Toυ Νικόλα Ζαννέττου
Ο Αμερικανός Γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ μίλησε αποκλειστικά στο alphanews.live για τη νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο η οποία προωθείται δια του νομοσχεδίου που κατέθεσε στη Γερουσία. Η εξίσωση περιλαμβάνει Κύπρο, Ελλάδα και Ισραήλ. Σε σχέση με το ενδεχόμενο ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, δηλώνει πως όλα είναι πιθανά, ενώ προειδοποιεί την Τουρκία με κυρώσεις και αποκλεισμό από το πρόγραμμα των F-35 αν αγοράσει τους ρωσικούς πυραύλους S-400.
Διαβάστε αυτούσιο το πρώτο μέρος της συνέντευξης
Τι περιλαμβάνει αυτή η αρχιτεκτονική την οποία περιγράφετε;
«Το νομοσχέδιο καλεί σε συνεργασία για την ενέργεια, καλεί σε άρση του εμπάργκο όπλων, που σημαίνει ότι…Η Κύπρος δεν θα εμπλακεί σε οποιεσδήποτε σοβαρές αγορές στρατιωτικού υλικού, ούτε και θα αλλάξει την στάση της σε ότι αφορά την άμυνα της, ως έθνος, δεν θέλει να αποκτήσει επιθετικές δυνατότητες, όμως έχει το κυριαρχικό δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Όπως βλέπουμε χώρες σε όλο τον κόσμο όχι μόνο σε αυτή την περιοχή, να συμμορφώνονται με τα διεθνή πρότυπα και να σέβονται το διεθνές δίκαιο και να απομακρύνονται από τις κακοήθεις δραστηριότητες της Ρωσίας και καθώς οι Κύπριοι συχνά αγόραζαν ρωσικό εξοπλισμό μεταξύ άλλων, αλλά ρωσικό εξοπλισμό γιατί δεν είχαν άλλη επιλογή, αυτή είναι άλλη μια κίνηση προς την ενσωμάτωση, την διαλειτουργικότητα των συμμάχων. Επίσης μιλά για τη δημιουργία κέντρων ενέργειας εδώ, μια συνεργασία σε αυτό το επίπεδο, με μια πολυμερή προσέγγιση και μια σειρά από άλλα στοιχεία περαιτέρω συνεργασίας στο θέμα των πληροφοριών, της ασφάλειας, την εναλλαξιμότητα της ενέργειας, σε χώρες που προφανώς έχουν μεγάλες ευκαιρίες να χρησιμοποιήσουν Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ενώ βρίσκουν σημαντικά αποθέματα υδρογονανθράκων. Αυτά είναι στοιχεία μιας συνολικής προσπάθειας για να εργαστούμε από κοινού για κοινό σκοπό και για αμοιβαία οφέλη στο τέλος της ημέρας και για να το ενισχύσουμε αυτό με ενέργειες των Ηνωμένων Πολιτειών και σε συνεργασία με εταίρους στην περιοχή.
Διάβαζα κάποιες αναλύσεις δεξιά αριστερά οι οποίες αναφέρουν πως το νομοσχέδιο είναι τελικά μια συμβολική κίνηση για να πείσει την Τουρκία να επιστρέψει πίσω στη Δύση. Πώς τις σχολιάζετε;
Το γεγονός ότι έχουμε Ρεπουμπλικάνους και Δημοκράτες μαζί να σκέφτονται ότι αυτή η συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο για την ασφάλεια και την ενέργεια είναι πολύ σημαντική για όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες είναι πολύ σημαντικό. Φυσικά κάποιος θα πρέπει να είναι ξεκάθαρος για τις προκλήσεις που παρουσιάζει η Τουρκία υπό τον Πρόεδρο Ερντογάν ο οποίος κινείται προς μια κατεύθυνση που δεν είναι ούτε δυτική και ούτε υπό την πλήρη εκπλήρωση του πνεύματος του ΝΑΤΟ, και συνεπώς κάποιος το βλέπει αυτό ως μέρος της εξίσωσης. Όμως από τη δική μου σκοπιά είναι λιγότερο λόγω της Τουρκίας και περισσότερο για την Ανατολική Μεσόγειο για τις χώρες που εμπλεκόμαστε, την Κύπρο, την Ελλάδα, Ισραήλ, την Αίγυπτο και άλλους με τους οποίους έχουμε κοινούς σκοπούς. Κοινούς σκοπούς στην ενέργεια, κοινούς σκοπούς στην ασφάλεια, κοινούς σκοπούς για την ευημερία και λιγότερο για την Τουρκία. Δεν αφήνουμε καμιά άλλη χώρα να καθορίσει το κοινό μας μέλλον, εμείς μεταξύ μας αποφασίζουμε για το κοινό μας μέλλον.
S-400 και Τουρκία. Φοβάστε ότι τα νέα εξοπλιστικά προγράμματα της Άγκυρας θα μπορούσαν να άλλαζαν το ισοζύγιο δυνάμεων με τρόπο που να αποσταθεροποιούσε την περιοχή; Aν ναι ποια θα πρέπει να είναι η αντίδραση των ΗΠΑ;
Σε δικομματική βάση ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών και εγώ ως επικεφαλής των Δημοκρατικών, καθώς και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Υπηρεσιών Όπλων της Γερουσίας και ο επικεφαλής των Δημοκρατικών σε εκείνη την Επιτροπή, λειτουργούμε από κοινού και το κάναμε πολύ ξεκάθαρο. Ότι οι φιλοδοξίες μας για την Τουρκία είναι ότι θα είναι προσανατολισμένη προς τη Δύση, ότι μπορεί να είναι γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης, ότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ όμως πρέπει να λειτουργεί ως τέτοιο. Με βάση το αμερικανικό δίκαιο το οποίο κατέχω σωστά, οι αγορές βασικού στρατιωτικού οπλισμού από τη Ρωσία τηρεί υπό το καθεστώς κυρώσεων με βάση το αμερικανικό δίκαιο. Αν η Τουρκία τελικά αποφασίσει να προχωρήσει στην αγορά των S-400 θα της επιβληθούν κυρώσεις στη βάση του αμερικανικού δικαίου και δεν προαιρετικό ζήτημα, αλλά ένα υποχρεωτικό ζήτημα. Νομίζω και η Κυβέρνηση Τραμπ έχει επίσης μιλήσει αρκετά αυστηρά για αυτή την πραγματικότητα. Αυτή δεν είναι επιθυμία μας, επιθυμία μας είναι η Τουρκία στην οποία έχουν προσφερθεί άλλα συστήματα συμπεριλαμβανομένων αμερικανικών συστημάτων για αμυντικούς σκοπούς να επιλέξει εκείνη την πορεία. Αλλά οι S-400 δεν είναι ούτε διαλειτουργικοί κάτω από τη συμμαχία του ΝΑΤΟ, επηρεάζει όχι μόνο τις ΗΠΑ αλλά και το ΝΑΤΟ. Συναφώς επηρεάζει και τους γείτονες της στην περιοχή και αν επιδιώξει την αγορά τους θα βλάψει δραματικά το εργοστάσιο παραγωγής όπλων τους λόγω των όσων θα ακολουθήσουν. Όχι μόνο λόγω των κυρώσεων, αλλά αυτό θα είναι το τέλος των F-35. Δεν θα υπάρξουν F-35 προς πώληση για να τοποθετηθούν δίπλα από τους S-400. Aυτό είναι ρίσκο για τα δικά μας συμφέροντα εθνικής ασφάλειας και αυτών του ΝΑΤΟ που έχουν βλέψεις να αγοράσουν τα F-35. Δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε αυτό να συμβεί. Πιστεύουμε ότι αυτή είναι μια λανθασμένη πορεία για την Τουρκία. Είναι όμως κυρίαρχο κράτος και αν αποφασίσει να πάρει αυτή την πορεία, καλώς, όμως θα υπάρξουν συνέπειες. Ελπίζουμε ότι δεν θα είναι αυτή τελική η ιστορία. Ενδιάμεσα είμαστε έτοιμοι αν αυτό τελικά αποφασίσουν θα υπάρξουν ενέργειες ως αποτέλεσμα.
Μιλώντας για το ΝΑΤΟ, μπορείτε να δείτε την προοπτική της Κύπρου, να πλησιάζει με οποιοδήποτε τρόπο στο ΝΑΤΟ ή τον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη;
Μπορώ να δω ένα μονοπάτι μπροστά στο μέλλον. Φυσικά γνωρίζετε ότι πρόσφατα υπογράψαμε μια Δήλωση Προθέσεων, κάτι το οποίο είναι νομίζω άλλο ένα σημαντικό βήμα, η πρωτοβουλία για την Ανατολική Μεσόγειο για την οποία μιλώ την ενισχύει περαιτέρω κάποιες από τις συνεργασίες για την ασφάλεια. Συνεπώς αν η Κύπρος επιθυμεί να χτίσει όσα είναι απαραίτητα για να πετύχει τους στόχους για να γίνει είτε ένα βασικός σύμμαχος μη μέλος του ΝΑΤΟ, είτε να κατευθυνθεί προς το ΝΑΤΟ, θα έχει την ευκαιρία να το πράξει. Είναι όμως ένας συνδυασμός όχι μόνο να έχεις την στρατιωτική εμπειρία για να είσαι μέλος του ΝΑΤΟ, χρειάζεται συνεισφορά 2% του ΑΕΠ της χώρας, να εργαστείς προς άλλους στόχους όμως και να έχεις κοινές αξίες και κοινές δεσμεύσεις προς αυτές τις αξίες. Συνεπώς πιστεύω η Κύπρος θα μπορούσε να βρει το δρόμο της προς αυτό το μονοπάτι, όμως πρώτα πρέπει να αποφασίσει αν θέλει να ακολουθήσει εκείνη την πορεία, όμως ακόμα και ως μέλος της ΕΕ είναι επίσης πολύ σημαντικός συμμετέχοντας στην συνολική αρχιτεκτονική ασφαλείας μας. Συνεπώς, είναι όλα πιθανά. Είναι μια νέα μέρα. Νομίζω είναι μια νέα μέρα, όχι μόνο για την Κύπρο αλλά για την Ανατολική Μεσόγειο.
