχας, στο οποίο αναπαύονται σημαντικοί επιφανείς Ρώσοι, δίπλα από τη γυναίκα του Ράισα η οποία πέθανε από λευχαιμία το 1999.
Πηγή: BBC