Επιβεβαιώνεται η πληροφορία ότι αύριο Πέμπτη 9/1 θα επισκεφθεί την Κύπρο ο Πρόεδρος του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτσογκ, όπως μετέδωσε από την Ιερουσαλήμ ο Γαβριήλ Χαρίτος, αναλυτής του σταθμού μας, ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ και του κυπριακού Ινστιτούτου Μελετών Πολιτικής και Δημοκρατίας (ΙΜΠΔ), μιλώντας με την Κάτια Σάββα στη σημερινή εκπομπή ALPHA Ενημέρωση.
Η ατζέντα της αυριανής συνάντησης Χριστοδουλίδη – Χέρτσογκ
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον κ. Χαρίτο, η επίσκεψη Χέρτσογκ δεν ήταν προγραμματισμένη και θα περιοριστεί σε μία κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Νίκο Χριστοδουλίδη. Εκτιμάται ότι θα συζητηθούν τα αποτελέσματα της σημερινής Τριμερούς Κύπρου-Ελλάδας-Αιγύπτου που πραγματοποιείται σήμερα στο Κάιρο, ως επίσης αφ’ ενός η κατάσταση που διαμορφώθηκε στη Συρία μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ και αφ’ ετέρου η αυριανή κρίσιμη ψηφοφορία του λιβανικού κοινοβουλίου για την εκλογή νέου Προέδρου της χώρας, δίνοντας έτσι ένα τέλος σε μία μακρά περίοδο συνταγματικής και πολιτικής κρίσης στον Λίβανο που δεν επέτρεπε την ανάδειξη Προέδρου από τον Οκτώβριο του 2022.
Αναφερόμενος ειδικότερα στην κατάσταση της «νέας Συρία», της οποίας ηγείται de facto από την τζιχαντιστική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ-Σαμ (HTS), η οποία στηρίζεται από την Τουρκία, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι τόσο η Ελλάδα και η Κύπρος, όσο και το Ισραήλ, αλλά και ειδικότερα η Αίγυπτος του Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι, εκφράζουν έντονους προβληματισμούς. Ως προς την Ελλάδα και την Κύπρο, είναι σαφές ότι εκφράζουν προβληματισμούς κυρίως λόγω της στήριξης που παρέχει η Τουρκία στο νέο συριακό καθεστώς, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι την επομένη της κατάρρευσης του καθεστώτος Άσαντ «Αθήνα και Λευκωσία ξαφνικά είδαν ότι στην περιοχή υπάρχουν ‘δύο Τουρκίες’». Ως προς το Ισραήλ, είναι σαφές ότι δεν διάκειται φιλικά στο ενδεχόμενο η γειτονική Συρία να διακυβερνάται από ριζοσπαστικούς ισλαμιστικούς παράγοντες. Ωστόσο, ο προβληματισμός της Αιγύπτου είναι ακόμα εντονότερος επειδή η καθεστωτική ανατροπή στη Συρία, θυμίζει σε πολλά την ανατροπή του καθεστώτος Μουμπάρακ από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους υπό την ηγεσία του Μοχάμαντ Μόρσι, που ανέβηκε στην εξουσία ως απόρροια της λεγόμενης «Αραβικής Άνοιξης». Μάλιστα, σύμφωνα με την ανάλυση του κ. Χαρίτου, τις ίδιες ανησυχίες εκφράζει και η Ιορδανία, η οποία συνορεύει με την «νέα Συρία». Ως εκ τούτου, είναι πολύ λογικό και αναμενόμενο στην αυριανή συνάντηση των Χέρτσογκ-Χριστοδουλίδη να συζητηθεί το ενδεχόμενο μίας συσπείρωσης και τήρησης κοινής γραμμής ως προς το Συριακό εκ μέρους της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αιγύπτου και του Ισραήλ.
Τέλος, ως προς την απόφαση του ισραηλινού Προέδρου Χέρτσογκ να επισκεφθεί εκείνος την Κύπρο και όχι ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου ή ο Υπουργός Εξωτερικών Γκιντόν Σάαρ, ο κ. Χαρίτος ανέφερε ότι δεν υπάρχει κάποιο νομικό κώλυμα του ισραηλινού Προέδρου να επισκεφθεί χώρες του εξωτερικού, καθότι δεν εκκρεμεί εναντίον του κάποιο ένταλμα σύλληψης – όπως ισχύει στην περίπτωση του Νετανιάχου. Ανέφερε ωστόσο, ότι από την έναρξη του πολέμου, και παρότι οι πολιτειακές αρμοδιότητες του Ισαάκ Χέρτσογκ έχουν αυστηρά θεσμικό χαρακτήρα, έχει σημειωθεί πολλές φορές το φαινόμενο ο ισραηλινός Πρόεδρος να μεταβαίνει στο εξωτερικό και να συναντάται με ξένες κυβερνήσεις κομίζοντας μηνύματα της ισραηλινής κυβέρνησης, τα μέλη της οποίας – εξ αιτίας των πολεμικών συνθηκών – δεν είναι σε θέση να μετακινηθούν στο εξωτερικό λόγω των αρμοδιοτήτων τους. Από το δεδομένο αυτό συμπεραίνεται ότι η αυριανή επίσκεψη Χέρτσογκ στην Κύπρο δεν θα περιοριστεί σε επαφές εθιμοτυπίας, αλλά προφανώς θα έχει πρακτικό περιεχόμενο.
Οι ΗΠΑ θα κληθούν να ορίσουν στη Συρία νέες «κόκκινες γραμμές» μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ
Ένα δεύτερο ζήτημα που έχει απασχολήσει την ειδησεογραφία τα τελευταία εικοσιτετράωρα είναι και το περιεχόμενο μίας επίσημης έκθεσης ισραηλινών εμπειρογνωμόνων που αφορά σε μέτρα που προτείνονται να ληφθούν για την βελτίωση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων σε ορίζοντα δεκαετίας. Όπως επεσήμανε ο κ. Χαρίτος, η συγκεκριμένη έκθεση συντάχθηκε από ανώτατους στρατιωτικούς εν αποστρατεία και μεταξύ των σεναρίων που συμπεριέλαβε, ήταν και το ενδεχόμενο μίας ευθείας σύγκρουσης Τουρκίας-Ισραήλ με αφορμή την ρευστή κατάσταση που ισχύει τώρα στη Συρία μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ. Απαντώντας στο ερώτημα κατά πόσον αυτό το σενάριο θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην πράξη, ο κ. Χαρίτος ανέφερε ότι πριν από την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, η Ρωσία δια της παρουσίας της επί του πεδίου, κλήθηκε να εξισορροπήσει τις αντικρουόμενες δυναμικές που εκδηλώνονταν από περιφερειακούς παράγοντες εντός της συριακής επικράτειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Ισραηλινοί είχαν έρθει σε συνεννοήσεις με τις ρωσικές δυνάμεις στη Συρία, να διατηρούν την δυνατότητα να βάλλουν κατά στόχων του Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης – επιχειρήσεις που γίνονταν εν γνώσει και με την ανοχή των Ρώσων. Όπως φαίνεται από τις εξελίξεις, τον εξισορροπητικό ρόλο, θα κληθεί τώρα να αναλάβει η θητεία του Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, επειδή τόσο η Τουρκία όσο και το Ισραήλ είναι δύο χώρες που ανήκουν στη Δύση, οι ΗΠΑ θα υποχρεωθούν να θέσουν σαφείς «κόκκινες γραμμές» και στις δύο χώρες, προκειμένου πρωτίστως η Ουάσιγκτον να μην βρεθεί ενώπιον του δύσκολου διλήμματος να υποστηρίξει είτε την Τουρκία είτε το Ισραήλ. Συμπερασματικά λοιπόν, ανέφερε ο κ. Χαρίτος, το ενδεχόμενο μίας ευθείας σύγκρουσης Τουρκίας-Ισραήλ με αφορμή, προφανώς, το ανοιχτό κουρδικό ζήτημα, θα προσπαθήσουν οι Αμερικανοί να το αποφύγουν.
Από την άλλη όμως, ο κ. Χαρίτος τόνισε ότι οι προτεραιότητες της ισραηλινής περιφερειακής πολιτικής που θέλει να εφαρμόσει ο νέος Υπουργός Εξωτερικών Γκιντόν Σάαρ, βασίζεται στο αξίωμα ότι «οι Ισραηλινοί/οι Εβραίοι θα αποτελούν πάντοτε μειονότητα σε μία αραβική-μουσουλμανική Μέση Ανατολή», συμπληρώνοντας ότι «οι φυσικοί σύμμαχοι του Ισραήλ στην περιοχή είναι οι κατά τόπους μειονότητες, θρησκευτικές και εθνικές». Το γεγονός ότι ο νέος Ισραηλινός ΥΠΕΞ έχει θέσει ψηλά στην ατζέντα του την ανάγκη προστασίας του κουρδικού στοιχείου στη Συρία, θα αποτελέσει και το καταλυτικό κριτήριο για τις διακυβέρνηση Τραμπ, προκειμένου να οριστούν εκ νέου οι «κόκκινες γραμμές» μεταξύ της Τουρκίας και του Ισραήλ στο ρευστό συριακό περιβάλλον.
Παρακολουθήστε τις πληροφορίες και την ανάλυση του Γαβριήλ Χαρίτου στη σημερινή εκπομπή ALPHA Ενημέρωση με την Κάτια Σάββα:
