Η προηγούμενη εβδομάδα χαρακτηρίστηκε από σημαντικές εξελίξεις στο διεθνές προσκήνιο, με την πρώτη τηλεοπτική αναμέτρηση των υποψηφίων για την προεδρία των ΗΠΑ να κυριαρχεί στην επικαιρότητα. Η Αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις φάνηκε να κερδίζει τις εντυπώσεις με την ψύχραιμη και στρατηγική της προσέγγιση, θέτοντας σε δύσκολη θέση τον αντίπαλό της, τον πρώην Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Η τηλεμαχία χαρακτηρίστηκε από έντονες αντιπαραθέσεις και σκληρή γλώσσα, με την Χάρις να αναδεικνύεται ως μια δυναμική υποψήφια.
Παράλληλα, οι εξελίξεις στα πεδία των συγκρούσεων συνεχίζουν να απασχολούν τον διεθνή Τύπο. Στην Ουκρανία, παρά τη διείσδυση των ουκρανικών δυνάμεων σε ρωσικό έδαφος, η κατάσταση παραμένει δύσκολη, με τη Ρωσία να αυξάνει τις επιθέσεις, να προειδοποιεί το ΝΑΤΟ για τις επιπτώσεις που φέρει η υποστήριξη του Κιέβου και την Ουκρανία να λαμβάνει μέτρα για την ενίσχυση της στρατολόγησης. Χιλιάδες νεαροί Ουκρανοί επιχειρούν να αποφύγουν τη στράτευση, διαφεύγοντας σε γειτονικές χώρες.
Στη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ φαίνεται να προετοιμάζεται για μια ευρύτερη σύγκρουση με το Ιράν, το οποίο θεωρεί ως μια υπαρξιακή απειλή. Παρά τις προσπάθειες ειρήνευσης στη Γάζα, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η πιθανότητα πολέμου παραμένει υψηλή.
Στην Ασία, οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας απασχολούν τους αναλυτές, με ορισμένους να εντοπίζουν ομοιότητες με τον πρώτο Ψυχρό Πόλεμο. Ωστόσο, η οικονομική αλληλεξάρτηση και η απουσία ιδεολογικής αντιπαράθεσης καθιστούν τη σημερινή κατάσταση διαφορετική και ενδεχομένως πιο ασταθή.
Ο δυτικός Τύπος
Σε ανάλυση των Shane Goldmacher και Katie Rogers στην εφημερίδα "The New York Times" στις 11 Σεπτεμβρίου, με τίτλο «Η αντιπρόεδρος κυριάρχησε στο μεγαλύτερο μέρος της βραδιάς», περιγράφεται η πρώτη τηλεμαχία μεταξύ της Αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις και του πρώην Προέδρου Ντόναλτ Τραμπ. Σύμφωνα με την ανάλυση, η κ. Χάρις, με ψυχραιμία και στρατηγική, κατάφερε να ελέγξει την ροή της συζήτησης, ωθώντας τον Τραμπ σε άμυνα και αναγκάζοντάς τον να δικαιολογήσει τις θέσεις και τις αποφάσεις του. Η Χάρις επέλεξε να επικεντρωθεί σε καίρια ζητήματα όπως η άμβλωση, η οικονομία, η μετανάστευση και ο πόλεμος στην Ουκρανία, αναδεικνύοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις των δύο υποψηφίων. Ο Τραμπ, από την πλευρά του, φάνηκε να επαναλαμβάνει παλαιότερες θέσεις και επιχειρήματα, χωρίς να καταφέρνει να πείσει για την εγκυρότητά τους. Η Χάρις, με ψυχραιμία και αυτοπεποίθηση, εξέθεσε τις αδυναμίες του αντιπάλου της, προβάλλοντας την υποψηφιότητά της ως την καταλληλότερη επιλογή για το μέλλον. Ο Τραμπ, από την άλλη, φάνηκε να χάνει την ψυχραιμία του, καταφεύγοντας σε προσωπικές επιθέσεις και αβάσιμους ισχυρισμούς. Η τηλεμαχία ανέδειξε την Χάρις ως μια δυναμική και έτοιμη για όλα υποψήφια, σε αντίθεση με τον Τραμπ ο οποίος φάνηκε κουρασμένος και επαναλαμβανόμενος.
Στο άρθρο του James Politi με τίτλο «Η Καμάλα Χάρις τσίγκλισε στον Ντόναλντ Τραμπ σε ένα παθιασμένο προεδρικό ντιμπέιτ» που δημοσιεύτηκε στους Financial Times στις 11 Σεπτεμβρίου 2024, περιγράφεται η έντονη αντιπαράθεση μεταξύ της Καμάλα Χάρις και του Ντόναλτ Τραμπ στην πρώτη τους τηλεμαχία. Η Χάρις, με επιθετική διάθεση, αμφισβήτησε την καταλληλότητα του Τραμπ για την Προεδρία, επικρίνοντας τις θέσεις του σε θέματα όπως η άμβλωση, η οικονομία και η εξωτερική πολιτική. Η Αντιπρόεδρος κατηγόρησε τον Τραμπ για ακραίες θέσεις και ανικανότητα διακυβέρνησης, ενώ ο πρώην Πρόεδρος φάνηκε εκνευρισμένος και αμήχανος σε αρκετές περιπτώσεις. Η Χάρις χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα, χαρακτηρίζοντας τον Τράμπ «ντροπή» για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ο ίδιος επέμεινε στις γνωστές θέσεις του για τη μετανάστευση, την οικονομία και την εξωτερική πολιτική. Η τηλεμαχία χαρακτηρίστηκε από ένταση και σκληρές ατάκες, με τους δύο υποψήφιους να μην αφήνουν περιθώρια για παρεξηγήσεις. Η Χάρις φάνηκε πιο έτοιμη και επιθετική, ενώ ο Τραμπ έδειξε σημάδια κόπωσης και έλλειψη έμπνευσης. Η αναμέτρηση κρίθηκε ως νίκη της Χάρις, η οποία κατάφερε να φέρει σε δύσκολη θέση τον Τραμπ και να αναδείξει τις αδυναμίες του.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Le Monde και δημοσιεύτηκε με τον τίτλο «Πόλεμος στην Ουκρανία: «Μπορούμε να μιλήσουμε στους Ρώσους μόνο από θέση ισχύος» στις 8 Σεπτεμβρίου, ο Oleksandr Lytvynenko, γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και Άμυνας της Ουκρανίας (RNBO) από τον Μάρτιο, χαρακτηρίζει την επίθεση στο Κουρσκ «σημαντική επιτυχία». Παρά τη διείσδυση των ουκρανικών δυνάμεων στα ρωσικά εδάφη, μια εξέλιξη που συμβαίνει για πρώτη φορά μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ουκρανός αξιωματούχος αναγνωρίζει ότι η εξάπλωση του πολέμου στα ρωσικά εδάφη «δεν αλλάζει την κατάσταση». Σχετικά με τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, υποστηρίζει ότι η Ρωσία δεν είναι έτοιμη και ότι η συζήτηση μαζί της είναι δυνατή μόνο από θέση ισχύος, κάτι που απαιτεί την στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας. Ο Lytvynenko περιγράφει το ρόλο του RNBO ως υποστηρικτικό προς τον Πρόεδρο Zelensky σε θέματα εθνικής ασφάλειας και αναφέρει τις τακτικές συναντήσεις με τον Πρόεδρο και άλλους αξιωματούχους ασφαλείας. Τέλος, καταδικάζει τη ρωσική προπαγάνδα στη Δύση, τονίζοντας την ανάγκη για καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και για διαφάνειας στο διαδίκτυο, ενώ υπογραμμίζει ότι η νίκη της Ουκρανίας αποτελεί την απλούστερη λύση.
«Το ταξίδι χιλιάδων νεαρών Ουκρανών λιποτακτών: Εξονυχιστικοί συνοριακοί έλεγχοι και επικίνδυνα βουνά», είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος του Raúl Sánchez Costa που δημοσιεύτηκε στην El País, στις 10 Σεπτεμβρίου. Το δημοσίευμα αναφέρει ότι σε μια περίοδο όπου παρά την ουκρανική εισβολή στην ρωσική περιοχή Kursk η Ρωσία εξακολουθεί να έχει την πρωτοβουλία και αυξάνει τον αριθμό των επιθέσεων στις γραμμές του μετώπου, το Κίεβο αντιμέτωπο με την έλλειψη όπλων και ανδρών υιοθέτησε μέτρα για την ενίσχυση της στρατολόγησης και την τιμωρία όσων επιχειρούν να αποφύγουν τη στράτευση. Οι ομάδες στρατολόγησης περιφέρονται μερικές φορές στους δρόμους κυνηγώντας όσους δεν θέλουν να εγγραφούν διαδικτυακά, γεγονός που έχει ενθαρρύνει χιλιάδες Ουκρανούς να φύγουν για τις γειτονικές χώρες. Σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η Wall Street Journal, πάνω από 44.000 άνδρες έχουν διαφύγει από την έναρξη του πολέμου στη Ρουμανία, τη Μολδαβία και τη Σλοβακία. Ο αριθμός αυτός δεν περιλαμβάνει την Πολωνία ή την Ουγγαρία, ούτε όσους έφυγαν από τη χώρα με χαρτιά που αποκτήθηκαν μέσω δωροδοκίας. Ενώ οι προσπάθειες για να φτάσουν στη Ρουμανία και τη Μολδαβία γίνονται μέσω των βουνών, οι απόπειρες με πλαστά έγγραφα κυριαρχούν στα σύνορα με τα άλλα έθνη. Ο αριθμός των παράτυπων αφίξεων στη Ρουμανία έχει διπλασιαστεί από τον Ιανουάριο του 2024 σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, σύμφωνα με τη ρουμανική συνοριοφυλακή. Εκτός από το ότι διακινδυνεύουν τη ζωή τους, οι λιποτάκτες αντιμετωπίζουν αυστηρές ποινές φυλάκισης εάν τους συλληφθούν από τις ουκρανικές φρουρές. Η παράνομη έξοδος από τη χώρα ανδρών ηλικίας 18 έως 60 ετών επισύρει ποινή φυλάκισης έως και 12 ετών υπό στρατιωτικό νόμο.
Ο Τύπος της Μέσης Ανατολής
Το άρθρο γνώμης με τίτλο «Ο Άξονας της Αντίστασης μπορεί να καταρρεύσει μόνος του», που δημοσιεύτηκε στις 10 Σεπτεμβρίου, ο Neville Teller αναφέρει τις απειλές που αντιμετωπίζει το Ισραήλ από επτά διαφορετικά μέτωπα τα οποία υποστηρίζονται από το Ιράν. Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, η συμμαχία που οικοδόμησε τα τελευταία χρόνια η Τεχεράνη είναι εγγενώς ασταθής και ευάλωτη. Η στρατιωτική ισχύς της Χαμάς έχει κυριολεκτικά αποδεκατιστεί από το Ισραήλ και δεν θα κυβερνήσει ποτέ ξανά στη Γάζα. Η σχέση Ιράν-Χαμάς είναι ένας γάμος ευκαιρίας, που θα καταλήξει σε διαζύγιο με την πρώτη ευκαιρία. Η Χεζμπολάχ έχει εδραιωθεί στην λιβανέζικη πολιτική σκηνή και αποτελεί πλέον σημαντικό μέρος της κυβέρνησης της χώρας. Για να διατηρήσει την εξουσία, πρέπει να ανταποκρίνεται, σε κάποιο βαθμό, στη γνώμη του κοινού από το οποίο προέρχεται το εκλογικό της σώμα. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο λιβανέζικος λαός δεν επιθυμεί να εμπλακεί σε πόλεμο με το Ισραήλ. Η χώρα βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική θέση και όχι μόνο δεν βλέπει κανένα πλεονέκτημα σε μια τέτοια επιχείρηση αλλά αντιθέτως έχει να φοβάται πολλά. Οι Χούθι στην Υεμένη καλωσόρισαν την ιρανική βοήθεια στον αγώνα τους για να πάρουν τον έλεγχο της χώρας από την επίσημα αναγνωρισμένη κυβέρνηση. Όμως από το 2015, ένας συνασπισμός που συγκρότησε ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος Mohammed bin Salman κρατά τους Χούθι σε απόσταση. Όσο για τις χρηματοδοτούμενες από το Ιράν πολιτοφυλακές στο Ιράκ, τη Συρία και τη Δυτική Όχθη, η καθεμία επιδίδεται σε τακτικές παρενόχλησης που απαιτούν την περιστασιακή ένοπλη στρατιωτική αντίδραση του Ισραήλ.
Ο Abdulrahman al-Rashed, στο άρθρο του «Ο επόμενος πόλεμος: Ισραήλ έναντι του Ιράν» που ήταν δημοσιευμένο στις 11 Σεπτεμβρίου στην ιστοσελίδα του δικτύου Al Arabiya, υποστηρίζει ότι η επικείμενη εκεχειρία στη Γάζα δεν θα αποτρέψει μελλοντικές συγκρούσεις μεταξύ Ιράν και Ισραήλ. Ο al-Rashed πιστεύει ότι η πρόσφατη επίθεση της Χαμάς σηματοδότησε μια ποιοτική μεταβολή στη σύγκρουση, αφυπνίζοντας βαθιούς φόβους στο Ισραήλ, το οποίο αντέδρασε με πρωτοφανή σφοδρότητα. Ο αρθρογράφος επισημαίνει την ισχυρή στρατιωτική υπεροχή του Ισραήλ, το οποίο επέδειξε ικανότητα συλλογής πληροφοριών και προηγμένες στρατιωτικές δυνατότητες εξουδετερώνοντας ηγέτες της Χεζμπολάχ και της Χαμάς ακόμη και εντός του Ιράν. Παράλληλα, τονίζει την εσωτερική ενότητα του Ισραήλ, με την ελίτ να συσπειρώνεται γύρω από τον Νετανιάχου παρά τις απώλειες και το οικονομικό κόστος. Ο al-Rashed υπογραμμίζει ότι το Ισραήλ προετοιμάζεται συστηματικά για μια ευρύτερη σύγκρουση με το Ιράν, το οποίο θεωρεί ως μια υπαρξιακή απειλή λόγω του πυρηνικού του προγράμματος. Η ανάπτυξη ισραηλινών ναυτικών δυνάμεων και η λήψη μέτρων ετοιμότητας στο εσωτερικό μαρτυρούν την πρόθεση του Ισραήλ να αντιμετωπίσει το Ιράν άμεσα. Ο αρθρογράφος καταλήγει ότι, παρά τις προσπάθειες ειρήνευσης στη Γάζα, η πιθανότητα πολέμου Ισραήλ-Ιράν παραμένει υψηλή, δεδομένης της συνεχιζόμενης στρατιωτικής κλιμάκωσης, της ιρανικής επιθετικότητας και της άρνησης του Ισραήλ να αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος.
Ο Τύπος της Ασίας
Ο Brad Glosserman, σε άρθρο του με τίτλο «Ένας νέος "Ψυχρός Πόλεμος" με την Κίνα θα μπορούσε να είναι η καλύτερη ελπίδα για το μέλλον» που δημοσιεύτηκε στους The Japan Times στις 10 Σεπτεμβρίου, εξετάζει την ομοιότητα της σημερινής γεωπολιτικής σκηνής με τον Ψυχρό Πόλεμο. Ο συγγραφέας, αν και αναγνωρίζει ομοιότητες, όπως η πόλωση μεταξύ φιλελεύθερων και αυταρχικών κρατών, υποστηρίζει ότι η απουσία ενός κοινού μετώπου κατά των πυρηνικών όπλων καθιστά τη σημερινή εποχή πιο επικίνδυνη. Ο Glosserman τονίζει την οικονομική αλληλεξάρτηση μεταξύ Κίνας και Δύσης, σε αντίθεση με την οικονομική απομόνωση της Σοβιετικής Ένωσης. Επιπλέον, επισημαίνει ότι η Κίνα δεν επιδιώκει την ανατροπή δημοκρατικών καθεστώτων ούτε την επικράτηση της ιδεολογίας της, σε αντίθεση με τη Σοβιετική Ένωση. Σημαντική διαφορά αποτελεί, σύμφωνα με τον συγγραφέα, η άρνηση της Κίνας να αναγνωρίσει τον ανταγωνισμό ως κεντρικό στοιχείο της σχέσης της με τις ΗΠΑ. Αυτή η άρνηση, υποστηρίζει ο Glosserman, εμποδίζει τη λήψη μέτρων για την αποφυγή κλιμάκωσης της έντασης καθώς δεν υπάρχει η αίσθηση του επείγοντος που υπήρχε κατά τον Ψυχρό Πόλεμο. Ο Glosserman καταλήγει ότι η απουσία φόβου για ολοκληρωτική καταστροφή, παρά τις ομοιότητες με τον Ψυχρό Πόλεμο, καθιστά τη σημερινή εποχή πιο ασταθή και επικίνδυνη, καθώς δεν υπάρχουν τα απαραίτητα κίνητρα για διάλογο και ειρηνική συνύπαρξη.
Στο κύριο άρθρο της με τίτλο «Τα νομοσχέδια που σχετίζονται με την Κίνα είναι προφάσεις για να καλύψουν τα προβλήματα των Η.Π.Α», στις 12 Σεπτεμβρίου, η People's Daily αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας μετά τις καλοκαιρινές διακοπές τους, οι Αμερικανοί βουλευτές ενέκριναν διάφορα νομοσχέδια που πλήττουν τις κινεζικές εταιρείες στην βιοτεχνολογία. Σύμφωνα με την εφημερίδα αυτά τα νομοσχέδια είναι ένα πρόσχημα για να αποκρύψουν τα εσωτερικά προβλήματα των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι Η.Π.Α. αντιμετωπίζουν σοβαρά ζητήματα όπως ο υψηλός πληθωρισμός και το αυξανόμενο δημόσιο χρέος, και πολλοί πολιτικοί, αδυνατώντας να επιλύσουν αυτά τα προβλήματα, στρέφονται κατά της Κίνας. Οι κινεζικές εταιρείες που στοχεύονται, όπως η WuXi AppTec και η BGI Genomics, θεωρούν ότι οι κατηγορίες των Η.Π.Α. είναι αβάσιμες και ότι οι πράξεις αυτές είναι κομμάτι της γνωστής στρατηγικής του προστατευτισμού. Το άρθρο προειδοποιεί ότι οι επιθέσεις κατά της Κίνας θα βλάψουν σοβαρά τις σχέσεις των δύο χωρών και θα υπονομεύσουν τη συνεργασία. Προτρέπει τις Ηνωμένες Πολιτείες να εγκαταλείψουν την ιδεολογική προκατάληψη και να προάγουν τη διμερή συνεργασία.
Ο ρωσικός και ουκρανικός Τύπος
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του RIA Novosti με τίτλο «Ο Πεσκόφ μίλησε για την απάντηση της Ρωσίας σε επιθέσεις βαθιά στο έδαφός της», η Ρωσία ετοιμάζεται να απαντήσει στις επιθέσεις που δέχεται στα εδάφη της. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Ντιμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος Τύπου του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, προειδοποίησε ότι «η απάντηση της Ρωσίας σε επιθέσεις βαθιά στο έδαφός της θα είναι αναλογική». Η προειδοποίηση έρχεται σε απάντηση στην πιθανότητα οι ΗΠΑ να επιτρέψουν στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει όπλα μεγάλου βεληνεκούς εναντίον της Ρωσίας. Το Κίεβο ζητά την έγκριση των ΗΠΑ, λίγο μετά την έναρξη της επίθεσης στην επαρχία Κουρσκ της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Προηγουμένως, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, προειδοποίησε το ΝΑΤΟ για τις συνέπειες τέτοιων ενεργειών. Η Ρωσία θεωρεί ότι η προμήθεια όπλων στην Ουκρανία εμποδίζει την επίλυση της σύγκρουσης και εμπλέκει άμεσα τις χώρες του ΝΑΤΟ. Ο Υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι οποιοδήποτε φορτίο με όπλα για το Κίεβο θα αποτελέσει νόμιμο στόχο για τη Ρωσία. Το Κρεμλίνο υποστήριξε ότι η παροχή όπλων από τη Δύση στην Ουκρανία δεν συμβάλλει στην προσπάθεια για εύρεση διπλωματικής λύσης στην ουκρανική κρίση.
Ο Ivan Posylnyi, στην ανάλυση του «Πώς το δέλεαρ των 50 δισ. ευρώ της ΕΕ επηρεάζει την πορεία της Ουκρανίας προς την ένταξη», που δημοσιεύθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου στην εφημερίδα «EuroMaidan Press», το πλαίσιο «Ukraine Facility», τον κύριο μηχανισμό στήριξης της ΕΕ για την ενθάρρυνση της Ουκρανίας να ευθυγραμμιστεί με τα πρότυπα της ΕΕ. Η Ουκρανία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, παρά τον συνεχιζόμενο πόλεμο, με την έναρξη των διαπραγματεύσεων προσχώρησης τον Ιούνιο του 2024. Το πλαίσιο «Ukraine Facility», ύψους 50 δισ. ευρώ, στοχεύει στην ενίσχυση της ανασυγκρότησης, της ανάκαμψης, της οικονομικής σταθερότητας, των κοινωνικών εγγυήσεων και των μεταρρυθμίσεων της Ουκρανίας. Ακρογωνιαίος λίθος της πρωτοβουλίας είναι η προσφορά συστηματικής στήριξης για μεταρρυθμίσεις σε τρεις κατηγορίες: βασικές μεταρρυθμίσεις, οικονομικές μεταρρυθμίσεις και τομεακή ανάπτυξη βασικών βιομηχανιών. Η Ουκρανία υποβάλλει τριμηνιαίες εκθέσεις σχετικά με 151 δείκτες σε 69 τομείς μεταρρυθμίσεων, με τη χρηματοδότηση της ΕΕ να εξαρτάται από την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μέχρι το 2027, το πλαίσιο «Ukraine Facility» θα είναι ο κύριος μηχανισμός οικονομικής στήριξης της ΕΕ για την Ουκρανία, επιτρέποντας την εφαρμογή ευρείας κλίμακας μεταρρυθμίσεων για ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της ΕΕ, ενώ ταυτόχρονα θα διαπραγματεύεται για πλήρη ένταξη στην ΕΕ.
